موفقيت در زندگي فردي، خانوادگي، اجتماعي را مي توان به بهاي ارزان پيروي از قوانين زندگي و نظم اشياء به دست آورد. بايد پذيرفت: بر خلاف حقيقت، واقعيت و طبيعت زندگي كردن بدون تنبيه نمي ماند.
با بياني ساده: اگر از فرزند خود ادب مي خواهيم، بايد خود مودب باشيم و محيط خانواده و اجتماع را با استفاده از كلمات مؤدبانه، درست، زيبا، و با محبت
«گل باران كنيم» و گفتاري غير از اين براي كودك ناآشنا و غير قابل تحمل و استفاده باشد.
اگر نظم مي خواهيم: بايد اول خود منظم باشيم. درك اهميت نظم و ضرورت تنظيم برنامه، براي رسيدگي منظم و به موقع به احتياجات نوراد (كودك) و در موارد ديگر زندگي عادي، سبب خواهد گرديد تا مادران و پدران با آرامش متانت و محبت رفتار نمايند. اجتناب از شتاب و بداخلاقي، از نتايج مفيد تنظيم برنامه، و استقرار نظم در محيط خانه مي باشد.
اگر فرزند خود پاكيزگي، مرتب و پاك بودن خواستاريم بايد خود پاكيزه ، برازنده و زيبا باشيم. استحمام هر روز نوزاد دقت در آماده بودن لوازم شستشو، پوشاك و غيره تنظيم و دقت در درجه حرارت هوا و دماي مناسب آب همراه با آرامش و رفتار مهربان مادر، استحمام را براي كودك دلپذير و جزء بازي و تفريح او خواهد كرد.
قشنگ و نظم و نظافت لوازم اطاق كودك او را عادت خواهد و او كه هميشه پاكيزه و مرتب باشد و از زيبايي ها احساس آرامش و لذت كند. لباس ساده پدر و مادر با مدل هاي مناسب و متنوع همراه با رنگ هاي شاد و برازنده كودك را با زيبايي ها و ارزش هاي زندگي آشنا كرده و عادت خواهد داد.
گفتار و رفتار درست و خوب را فقط با نشان دادن نمونه و مثال و از روي شكيبايي مستمر مي توان به كودك و افراد خانواده ياد داد. اين كار سخت است و تا اندازه ي مستلزم آن است كه ما خود را از نو تربيت كنيم و چيز ديگري لازم نيست.
پستانك (گول زنك) انتخاب درستي نيست
پستانك و عادت دادن (نوزاد) كودك به آن، و اينكه مدام در حال مكيدن باشد، در شخصيت و وابستگي نوزاد به آن درست و مفيد نيست بلكه مضر هم هست، زيرا نمي توان او را در صورت بي تابي هاي ناشي از تشنگي، گرسنگي بيماري و يا سوختگي ساكت كند.
اول بايد دقت كنيم به چه دليل پستانك را انتخاب كرده ايم؟
اگر به تغذيه و نظافت نوزاد (كودك) رسيدگي درست و لازم شده باشد، ديگر دليلي ندارد كه پستانك در دهان او گذاشته شود. انتخاب پستانك به دلايل زير، انتخاب درستي نيست:
- پستانك، بهترين وسيله انتقال ميكروب ها به دهان نوزاد مي باشد چون زماني كه پستانك از دهان او روي لباس و يا روي زمين مي افتد. به دليل خيس بودن، همه چيز به آن مي چسبد. با استفاده دوباره پستانك، آلودگي به دهان او منتقل مي شود كه در طول روز چندين مرتبه تكرار مي شود.
- كودك عادت مي كند دهانش بدون دليل و يا خاصيتي هميشه بجنبد، كه در تربيت و شخصيت او اثر بد مي گذارد.
- ترك پستانك بعد از چند ماه يا چند سال براي كودك مشكل است! در مواردي حتي تا قبل از دبستان كودك از پستانك استفاده كند.
روش درست خوابانيدن نوزاد (كودك)
به چند نكته بايد توجه كرد:
1-تنظيم ساعات خواب نوزاد.
2- قبل از خوابانيدن نوزاد، دقت به تغذيه، نظافت و نداشتن ناراحتي ديگر.
3- حمام دادن هر روز و يا يك روز در ميان ، شستن دست و صورت نوزاد (كودك) در روزي كه حمام نشود.
4- يك دماسنج براي تشخيص تنظيم هواي اتاق خواب (20 درجه سانتي گراد)
انتخاب روش درست تربيت، از بدو تولد نوزاد
با گذشت اولين ماه دوران احساس براي نظم گرفتن و اجراي برنامه و روش تربيت درست زندگي نوزاد شروع مي شود. اضافه شدن وزن و قد كاملاً مشخص است. براي تعيين به درست بودن رشد طبيعي نوزاد و دقت بيشتر، مي توان به اندازه هاي تعيين شده در كتب پزشكي توجه كرد. اندازه رشد اندام نوزاد را مشاهده نمود و تغييرات در رفتار و حركات او نسبت به روزها و هفته هاي نخستين روز تولد را مدنظر قرار داد. جريان صحت رشد طبيعي نوزاد به قرار زير مي باشد:
ماه اول:
- سر را چند ثانيه مي تواند بالا نگه دارد، كه در بعضي از نوزادان در هفته اول شروع مي شود.
- عكس العمل در مقابل نور
3- با شنيدن صداي بلند عكس العمل نشان مي دهد.
ماه دوم:
- سر را بلند كرده و به آهستگي مي چرخاند
- چشمانش را 90 درجه حركت مي دهد.
- صدا مي شنود
4- هنگامي كه او را روي شكم بخوابانيم قادر است سر خود را به سمت عقب بلند كند.
سه ماهگي:
- كاملاً قادر است سرش را راست نگهدارد.
- توجه او به طرف صدا جلب مي شود.
3- چشمانش را 180 درجه مي چرخاند.
4- با دستهايش بازي مي كند و به هم مي مالد.
5- مي خندد و صدائي از دهان در مي آورد.
چهار ماهگي:
- سرش را كاملاً ثابت نگه مي دارد.
- مي خندد و با لبخند عكس العمل نشان مي دهد.
- به اشياء توجه مي كند.
- سرش را به طرف صدا بر مي گرداند.
5- لباس خواب راحت و آزاد.
6- روپوش نوازد زياد گرم يا سرد نباشد.
7- چند عدد ملافه براي تعويض كردن.
8-تختخوابي كه يك طرف آن پايين و بالا شود.
9- تختخواب در محيط آرام قرار گيرد و در جريان كوران هوا نباشد .
10- اسباب بازي هايي كه روي تختخواب نصب مي شود و جعبه موزيك.
11- سر ساعت تعيين شده براي خواب نوزاد، بايد او را در تختخواب گذاشت تا بخوابد.
12- عادت دادن به چسبيدن و در آغوش مادر خوابيدن براي تربيت و سلامتي نوزاد درست نيست.
13- در موقع خوابانيدن نوزاد، بايد كنار تختخواب او كمي تامل كرد با نوازش و صحبت كردن و لالايي او را آرام كنيم كه راحت بخوابد.
روش ساده استحمام نوزاد (كودك)
استحمام روزانه نوزاد با صرف حداقل وقت و دقت در فراگرفتن روش درست يقياً براي سلامت و شادابي و تربيت نوزاد، بسيار موثر لازم است. استحمام روزهاي اول تولد بسيار حساس و با اهميت است! زيرا نوزاد بسيار ظريف، لغزنده و آسيب پذير است، حتي در حالت لباس پوشيده هم بايد با دقت و مواظبت نوزاد را در آغوش گرفت و يا جا به جا نمود و به كارهاي ضروري روزانه او رسيدگي كرد. در مواقع استحمام به مراتب وضعيت نوزاد حساس تر مي شود. بايد احتياج به مراقبت بيشتر دارد.
بنا به مواردي كه ذكر شده استحمام نوزاد بايد به طريقي انجام شود كه به محل مجروح ناف او صدمه اي نزده و يا مرطوب و آلوده نكند و سبب عفونت نگردد. با آگاهي و رعايت بهداشت پانسمان ناف نوزاد را بعد از آن استحمام بايد عوض كرد كه در تسريع بهبود آن بسيار موثر و ضروريست!!
لوازم مورد احتياج استحمام نوزاد (كودك)
- حرارت سنج براي تعيين دماي مناسب مكان استحمام (28 درجه) و آب (37 درجه)
- وان پلاستيكي مخصوص نوازد، يا تشت پلاستيكي اندازه متوسط كه حمل آن با آب، مشكل و سنگين نباشد.
- حوله حمام كودك: از جنس كتان، لطيف نرم كه آماده آن در انواع مختلف موجود است يك گوشه آن دو لا و به صورت كلاه درست شده كه براي خشك كردن موهاي نوزاد، مناسب، راحت و سريع است.
- چند عدد ليف حوله اي از جنس كتان.
- صابون بدون اسانس و سوزش چشم، مخصوص كودكان (بادام ، زيتون).
- برس با موهاي طبيعي و نرم.
- لوازم براي پانسمان ناف نوزاد: باند استريل، پنس، قيچي پلاستيكي (مخصوص پانسمان) استريل، شكم بند (ناف بند) در داروخانه مدل هاي مختلف (كشي) موجود است، محلول ضدعفوني با دستور دكتر و توجه به تاريخ آن.
- پودر براي بعد از شستشوي نوزاد.
9-كرم مخصوص: براي جلوگيري از سوختگي پاها، باسن نوزاد (كودك).
10- روغن زيتون جوشيده (بهداشتي) براي بعد از شستشوي بدن نوزاد، به مقدار بسيار كم بايد استفاده كرد و يا به دستور دكتر خانواده، كرم براي نرم كردن بدن نوزاد (كودك)
11- ميز مخصوص: براي تعويض روزانه، استحمام نوزاد (كودك) كه داراي كشورهاي متعدد و طبقه در ابعاد مختلف و ديواره و نرده دور آن براي محافظت كودك، راحت و مناسب است. مخصوصاً براي منظم چيدن لباس و لوازم حمام كودك در صورت نداشتن ميز مورد نظر، مي توان از ميز معمولي كه حداقل اندازة آن در ابعاد 140×90سانتي متر استفاده كرد و در مواقع ديگر اگر ميز هم مقدور نبود مي توان در گوشه اطاق روي ميز به اندازة كه ميز را در نظر گرفت. البته روي ميز مادر بيشتر تسلط دارد و تحرك او سريعتر انجام مي گيرد تا روي ميز.
12- در نظر گرفتن مكاني مناسب و ايمني در حمام و يا در اطاق كودك، و دقت در مورد قرار نگرفتن در مسير جريان هوا (كوران) و همين طور نبودن در مسير رفت و آمد براي مثال در گوشة ديوار، به طوري كه دو طرف ميز ديوار باشد، براي محافظت بيشتر كودك مناسب است.
13- تشكچه ي ابري با روكش پارچه اي ضد رطوبت، مثل شمع كه با قرار گرفتن پارچه و يا حوله روي آن قابل استفاده خواهد شد در مواقع تعويض روزانه، و يا استحمام نوزاد، حداقل تا يك سالگي اين تشكچه بسيار مورد استفاده است. مي توان با انتخاب اندازه و براي زيبايي با استفاده از پارچه هاي با عكس حيوانات و با رنگ هاي شاد و متنوع آن را به سادگي درست نمود.
استحمام كودك
در اين سن كودك به تنهايي قادر به نشستن و حركت كردن است. در وان حمام و يا وان مخصوص كودك كه قبلاً تميز و آماده شده به اندازه 30 سانتي متر آب گرم مناسب براي كودك كه بتواند در آن بنشيند ريخته و اسباب بازي براي تفريح و مشغول شدن در دسترس كودك قرار داده تا به راحتي بتوانيم او را شستشو دهيم. زمان حمام دادن كودك، جزء بازي ، تفريح و ورزش كودك است. زمان هم 10 تا 15 دقيقه كافي است. در زمستان 2 تا 3 بار در هفته، و در تابستان هر روز حمام دادن كودك لازم است. موقع مناسب حمام دادن كودك، قبل از خواب شب مي باشد با ادامة روش حمام دادن كودك كه قبلاً گفته شده منظم و آماده بودن لباس هاي كودك و لوازم ضروري استحمام از سرماخوردگي و طولاني شدن زمان آن جلوگيري خواهيم كرد.
آمادگي براي غذا خوردن كودك
دست ها و صورت كودك را شستشو داده و با استفاده از پيش بند و مرتب و زيبا بودن مكان و لوازم غذاخوري كودك. استفاده از ميز غذا خوري مخصوص كودك كه در اواخر دورة دوم (كودك قادر به نشستن است) و اگر ميز در دسترس نباشد،
مي توان از يك سيني تميز با چيدن ظرف قاشق، ليوان، پيش بند، دستمال سفره به كودك غذا داد.