انواع کیس و پاور

1,398

بسیاری از وسایل پیرامون  ما برای کارکردن به  انرژی برق نیاز دارند و بخش عمده ای از زندگی ما  به  برق متکی  است  برخی از وسایل  مانند  تلویزیون ها ، رادیوها ، لامپ ها ، گرم کننده های برقی و… همگی به انرژی برق نیاز دارند . حال تصور کنید در طول یک روز برق خانه شما قطع شود چراغ ها،تلویزیون و رادیو  کار نمی کنند.

بعد از مدتی از بیکاری به دور خود چرخ می زنید و پس از چند ساعت، ماندن درخانه برای شما طاقت  فرسا خواهد  شد . حال اگر چنین مشکلی را در مقیاس  بزرگتر  فرض  کنیم  این مشکلات هم  بزرگتر می شوند.

به عنوان مثال در یک شهر خدمات اجتماعی از قبیل اورژانس ، پلیس ، تجهیزات بیمارستانی و همه و همه از  کار می افتند .

مشکلاتی از این قبیل ممکن است  حتی منجر به مرگ  انسان  هم شود .

 کارخانه های مواد غذایی بر اثر از کار افتادن سرد خانه ها یشان متحمل میلیون ها دلار ضرر می شوند و در صورتی که این وضعیت باقی بماند، نیروهای دولتی و خدمات دولت هم از کار خواهند افتاد.

 با توجه به این گفته ها ، دیده می شود که یکی از نیاز های جدی بشر امروز انرژی الکتریکی است.

بهترین کیس :

یکى از اجزاى تاثیرگذار در قدرت و توان یک سیستم کامپیوترى پاور( Power ) دستگاه است که در هنگام خرید کیس (case) باید به توان پاور آن توجه کرد.

بهترین کیس  داراى پاور با قدرت  450 وات است اما  اکثر کیس‌ها که با  عنوان پاور 450 وات در بازار عرضه مى‌شوند  داراى 200 تا  250 وات واقعى هستند .

انواع کیس :

کیس‌ها با  مدل‌هاى مختلفى در بازار کامپیوتر ایران عرضه مى‌شود برخى کیس‌ها Desktop و برخى Tower هستند که  کیس‌هاى Desktop  به  شکل مستطیل و به منظور اشغال فضاى کمترى در زیر مانیتور قرار مى‌گیرند.
این مدل در کامپیوترهاى قدیمى استفاده مى‌شد اما هم‌اکنون نیز در مدل‌هاى جدید  کیس‌ها  نیز کیس‌هاى Desktop  دیده  مى‌شود که از کیس‌هاى ایستاده و  Tower که در بازار کشور ما متداول است در بازار خارج از کشور پرطرفدار و گران‌تر است.

تفاوت  قیمت‌ میان  کیس‌هاى  Desktop و Tower حدود 70-60 هزار تومان است  که  در بازار ایران به دلیل  سلیقه مردم  و ذهنیت مردم به  دلیل استفاده  از کیس‌هاى Desktop  در قدیم ، هم‌اکنون کیس‌هاى Tower بازار را احاطه کرده‌اند.

کیس‌هاى Tower  داراى  دو مدل At و Atx هستند که  کیس‌هاى At ( ایستاده و کوتاه قد ) م ‌اکنون  منسوخ  شده است و در کامپیوترهاى سرى  پنتیوم one استفاده مى‌شد و کیس‌هاى Atx با تغییرمادربرد و پاورتویتر پس از At وارد  بازار شده‌اند که طراحى پشت  کیس‌هانیز کاملا با یکدیگر متفاوت است.

با ورود به هر مغازه کامپیوترى در بازارهاى کامپیوتر تهران مدل‌هاى متفاوتى از کیس‌هاى Tower دیده مى‌شود که اکثرا بین 30 تا 50هزارتومان قیمت دارند.

اکثر فروشندگان تعدادى محدود از کیس‌ها را مانند Green، BPcom ، Elegans  و Discovery را براى   خرید  پیشنهاد  مى‌کنند  اما  در نهایت  خود مشترى است  که  بر حسب  سلیقه یکى  از آنها  راانتخاب مى‌کند زیرا طراحى، شکل و رنگ کیس در ترکیبظاهرى یک سیستم کامپیوترى بسیار تاثیرگذار است.

کیس‌هاى  BPcom  به  عنوان  یک  کیس حرفه‌اى  با پاور قوى   450 وات  با  فضاى  بیشتر براى  قرارگیرى  سى ‌دى  ‌رام  داریو   (CD-ROM)  و هارد (HDD : HARD DISK DRIVE) در حدود   4 – 5عدد  با  قیمت 40 هزار تومان در بازار  به فروش مى ‌رسد و کیس‌هاى  Green داراى  99 درصد  امکانات جدید  نیز در رده  کیس‌هاى صاحب نام جاى دارد.

در رده  کیس‌هاى  معمولى و  آماتورى کیس‌هاى Discovery با  قدرت  واقعى 350 وات  و کیس‌هاى Microlab در بازار عرضه مى‌شوند و در صورتیکه مشترى بخواهد کمتر از 30 هزار تومان براى خرید کیس هزینه کند اکثر فروشندگان کیس‌هاى Next و access که بسیارپرفروش نیز هستند را معرفى مى‌کنند.

در این  میان کیس‌هاى متفرقه‌اى  نیز در برخى فروشگاه‌ها دیده مى‌شود که به  گفته  صاحبان فروشگاه‌ها این  کیس‌ها  به  صورت مقطعى  وارد  مى‌شوند  و ممکن است  در  چند ما  آینده نمونه‌اى ازاین ها دیگر در بازار موجود نباشد.

یکى از محصولات قابل توجه در بازار کیس فراسو به نام Gaming bomb است که با قیمت  70 هزار تومان و گران‌تر از سایر کیس‌ها به فروش مى‌رسد .

مدیر فروش شرکت  فراسو  دراین زمینه مى‌گوید : فراسو تا کنون تنها  یک نمونه کیس  تولید کرده که بدون پیچ و بى‌صدا است فن این کیس هیچ گونه صدایى  ندارد و  اندازه آن 12 سانتیمتر (12cm) است.

 به گفته وى پاور کیس فراسو داراى قدرت واقعى 300 وات است و با کیفیتى که دارد توانسته حجم عمده‌اى از بازار را در اختیار خود قرار دهد.کیس بین 5 تا  10 درصد از میزان فروش و خدمات  بازار کامپیوتر کشور را در اختیار دارد و شرکت بهینه پردازشگران عرضه کننده کیس BPCOM   و شرکت کیس سبزبه ارائه کیس‌هاىحرفه‌اى و مناسب در بازار مى‌پردازند.

مدیر بازرگانى  کیس سبز پر فروش‌ترین کیس این شرکت را مدل 2002 داراى 7رنگ با 400 وات قدرت پایه معرفى کرد و همچنین مدیر فروش شرکت بهینه پردازشگران مدل057 TMB داراى 15 رنگ با 450 وات را به عنوان پرفروش‌ترین کیس BPcom در تهران معرفى کرد.

انتخاب كیس و پاور مناسب :

اگر تصمیم  به خرید یا ارتقا  كامپیوتر خود  را دارید  در انتخاب كیس و مهمتر از آن  پاور ، بسیار دقت كنید بسیاری از مشكلات دیگر قطعات  كامپیوتر مثل گرافیك  و سی پی یو( CPU ) و غیره  برمیگردد به  پاور نامناسب  مقصر اصلی خیلی  از هنگ كردنها و  پایین  بودن سرعت  و نشناختن حافظه های جانبی و خوب كار نكردن شبكه و غیره نیز برمیگردد به یك پاور نامناسب با خروجی پایین و با نویز بالا . اگر سری بازار کامپیوتربزنید  با انبوهی از كیس‌ها  و پاورها مواجه میشید درتمام پاورها و كیس هایی كه ما و با آنها کار كرده‌ایم هیچ كدام توانایی پشتیبانی مناسب از قطعات كامپیوتر را ندارند

 كیس هایی مثل ( TVM  – MEC  – Exes  – Purche – Elegance )  در  بازار فعلی  فقط كیس‌ها  و  پاورهای گرین  بوده كه محصولاتخوبی  رو  ارائه می دهند  .

ویژگیهای فنی یک منبع تغذیه :

  • حتما دارای کلید روشن و خاموش باشد .
  • حداقل دارای استاندارد CE باشد .
  • کابل برق ورودی دارای استاندارد باشد.
  • کابلهای خروجی در شاخه های 12 ، 5 و 3/3  حداقل با ضخامت 18 و با رنگهای مشخص تعین شده در استاندارد باشد.
  • برچسب نصب شده بر روی جعبه منبع تغذیه ، خوانا و شامل موارد زیر باشد :
  1. محدوده ولتاژ ورودی
  2. جریان بخش ورودی
  3. توان خروجی واقعی

4.محدوده فرکانس ورودی ( 50Hz-60Hz )

  1. نام سازنده یا مارک تجاری
  2.  نام آزمایشگاه تایید کننده
  3. مشخصات ولتاژها و جریان های خروجی
  • دارای کارت گارانتی یک شرکت معتبر ، همراه با تاریخ اتمام گارانتی باشد.
  • دارای برچسب گارانتی باشد و به راحت مخدوش نشود.
  • علاوه بر مقدار توان حداکثر ( P-P ) مقدار توان موثر و واقعی (Real & rms )  در مدل یا هرجای دیگر بر چسب ذکر شده باشد.
  • مقدار توان حداکثر با مقدار توان واقعی حداکثر بین 30 تا 50 درصد اختلاف داشته باشد.

استاندارد های مربوط به یک منبع تغذیه خوب (Power ) :

CE, TUV, FCC, CSA , CB , UL , BSMI , NKO , VDE , VDE , FI , S , N ,D  تاییدیه     Intel  ، تاییدیه AMD و تاییدیه مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک ایران (معتبر ترین موسسه استاندارد کشور در زمینه الکترونیک ) .

مشخصات یک منبع تغذیه ی خوب :

در نظر بسیاری از مصرف كنندگان اكثر منابع تغذیه شبیه هم می باشند كه البته این مساله درست نیز می باشد چون كه طبیعت  بازار بر این است كه اكثر تولیدكنندگان  تمام هم و غم خود  را بر روی عملكرد  منبع تغذیه ( تولید  ولتاژ خروجی ) می گذارند  نه بر  روی طراحی .

 بنابراین هنگامی كه می خواهید منبع تغذیه ای بخرید به نكات زیر توجه كنید :

 در  منبع تغذیه ای كه  تهیه می كنید  به وسایل حرارتی آن توجه كنید .

 اگر منبع تغذیه ای كه تهیه  می كنید در  هنگام كار كردن از لحاظ حرارتی دمای  قابل قبولی نداشته باشد  در این صورت  برای خنك كردن منبع  نیاز به  فن خواهید داشت  و  باید  به نوبه خود هزینه ای برای  تهیه فن ، سیم كشیهای مورد  نیاز و مدارات  خاص آن صرف كنید. امروزه مواد جدیدی به بازار آمده كه حرارت را بهتر انتقالمی دهند و دركنار استفاده از قطعات با كیفیت بهتر و همچنین رعایت نكات طراحی باعث بهبود  قابل توجه  در مسایل حرارتی می شود. بعضی منابع ساخته شده از دمای 0 درجه سلسیوس تا دمای 50 درجه سلسیوس و با حداكثر توان خروجی به صورت هوا خنك Natural air convection cooling) )  كار می كنند .

 نكته بسیار مهم  دیگری كه در هنگام خرید  منبع تغذیه باید به آن توجه كنید  پایداری حرارتی منبع تغذیه می باشد. این بدان معناست كه منبع تغذیه در بازه دمایی كه كار میكند باید ولتاژ خروجی را تا میزان  خطایی  كه  قابل  قبو ل است و جزء استانداردهای منبع تغذیه می باشد ثابت نگه دارد. این مسأله به خاطر آن است كه سیستمی كه شما طراحی می كنید امكان دارد در مكانهای متفاوتی دركشور نصب گردد كه بازه  دمایی زیادی را در بر می گیرد  و همچنین چون  سیستم  برای كاركرد در تمامی فصول  سال می باشد  در نتیجه باز هم  از این نظر منبع تغذیه  شما باید  قابلیت كار كردن در  بازه دمایی زیادی  را داشته باشد . همچنین  امكان دارد سیستمی كه  شما طراحی می كنید  در كنار دیگر دستگاههای  دیگر نصب شود كهآنها هم به نوبه خود به دلیل توان مصرفی كه دارند  باعث می شود كه تا حدودی دمای سیستم افزایش یابد كه در این صورت باز هم منبع تغذیه  باید بتواند ولتاژمورد نیاز دستگاههای شما را تا خطای قابل قبولی ثابت نگه دارد.

 مثالی كه برای این مساله می توان آورد  سیستمهای مخابراتی می باشد كه هم باید در مكانهای  شهری در دسترس نصب شوند و هم در مكانهای دورافتاده . بنابراین  دستگاهها باید بتوانند در بازه دمایی زیادی كار كنند. حتی ممكن  است در مكانهای  با آب و هوای خشك دمای داخل اتاق یا  مكانی كه سیستم در آن  نصب می شود تا  70 درجه  سلسیوس نیز برسد . بنابراین امروزه مهندسی كنترل  دما در طراحی منابع تغذیه سوییچینگ یك  مساله حیاتی می باشد. پایداری حرارتیدرمنابع تغذیه با یك عدد مشخص می شود كه اصطلاحا به آن Output temperature coefficient می گویند.

برای رنج كاركرد دمایی با  پایداری حرارتی بسیار خوب، این میزان خطا  كمتر از 0.02 ± درصد به ازای هر درجه سلسیوس تغییرات دمای سیستم می باشد. نكته دیگری كه در هنگام خرید منبعتغذیه باید به آن توجه كنید ثابت ماندن ولتاژهای خروجی ( به میزان قابل قبول ) در رنج كاركرد  ولتاژورودی منبع تغذیه می باشد .

 بازه ولتاژی كه منبع تغذیه ، در ورودی  با آن كار می كند باعث  می شود كه سیستم با حداكثر توان خروجی در اكثر شبكه های موجود در كشور با  ولتاژهای مختلف كار كند .

 مثلا اگر ولتاژ ورودی منبع تغذیه برق شهر ( در مورد منابعی كه ورودی آنها ولتاژ AC است )  یا باتری (  در مورد منابعی كه ورودی آنها ولتاژ DC است  )   باشد  به دلیل آن كه  ولتاژ ورودی  دارای  خطا می باشد  و ثابت نیست در این صورت  منبع تغذیه باید قابلیت ثابت  نگه داشتن ولتاژهای  خروجی  را ( تا میزان خطای قابل قبول  ) داشته باشد .

 ثابت ماندن  ولتاژهای خروجی  منبع تغذیه  با تغییرات  ولتاژ ورودی را  اصطلاحا  Line regulation  می گویند .

برای  منابع تغذیه دارای  Line regulation خوب در خروجی، این میزان خطا كمتر از 0.5 ± درصد به ازای رنج كاركرد ولتاژ ورودی منبع تغذیه می باشد .

 نكته  دیگری كه  در هنگام خرید  منبع تغذیه  باید  به آن  توجه كنید  ثابت  ماندن  ولتاژهای خروجی منبع تغذیه  (  به میزان قابل قبول  ) در برابر تغییرات  بار  خروجی می باشد . زیرا  امكان  دارد سیستمی كه شما طراحی می كنید  همواره  مقدار جریان ثابتی از خروجی نكشد . ثابت ماندن  ولتاژهای خروجی منبع تغذیه با تغییرات جریان خروجی را اصطلاحا Load regulation می گویند.

 برای منابع تغذیه  دارای  Load regulation  خوب  در خروجی ، این میزان خطا كمتر از 0.5 ±  درصد به ازای رنج  كاركرد جریان

خروجی  منبع تغذیه  (  از % 10 تا % 100 جریان خروجی منبع تغذیه  )  می باشد .

 نكته مهم دیگری كه در هنگام خرید منبع تغذیه باید به آن توجه كنید مسایل حفاظتی منبع تغذیه می باشد.

مثلا باید به وجود یا عدم وجود حفاظتهای زیر در یك منبع تغذیه توجه كنید :

■ حفاظت در برابر اتصال كوتاه شدن خروجی

 ( Output Short Circuit Protection )

■ حفاظت در برابر افزایش ولتاژخروجی منبع از حدی معین

 ( Output Over Voltage Protection)

■ حفاظت در برابر كاهش ولتاژخروجی منبع از حدی معین

( Output Under Voltage Protections) 

■ حفاظت در برابر افزایش ولتاژ ورودی منبع از حدی معین

 ( Input Over Voltage Protection )

■ حفاظت در برابر كشیدن توان اضافه تر از توان كلی اسمی دستگاه ( Total Output Over Power Protection )

■ حفاظت در برابر كشیدن توان اضافه تر از توان اسمی هر یك از خروجیها

 ( Output Over Power Protection )

■ حفاظت در برابر اتصال معكوس ولتاژ ورودی در منابعی كه به ورودی آنها ولتاژ DC وصل میشود

 ( Reverse Input Voltage Protection )

  همین طور یكی از مسایل بسیار مهمی كه باید  در هنگام خرید  منبع تغذیه به آن توجه كنید  مقدار  عایق بودن  ولتاژ  ورودی از  ولتاژهای  خروجی  و همچنین مقدار عایق بودن بدنه  دستگاه  (  كه معمولا آن را به Earth وصل می كنند  )  از  ولتاژهای ورودی وخروجی دستگاه می باشد. این كه ببینید در سیستم خود به چه میزان  ولتاژ عایقی نیاز  دارید و این كه منبعی كه تهیه می كنید این میزان  عایقی را دارا می باشد یا نه . زیرا در هر صورت  باید این احتمال را بدهید كه اگر در ورودی منبع تغذیه ولتاژ ناگهانی زیادی بر اثر وجود خطا  در سیستم  انتقال برق  بیافتد  در این صورت  منبع تغذیه  باید  توانایی این كه خود و سیستم  شما را  در برابر  این  ولتاژ ناگهانی محافظت كند، داشته باشد .

 در این حالت  سیستمهای حفاظتی منبع تغذیه وارد عمل می شوند و اجازه  عبور این  ولتاژ  ناگهانی را به خود منبع تغذیه  و نهایتا سیستم  شما نمی دهند  و یا این كه  در بدترین حالت اگر خود منبع بسوزد ولی باز هم نباید برای سیستم شما  اتفاقی بیفتد  و سیستم  شما  باید سالم باقی بماند .

در این حالت میزان عایقی ولتاژ ورودی از ولتاژهای خروجی و همچنین میزان عایقی بدنه  از ولتاژهای خروجی  و یا  ورودی  مهم می باشد .

 حال با  در نظر گرفتن موارد  بالا  تازه  متوجه می شوید كه همه منابع موجود در بازار شبیه هم نیستند . بعضی منابع تغذیه دارای  ویژگیهای  مثبت  زیر نیز می باشد:

1 ) منابع طراحی شده ، در هنگام روشن شدن به آرامی روشن می شوند  (  Soft Start  ) تا جریان اولیه هجومی ( Input Inrush Current Limiting ) را محدود كنند.

2 ) قابلیت نصب آسان  

  برای  نصب نیاز  به هیچ گونه  ابزار خاص یا  آموزش  ویژه ای  ندارند كه این موضوع زمانی كه بخواهید منابع ما را در مكانهای مختلف و توسط افراد متفاوت در دستگاههای خود  نصب كنید یك  مزیت مهم  می باشد .

  فقط كافیست كه  ولتاژ  ورودی منبع را  وصل كنید  و ولتاژهای خروجی آن را هم به سیستم خود وصل كنید .

 همچنین نحوه قرارگیری  پیچها  برای نصب دستگاه به گونه ای است كه بتوان به راحتی برای مقاصد تعمیر یا كارهای دیگر، دستگاه را باز كرد.

 3 )  وجود LED  در ولتاژهای ورودی  و خروجی منبع تغذیه اجازه  تشخیص زود هنگام  خطا  در ورودی و خروجیها را می دهد.

4 ) حداقل فضا و حجم اندازه و حجم یك سیستم یك مساله مهم می باشد . این مساله  نه تنها باعث كاهش هزینه ها و مدارات به كار رفته  در سیستم می شود بلكه  باعث می شود  فضا  را  نیز كوچكتر كنیم و همچنین باعث می شود  سیستم خود را از مكانهای سربسته  بزرگ  به  فضاهای  باز  كوچكتر ببریم ( مثلا در سیستمهای مخابراتی ).

منابع:

http://www.amoltek.com/Activities/System_Consulting/PC/Case/How_To_Select_Case/How_To_Select_Case.htm

مطالب مرتبط
1 از 218

http://www.talareweb.com/html/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=2923

http://forum.p30world.com/showthread.php?t=6948

130 users online

از دانستنیهای كامپیوتر ،الكترونیك و مخابرات

www.pcmagazine.com

 www.tomshardware.com

 www.extremetech.com

اسپیکر

SPEAKER

سیری کوتاه در تاریخچه پیدایش وتکامل

 اسپیکرهای تقویت شده یا بعبارتی دیگر Powered Audio Speaker  Systems ، از زمانی که در سال 1986 برای نخستین بار توسط مهندسین مبتکر کمپانی امریکایی Altec Lansing برای تکیمیل قابلیتهای چند رسانه ای کامپیوترهای شخصی IBM اختراع شدند تا کنون، سیر تکاملی بسیار طویلی را طی نموده اند در آن زمان، انتخاب یک سیستم اسپیکر بسیار آسان بود.  

زیرا که در طول و عرض کره خاکی بیش از یک محصول نمی یافتید ، و آن هم محصولی بود کارآمد ، با دوام و با کیفیت، ومناسب نیازهای کاربران زمان خود، که برنده جوایز متعددی شد و تا به امروز نیز طرح فنی آن مورد تقلید قرار می گیرد. اما امروز انتخاب سیستمی مناسب از بین صد ها و یا شاید هزاران محصول موجود در بازار، برای خریدار غیر متخصص کاریست دشوار و گیج کننده. زیرا علاوه بر تعداد انگشت شمار کمپانی های معتبر جهانی که هر یک در حد توان خویش به تعقیب گامهای رهبر پیشتاز این فن مبادرت می ورزند ، ظهور قارچ گونه صدها تولید کننده محصولات فاقد کیفیت روز به روز آب بازار عرضه را به نیت صید خریداران ناآگاه گل آلوده تر می سازد.

از سال 1990 تا کنون، کامپیوتر به تدریج بصورت عضو لاینفک زندگی مردم در محیط کار و در منازل در آمده است. همگام با پیشرفت سیر تکاملی کامپیوتر و گسترش کارآیی های صوتی / تصویری و تفریحی آن، Altec Lansing که طی 75 سال اخیرهمواره پیشگام و مبتکر در علم و صنعت تجهزات صوتی پیشرفته بوده است، سیستمهای اسپیکر تقویت شده مناسبی برای بهره برداری از توانایی های روزافزون کامپیوتر در دسترس عموم قرار داده است.

 هفت سال قبل، زمانی که محدودیتهای توانایی و کیفی کارتهای صوتی موجود سد راه پیشرفت کیفیت صوتی کامپیوتر شخصی شد ، مهندسین Altec Lansing بار دیگر دست به ابتکاری بی نظیر زدند :

آنها سیستم اسپیکری را طراحی نمودند که به کمک نرم افزار مخصوصی سیگنال صوتی خود را بصورت PCM دیجیتال، مستقیما از پورت USB دریافت می نمود و بدین شیوه کارت صوتی و نارسایی های آنرا کلا کنار گذاشتند و پردازش سیگنال دیجیتال خالص را در مدار الکترونیکی داخل اسپیکر با کیفیت بالایی انجام دادند. این ابتکار منجر به تولد مدل تاریخی USB46 اولین سیستم اسپیکر تمام Digital با کیفیت صوتی بی نظیر برای کامپیوترشخصی شد، و بار دیگر جوایز بین المللی متعددی برای مهندسین نابغه Altec Lansing به ارمغان آورد.

 استفاده از این تکنولوژی به مدت حدود دو سال توسط مدلهای گوناگون ادامه یافت و زمانی که کارتهای صوتی ارزان قیمت به حد لازمی از پیشرفت کیفی در امکانات پردازش سیگنال Surround و تبدیل سیگنال دیجیتال به آنالوگ رسیدند، تولید مدلهایی که از این تکنولوژی استفاده می بردند متوقف گشت. اکنون، هر از چندگاهی، شاهد ظهور اسپیکر های بی کیفیتی از سازندگان متفرقه هستیم که از کپی کردن این ایده قدیمی و منسوخ به عنوان یک شیوه تبلیغاتی برای جدید و متفاوت جلوه دادن محصولاتشان استفاده می کنند.

 با این اوصاف، خریدار امروزی بایستی برای انتخابی صحیح از بین هزاران محصول، توجه خود را به دو نکته اساسی متمرکز سازد:

  • یک اینکه سیستم اسپیکری انتخاب نماید که دارای کارآیی متناسب با نیازهای خاص او باشد.
  • دوم اینکه با خرید محصولات فاقد کیفیت و تقلبی پول خود را به هدر ندهد ومورد اغفال قرار نگیرد.

چگونه یک اسپیکر انتخاب کنید اگر در جستجوی اسپیکر جدیدی هستید، پیش از هر چیز نیاز های واقعی خود را بررسی نموده و احتیاجاتی را که سیستم صوتی جدیدتان بایستی رفع نماید، به ترتیب اولویت روشن سازید. بعنوان مثال، اگر صرفا نیاز به سیستم صوتی مناسبی برای شنیدن موسیقی دارید، الزام به خرید یک سیستم مولتی کانال 5 یا 6 تکه ندارید، و تمرکز بودجه شما روی خرید سیستم 3 تکه ای بهتر، مسلما به نفع شما خواهد بود.

موسیقی با فرمت MP3 و یا CD Audio و Wave و WMA دارای دو کانال صوتی بیش نیست، و یک سیستم اسپیکر دو کاناله استریو برای پخش آن کاملا کفایت می نماید.

 لذا ، بجای خرید کانالهای صوتی متعددی که به وجودشان نیاز مبرم ندارید، خرید کیفیت صوتی برتر و توان بالاتر در یک سیستم سه تکه، بهترین استراتژی صرف بودجه شما خواهد بود.

اما اگر از سیستم صوتی خود قصد استفاده برای پخش صدای فیلمهای DVD و یا بازیهای کامپیوتری نیز دارید، آنگاه به بررسی اسپیکرهای مولتی کانال بپردازید. اگر کارت صوتی یا دستگاه DVD Player شما دارای خروجی صوتی 6 کاناله آنالوگ ( و “دیکودر” داخلی Dolby Digital – AC3)  است، به نفعتان است که در عوض خرید سیستم اسپیکر دیجیتال، پول کمتری صرف خرید سیستم اسپیکر 6 تکه ( یا به اصطلاح Surround sound 5.1 ) با ورودی صوتی آنالوگ نمایید.

 در اغلب موارد و خصوصا در صورت استفاده از کارت صوتی کامپیوتر، وجود ورودی دیجیتال در سیستم اسپیکر چیز زائدی است، چرا که امروزه حتی یک کارت صوتی 30 هزار تومانی دارای یک DAC یا Digital to Analogue Converter با کیفیت مقبول ( که کارش تبدیل اطلاعات صوتی دیجیتال به سیگنال آنالوگ است)می باشد.

واضح است که نیازی به داشتن یک DAC ثانوی در اسپیکر نیست، و البته اغلب اسپیکر های تقویت شده ای که دارای ورودی دیجیتال هستند، از یک مدار DAC کم هزینه و با کیفیت پایین استفاده می نمایند که صرفا یک ابزار تبلیغاتی برای بالاتر جلوه دادن تواناییهای دستگاه در نظر خریداران است.

در نظر داشته باشید که برای استفاده از هر یک از سیستمهای مولتی کانال 5 یا 6 تکه ساخت Altec Lansing، حتما نیازی به داشتن یک منبع صوتی 6 کاناله نیست. می توانید یک سیگنال صوتی دو کانالهاستریو به سیستم تغذیه کنید و آمپلیفایر را طوری تنظیم نمایید که این دو کانال ورودی را بصورت تقویت شده فقط از بلندگوهای کانال جلو، و یا در صورت تمایل از بلندگوهای تمام کانالها پخش نماید.

 لذا ، اگر در آینده قصد تعویض کارت صوتی و افزودن امکانات Surround به سیستم خود دارید، این امکان برایتان وجود دارد که پیش از انجام این تغییرات نیز با هر نوع تجهیزات کنونی خود از سیستم اسپیکر 5 یا 6 تکه استفاده نمایید.

نکته حائز اهمیت دیگر این است که برای ایجاد یک محیط صوتی 3 بعدی Surround، شما حتما به داشتن یک بلندگوی کانال میانی یا Center Satellite نیاز ندارید، و ممکن است که یک سیستم 5 تکه دارای یک ساب ووفر به علاوه دو کانال جلو و دو کانال عقب نیز نیاز شما را به خوبی برآورده سازد. مسلما برایتان پیش آمده است که هنگام گوش دادن به صدای یک سیستم استریوی دارای دو بلنگو، روبروی بلندگوها وتقریبا در وسط آنها قرار بگیرید، و حس کنید که علاوه بر صداهایی که مشخصا از یکی از دو بلنگو خارج می شوند،به نظر رسد که یکی از آلات موسیقی – مثلا ساکسیفون – صدایش از جایی می آید که میان دو بلندگوست ولی نه تنها در آنجا بلند گویی وجود ندارد، بلکه صد البته نوازنده ساکسیفونی نیز در آن حوالی مشاهده نمی شود.

این پدیده که بر اثر ترکیب شدن هوای ناقل امواج صوتی تولید شده توسط بلندگوها با یکدیگر در فضای اطاق ایجاد می شود، Stereophonic imaging نام دارد. لذا، چنانچه شنوندگان در اطاقی تقریبا در فاصله مساوی از بلندگوهای سمت چپ و راست قرار گیرند، نیازی به وجود جسمی یک بلنگوی کانال مرکزی نخواهیم داشت.

برای روشن تر شدن موضوع، توجه فرمایید که سیستم های Surround 5.1 نخست برای استفاده در سالنهای سینما پا به عرصه وجود نهادند.

 در یک سالن بزرگ سینما، ممکن است فردی که در سمت راست سالن می نشیند، فاصله اش از بلندگوی کانال جلوی سمت راست 5 متر باشد، ولی از کانال جلوی سمت چپ 20 متر فاصله داشته باشد. در شرایطی که افراد می توانند در چنین فاصله هایی نا متقارن ازبلندگوها قرار گرفته باشند، برای ایجاد محیط صوتی Surround طبیعی تر، وجود یک بلنگوی کانال میانی اجتناب ناپذیر است. با توجه به این توضیحات، واضح است که در اغلب موارد یک سیستم اسپیکر 5 تکه می تواند کارآیی مشابه سیستمهای 6 تکه را ارائه دهد. در این حالت، اگر خروجی کارت صوتی خود را روی حالت “4 بلندگو” یا “4 کانال” قرار دهید، کارت صوتی اطلاعات صوتی موجود در کانال میانی را بطور مساوی بین دو کانال چپ و راست جلو میکس می نماید و هنگام پخش صدا از بلندگوها، به دلیلی که ذکر شد صداهایی که در کانال میانی بودند خود به خود در صحنه صوتی (Sound Stage) مقابل شما، در مکانی تقریبا وسط دو بلنگوی چپ و راست جلو قرار خواهند گرفت.

در مرحله بعدی، نیاز خود را در مورد مقدار توان خروجی سیستم روشن نمایید، البته تصمیم گیری نهایی خود را به پس از مرور و درک کامل تمام توضیحات مشروح در مورد توان و دیگر مقولات مرتبط در این راهنما موکول نمایید. اگر سیستم شما در یک اطاق تا 40 متری استفاده خواهد شد، حدود 30 وات توان برای اکثر افراد کافیست. در مورد سیستمهای سینمای خانگی، حدود 50 وات توان برای یک سالن حدود 100 متر کفایت خواهد داشت، که البته اکثر افراد در اغلب مواقع از بیش از یک چهارم این میزان توان سیستم استفاده نخواهند نمود. چنانچه اسپیکر های تقویت شده شما، قرار است به عنوان یک سیستم صوتی برای پخش موسیقی در سالنی تا حدود 150 متر و در مجالس انجام وظیفه نمایند، حدود 100 وات توان خروجی کفایت خواهد نمود. اگر حرفه شما اجرای موسیقی زنده یا ضبط شده در مراسم عروسی و مجالس مشابه است، یا اگر قصد دارید سالنی تا 300 متر را برای پخش فیلم یا موسیقی پوشش صوتی مکفی دهید، مستقیما به سراغ سیستم خارق العاده Altec Lansing Select641 بروید و با 200 وات توان و کیفیت فوق العاده

آن خود و دیگر حضار را حیرت زده نمایید. توجه داشته باشید که ممکن است هرگز به این میزان توان نیاز نداشته باشید، ولی به اندازه ای به کیفیت موسیقی خود اهمیت دهید که حتی در اطاق 20 متری خود، با استفاده از 2 درصد توان این سیستم کماکان از کیفیت بسیار بالای صوتی آن سالها لذت برید.

 پس از روشن نمودن نیازها و اولویتها، سقف بودجه ای برای خود تعیین نمایید و پس از شناسایی مدلهایی که ضمن داشتن قیمتی در محدوده بودجه شما، حدود نیازهایتان را نیز پاسخگو هستند، به مقایسه دقیق مشخصات فنی و ویژگیهای مدلهای کاندید شده بپردازید. در اینجا یادآوری چند مطلب مهم ضروریست:

  1. از قابلیتهای اسپیکرهای تقویت شده مدرن، غافل نباشید. سیستمی مانند Altec Lansing Select621 می تواند با قیمتی حدود 130 هزار تومان، براحتی با استریوهای خانگی از مارکهای معتبر با قیمتهایی بیش از 700 هزار تومان از لحاظ کیفیت صوتی، کیفیت مهندسی و ساخت و قطعات استفاده شده و نیز توان خروجی صوتی، رقابت نماید. اتصال این سیستم به یک کارت صوتی کامپیوتری دارای کیفیت مناسب و یا حتی یک CD player پرتابل ( Disk man ) و یا MP3 Player، علاوه بر ایجاد کیفیت موسیقی بسیار مطلوب، شدت صدایی کاملا کافی برای پوشش یک سالن حدود 150 متر در اختیار شما قرار می دهد – که البته اندازه دقیق این فضا بسته به خصوصیات اکوستیک محیطهای گوناگون، متغییر خواهد بود. مرتکب این اشتباه نشوید که فکر کنید:

 “اسپیکر کامپیوتر که 6-7 هزار تومان بیشتر نیست…”

 این چنین سیستم صوتی یک اسپیکر کامپیوتر معمولی نیست، بلکه یک سیستم اسپیکر تقویت شده (یا با اصطلاح Powered Audio) مدرن است که از بالاترین تکنولوژی مهندسی صوتی روز بهره مند است، و شما فقط از آن برای شنیدن صدای بوقهای ویندوز استفاده نخواهید کرد، بلکه با پخش موسیقی و صدای فیلم با کیفیتی عالی، سالیان سال مونس و مکمل لحظه های شاد و بیاد ماندنی زندگی شما و عزیزانتان خواهد بود.

  1. بطور خلاصه، اگر تا بحال صدای چنین سیستمی را نشنیده اید، امکان ندارد بتوانید در مورد کیفیت و توانایی های آن پیش فرض و تصویر ذهنی صحیحی داشته باشید.

تکنولوژی امروز این امکان را در اختیار شما قرار داده است تا با افزودن هر منبع صوتی مناسبی به یک سیستم اسپیکر تقویت شده، یک سیستم صوتی کامل و عالی در اختیار داشته باشید که در مقایسه با سیستمهای صوتی معمولی متشکل از منبع صوتی، آمپلیفایر مجزا، و بلندگوهای سبک قدیم (یا Passive)، علاوه بر صرف هزینه بسیار کمتر، فضای کمتری را نیز اشغال می نماید و براحتی قابل حمل و نقل نیز می باشد و البته به جهت استفاده از مدرنترین تکنولوژی مهندسی مدار آمپلیفایر و بالاتر بودن راندمان کاری، در مصرف برق نیز صرفه جوئی قابل توجهی می نماید. 

  1. بیش از 95 درصد کامپیوترهایی که امروزه خریداری می شوند، عمدتا نقش یک سیستم تفریحی صوتی – تصویری را ایفا می نمایند.

 با توجه به این واقعیت مهم، اکثریت قریب به اتفاق شما نیاز به یک CPU چهارصد هزار تومانی و مادربورد 160 هزار تومانی ندارید. یک  AMD AthlonXP 2400 + i با قیمت حدود شصت هزار تومان نیز بسیار بیش از آنی توان پردازش دارد که اغلب مصرف کنندگان استفاده خواهند کرد. در عوض، پول بیشتری صرف خرید کیفیت صوتی بهتر برای سیستم خود نمایید.

 بجای خرید اسپیکر درجه  6 یا 8  هزار تومانی و یکبار مصرف، با ارتقای کیفیت صوتی سیستم خود نه تنها لذت بسیار افزونتر از موسیقی، فیلم و بازی های مورد علاقه خود می برید، بلکه با بدست آوردن این کیفیت صوتی به قیمت بسیار نازلتر از یک استریوی خانگی با کیفیتی قابل قیاس، چند صد هزار تومان نیز صرفه جویی خواهید نمود. حتی در مواردی که بودجه بسیار محدودی وجود دارد، با کمتر از یک درصد افزایش قیمت کل سیستم کامپیوتر خود، می توانید بجای یک اسپیکر 7-8 هزار تومانی متفرقه، از Altec Lansing AVS200 استفاده نمایید، کهخود کیفیت صوتی سیستم شما و لذتی که از کارآیی واقعی ومفید آن خواهید برد را چندین برابر افزایش می دهد.

یک سیستم اسپیکر تقویت شده مرغوب، فقط نیمی از معادله کیفیت نهایی صوتی است.کیفیت صوتی نهایی سیستم شما محدود به ضعیفترین جزء سیستم خواهد بود. اگر کارت صوتی یا هر منبع صوتی دیگری که اسپیکر شما را تغذیه می نماید از مشخصات فنی و کیفیتی پایین تر از سیستم اسپیکر منتخب شما برخوردار باشد، این امر منجر به نزول کیفیت صوتی نهایی خواهد شد. اگر قصد استفاده از یک CD player پرتابل دارید، مطمئن باشید که اگر محصولی به قیمت کمتر از 60 هزار تومان به شما پیشنهاد می شود، بهتر است هر چه سریع تر از فروشگاه دور شوید. سخنان فروشنده را کلا فراموش کنید. از طریق وب سایت سازنده های معتبر، ویژگیها و مشخصات فنی مدلهایی که مناسب به نظر می رسند، با هم مقایسه نمایید و پس از انتخاب یک یا چند مدل، آنگاه جهت مقایسه قیمتها و بررسی کیفیت ساخت و مواد اولیه و استحکام مدلهای منتخب بایکدیگر، به فروشگاهها مراجعه فرمایید. به فروشنده هم اجازه ندهید که نظرتان را تغییر دهد، زیرا اغلب فروشندگان ایرانی قادر به توضیح تفاوت وات که برای موتور یک چرخ گوشت اعلام گردیده و وات توان خروجی یک آمپلیفایر صوتی نیستند و عمدتا فاقد کمترین میزان اطلاعات فنی هستند. هدف شماره یک آنها فروش هرآنچیزیست که درصد سود بیشتری عایدشان نماید. در نهایت، مسئولیت جلوگیری از اغفال شدن، به عهده خود شماست. جنس ارزان و بی نام و نشان نیز نخرید، مگر اینکه آنقدر پولدار هستید که می توانید پول خود را دور بریزید.

  1. اگر سیستم صوتی شما بر پایه کامپیوتر بنا خواهد شد، به توضیحات زیر توجه فرمایید. برخی از مادربورد های امروزی، خصوصا آنان که از چیپ ست سری N-Force2 ساخت کمپانی nVidia استفاده می نمایند، دارای امکانات و کیفیت صوتی قابل قبولی هستند. اکثر سازنده های معتبر مادربورد، مدلهایی با این چیپ ست ارائه می دهند که البته سوای کیفیت صوتی، کلا چیپ ست های بسیار سریع و پایداری هستند. مدل بهتر این چیپ ست، در چیپ “پل جنوبی” یا Southbridge، از چیپ MCP-T استفاده می نماید که به لحاظ استفاده از امکانات صوتی Sound Storm دارای عالی ترین کیفیت صوتی در بین تمامی مادربوردهای امروزی با امکانات صوتی روی مادربورد می باشد. البته مزیت دیگر خرید این خانواده مادربورد این است که با استفاده از پردازنده های بسیار عالی کمپانی AMD، نه تنها به قیمت مناسبی سیستمی خارق العاده بدست می آورید، بلکه از دادن پول خود به یک کمپانی گرانفروش و دارای سوابق مکرر فریب مصرف کننده (یعنی Intell) نیز اجتناب ورزیده اید.

در هر حال، توجه داشته باشید که قرار دادن امکانات صوتی بر روی مادربورد، کاریست که به منظور کاهش هزینه کلی سیستم انجام می گیرد – که البته هدفی است اساسا مغایر با کیفیت صوتی.
ولی در صورتی که قصد خرید کارت صوتی بهتری دارید، به چند نکته توجه نمایید.

 در وحله اول، تجربه و آزمایشات عملی به ما اثبات نموده که ارزانترین کارت صوتی دارای کیفیت قابل قبولی که در بازارایران وجود دارد، Creative Sound Blaster Live 5.1 است. اگر قصد دور ریختن پول خود را ندارید، به هیچ وجه نزدیک کارتهای صوتی مارکهای “معمولی” دیگر (در اینجا به کلمه “معمولی” توجه فرمایید – کارتهای حرفه ای سازندگانی مانند Terratec و M-Audio مقوله ای جدا هستند و البته به قیمتهایی عموما بالای 400 هزار تومان برای مدلهایی دارای قابلیتهای مورد نیاز در یک استودیوی حرفه ای) و کارتهای ارزانتر همین کمپانی نیز، نروید.

 این کارت صوتی که دارای امکانات بسیار و کنترلهای مبسوطی بر پارامتر های صوتی است، دارای خروجی 6 کاناله آنالوگ و نیز دیجیتال می باشد و به قیمت فعلی زیر 30 هزار تومان بهترین انتخاب شماست. کارتهای بهتر این سازنده تا قیمت حدود 300 هزار تومان نیز موجود هستند، اما حتی ساده ترین کارت صوتی خانواده Audigy همین سازنده نیز، به درد هر مصرف کننده عادی نمی خورد. مزیت عمده آنها در قابلیت پشتیبانی از فورمتصوتی Resolution: 24bit – Sampling Rate: 96 KHz است که اصولا در صدابرداری دیجیتال مورد مصرف دارد – و البته فقط قابلیت عبور دادن سیگنالی با این رزولوشن را از ورودی به خروجی دارند، بی آنکه بتوانند در این رزولوشن صدابرداری یا پردازش نمایند. توجه داشته باشید که ممکن است سازنده ای مدعی “ساپورت” استاندارد 24bit/96KHz توسط محصولش باشد، ولی باید با دقت تحقیق نمایید تا مطمئن شوید که مقدار این “ساپورت” در حد رفع احتیاجات شما گسترش داشته باشد.

نظر به اینکه استاندارد های کنونی فورمت صوتی سی دی موسیقی و یا MP3 هر دو اندکی پایین تر از حد قابلیتهای کارت فوق الذکر 30 هزار تومانی هستند (این کارت از فرمت صوتی تا حد DAT – 16bit/48KHz پشتیبانی می نماید) ، استفاده از کارتهای گرانقیمت با رزولوشن بالاتر به هیچ وجه کیفیت صوتی موسیقی شما را افزایش نخواهد داد. نسل کارتهای Audigy2 علاوه بر این از تکنولوژی صوتی EAX3 پشتیبانی می نمایند کهدر برخی از بازی ها، برای صدور دستورات سخت افزاری ایجاد محیط صوتی 3 بعدی استفاده می شود. همچنین تکنولوژی Advanced EAX HD که در نسل جدید این کارتها معرفی شده اند نیز در حال حاضر چیزیست کاملا بی مصرف، زیرا هیچ بازی که از آن استفاده نماید هنوز به بازار عرضه نگردیده. در نتیجه، اگر بودجه نامحدودی ندارید و روزی 16 ساعت از عمر خود را صرف انجام بازی های کامپیوتری نمی کنید، این ویژگی ارزش افزایش قیمت آنرا ندارد و پشتیبانی کارت ارزانتر فوق الذکر از EAX2 برای من و شما کاملا کافیست.

لازم به یاد آوریست که هیچیک از محصولات Creative به دلایل متعدد فنی به عنوان ابزاری مناسب برای صدابرداری حرفه ای قابل قبول نمی باشند، اما در حد محدود و ابتدایی برای آزمایش قابلیتها واستعدادهایتان در این زمینه، کفایت خواهند نمود. مشهودترین تفاوت میان تجهیزات صوتی حرفه ای و تجهیزاتی که برای مصرف کننده عادی ساخته شده اند، تفاوت میان “سطحکارکرد اسمی” یا Nominal Operating Level بین تجهیزات دو گروه است. سطح کارکرد اسمی تجهیزات صوتی عادی (منظور از محصولات عادی، Consumer Product است)، عموما محدود به i-10dBV  است. توجه داشته باشید که در سیستم سنجش dBV، اندازه مرجع یا i0 dBV برابر با 0.775 ولت می باشد. تجهیزات صوتی حرفه ای در مقایسه، دارای سطح کارکرد اسمی برابر با i+4 dBu می باشند. در این سیستم سنجش، اندازه مرجع برابر است با یک ولت در سطح i0 dBu. ملاحظه فرمایید که با توجه به مسائل فوق، سطح کارکرد اسمی تجهیزات حرفه ای برابر است با 1.228 ولت، که در مقایسه با 0.3162 ولت سطح کارکرد اسمی تجهیزات حرفه ای، تفاوت قابل ملاحظه ای به میزان 11.79 دسی بل میان این دو وجود دارد. لذا، واضح است که یک کارت صوتی عادی صرفا به لحاظ قیمت، بزرگی جثه، یا فتوای بقال سر کوچه، نمی تواند مبدل به ابزاری حرفه ای گردد.

دوستانی که از کامپیوتر های نوت بوک استفاده می کنند، متاسفانه دارای راه حلهای محدودتری برای افزایش کیفیت صوتی سیستم خود هستند. درصد کمی از کامپیوترهای نوت بوک، دارای کیفیت صوتی داخلی مناسبی هستند. کارتهای صوتی حرفه ای که برای این گروه کامپیوتر ها ساخته شده اند، معمولا متشکل از دستگاهی دارای پردازنده های دیجیتال و مبدلهای دیجیتال به آنالوگ (و بلعکس) و بعضا یک یا چند پری امپ میکروفون با قابلیت درایو میکروفونهای کندانسر (منظور Phantom Power است) و ورودی / خروجی های گوناگون متداول می باشند. جعبه محتوی اجزاء فوق، معمولا توسط رابط PCMCIA به کارت-باس کامپیوتر متصل می گردد. گرچه اینگونه تجهیزات دارای کیفیت صوتی عالی و امکانات مناسب حرفه ای هستند، اما به لحاظ قیمتهای گران و پیچیدگی نسبی، جهت استفاده درصد بسیار قلیلی از کاربران مناسب خواهند بود. تنها کارت صوتی خارجی (External) نسبتا ساده ای که برای کاربران عادی مناسب بوده و در حال حاضر در ایران یافت می گردد، Creative Extigy میباشد که امکانات بسیار جالب و کیفیت مناسبی را در دسترس استفاده کنندگان نوت بوک قرار می دهد. این وسیله، توسط کابلی به پورت USB متصل می شود. اگر به دلیل قدیمی بودن و یا هر علت دیگری، نوت بوک شما فاقد پورت USB است، می توانید با تهیه یک کارت تبدیل PCMCIA به USB این مشکل را حل نمایید. 

  1. فریب عواملی ظاهری مانند جثه بزرگ و یا رقص نور را نخورید. هنگام انتخاب اسپیکر، پول خود را صرف خرید بالاترین کیفیت صوتی ممکن نمایید – نه ظواهر فریبنده. واردکنندگان و فروشندگان فریبکار به هر اسپیکر درجه 6 که دارای جثه ای بزرگتر از یک رادیوی ترانزیستوری کوچک و چراغها و دکمه های متعدد و بی مصرف باشد و با فروش آن از میزان سود خوبی منتفع گردند، کلمه “حرفه ای” را می بندند. فریب این ترفندها را نخورید. حرفه ای، اصولا یعنی وسیله ای که از لحاظ کیفیت و استحکام ساخت و دوام وقابلیتهای فنی، می توان از آن به عنوان ابزار کسب درآمد استفاده نمود. در مورد اسپیکر تقویت شده، این یعنی اسپیکری که شما بتوانید هر شب آنرا از سالنی به سالن دیگر حمل کنید، و توان و کیفیت کافی برای برگذاری کنسرتهای موسیقی داشته باشد، و کیفیت تمامی قطعات الکترونیک، اتصالات، کابلها، کنترلها، کابینتها و اجزاء متحرک آن در حدی باشد که با یک هفته یا یک ماه یا یک سال استفاده سنگین و مستمر، از هم متلاشی نشود. استفاده از این کلمه در مورد اسپیکرهای “بازاری”، بیش از هر چیز مضحک است.

متاسفانه مدتی است که اسپیکر های فاقد کیفیت با مارکهای مشکوک و ناشناس ( یا واضحتر بگوییم: مارکهای نوظهوری که محصولاتشان فقط در کشورهای جهان سوم به فروش می رسد) در بازار ایران مشاهده می شوند که با توسل به نصب یک پانل LCD روی ساب ووفر که نمایشات فاقد معنی نوری انجام می دهد، سعی در مخفی نمودن کیفیت بسیار ضعیف صوتی وساختاری نموده اند. این وسیله زائد ( که در بین بازاریان به رقص نور معروف شده)، یا باد بزن، یا منگوله، یا کنترل از راه دور، هیچیک نقشی در افزایش کیفیت صوتی یک سیستم اسپیکر تقویت شده ایفا نمی نمایند. چنین ترفند هایی، گرچه ممکن است در نگاه اول از پشت ویترین فروشگاه جذاب به نظر رسد اما پس از گذشت چند روز و فرسایش جنبه “تازگی”، خریدار به مضحک بودنش پی برده و آنرا خاموش خواهد نمود – اما در مورد عدم وجود کیفیت صوتی متاسفانه دیگر قادر به انجام کاری نخواهد بود. نیز هستند اسپیکر هایی با جثه ای بزرگ و ارتفاع تقریبا یک متر و دارای چراغها و دکمه های متعدد که متاسفانه علی رغم ظاهری غلط انداز، دارای کمبود کیفیت صوتی ناراحت کننده ای می باشند. تمامی اجزاء فعال داخلی آنها را می توان درون یک جعبه کفش جا داد، و البته به گفته بازاریان، این اسپیکر ها کاملا “حرفه ای” هستند. صد البته، اینگونه ادوات در “حرفه” ایجاد جدایی میان شما و چند صد هزار تومان پول ارزشمندتان، بیشترین کارآیی را دارند. تاسف بار تر از همه اینها، یک مدلاسپیکر دو تکه و دو طرفه (Two-way) از سازنده همان اسپیکرهای متری و کیلویی فوق الذکر است که اگر دقیق به آن بنگرید، در کمال تعجب متوجه خواهید شد که بلندگوهای فرکانسهای بالای آن (Tweeter) که پشت یک توری محافظ نصب شده، اصلا وجود ندارد و فقط عکس چاپ شده بر روی کاغذ است که پشت توری چسبانده شده… و این عمل ننگین براستی توهین آمیز،  تحقیر کننده و نمونه محرز و بارز شیادی و کلاهبرداری است.
همچنین توجه داشته باشید که وسائل برقی که در کشور ما فروخته می شوند، چه اجناس قاچاق و چه اجناسی که از کانالهای قانونی گمرکی وارد می شوند، ممکن است دارای یک مشکل بزرگ و خطرناک باشند:

 عدم رعایت استانداردهای متعارف جهانی در ایمنی سیستمهای برقی.

هیچ سازمان دولتی که موظف به بازرسی و ممانعت از فروش دستگاههای برقی خطرناک و غیر استاندارد در فروشگاهها باشد، در ایران وجود ندارد.

  1. مراقب محصولات تقلبی با شباهت ظاهری باشید. در کشورهایی مانند ایران که فاقد حتی بدوی ترین قوانین حمایت از ایده ها و ابداعات و قوانین حمایت از مصرف کننده هستند، زمینه رشد همچون علف هرز برای ارائه محصولات تقلبی توسط سودجویان فرصت طلب و شیاد، به سهولت فراهم است. نهایتا، مصرف کنندگان در این مورد متحمل شدید ترین زیان و اجحاف می شوند. در طی سالهای اخیر انواع کپی شده و تقلبی صدها قلم از کالاهای مشهور جهان در بازار ایران عرضه شده، از جمله کارتهای گرافیک ATI، مادربورد های Gigabyte، محصولات شبکه D-Link، درایوهای سی دی Asus، اسپیکر ها و دیگر محصولات Creative، اسپیکرهای JBL (كه 99 درصدشان تقلبی هستند) و بسیاری موارد دیگر. ولی تا کنون هیچیک از این شیادین موفق نشده اند که کپی عین مدل اصلی از محصولات ما را به قیمتی که مقرون به صرفه باشد تولید کنند، و دلیل آن نیز واضح است: کیفیت همه چیز، از بسته بندی تا قالب پلاستیکی قطعات تا دقت در ساخت کابینتهای چوبی ساب ووفرها تا بلندگوهای استفاده شده و حتی سیم و کابلها و اتصالات، به حدی بالا است که تولید محصولی کاملا مشابه برای هر کسی دیگر به مراتب گرانتر از قیمتهای محصول اصل تمام خواهد شد. کمپانی Altec Lansing از سال 1996 تا کنون سه کارخانه عظیم با بهره وری از مدرنترین تجهیزات و ماشین آلات و زیر مدیریت و کنترل پرسنل فنی آمریکایی خود در ارزانترین منطقه تولید جهان یعنی چین احداث نموده است. نظر به اینکه تمامی اجزاء اسپیکرهای Altec Lansing در کارخانجات متعلق به خود کمپانی ساخته می شوند، قیمتهای تمام شده تمام مدلها مطلقا پایین ترین قیمت ممکن در جهان است. متضاد این شرائط را کمپانی های دیگری دارند که فقط مارک خود را روی محصولی می چسبانند که هر کدام از اجزاء آن توسط یک سازنده ساخته می شود و نهایتا مطابق طرح کمپانی در یک کارخانه پیمانکار و غیر وابسته مونتاژ نهایی می گردد، و سپس با درصد سود بالایی به بازار عرضه می شوند. آنان همواره در معرض خطر کپی های کاملا مشابه قرار دارند.

مادامی که سیستم اسپیکر تقویت شده Altec Lansing خود را از فروشگاه معتبری خریداری نمایید و همراه کارت گارانتی مشاورین پیشرو ساختارهای کارآمد به شما تحویل گردد، می توانید از اصلی بودن محصول خریداری شده اطمینان کامل داشته باشید. البته در بازار ایران مواردی از کپی نزدیک به ظاهر بعضی از سیستمهای ما با مارکهای متفرقه و با کیفیت صوتی و ساختاری بسیار پایین و کاملا متفاوت مشاهده شده اند، از قبیل برخی از مدلهای Mercury که فقط موفق به کپی ظاهری قالب پلاستیکی بدنه Satellite های طرح قدیمی (طرح مربوط به 5 سال پیش که نزدیک به دو سال است از تولید خارج شده اند) سری ACS 33 & ACS 54 شده اند. نیز کپی نزدیک به ظاهر Satellite های مدلهای ATP3 & AVS200 ما، که با مارک یک کمپانی  نوظهور  و مشکوک  سی-دی  فروش  بنام     Dr. Data

 به منظور سوء استفاده از موفقیت و محبوبیت بین المللی بسیار این دو مدل، در فروشگاههای “خاص!” در معرض فروش قرار دارد. در هر حال، با اندکی توجه و دقت، و دریافت کارت گارانتی ما، می توانید از اضافه شدن به جمع آمار قربانیان سازندگان وفروشندگان شیاد جلوگیری نمایید.

مفهوم واقعی مشخصات فنی

هنگام مقایسه مشخصات فنی محصولاتی از سازندگان مختلف، از عقل و هوش خود نهایت استفاده را بفرمایید. وات با وات خیلی فرق دارد. شما صرفا نیاز به داشتن یک مدرک مهندسی الکترونیک از هاروارد ندارید، تا بتوانید به حدی از مشخصات فنی سر در آورید که انتخاب شایسته تری انجام دهید. ابتدا، توجه داشته باشید که مشخصات فنی اعلام شده از هر سازنده ای را نمیتوان به عنوان واقعیت پذیرفت. اگر مارک مورد نظر شما در آمریکا و اروپا نیز به فروش می رود، و اگر محصولاتی از آن سازنده در مقایسات فنی و کیفی بین محصولات مشابه در مجلات و وب سایت های فنی معتبر ظاهر می شوند ( مانند www.pcmagazine.com و www.tomshardware.com  و  یا  www.extremetech.com  ) ، آنگاه می توانید به مشخصات فنی اعلام شده استناد فرمایید. متاسفانه،مصرف کننده ایرانی از دیر باز آماج محصولات فاقد کیفیت و درجه 6 که یا توسط مونتاژکارها و کپی کارهای متقلب چینی فقط مخصوص بازار کشورهای جهان سوم ساخته می شوند – و یا نوع تقلبی تر این محصولات که در پشت یک مرغداری (در حومه شیراز) با مونتاژ قطعات ساخت ایران توسط کارگران محترم و زحمتکش افغانی سر هم می شوند و بنام محصول خارجی در جعبه ای فریبنده روانه بازار رضا و پاساژ علاءالدین می گردند، قرار گرفته. مشخصات فنی اینگونه محصولات مطلقا هیچ معنی و مفهومی ندارند. تا دوسال پیش، بسیار نادر بود اگر اسپیکری با کیفیتی بهتر از اینگونه ادوات یک بار مصرف در بازار کامپیوتر ایران می یافتید. اندک زمانی است که در پی تلاش مستمر مدیران ما، افزایش سطح توقع خریداران، بازار عرضه را به ارائه محصولات کیفی و ارزنده در سطح محدودی مجاب نموده است. اما، پس از آنکه از اعتبار جهانی سازنده محصول مورد نظر کسب اطمینان نمودید، توضیح چند نکته به عنوان راهنمایی در زمینه مقایسه مشخصات فنی اعلام شده ضروریست: 

  • هیچ سازنده معتبری که برای حیثیت خویش احترامی بیش از ارادتی که به پول دارد قائل باشد، برای اعلام توان خروجی از مقیاس Watts PMPO استفاده نمی کند. این مقیاس که کلا فاقد پایه و اساس علمی و منطقیست، صرفا عدد تخیلی بزرگی را به منظور اغفال خریدار غیر متخصص ارائه می دهد. هرگاه به محصولی برخوردید که اعداد چند هزار وات PMPO توان اعلام نموده بود، می توانید کاملا مطمئن باشید که کمپانی که در یک مورد واضح به شما دروغ گفته است، در بقیه موارد نیز به شما دروغ می گوید. اساسا، پرداختن پول ارزشمند خود به دروغگویی که خریداران محصولاتش را فاقد شعور می پندارد، عمل صحیحی به نظر نمی رسد. 
  • یکی از متداولترین معیارهای ملموس و واقعی سنجش توان خروجی یک مدار تقویت کننده یا آمپلیفایر، Watts RMS می باشد که مخفف Watts Root Mean Square است. لطفا توجه داشته باشید که استناد به این مقیاس جهت مقایسه توان نسبی دو آمپلیفایر (یا سیستم اسپیکر تقویت شده)، مادامی که توسط کمپانی های معتبر و به روشهای مهندسی استاندارد اندازه گیری شده باشند، کار معقولی است. اما نظر به اینکه وات RMS عنوان کننده حداکثر توان خروجی ممتد سیستم است، توان واقعی خروجی به هنگام تقویت موسیقی مقداری بالاتر خواهد بود. علت این امر این است که موسیقی ترکیبی از اصواتی است با فرکانس و شدت متغیر، ولی سیگنالی که جهت آزمایش و تعیین حداکثر توان ممتد یک آمپلیفایر استفاده می گردد یک سیگنال مولتی فرکانس است که دائما و بطور ممتد دارای حداکثر شدت ممکن است (این سیگنال به Pink Noise مشهور است) و لذا کمترین شباهتی به موسیقی ندارد. سیستمهای Altec Lansing علاوه بر اعلام توان به Watts RMS، عددی به عنوان Total System Power نیز اعلام می نمایند که مقدار آن حدودا دو برابر حداکثر توان ممتد به Watts RMS است. این عدد، نمایانگر حداکثر توان خروجی سیستم برای موسیقی است، یا در واقع توان ممتد سیستم در شرایط واقعی استفاده. همچنین توجه داشته باشید که ممکن است به عنوان مثال برای سیستم Altec Lansing Select621 به جای 100 وات RMS 140 وات توان اعلام نمود، اما در این مقدار توان خروجی، مقدار اغتشاشات افزایش قابل توجهی خواهند داشت. از این رو، تنها استناد به توان خروجی اعلام شده یک سیستم، هرگز برای سنجش توانایی های آن کافی نیست و بایستی به اعدادی که نمایانگر دیگر مشخصات مهم سیستم هستند نیز در کنار توان توجه کافی شود، که در این مورد ذیلا توضیحات لازم داده خواهد شد.

واحد سنجش توان به Watts RMS نیز تنها موقعی به عنوان معیار شدت صدا قابل استناد است که دو آمپلیفایر خالی (یعنی بدون اسپیکر) را با هم مقایسه می نماییم. علت این امر این است که زمانی که یک یا چند بلندگو به معادله اضافه می شوند، وجود فاکتور متغییر “راندمان” در عمل تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی توسط بلندگو، دیگر اجازه نمی دهد که عدد وات به ما بگوید چه مقدار شدت صدا خواهیم داشت.

 واضح است که عمل تبدیل یک نوع انرژی به نوعی دیگر، هرگز نمی تواند با راندمان صد در صد انجام گیرد و همواره مقداریانرژی در حین عمل تبدیل، به صورت انرژی اتفلافی (مانند حرارت) در آمده و راندمان تبدیل را کاهش می دهد. طبیعیست که بلندگویی که از طرح مهندسی بهتری برخوردار است و موتور الکترومغناتیسی بهتری دارد نه تنها قادر خواهد بود از یک میزان وات ثابت، شدت صدای (شدت صدا با واحد dB SPL سنجیده می شود) بیشتری  تولید نماید، بلکه این صدا را با کیفیت بهتری نسبت به بلنگوی چینی فله ای ارزان و بی نام و نشان تولید خواهد نمود.

 تعریف Transducer

 هر وسیله ای که نوعی انرژی را به نوعی دیگر مبدل می سازد) و تشریح ساده طرز کار آن این است که، اطلاعات صوتی آنالوگ توسط جریان برقی دارای فرکانس و شدت متغیر، وارد سیم پیچ بلندگو (یا Voice Coil) شده و در عملکردی تقریبا مشابه یک موتور الکتریکی، این سیم پیچ که در داخل میدان مغناتیسی ایجاد شده توسط یک آهنربای دائم قرار گرفته، به نسبت شدت و فرکانس جریان برقی که به آن وارد می شود به حرکت در می آید، و این حرکات را بهدیافراگمی که به سیم پیچ متصل است منتقل می نماید. دیافراگم بلندگو سپس انرژی مکانیکی ایجاد شده توسط سیم پیچ را به هوا منتقل می نماید که هوا در اینجا نقش عامل حمل این امواج و ارتعاشات را به پرده گوش شما به عهده دارد. طراحی این وسیله به ظاهر ساده، یک مقوله بسیار پیچیده و تخصصی در دانش مهندسی آکوستیک است. تنها با ترکیب دانش عمیق و سالها تجربه است که مهندسین موفق در این زمینه می توانند علی رغم وجود محدودیتهایی که قوانین فیزیک دیکته می نماید، بلندگویی بسازند که هم اتلاف انرژی اندک داشته باشد، هم قابلیت تبدیل مقدار توانی زیاد، هم دقت و کیفیت در بازسازی اصوات موسیقی، هم زاویه تابش صدای مناسب و قابل کنترل، هم قابلیت تولید شدت صدایی نسبتا یکسان از فرکانسهای گوناگون (یا Flat Frequency Response Plot)، هم دوام زیاد، و هم البته قیمتی معقول.

نظر به اینکه عملا امکان آزمایش فنی و اندازه گیری راندمان و کیفیت هر بلندگو برای خریداران وجود ندارد، به نفع خودتان است اگر این استدلال منطقی را باور کنید که بلندگوهای ساخت Altec Lansing که با بیش از 75 سال سابقه، پر تجربه ترین متخصص مهندسی آکوستیک در جهان است و بالغ بر 300 نفر از متخصصین برجسته مهندسی آکوستیک جهان را در مراکز تحقیقات و مهندسی خود در امریکا در استخدام دارد، و غیر از بلندگو و سیستمهای حرفه ای کنترل و تقویت صوتی هیچ چیز دیگری تولید نمی نماید، مسلما بر تر از محصولات یک کمپانی چینی است که یک طرح بلنگوی 30 ساله را کپی نموده و با ارزانترین مواد اولیه می سازد و نیز، هر نوع محصولی را هم بنا بر نیاز بازار روز، از ماوس کامپیوتر گرفته تا مگس کش و مخزن توالت (وهمه را از نوع یکبار مصرف) تولید می کند.

  • از دیگر اعداد مهم در لیست مشخصات فنی، Total Harmonic Distortion یا THD است که نمایانگر مقدار کلی اغتشاشات هارمونیکی (که در ایجاد دسته ای از اعوجاجات صوتی مقصرند) به درصد می باشد. عدد THD، اصولا هر چه کوچکتر باشد نمایانگر کیفیت بهتری است. البته، در دنیای واقعی، گوش یک فرد غیر متخصص تفاوت بین 0.001 درصد THD، و 0.5 درصد THD را تشخیص نخواهد داد. درصد THD، معمولا به همراه عدد دیگری ذکر می گردد که پارامترهای اندازه گیری را روشنتر می نماید، مثلا i<0.1%@ -10dB Full Scale Input یعنی مقدار کل اغتشاشات هارمونیکی کمتر است از یک دهم درصد، در شرایطی که توان سیگنال ورودی 10 دسی بل کمتر از میزان حداکثر مجاز اعلام شده باشد. به بیان ساده تر، می توان گفت که عدد بیان شده تا سر حد استفاده از حدود 90 درصد از حداکثر توان سیستم صدق می کند. اصولا، اغتشاشات هارمونیک فرکانسهایی هستند که در سیگنال ورودی به آمپلیفایر وجود ندارند و منشاء این نوع اغتشاشات در مدار آمپلیفایر است. به عنوان مثال، اگر یک سیگنال تست با فرکانس یک کیلو هرتز به مدار آمپلیفایر تغذیه کنیم، اغتشاشات هارمونیک به شکل پارازیتهایی که فرکانس آنها برابر با ضریبهای دو، چهار، هشت (و نیز نتیجه تقسیم به این اعداد – به شکل پارازیتهایی با فرکانس پایینتر از فرکانس سیگنال اصلی) یک کیلوهرتز است، ظاهر می گردند. عدد مقدار THD  نمایانگر نسبت تبدیل شده به درصد توان مجموع فرکانسهای حاصله از اغتشاشات هارمونیک به توان فرکانس سیگنال اصلی ورودیست
  • عدد مهم دیگر، طیف پاسخگویی فرکانس صوتی است که بصورت Frequency Response و یا گاهی Dynamic Range با واحد هرتز ذکر می گردد. حساسیت گوش  نوزاد انسان، در محدوده شنوایی فرکانسهایی بین 20 هرتز و 20 کیلوهرتز می باشد. این حساسیت، به مرور زمان، بواسطه عواملی مانند افزایش سن و نیز صدمات دائمی ناشی از قرار گیری فرد در معرض صداهای بسیار بلند مانند انفجار، ماشین آلات صنعتی، صدای بوق گوشخراش وسائل نقلیه، صدای بلند و ناهنجارسیستمهای صوتی نامرغوب، ایجاد آسیب فیزیکی به اجزاء گوش، بروز بیماریهای عفونی گوش که منجر به ایجاد التهاب شدید می گردند، و غیره کاهش می یابد. ایجاد گسترده ترین طیف فرکانسهای صوتی، یعنی هرچه نزدیکتر به طیف 20 تا 20 کیلوهرتز، مسلما در یک سیستم صوتی مطلوب می باشد. اما، قضیه به همین سادگی ختم نمی شود و درک کامل این مقوله نیاز به توضیحات بیشتری در چگونگی بازسازی اصوات از این فرکانسها به روشهای گوناگون دارد. در سیستمهای ساده تر و ارزانقیمت تر، امکان دارد که از یک عدد بلندگو برای تولید تمام فرکانسهای مابین عدد حداقل و حداکثر اعلام شده در مشخصات فنی دستگاه، استفاده گردد. ولی در اغلب موارد، صدای ایجاد شده مورد قبول شخصی دارای گوشهای حساس و آشنا به موسیقی قرار نخواهد گرفت.

جهت استحضار عالاقمندان عرض می گردد، که هرگاه یک عدد بلندگو (یعنی یک دیافراگم منفرد) طیف فرکانسی وسیعی را تولیدکند، از نقطه نظر مهندسی با مشکلی بنام Inter-Modulation Distortion روبرو می شویم که نوعی اعوجاج قابل شنود است. هر چه اندازه دیافراگم کوچکتر، طیف فرکانسها وسیعتر، مقدار توان خروجی بیشتر، و کیفیت مهندسی و مواد متشکل اجزاء بلندگو پایینتر باشد، مقدار این اغتشاشات نیز فزونتر خواهد بود. در مدلهای دو تکه ساخت Altec Lansing مانند AVS200 و یا مدل 220، طرح مهندسی پیشرفته بلندگوها وکیفیت بالای ساخت و مواد و نیز توان خروجی محدود شده به سطحی معقول، باعث کاهش قابل توجه اغتشاشات IMD به مقادیر غیر قابل شنود می گردد. نظر به اینکه نسبتی از توان آمپلیفایر که صرف تولید فرکانسهای پایین یا Bass می گردد معمولا بیشتر از آن مقدار توانی که فرکانسهای میانی و بالا (صداهای زیر) را تولید می نمایید است (زیرا برای انتقال موثر Bass که دارای فرکانس پایین و در نتیجه طول موج بیشتری است به گوش شما، احتیاج به جابجا کردن حجم هوای بیشتریست، که مسلما نیاز به صرف انرژی بیشتری دارد)، موثرترین روش کاهش IMD در سیستمهایی که بیش از 2.5 وات در هر کانال توان دارند،اختصاص دادن یک بلندگوی مجزا به تولید Bass است. در مطلوبترین حالت، این وظیفه به عهده یک یا چند بلندگوی مخصوص بنام ووفر (Woofer) که داخل کابینت مجذای خود بنام ساب ووفر (Subwoofer) نصب گردیده، گذاشته می شود. بلندگوهای ووفر معمولا دارای قطر دیافراگم بیشتر و موتور محرک قویتری در مقایسه با سایر انواع بلندگو هستند. انجام این عمل بطور قابل ملاحظه ای از نسبت توان کلی که بلنگوهای کوچکتر Mid-Range یا Full-Range میبایست تولید می نمودند، می کاهد. در سیستم اسپیکر های فاقد ووفر، اگرچه امکان تولید فرکانسهایی به پایینی 70 هرتز هم توسط یک بلندگوی 3 اینچی Full Range وجود دارد، اما کیفیت صوتی آن فرکانسها از نظر قدرت، عمق، تمیزی و شفافیت، با Bass تولید شده توسط یک ساب ووفر متوسط قابل مقایسه نخواهد بود.

روش قدیمی تولید فرکانسهای پایین (و نیز در برخی اسپیکر های ارزان قیمت از مارکهای متفرقه) به این صورت بود که  بلندگوی ووفر را در داخل همان کابینت مشترکی که باقی بلندگوها در آن نصب شده بودند قرار می دادند. اما انرژی زیاد و ارتعاشاتی که  بلندگوی Woofer تولید می نمود، به لحاظ وجود فاصله اندک و اتصال سخت فیزیکی (هر دو بلندگو توسط بدنه کابینتی مشترک به هم متصل بودند) به بلندگوهای کوچکتر منتقل می گردید، و به کاهش کیفیت صوتی فرکانسهای میانی و بالای سیستم منجر می گشت. قرار دادن ووفر در محفظه جداگانه مختص به خود، ساب ووفر را به وجود آورد که بهترین راه حل برای عمده مشکلات فوق است.

توجه داشته باشید که عموما و غیر از در مواردی بسیار خاص، چوب بهترین ماده برای ساخت کابینت ساب ووفر می باشد. به لحاظ دانسیته، نوع بافت، و کلا “رفتار آکوستیک”، چوب کیفیت صوتی گرم و دلپذیر و “تونالیته” مطلوبی به امواج صوتی فرکانسهای پایین می بخشد، و در واقع به همین علت بدنه آلات موسیقی همچون تنبک،تنبور، و گیتار نیز از چوب ساخته می شود. در طراحی ساب ووفر های مرغوب، جهت انتقال موثرتر انرژی امواج صوتی به هوا، از دریچه بازتاب فرکانسهای پایین یا Bass Reflex Port استفاده می گردد. پارامتر های بسیار دقیقی در طراحی صحیح این دریچه نیاز به نگرش صحیح مهندسی همراه با دانش عمیق علم آکوستیک دارند. چنانچه بدون توجه به اصول علمی که محل، طول، قطر، شکل آغازی و پایانی دریچه (یا بهتر بگوییم، تونل) را تعیین می نمایند، مبادرت به ایجاد سوراخی جهت دکوراسیون در کابینت ساب ووفر گردد، قطعا تاثیر منفی بر کیفیت صوتی عاید خواهد نمود. علاوه بر تشدید صدا و افزایش راندمان صوتی، نقش دیگر دریچه بازتاب فرکانسهای پایین این است که با استفاده از اصل فیزیکی  Helmholtz Effect، فرکانسهای خاصی را تقویت نماید. دمیدن از زاویه حدود 90 درجه در دهانه یک بطری ، آزمایش ساده ایست برای درک این پدیده. با بکارگیری اصول صحیح مهندسی در طراحی شکل و ابعاد کابینت ساب ووفر و دریچه بازتاب فرکانسهای پایین، می توان فرکانس خاصی را که Resonant Frequency نامیدهمی شود تعیین کرده، و آنرا توسط Bass Reflex Port تشدید نمود. میزان گسترش دامنه تقویت به فرکانسهای دو سوی فرکانس مرکزی رزونانت، بسته به توانایی علمی مهندسین طراح متغییر خواهد بود.

تا اینجا، عمده مشکلات ایجاد شده توسط اغتشاشات IMD توسط ساب ووفر حل می شود.

اما اگر بخواهیم کیفیت کلی صوتی را یک پله بالاتر ببریم، قدم بعدی تفکیک فرکانسهای بالا (اصوات زیر) از فرکانسهای میانی است. برای این کار، وسیله ای بنام Cross-Over که بعد از مدار آمپلیفایر سر راه سیگنال صوتی قرار گرفته، بنا بر تشخیص مهندسین طراح، فرکانسهای معمولا پایینتر از 200 الی 150 هرتز را از مابقی جدا کرده و به ساب ووفر ارسال می نماید، و فرکانسهای بالا تر از معمولا 5 الی 7 هزار هرتز را نیز تفکیک نموده و به بلنگوی مخصوصی بنام Tweeter ارسال می نماید. آنچه باقی می ماند نیز به بلنگویی بنام Mid-Range ارسال می شود.

 اعمال فوق، همچنین ممکن است به نحو دیگری انجام پذیرد:

 Cross-Over بر سر راه سیگنال ورودی به سیستم و قبل از آمپلیفایر قرار داده می شود، و هر بخش از فرکانسهای تفکیک شده به یک آمپلیفایر مجزا جهت تقویت ارسال شده و خروجی تقویت شده هر آمپلیفایر به بلندگوی مخصوص خود هدایت می گردد. استفاده از این روش، البته هزینه تولید سیستم را افزایش می دهد، ولی این تکنیک (که بسته به تعداد مراحل تقویت تفکیکی Bi-Amplification یا Tri-Amplification نامیده می شود) دارای یک مزیت مهم مهندسی است: میتوان مدار آمپلیفایر بهینه شده متفاوتی برای هر گروه فرکانس طراحی نمود. از طریق انطباق بهتر مدار آمپلیفایر با ویژگیهای مخصوص هر گروه فرکانس، کیفیت صوتی عالی تری از سیستم ایجاد خواهد شد.

کلیه سیستمهای Altec Lansing از یک مدار آمپلیفایر مجزا برای تقویت سیگنال ارسالی به ساب ووفر استفاده می کنند، و برخی نیز از تکنولوژی Tri-Amplification بهره مند می باشند. به عبارت ساده تر، در نتیجه استفاده از یک بلندگو و آمپلیفایر مخصوص برای تقویت و بازسازی هر بخشی از طیف فرکانسهای قابل شنود، بجای استفاده از یک ماشین پیکان برای انجام تمامی وظایف گوناگون، بار سنگینمان را با کامیون حمل می کنیم – برای طی مسافتهای کوتاه شهری از یک اتومبیل سواری مناسب استفاده می کنیم – و با یک اتومبیل اسپرت سریع هم به مسابقات وارد می شویم!

طراحی یک بلندگوی تویتر مرغوب و با کیفیت، به لحاظ نیاز های خاص فیزیکی، خود یک رشته تخصصی جداگانه در علم مهندسی آکوستیک می باشد. یک تویتر خوب، برای تولید فرکانسهای بالا (که طول موج بسیار کوتاهی دارند) از مقدار نسبتا کمی انرژی الکتریکی استفاده می کند و حجم هوای بسار کمی را به حرکت در می آورد، ولی بایستی این کار را با دقت فوق العاده ای انجام دهد.

برای دستیابی به این دقت، بر خلاف دیافراگم انواع دیگر بلندگو که از جنس الیاف تقویت شده کاغذی و یا گاهی پولیمرهای مصنوعی ساخته می شوند، در ساختمان تویتر های مرغوب همیشه از دیافراگمی فلزی استفاده می شود. توجه داشته باشید که این دیافراگم، برای تولید فرکانس 16هزار هرتز، می بایستی که در هر ثانیه 16هزار حرکت نوسانی و متغیر به سمت عقب و جلو  انجام دهد! به این دلیل، اصولا دیافراگم تویتر هر چه وزن کمتر و بالانس بهتری داشته باشد، از حساسیت و دقت عمل بیشتری برخوردار خواهد بود. در ساختمان دیافراگم تویترهای مشهور Altec Lansing، از مواد سبک و بسیار مقاومی چون Mylar (و آهنرباهای ویژه Neodymium) استفاده می گردد که توسط دستگاههای مدرن برش لیزری با تولرانس وزنی 0.0001 گرم ساخته می شوند.

پس از تصویر روشنی که با ارائه توضیحات مقدماتی فوق ایجاد شد، اکنون لازم است توضیحاتی در مورد مفاهیم گوناگونی که اعداد اعلام شده در شرایط مختلف می توانند داشته باشند، تقدیم گردد. درمورد بلندگوهای حرفه ای، جهت رعایت استانداردهای مرسوم بایستی مشخصات فنی بسیار جامع و دقیقی ارائه داده شود. دقت و گستردگی اطلاعات داده شده در مشخصات فنی اینگونه تجهیزات باید در حدی باشد که مهندسین آکوستیک در مرحله طراحی پروژه سیستمهای صوتی پیچیده برای سالنهای بزرگ، فقط با مطالعه مشخصات اجزاء سیستم و بلندگوها قادر به پیش بینی دقیق نتایج قبل از اجراء عملی پروژه باشند، چرا که در پروژه ای که چند صد هزار یا چند ملیون دلار هزینه در بر خواهد داشت جایی برای آزمون و خطا وجود ندارد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

7 + 16 =