جانور شناسی و گیاه شناسی

PROTOZOA

پروتوزوآ بیشترین جانوران تک یاخته ای هستند. اینها در سلسله جانوری پایین ترین جانوران گروههای بزرگ می باشند و گروه های دیگر جانوران بافتی پریاخته یا متازوآها هستند. از لحاظ ساختمان، یک پروتوزوآ با یک سلول از جانور متازوئر قابل مقایسه و تطبیق است. ولی از نظر عمل و وظیفه یک موجود زنده کاملی است و دارای توازن و تعادل فیزیولوژیکی  است و تمام اعمال ضروری زندگی یک جانور را انجام می دهد. بعضی از پروتوزوآها از لحاظ ساختمان بسیار ساده و بعضی دیگر پیچیده و دارای اندامهای سلولی هستند. اندامهای سلولی بکار اعمال حیاتی خاص می خورند و از نظر عمل شبیه به دستگاههای جانوران پریاخته می باشند.

 Mesozoa

این جانوران ساده ترین جانوران پر سلولی بوده، بدن باریک، کوچک و کشیده و بصورت تقارن شعاعی در این جانوران دیده می شود. از نظر جنینی بصورت دیپلو پلاستیک رشد می کنند.

از نظر تولید مثلی دارای دو شکل تولید مثل جنسی و غیر جنسی می باشند. یک لایه سلولهای مژکدار بدن را فرا گرفته است. این سلوله در حرکت جانور نقش داشته و همچنین از محیط اطراف، مواد غذایی ریز و میکروسکوپی را جذب می کنند.

Porifera

تقارن شعاعی دارند و برخی فاقد آن هستند. رویان از دو برگه تشکیل یافته است. جانوران این شاخه بطور غیر منظم تشکیل بافتهایی را می دهند که در بینشان مزانشیم وجود دارد. برخلاف جانوران عالیتر بدنشان فاقد سازمان مشخص است. تمامی و یا قسمتی از پوشش داخلی این جانوران از کوآنومیست(choanocyte) پوشیده شده است. بدن دارای سوراخ ها، مجاری زیادی است که دائما آب در آنها گردش نموده، غذا و اکسیژن به نقاط مختلف بدن می رساند.

Coelenterata

وجود تقارن شعاعی که بر حسب یک محور عرضی که از دهان آغاز و به ناحیه مقابل دهان ختم می گردد. بدن بدون بند است. بدن تنها از دو لایه بافت ساخته شده است که عبارتند از اپیدرم وگامترودرم.

دهان که از تانتاکول مفروش گردیده، متصل به حفره گوارش که کیسه مانند است. این حفره ممکن است

Ctenophora

بدن در این جانوران دارای تقارن دو طرفی است. بدن معمولا پهن و یا در بعضی گونه بدن بصورت نیمه کروی می باشد، دارای 8 صفحه شانهای مژکدار در سطح بدن خود هستند. دستگاه گوارش بصورت ناقص بوده و مخرج ندارند. از نظر تولید مثل معمولا هرمافرودیت یا تک یاخته هستند و دستگاه تناسلی دارای قسمت های مختلفی شده و نسبتا پیچیدگی پیدا کرده است.

Platyhelminthes

بدن دارای تقارن دو طرفی است و از سه لایه جنینی رشد پیدا کرده اند، تریپلوستیک هستند. بدن معمولا پهن و فاقد بند واقعی هستند. دارای دستگاهای مکنده و یا قلاب بوده و هر دو را جهت اتصال به بدن میزبان استفاده می کنند. دستگاه گوارش بصورت ناقص می باشد. لوله گوارش معمولا از انشعابات زیادی تشکیل می شود.

Nemertinea

کرم های نواری، بدن باریک، نرم ، قابل ارتجاع که از مژک پوشیده شده است. فاقد ساختمان بند بندی. دهان قدامی دارای یک خرطوم دراز می باشد. مجرای گوارشی کامل با مخرج. فاقد حفره عمومی، دستگاه عصبی .شامل عقده عصبی قدامی و سه طناب عصبی طولی، جنس ها جداگانه، زندگی مستقل ، اغلب در آبهای شور و خشکی زندگی می کنند.

Entoprocta

اندازه کوچک و زندگی بطور انفرادی یا اجتماعی دارند. هر فرد روی ساقه، با جام(calyx) شامل یک حلقه، مژک در روی زوائد، مجرای گوارشی بشکل u ، فضا های بدن تشکیل پسودوسل(pseudocoel) می دهد که پر از پارنشیم می باشد. یک پایه و یا دو پایه می باشند. به اشیاء و یا به بدن جانوران دیگر می چسبند. در آبهای شور یا شیرین زندگی می کنند.

Asschelminthes

کرم های رشته ایی هستند. فاقد بند و بدن بصورت یکسره وجود دارد. غشای بدن در این جانوران مقاوم بوده و از جنس کوتیکول می باشد. غشایی روی بدن را پوشانده است. دستگاه گوارش بصورت کامل از دهان شروع وبه مخرج ختم می شود که در قسمت خلفی وجود دارد. بصورت آزاد و مستقل در زمین های مرطوب و در آب زندگی می کنند. همه آنها زندگی انگلی دارند و در بافتها و مایعات بدن جانوران و گیاهان دیده می شوند.

Acanthocephala

بدن در حالت زنده پهن و نا صاف و خشن است و در حالت بیجان و نگهداری شده استوانه ای و صاف است. کوتیکول نازک است. در انتهای قدامی خرطوم های جمع شونده و دارای ردیف هایی از خارهای بر گشته می باشد. لوله هاضمه وجود ندارد. جنس ها از یکدیگر مجزا و متمایزند. انگل اند. لارو آنها در بند پاییان و بالغشان در مهره داران انگل می باشند. اکی نورنکوس ( Echinorhynchus). ژیگانتورنکوس (Gigantorhynchus).

Bryozoa

کلنی های منشعب یا شاخه شاخه و گیاه مانند دارند و یا بصورت قشر هایی بر روی صخره ها یا صدف ها هستند یا بشکل توده ژلاتینی می باشند و بسیار کوچک اند. تعدادشان زیاد است. هر یک در خانه های جداگانه بسر می برندو شاخکهای مژکدار در اطراف دهان دارند. لوله هاضمه بشکل U و کامل است. سلوم تکامل یافته است. هرمافردودیت و زندگی آنها مستقل و در آبهای شور یا شیرین است. بوگولا (Bugula) پکتینا تلا(Pectinatella).

Phoronidea

بدن کرمی شکل، استوانه ای، صاف و فاقد بند است و در داخل یک لوله که خود آنرا ترشح کرده است می باشد. انتهای قدامی دارای شاخکهای مژکدار و یک دهان یا صفحه دهانی(Lophophore) می باشد که به شکل نعل اسب است. لوله هاضمه کامل و به شکل U است. دهان و مقعد در داخل صفحه دهانی قرار دارند. سلوم دارای 6 قسمت و پوشش درونی است. رگهای خونی موجود است، هرمافردیت و دریایی است. فرونیس(PHoronis).

Brachiopoda

در خارج دارای قشر آهکی است و بوسیله یک پایه گوشتی بصخره ها متصل است. در داخل دو بازوی مارپیچی موجود است و لفوفر(Lophophore) دارای شاخکهای مژکدار است. لوله هاضمه دارای مقعد و یا بدون آن است. سلوم تکامل یافته و قلب کوچک است. جنس ها متمایزند. دریایی هستند. تربراتولینا (Terebratulina) . لنگولا ( Lingula)

Mcllusca

تقارن دو جانبی است، بند بند نیستند،بدن نرم و از پوششی پوشیده شده که معمولا غلاف یا صدفی آهکی1-2 یا8 قسمتی ترشح می کند. معمولا سر در جلو است و یک پای عضلانی در قسمت شکمی وجود دارد که برای حرکت می باشد. لوله هاضمه کامل است. یک قلب و رگهای خونی دیده می شود. تنفس معمولا بوسیله برانشی صورت می گیرد. سلوم کوچک است. دستگاه عصبی شامل چند جفت عقده(Ganglia) و منقسمات آن می باشد. جنس ها متمایزند. در آب شور و شیرین زندگی می کنند و بعضی در خشکی هستند.

Annelida

بدن داراز و معملا از حلقه های بسیاری که دارای خارهای موی مانند ظریف برای حرکت می باشند تشکیل شده است. کوتیکول نازک. لوله هاضمه کامل و لوله ای است و سلوم معمولا بزرگ است. دستگاه گردش خون بسته است. دستگاه عصبی از مغز (پشتی) و یک رشته عصبی شکمی دارای عقده ها و اعصاب جانبی در هر حلقه تشکیل می یابد. غالبا زندگی مستقل دارند.

Sipunculoidea

بدن باریک و بشکل کدو و خیلی قابل انقباض است. انتهای باریک قدامی بطرف داخل قابل کشیده شدن و انقباض است و دارای شاخکهای تو خالی کوتاهی در اطراف دهان می باشد. تقسیمات حلقه ای یا خار وجود ندارد. لوله هاضمه باریک و مارپیچی است. مقعد در قسمت پشتی در قاعده تو رفتگی است. سلوم بزرگ و بدون تقسیم، مژکدار، محتوی خون و گلبول است. عقده عصبی قدامی ظهری و رشته عصبی بطنی است. جنس ها از یگدیگر متمایزند. دریایی هستند. سیپونکولوس ( Sipunculus). فاسکولوزوما(Phascolosoma).

Priapuloidea

انتهای قدامی دارای تو کشیدگی است که در آن ردیفهای خار بطور طولی وجود دارد. بدن باریکتر و دارای خطوط عرضی(صاف یا بدون تقسیم) می باشد. لوله هاضمه مستقیم است. مقعد در انتهای خلفی بوسیله لوب های برانشی احاطه شده است. سلوم بزرگ است. بالغ آنها فاقد دستگاه گردش خون و نفریدی و اندام های حس می باشد. جنس ها از هم مجزا و دریایی هستند. پریاپولوس(Priapulus).

Echiuroidea

انتهای قدامی دارای خرطوم ارتجاعی ناودانی شکل است که به دهان منتهی می گردد. روده مارپیچی است. مقعد در انتهای خلفی است و به آن دو کیسه مقعدی متصل می شود. دستگاه گردش خون از عروق پشتی و شکمی تشکیل می گردد. 1 تا 3 جفت نفریدی و یک جفت خار شکمی بزرگ در زیر دهان است. بالغ آنها حلقه حلقه نیست، لاروها پانزده اثر حلقه یا بند دارند. یک جنسی و دریایی هستند. اکیاوروس (Echiurus). اورکیس(Urechis).

Arthropoda

بدن به طور مشخص از سر ،سینه و شکم و مجموعا از قطعات و حلقه های مشابه که از یکدیگر جدا و یا بهم جوش خورده اند درست می شود. چهار جفت یا بیشتر ضمایم مفصلی دارند. اسکلت برونی(Exoskeleton) کتینی است و تمام قسمت ها را می پوشاند و پوست اندازی به تناوب صورت می گیرد. لوله هاضمه کامل و مستقیم است. سلوم کوچک و تحلیل رفته است و فضاهای بدنی یک هموسل(Hemocoel) تشکیل می دهند. قلب در پشت است. تنفس بوسیله برانشی ،نای و یا ششها است. مغز در قسمت پشتی و رشته عصبی در قسمت شکمی و زوج و دارای عقده هایی در هر حلقه است که ممکن است در ناحیه جلو متراکم باشد. جنسها معمولا متمایزند. خاکزی یا آبزی هستند. زندگی آزاد دارند، هم خوراک یا همسفره(Commensal) و یا انگل اند.

Echinodermata

تقارن شعاعی و معمولا 5 قسمتی است. در پیرامون محوری که از دهان و نقطه مقابل دهان می گذرد. بدن بند بند نیست. دیواره بدن دارای صفحات آهکی است که معمولا یک اسکلت داخلی سخت یا قابل انحنا با خارهای خارجی تشکیل می دهد. لوله هاضمه با مقعد است. سلوم محتوی دستگاه رگهای آبی می باشد. در خارج پاهای لوله ای برای حرکت وجود دارد. جنس ها معمولا متمایزند. همه دریایی هستند.

Chaetognatha

کوچک، باریک، شفاف اند، بدن از سر، تنه و دم درست می شود. موهای زبر و خشن یا قلاب در اطراف دهان دیده می شود، پرکها زوج در تنه و یک پرک دم انتهایی برای حرکت دارند. لوله گوارش کامل است. سلوم از سه جفت حفره تشکیل می گردد. هرمافردیت اند. زندگی مستقل دارند. دریایی می باشند. ساژیتا(Sagitta).

Hemichorata

بدن کرمی شکل است. انتهای قدامی معمولا دارای خرطوم گوشتی و یقه یا گریبان است. نوتو کرد در قسمت جلو و کوتاه است. بافت های عصبی پشتی و شکمی هر دو در اپیدرم اند. تهداد بسیاری از شکافهای تنفسی دائمی دارند. دریایی هستند و در آبهای شور زندگی می کنند. بالانوگلوسوس(Balanoglossus). ساکوگلوسوس(Saccoglossus). سفالودیسککوس (Cephalodiscus).

Chortata

در یک مرحله یا در سراسر زندگی عناصر زیر وجود دارد:

یک ستون مهر ه ای نخستین(Notochord) که رشته ای شکل و در حکم محور بدن است و برای پشتیبانی بدن بکار می رود، یک رشته عصب لوله ای در پشت و شکافهای تنفسی یا برانشی زوج میان حلق و ناحیه خارج دارند. حالت حلقه ای( Sgmentation) معمولا واضح و مشخص است. دم در پشت مقعد می باشد.