تصفيه خانه اليگودرز

تصفيه خانه اليگودرز از قسمتهاي مختلف تشكيل شده:

1- مخازن

2- واحد زلال ساز      

3- واحد فيلتراسيون

4- واحد شيميايي  

5- واحد كلرزني   

6- آزمايشگاه      

7- واحد پمپاژ

مخازن:

آب ورودي در اين مرحله در مخازن آب خام يك بار كلرزني مي شود كه به آن كلرزني اوليه مي گويند. بعد از مدتي كه در مخزن آب خام(مدت 30 ثانيه) آب ماند و بعد از ته نشيني مواد سنگين(مثل سنگ) وارد واحد زلال ساز مي شود.

واحد زلال ساز:

واحد زلال ساز از 3 قسمت تشكيل شده:

1- حوضچه اختلاط(اختلاط سريع يا فلاش ميكسر)    

2- حوضچه انعقاد(منعقد كننده ها يا فولاد كولاتو)

3- حوضچه ته نشين

در مواقع بارندگي كه آب كدورت دارد، مواد شيميايي به فلاش ميكسر يا اختلاط سريع تزريق شده و با آب مخلوط مي شود و گل و لاي موجود در آب را به خود جذب نموده و در حوضچه هاي ته نشيني مواد معلق ته نشين شده و آب تصفيه شده از ويناژها وارد واحد فيلتراسيون شده و مواد ته نشين شده به بستر يا ريكابري توسط لوله درين هدايت مي شود.

شرح حوضچه اختلاط:

براي حذف مواد معلق كلوئيدي در آب و همچنين براي مخلوط كردن مواد مورد نياز از اين حوضچه استفاده مي شود زمان اختلاط در اين حوضچه ها 5 تا 30 ثانيه مي باشد كه بستگي به نوع طراحي دارد. اين حوضچه ها به صورت مربع مستطيل اجرا مي شوند اختلاط به 2 صورت انجام مي گيرد يكي به وسيله ي پروانه هاي گردنده كه سرعت آنها 80 تا 100 دور در دقيقه است دوم به صورت مخلوط كردن مواد در طول سيري كه آب از رودخانه به تصفيه خانه مي رسد.

شرح حوضچه انعقاد(منعقد كننده ها):

مواد منعقد كننده وارد اين قسمت جهت ته نشين مي شوند آب از مركز دايره تا شعاع 25 متر وارد مي شود زمان ماند در اين مرحله حدودا 4 ساعت مي باشد بايد تلاش كنيم كدورت آب را در اين مرحله به زير 50% برسانيم، شيباكف حوضچه 10% است كه به وسيله ي پارو لجن ها را به مركز دايره هدايت مي كنيم در هر 4 ساعت 4 دقيقه شيرها باز مي شوند و به صورت اتوماتيك آب را وارد بستر لجن مي كنيم. در بستر لجن يك زمان ماندي مي ماند و جهت تصفيه مجدد به بستر آب خام منتقل مي كنيم.

آب از دو منبع تامين مي شود، يكي چاه ها و يكي چاه ها، يكي سراب كمندونه. در حال حاضر از چاه ها استفاده نمي شود. بعد از اينكه آب 28 كيلومتر مسير را با دبي 360 ليتر در ثانيه طي كرد وارد مخزن 2000(مخزن آب خاص مي شود. در اين قسمت پيش كلرزني را انجام مي دهيم. طوري تزريق مي كنيم كه ميكرو ارگانيزمها بي حس شود چون به لاشه هاي آن جهت ته نشيني و اضافه كردن مواد منعقد كننده در قسمتهاي واحد زلال ساز احتياج داريم و سپس پيش كلرزني را انجام داديم و آب را هدايت مي كنيم به فلاش ميكسرها. در اين قسمت كلروفريك 40 درصد خريداري مي كنيم و آن را به 15 درصد تبديل مي كنيم. آهك صنعتي را خريداري كرده با آب رقيق كرده و به 10 درصد تبديل مي كنيم و بعد به وسيله آزمايشگاه جارتست مقدار دز تزريقي مشخص مي شود سپس آن را در آب در حدود 100 دور در دقيقه بهم مي زنيم و زمان ماند در اين قسمت 16 ثانيه مي باشد. سپس آب را وارد قسمت منعقد كننده مي كنيم كه زمان ماند در اين قسمت 5/0 ساعت مي باشد. سپس در اين قسمت لخته زني تشكيل مي شود به طوري كه لخته ها كاملا مشخص شده. سپس آب به سمت حوضچه هاي ته نشيني(حوضچه دايره اي شكل) هدايت مي شود. زمان ماند لازم براي بالا آمدن آب از وسط حوضچه دايره ايي شكل به تعرريز 5/0 الي 4 ساعت مي باشد. لخته هاي تشكيل شده در اين قسمت ته نشين شده. همانطور كه گفتيم شيب كف حوضچه انعقاد 10 درصد است كه به وسيله پارو لجن ها را به مركز دايره هدايت مي كنيم. سپس در هر 4 ساعت 4 دقيقه شيرها باز مي شوند و به صورت اتوماتيك آب را در بستر لجن ها وارد مي كند كه چنانچه لازم باشد آب را براي تصفيه مجدد به بستر آب خام منتقل كرده و چنانچه لازم نباشد آب را به رودخانه يا فضاي سبز هدايت مي كنيم. همانطور كه قبلا اشاره شد كدورت آب بايد ريو 50 باشد، سپس آب را به قسمت فيلترها هدايت مي كنيم.

واحد فيلتراسيون:

اين واحد از 6 فيلتر شني از نوع تند تشكيل شده كه آب ورودي بين اين 6 فيلتر تشكيل شده كه در اين قسمت cm107 سيليس ريختيم. در اين قسمت يك سري اسلب داريم كه در داخل هر يك از اين اسلبها، 14 اسلب داريم. بعد از گذشتن از اين فيلترها كلرزني ثانويه صورت ميگيرد و آب به مخزن آب تصفيه مي شود. بايد سعي كنيم كه در اين قسمت كدورت را به زير ntu5 برسانيم(چون تا Ntu5 مطلوب است و تا Ntu25 مجاز است).

سپس آب به تانكر شستشوي معكوس(بكواش) منتقل مي شود كه اين تانكرها 2 كار انجام مي دهد، هم براي شستشوي خود فيلترها استفاده مي شوند، چون زماني كه فيلترها كثيف مي شوند بنابراين سيليسها نيز كثيف شده كه بايد شستشو شوند.

طريقه شستشوي ماسه ها به اين صورت است كه در ابتدا ماسه ها را 5 دقيقه هوا مي دهيم، سپس آنها را آشفته مي كنيم، سپس آنها را 5 دقيقه آب مي دهيم همراه با هوا بطوري كه دانه ها كاملا به هم ساييده شده و 15 دقيقه آب خالص مي دهيم طوري كه لجن ها كاملا شستشو شوند. بعد از انجام اين مراحل آب را به تانكر 10 هزار ليتر منتقل مي كنيم. قبل از تانكر 10000 ليتر يك گلوگاه داريم كه در آن كلر را تزريق مي كنيم. اگر در هر صورت ميكروارگانيزمها از دستمان خارج شد با تزريق كلر آن را از بين مي بريم.

در اين قسمت يك تانكر ذخيره وجود دارد كه به وسيله 4 پمپ آب را به مخزن شمال بالاي دانشگاه آزاد هدايت مي كند. سپس بعد از اين قسمت هدايت آب به عهده كاركنان زحمتكش آب و فاضلاب مي باشد كه اين توضيحي بود از 6 واحد فيلتراسيون.

ساختمان فيلترها:

ساختمان فيلتر از شير ورودي، شير خروجي، شير هوا، شي ورودي بكواش، شير خروجي بكواش تشكيل شده است.

سيليسهاي فيلتر بعد از مدتي گل و لاي به خود مي گيرند و كثيف مي شوند و جهت شستشو عمل بكواش(شستشوي معكوس) انجام مي گيرد. كه به صورت زير مي باشد:

مرحله اول:

5 دقيقه هوا

مرحله دوم:

5 دقيقه آب و هوا

مرحله سوم:

بستگي به ميزان آلودگي سيستمها دارد كه پمپها چقدر كار كند.

هواي لازم جهت بكواش توسط دستگاههايي به نام بلوئر(BLOWER) تهيه مي شود و آب لازم توسط پمپها از حوضچه(مخزن بكواش) پمپاژ مي شود. بلوئرها و پمپها در واحد تلمبه خانه بكواش نصب شده است.

واحد كلرزني:

واحد كلرزني از 2 قسمت تشكيل شده:

1- كلرزني اوليه       2- پيش كلرزني ثانويه

در ابتدا كلر را با دور بالا تزريق كرده(به قسمت ورودي و خروجي تزريق مي كنيم) و سپس كلرزني ثانويه را تزريق مي كنيم به قسمت گلوگاهي كه ايجاد كرديم. كلر را بايد به گونه ايي تزريق كنيم كه حداقل در انتهاي شبكه 3/0 ميلي گرم در ليتر را داشته باشيم.

در تصفيه خانه اليگودرز بايد به قسمت PM و تعمير و نگهداري آن توجه شاياني كرد. كه با كمك دستگاه شناسايي كه به سيستم داديم هر 6 ماه و يا 1 سال يكبار مشخص مي كند كه به چه صورت تعمير و نگهداري كنيم.

مبحث بعدي كه بايد به آن توجه كنيم بحث مصرف انرژي است به اين صورت كه pek مصرف در شب 2/1 هزينه در روز است كه براي مصرف بهينه انرژي بايد به اين مطلب توجه داشت.

واحد شيميايي:

وقتي كه مواد منعقد كننده به آب اضافه كرديم باعث مي شود كه PH آب پايين آمده پس با كنترل هاي مداوم PH آب به حد استاندارد رسانده يعني به 7/6 تا 5/7 كه حد مجاز PH آب مي باشد.

مثلا در واحد شيميايي نمونه سيليسها را گمانه زني كرده. لايه هاي سيليسها 2/1 تا 2 ميليمتر 65/0 داشتيم كه اين مقدار زياد بوده. در كل لايه سبكتر زودتر ته نشين مي شود ولي بعد از عمل بكواش لايه ها به جاي اول خود باز مي گردند.

در مواقعي كه آب كدورت دارد از مواد شيميايي آب آهك و كلروفريك استفاده مي شود. در ابتدا جهت تهيه مواد شيميايي كلروفريك خريداري شده 40 درصد مي باشد(از لحاظ غلظت) كه جهت استفاده مي بايست آن را به 15 درصد رقيق كرد و آب آهك استفاده شده 10 درصد است.

ساختمان شيميايي از تانكرهاي نگهدارنده 10 هزار ليتري و 5 هزار ليتري جهت ذخيره مواد استفاده شده است.

ادامه:

مخازن ذخيره باز دوقلو هستند. مخزن داراي يك ديواره است جهت شستشوي ساليانه كه يك قلوي آن را از كار مي اندازيم و يك قلوي آن را پر مي كنيم و از آن استفاده مي كنيم همانطور كه مي دانيم 6 فيلتر داريم كه معمولا يكي از فيلترها بايد به صورت اسپر باشد و اما در تصفيه خانه اليگودرز اسپر نداريم. قانونا يكي از اين فيلترها بايد به صورت رزو باشد و آن فيلتري را كه نياز به بكواش دارد از مدار خارج كرده، كلرزني هم به همين صورت است. در تصفيه خانه اليگودرز به 3 پمپ نياز داريم براي هوا دهي كه دبي اين پمپها حدودا 65 ليتر مي باشد. هر 8 ساعت حدودا 2 ساعت بايد اين پمپها خاموش شوند همانطور كه مي دانيم تصفيه خانه آب اليگودرز را براي 360 ليتر در ثانيه در نظر گرفتن كه در آينده براي 720 ليتر در ثانيه در نظر گرفته مي شود كه از سال 1400 به بعد اين قضيه در برنامه كار است.

6 فيلتر در تصفيه خانه اليگودرز هيچ ارتباط فيزيكي با هم ندارند به جز يك كانال ورودي و يك كانال خروجي كه براي شستشو مي باشند كه مراحل شستشوي اين فيلترها به اين صورت است:

5 دقيقه هوا- 5 دقيقه آب و هوا- حدودا 10 الي 15 دقيقه آب خالص جهت شستشوي لجن ها.

مراحل شستشو روي فيلتر شماره 4 براي آشفته كردن وضع سيليسها مي باشد. كه در اين قسمت دانه سبكتر ته نشين مي شود و در مرحله دوم دانه نرم روي آن قرار مي گيرد كه اين مرحله همراه با آب و هوا انجام مي گيرد. از لبه سرريز هوا خاموش مي شود كه اين ماسه ها ته نشين شود. اگر هوا كار كند باعث فرار سيليس ها مي شود. پس اگر هوا را از كار بياندازيم سيليسها فرار نكرده و ديگر چيزي از آشفتگي ماسه ها نمي باشد و دانه هايي كه سنگين ترند ته نشين مي شود و دانه هاي نرم تر روي دانه هاي سنگين مي نشينند.

چنانچه آب 101 سانتيمتر بالا بيايد، چنانچه سيستم را روي اتوماتيك شماره 3 قرار دهيم، ابتدا شير ورودي را مي بندد، سپس شير ورودي را 1 الي 2 دقيقه باز مي گذارد تا آب ته نشين شود. سپس كل سيستم را كنترل مي كنيم. هم شيرها را باز و بسته مي كنيم و هم پمپها را خاموش و روشن مي كنيم. هر گونه مشكلي هم به وجود آمد روي تابلو آژيري هست كه به صدا در مي آيد كه مسئول بهره برداري اين سيستمها متوجه مشكل در سيستم مي شود.

در تصفيه خانه اليگودرز يك كانال آب تصفيه شده وجود دارد كه در آن آبي كه از فيلتر عبور كرده با آبي كه كاملا تصفيه شده كاملا فرق دارند.

كانال ورودي تصفيه خانه اليگودرز توسط شيرها باز شده كه آب وارد كانال داخل فيلتر مي شود و سپس توسط لوله وارد كانال وسط فيلتر مي شود. زماني كه بخواهيم آب را تصفيه كنيم آب به داخل كانال وارد مي شود و سپس بر روي ماسه ها سرريز مي شود. زماني كه مي خواهيم ماسه ها را شستشو دهيم ابتدا شيرها را باز كرده سپس به آب صورت عكس كار مي كند و بعد آب از سرزيرها به كانال ريخته شده سپس توسط شير باز شده و بعد به كانال گرين مي ريزد. اين كانالها زماني كه بهره برداري مي شود كانال ورودي است و زماني كه مي خواهيم بكواش انجام دهيم كانال خروجي لجن مي شود. از شيرهاي بالايي آب وارد مي شود و از شيرهاي پاييني آب خارج مي شود. آب كه با فشار وارد مي شود ايجاد آب اكسيژن مي شود و نيز باعث مي شود كه به سيليس ها ضربه بزند تا به انتهاي فيلترها هدايت شود.

بعد از اينكه عمل بكواش را انجام داديم شير را باز كرده تا آب تصفيه خانه وارد كانال شود. پس آب در اين مرحله كاملا تصفيه شده است و كلر ندارد. و اگر هم داشته باشد در حدود 1/0 كلر دارد. سپس شير باز شده و آب وارد كانال فيلتر مي شود.

در قسمت بكواش(شستشوي معكوس) 4 دستگاه كلرزن داريم كه اين كرها وارا تزريق مي كنند به زير سيليس ها. در اين قسمت 4 پمپ وجود دارد كه آب را هدايت مي كنند به زير سيليس ها در تصفيه خانه اليگودرز 2 كمپرسور قرمز رنگ داريم كه بر روي آنها 2 شير ورودي و خروجي هوا نصب شده است و شيرها به صورت نيمه برقي در يك لحظه باز و بسته مي شوند.

نكاتي در مورد واحد شيميايي:

در واحد شيميايي كروفريك 40 درصد را خريداري كرده و به 15 درصد تبديل كرده و با آب مخلوط كرده. آهك صنعتي را خريداري كرده و آن را به 10 درصد تبديل كرده. در اين قسمت دستگاه مقدار دوزي را كه بايد تزريق كنيم به ما مي گويد. سپس مقدار دوز تزريق شده را به فلاش ميكسر هدايت مي كنيم. از آهك براي كنترل كردن PH استفاده مي شود. چون از كلر استفاده مي شود بنابراين حالت اسيدي تشكيل مي دهد كه بايد با آهك PH آن را كنترل كنيم.

اين تصفيه خانه مجهز به سنسورهاي هشدار دهنده مي باشد. چون گاز كلر نسيت به هوا سنكين مي باشد چنانچه گاز نشت كند آژير به صدا در مي آيد. كه به هنگام بروز مشكل از ماسكهاي مخصوص و كوله پشتي و وسايل ديگر استفاده كرده و وارد سيستم مي شوند. ضمنا مي توان با آمونياك هم تشخيص داد كه نشتي در كدام قسمت است. قبلا جهت خنثي كردن گازها از آهك و آب استفاده مي كردند در حال حاضر از دستگاه خنثي ساز استفاده مي شود كه گاز را مكش مي كند و جوهر نمك پس مي دهد كه از جوهر نمك هم مي توان براي كارهاي مختلفي از جمله سراميك استفاده كرد.