جزوۀ آموزشی رؤسای شعب

اداره کل آموزش، تحقیق، توسعه وبررسی های اقتصادی براساس رسالت خطیر آموزشی خود اقدام به برگزاری کارگاه آموزشی – توجیهی برای رؤسای شعب پست بانک در محل ادارات کل پست بانک استان ها و سرپرستی‏های استان تهران نموده است و برای برگزاری این دوره ها از مدرسین باتجربه بانکی استفاده می نماید.
اساتید مختلف از مدیریت تعاریف متفاوتی ارائه نموده اند و یکی از تعاریف بشرح ذیل عنوان گردیده است:
«مدیریت عبارت است از استفاده مناسب از منابع مادی و انسانی به منظور دست یافتن به هدف یا هدف های مؤسسه از طریق انجام عملیات مربوط به برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی، رهبری و کنترل با توجه به عوامل محیط فرهنگی.»
همچنین فرایند سازمان به زبان ساده عبارت از نظم بخشیدن به آشفتگی ها و بی نظمی ها در امور است و عناصر تشکیل دهنده سازمان ها عبارتند از:
الف- افراد
ب- ارتباط افراد با یکدیگر
ج- روابط متقابل افراد و نظام بخشیدن به آن
د- کلیه افراد در سازمان دارای اهداف مشترکی هستند.
و- روابط متقابل “هدف های مشترک سازمان” با “هدف های شخصی”

اگر مدیر را شخصی بدانیم که کلیه وظایف محوله را بوسیله اشخاص انجام می دهد کلیه وظایف و مسئولیت‏ها بعهده مدیر سازمان است این مدیر سازمان باید طوری واحد زیرنظر خود را اداره کند تا بیشترین کارائی را با توجه به شرایط موجود ارائه دهد اگر به تشریح وظایف رئیس شعبه بپردازیم .
عمده وظایف مسئول شعبه به شرح ذیل است:

1-مسئول نحوه اداره شعبه و صندوق
2- به روز رسانی حسابها و کنترل روزانه عملیات شعبه
3- کنترل کلیه حساب های شعبه و سرفصل های مربوطه
4- کنترل اقلام باز و حسابهای واسطه و کنترل ماهیت حساب های مذکور و نحوه پوانتاژ اقلام باز
5- بازاریابی و جذب سپرده ها و کسب درآمد برای بانک(مدیریت منابع)
6- اعطای تسهیلات براساس دستورالعمل‏ها وسیاست های اعتباری ابلاغی و کوشش و جدیت برای وصول مطالبات بانک(مدیریت مصارف)
7- تقسیم کار بین کارکنان و راهنمایی و آموزش کارکنان ضمن کار
8- بازاریابی،تکریم مشتریان و حفظ اسرار آنان و ایفای نقش مشاور بانکی مشتریان
9- رسیدگی به شکایات و اعتراضات و پاسخگویی به مشتریان
10- تامین امنیت شعبه و رعایت حد مجاز نقدینگی
11- اجرای دستورالعمل های صادره
12- احراز هویت گیرندگان وجوه و پرداخت وجوه با وکالت نامه
13- سایر امور محوله

وظایف رئیس شعبه درخصوص امور مختلف مربوط به شعبه بشرح ذیل است:
1-مسئول نحوه اداره شعبه و صندوق
رئیس شعبه باید حضور و غیاب و مرخصی (استحقاقی-استعلاجی-آموزشی و …) کارکنان را به طور دائم کنترل نماید و قبل از بازنمودن درب شعبه باید متصدیان مربوطه در پشت میز قرارگرفته و شعبه تمیز و مرتب بوده و مقدار پول لازم و فرم‏ها ومهرها و … در گیشه متصدیان وجود داشته باشد.
برای این منظور قبل از شروع کار و باز شدن درب شعبه باید مسئول شعبه و متصدی، صندوق شعبه را با دو کلید و رمز مربوطه دور از چشم مشتریان باز نموده باشند و ابتدا اطمینان حاصل نمایند که موجودی صندوق باسیتواسیون روز قبل مطابقت دارد و سپس موجودی موردنیاز برای شروع کار را آماده نمایند تامشتری با وارد شدن درشعبه شاهد انجام کارهای آنان نباشد ضمناً نباید کلیدها در روی صندوق شعبه باقی بماند که این کارهم برخلاف دستورالعمل و هم باعث وسوسه افراد متخّلف می شود.
کلیه اسناد نقدی که وجوه آن توسط متصدی دریافت شده باید در ماشین تحویلداری وارد شده و مهر “دریافت شد” داشته باشد. گاهاً اتفاق می افتد که وجوهی از مشتری دریافت می گردد و وارد ماشین تحویلداری نمی گردد که این کار خلاف بوده و باید در هنگام بستن حساب‏ها کلیه گردش های حساب های بدهکار و بستانکار توازن داشته باشد و با موجودی صندوق که در فرم سیتواسیون ثبت شده برابری داشته باشد.
درآخر وقت مسئول شعبه باید کلیه وجوه را ازمتصدی تحویل گرفته با صورت حساب ماشین تحویلداری مطابقت داده و با امضاء سیتواسیون صندوق آنرا داخل صندوق یا خزانه گذاشته و درب صندوق را با دو کلید، (کلید اول و دوم) ببندد و رمز آنرا تغییر دهد کلید اول را خود بردارد و کلید دوم تحویل سرتحویلدار یا متصدی صندوق گردد و اسناد روزانه را با صورت حساب ماشین تحویلداری کنترل نماید. در صورت کسری یا فزونی صندوق حتماً کنترل نماید که اسناد مربوطه صادر شده باشند و بوسیله متصدی تغییراتی در سیتواسیون داده نشده باشد. مدیر شعبه مسئول نظارت و کنترل کلیه اعمالی است که بوسیله متصدیان در طی روز انجام می شود.

مسئول شعبه باید توجه داشته باشد که درداخل صندوق به جای وجه نقد چک یا … قرارداده نشود و بسته های وجوه باند شده و ممهور به مهر گردیده و با ترتیب در صندوق چیده شده باشد. مرتب بودن بسته های وجه تحویلی به مشتری، رعایت نظم و علی الاصول تکریم مشتری باعث ایجاد اعتماد مشتریان به بانک و جذب منابع می‏گردد و اداره شعبه را به نحو مطلوب میسر می‏گرداند. می‏بایست پول های فرسوده و کهنه و ناقص در قسمت جداگانه نگهداری گردد و از داخل بسته های پول خارج شده و نسبت به تعویض آنها اقدام شود.
چنانچه باجه عصر در شعبه ای دایر و رئیس شعبه حضور نداشته باشد می بایست مسئول باجه عصر انتخاب و معرفی گردد و در صبح روز بعد کلیه کارهای باجه مورد کنترل قرار گیرد. از آنجائیکه گاهاً از دستورات تلفنی مسئولین سوء استفاده‏هایی بعمل آمده لذا برای جلوگیری از هرگونه تخلف می‏بایست از دادن دستورات تلفنی خودداری نمود و همچنین هنگام دریافت تقاضا یا دستور شفاهی یا تلفنی از هویت دستور دهنده آگاهی کامل حاصل نموده و در اولین فرصت و درکوتاه‏ترین زمان ممکن دستور کتبی اخذ گردد و بخصوص در موارد نقل و انتقال وجوه از حساب ها، و یا ایجاد تعهدات مالی برای بانک حتماً موارد با رمز خواسته شود.
یکی از مهمترین امور شعبه نحوه بایگانی و حفظ اسناد و مدارک و مستندات و همچنین نحوۀ دسترسی به آنهاست.
روسای شعب بایستی نسبت به بایگانی صحیح اسناد روز اقدام نمایند و دسترسی به اسناد را به افراد مورد اعتماد و مشخص محول نمایند و درموقع مقتضی اسناد را به بایگانی راکد منتقل نمایند و هر روز پایان وقت و یا اول وقت اداری اسناد حسابداری صادره و وارده را کنترل نمایند.
موضوع نظافت سالن شعبه و میز و در و پنجره ها و شیشه ها از اهمیت خاصی برخوردار است که باید مورد توجه مسئول شعبه قرار داشته باشد و در حد شئون بانک نسبت به نظافت آنان بوسیله خدمتگزار یا افراد دیگر که به کار گمارده‏اند نظارت نمایند.
رعایت استاندارد پوشش کارکنان بانک و علی الخصوص آراستگی ظاهری و نظارت برسایر کارکنان بعهدۀ رئیس شعبه است. البته پوشش پذیرفته شده کارکنان بانک ها (آقایان کت و شلوار و پرهیز از پوشیدن صندل و بدون جوراب و درمورد خانم ها نیز پوشش متین اسلامی) برای کلیه کارکنان لازم الرعایه می باشد.

2- به روز رسانی حسابها و کنترل روزانه عملیات و عملکرد شعبه
بطور کلی مسئولیت حفظ دارایی های بانک با روساء شعب و در غیاب آنان با معاونین شعب
می باشد.مسئولین باید همواره عملیات دوایر و باجه ها و مخصوصاً موجودی صندوق و خزانه (اعم از وجه نقد-شبه پول-تمبر-اوراق بهادار و …) را رسیدگی و کنترل نمایند تا از صحت عملیات متصدیان اطمینان کامل حاصل نمایند.

روساء شعب باید هر چند مدت بدون جلب توجه دیگران دفاتر حسابداری و مانده حسابها و اقلام باز حسابهای واسطه مثل بدهکاران موقت-بدهکاران داخلی-مانده های مطالبه نشده-بستانکاران موقت-حساب بین واحدها و انواع حسابهای قرض الحسنه و سرمایه گذاری و سود آنها و همچنین ترازهای تهیه شده اعم از(دستی و ماشینی) را به دقت مورد بررسی قرار دهند.

3- بهره‏برداری از گزارشات حسابرسی داخلی
منظور از حسابرسی شعبه تطبیق عملیات هر شعبه با دستورات صادره و راهنمائی کارکنان برای حسن انجام وظایف محوله می باشد و دستوراتی که در ضمن حسابرسی و همچنین بازرسی هایی که بعمل می آید باید مورد توجه روسای شعب قرار گرفته و ضمن رفع آن نواقص سعی شود در حسابرسی های بعدی آن نواقص تکرار نشده باشد. بدیهی است در صورت تکرار نواقص و اشتباهات قبلی این امر نشانه سهل انگاری مسئولین بوده و مشمول اعمال تنبیه خواهد بود.

4- کنترل اقلام باز و حسابهای واسطه و کنترل ماهیت حساب های مذکور و نحوه پوانتاژ اقلام باز
کلیه اقلام باز حساب های و اسطه مانند حساب بدهکاران موقت – بدهکاران داخلی و بستانکاران موقت و بستانکاران داخلی و مانده حساب بین واحدها و حساب حواله های عهده و مانده های مطالبه نشده و هم چنین تراز کلیه حساب های قرض الحسنه و سرمایه گذاری باید طبق دستورالعمل های مربوطه بوسیله مسئول شعبه (روزانه و یا هفتگی) کنترل و در صورت مغایرت برای رفع آن فوراً اقدام نماید. اسناد پوانتاژ و سرفصل های تسویه حساب های وا سطه و حساب‏های انتظامی با دقت مورد بررسی و کنترل قرار گرفته و حتماً به امضاء رئیس شعبه برسد.

5- جذب سپرده ها و کسب درآمد برای بانک(مدیریت منابع)، بازاریابی و بازارشناسی
بانک بعنوان یک بنگاه اقتصادی می بایست به کسب درآمد ونهایتاً سودآوری دست یابد لذا دستیابی به سود عملیاتی که تفاوت هزنیه عملیاتی و درآمد عملیاتی است می بایست توجه نمایند لذا با افتتاح انواع حساب های قرض الحسنه پس انداز و جاری و سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت و حتی المقدور جذب سپرده های ارزان قیمت (قرض الحسنه و کوتاه مدت) به جذب منابع مبادرت می‏ورزد تا توانائی بانک را برای اعطاء تسهیلات تحقق بخشد و سود حاصل از معاملات در قالب عقود اسلامی را کسب نماید. از طرفی نیز بانک ها با ارائه خدمات گوناگون و دریافت کارمزد (درآمد غیرعملیاتی) به سودآوری خواهند رسید.
بنابراین روساء شعب باید هر روز مانده انواع حسابهای دفتر کل را ملاحظه نموده و در افزایش سپرده ها سعی وافر نمایند. زیر که از عمده ترین امور بازاریابی در بانک ها توسط رئیس شعبه انجام می‏پذیرد.
مسئول شعبه باید نسبت به امور مربوط به سازمان شعبه و ارائه خدمات مناسب به مشتریان و راه های جذب مشتری و افتتاح انواع حساب های پس انداز و جاری و سرمایه گذاری نظارت کامل داشته و برای هر کاری افراد مناسب آن را بکارگمارد و ضمن آموزش دادن کارکنان درجهت افزایش کارایی و خدمت رسانی به شناسایی بازارهای هدف بانک بپردازد و نیازهای مشتریان و متقاضیان را بصورت منطقی برآورده سازد.

مسئول شعبه باید یک بازاریاب خوب و آگاه باشد و ضمن بررسی موقعیت جغرافیایی شعبه خود راه‏های جذب منابع را بررسی و بشناسد و با ارائه خدمات مناسب و بموقع در حفظ مشتریان بانک کوشا باشد- مسئله پولشوئی یکی از وظایفی است که از طریق بانک مرکزی ودولت به بانک ها ابلاغ و از آنها خواسته می‏شود تا جذب منابع با مسئله پولشوئی هماهنگی داشته باشد. (طبق بخشنامۀ شمارۀ 7445/1/100/با مورخه 9/8/84 قائم مقام محترم مدیرعامل) لازمست ضمن رعایت دستورالعمل های صادره با مسئله پولشوئی طبق مقررات برخورد شده و در صورت تناقض و یا مشکلات اجرایی با نظر اداره مرکزی و سرپرستی متبوع نسبت به اخذ اطلاعات و تکمیل فرم ها و مسائل دیگر اقدام گردد.

6- اعطای تسهیلات و کوشش و جدیت برای وصول مطالبات بانک(مدیریت مصارف)
مسئول شعبه باید با اعطاء تسهیلات طبق دستورالعمل های بانک، راه های رسیدن به اهداف کلان بانک را هموار نموده وبا کسب درآمد از محل تسهیلات و کارمزد (از سایر خدمات) علاوه بر سودآوری در افزایش ارزش اقتصادی بانک و نهایتاً اعتلای همه جانبه آن کوشا باشد.
رئیس شعبه می‏بایست در هنگام اعطای تسهیلات از برگشت بموقع آن اطمینان حاصل نماید لذا شناسایی مشتری و موقعیت امکانات وی و همچنین آگاهی کامل از وضعیت وثائق و تضمینات و ضامنین، از وظایف اصلی رئیس شعبه است . بدیهی است عدم انجام دقیق این وظیفه از یک طرف بانک را باکمبود

منابع مواجه نموده و با تأخیر درانجام تعهدات نسبت به سایر مشتریان و متقاضیان آنها را ناراضی می نماید. و از طرف دیگر مسئول شعبه و سایر ارکان اعتباری موظف به جبران خسارات وارده به بانک می‏شوند. به هرحال در صورتیکه “بهداشت اعتباری” رعایت شده باشد و در موارد غیرقابل پیش‏بینی مطالبات بانک به تعویق افتد رئیس شعبه می‏بایست در اسرع وقت تعیین شده در دستورالعمل ها نسبت به پیگیری و وصول مطالبات بانک اقدام کند همچنین عدم انتقال بموقع مطالبات سررسید گذشته و معوق به سرفصل‏های مربوطه زیان جبران ناپذیری برای بانک در برخواهد داشت زیرا:
الف: برنامه ریزی و مدیریت مصارف امکان‏پذیر نخواهدشد چون اطلاعات صحیحی از حساب ها دردسترس نیست.
ب : ذخیره مطالبات مشکوک الوصول منظور نگردیده و مالیات غیرواقعی پرداخت خواهدشد.
ج : مشتری بدحساب فرصت سوء استفاده ازمنابع بانک را یافته و در مقابل تقاضاهای مشتریان و متقاضیان جدید بدون پاسخ مانده و آنها را از بانک مایوس نموده و می‏رهاند.
مسئولین شعب موظفند ادارات بازرسی و حسابرسی داخلی و حراست (هریک بنا به اقتضاء) بانک را از جریان کلیه وقایع و اتفاقات غیرمترقبه ای که در شعبه رخ می دهد آگاه نمایند و به نحو مقتضی از طریق دورنگار-تلفنی فوری مسئولین را در جریان امر قرار دهند و همچنین یک نسخه از آن را به سرپرستی متبوع ارسال نمایند.

7- تقسیم کار بین کارکنان و راهنمایی و آموزش کارکنان ضمن کار
چون ایجاد صمیمیت و علاقه مندی و انگیزه بین کارکنان در تثبیت امور بانک و حسن جریان کارها اثر به سزائی دارد و نیل به این هدف با رعایت اصول بی نظری و نگهداری جانب عدالت و تقسیم صحیح و عادلانه کار بین کارکنان میسر است به همین منظور لازم است که در نحوه واگذاری کارها و واگذاری مسئولیت ها جوانب کلیه امور رعایت شود و بطور صحیح کارها تقسیم و مسئولیت ها واگذار گردد.
روساء شعب همواره باید امر هدایت و ارشاد کارکنان راسرلوحه کار خود قرار داده بنحوی که برای آنان در جمیع کارهای بانک مشاور و مدرس باشند و با حسن سیاست و رعایت بی نظری کارها را به آنها آموزش دهند و از ایجاد تفرقه و اختلاف بین همکاران جلوگیری نموده و در حل و فصل مسائل ومشکلات ارتباطی با مشتریان مداخله نموده و در محل کار آنها را مرتفع و کارها را با توجه به دستورالعمل های مربوطه انجام دهند و محیط کار را به محیطی آرام و مناسب شخصیت اجتماعی بانک‏ها و با انگیزه قوی برای خدمت به مردم، تبدیل نمایند.

8- تکریم مشتریان و حفظ اسرار آنان و ایفای نقش مشاور بانکی مشتریان
حفظ اسرار مشتریان یکی از وظایف مهم کارکنان بانک است. باید به کارکنان تاکید گردد که از در اختیار گذاشتن اطلاعات مشتریان و همچنین در اختیار گذاشتن اطلاعات وزارتخانه ها و سازمانها به افراد غیرمسئول خودداری نمایند و همچنین از دادن اطلاعات مالی مشتریان به دیگران مطلقاً خودداری نمایند. رئیس شعبه با توجه به دانش و اطلاعات بانکی خود کلیه مشتریان را راهنمائی نموده و باجلب اعتماد آنان به سپرده گذاری در بانک ترغیب نماید.
رئیس شعبه و یابه عبارتی مدیرشعبه باید یک بازاریاب کامل بوده و مصارف و نقدینگی از طرفی مدیریت برمنابع و نقدینگی را بدرستی اعمال نماید.

9- رسیدگی به شکایات و اعتراضات و پاسخگویی به مشتریان
هرگونه شکایتی که علیه کارکنان شعبه دریافت می گردد باید ضمن بررسی از صحت و سقم اظهارات مربوطه مطلع گردیده و پس از ابراز نظر نسبت به رفع آن اقدام نمایند. در مواردیکه حل مسئله از حیطه اختیارات وی خارج باشد و یا موضوع با توجه به اهمیت آن در رده‏های بالاتر قابل طرح باشد به سرپرستی متبوع با اظهارنظر صریح گزارش نمایند.
چنانچه روساء شعب در امور حقوقی از قبیل کسب تکلیف نسبت به انجام یا عدم انجام اجرائیه های صادره از طرف محاکم دادگستری و ادارات دارائی یا ثبت اسناد و شهرداری و غیره و همچنین در مورد مانده حساب مشتریان متوفی و بروز اختلاف بین ورثه و سایر امور حقوقی به اشکالاتی برخورد نمودند بدواً در محل با یکی دو نفر از اشخاص ذیصلاح و اداره حقوقی بانک و یا قضات و وکلاء دادگستری مشورت نموده و اقدام لازم بنمایند در صورتیکه موضوع قابل توجه و حائز اهمیت بود موضوع را به سرپرستی و اداره حقوقی بانک ارجاع نموده و نظر آن اداره را استعلام نمایند.در هر صورت تسریع در کار مشتریان و جلوگیری احتمالی از ضرر و زیان مشتری و بانک و جلوگیری از هرگونه کندی جریان کار از وظایف مسئولین شعب می باشد.
10- تامین امنیت شعبه
یکی از وظایف مهم روساء شعب حفظ و حراست اوراق و اشیاء بهادار و اثاثیه ،وسایل اداری و سایر وسایل و تجهیزاتی است که از آن استفاده می شود.اوراق و اسناد بهادار مانند چک های وعده دار و بروات و سفته ها و قراردادها و غیره حتماً باید در صندوق های آهنی نسوز و یا خزانه و در جای امنی نگهداری شود و همچنین جداول رمز باید در درجه اول اهمیت در جای مطمئن نگهداری گردد و چنانچه از نرم افزار مربوطه استفاده می گردد از غیرقابل دسترس بودن صددرصد مطمئن باشند. به منظور حفظ نظم و جلوگیری از خسارات و حوادث غیرمترقبه از قبیل سرقت-آتش سوزی و امثال آن پیشگیری های لازم بعمل آید و طبق دستورالعمل نسبت به نصب آژیر خطر و علائم هشداردهنده و وسائل اعلام و اطفاء حریق و … در شعبی که فاقد آن است اقدام عاجل صورت پذیرد.
همچنین برای جلوگیری از اقدام سارقین که احتمال دارد در کمین مشتریان شعبه باشند چه در داخل شعبه یا بیرون هشدارهای مناسب به مشتریان داده شود و بسته های وجوه به طور مناسب به مشتریان تحویل داده شود.در هنگام جابجائی وجوه مراقبت های لازم بعمل آمده و در صورتیکه نیاز باشد از مامورین نیروی انتظامی و یا مامورین اداره انتظامات بانک کمک گرفته شود.
به متصدیان تاکید گردد که بسته های وجوه را در روی گیشه و در دسترس قرار ندهند و در هنگام تعطیل شعبه به هیچ وجه درب بانک به روی افراد غیرمسئول و غیرموظف گشوده نگردد. و رعایت حد مجاز نگهداری وجوه را بنمایند.
11- اجرای دستورالعمل های صادره از طرف اداره مرکزی
مسئولین شعب موظف به اجرای صحیح دستورالعمل های صادره از طرف اداره مرکزی می باشند و باید آنها را به رؤیت کارکنان رسانیده و در اجرای آن نظارت نمایند و هرگونه نظر اصلاحی خود را مکتوب به سرپرستی منعکس نمایند و قبل از تأیید نظریه روش قبلی را به صورت کامل به کار گیرند.
12- احراز هویت
احراز هویت گیرندگان وجوه یکی از وظایف مسئولین و متصدیان اموربانکی می باشد هرگونه پرداخت و اجرای دستور نقل و انتقال وجه از حسابی به حساب دیگر باید با احراز هویت کامل گیرندگان وجوه انجام شود.
هنگام دادن اطلاعات و پاسخ گویی به سئوالات حتماً باید از طرف مقابل احراز هویت گردد و از دادن هرگونه اطلاعات به اشخاصی که مجاز نیستند خودداری شود(بموجب اصل “بانک امین مشتری است”).

مدارک احراز هویت عبارتند از:
شناسنامه عکس دار- کارت ملی- کارت گواهینامه رانندگی منقضی نشده- کارت های شناسائی خانواده محترم شهداء و جانبازان با شماره و عکس دار- روادید منقضی نشده – باید با مشخصات ظاهری شخص گیرنده وجوه یا مشتری مورد نظر مطابقت گردیده و از صحت آن اطمینان حاصل نمائیم و درمورد کارکنان داخل سازمان (پست بانک) از صحت واعتبار کارت شناسائی و دفترچه بیمه و غیره باید اطمینان حاصل نمائیم و اطلاعات حساب های کارکنانی که با بانک قطع رابطه نموده‏اند (مستعفی یا اخراج و … ) را به دستگاه‏های غیررسمی و اشخاص ندهیم.
– هرگونه پرداخت وجوه به وکیل مشتری باید با وکالت نامه رسمی که مورد وکالت در آن قید گردیده باشد و مدت آن منقضی نشده انجام گردد و برای این منظور باید اصل وکالت نامه و یاکپی برابر اصل شده آن توسط دفاتر اسناد رسمی از وکیل اخذ و نگهداری و در حسابهای انتظامی ثبت گردد.

13- سایر امور محوله
در مواردیکه دستورالعمل و یا نامه هایی مبنی بر انجام کار و یا عدم انجام کاری از ادارات کل و سرپرستی‏ها دریافت گردید ضمن اظهارنظر و دستور صریح به مسئولین مربوطه ارجاع نموده و پس از اخذ امضاء در بایگانی مربوطه نگهداری گردد.
رؤسای شعب درباره معاشرت و رفتار خارج از بانک کارکنان با مشتریان و یا با افراد ناباب و شناخته شده در محل حساس بوده و رفتار آنان را زیر نظر داشته باشند.بخصوص در مورد ارتباطات مالی دقت بیشتری نمایند.