مقدمه

شرکت مخابرات ایران به منظور تمرکز بخشیدن به تمامی امور ارتباطات ومخابرات کشور به استثناء بخش صداو سیما با تصویب مجالس قانون گذاری وقت در سال 1350 تشکیل شد و با استناد به اساسنامه قانونی فعالیت خود را آغاز کرد.

در سال 1374 با توجه به گسترش فعا لیتهای مخابراتی در پهنه کشور جمهوری اسلامی ایران و پیروی از سیاست تمرکززدائی در اجرای ماده  7 قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران  تشکیل شرکتهای مخابرات استانی پیشنهاد شد و در تاریخ 1/11/74 با تصویب اساسنامه شرکت‌های استانی در کمیسیون مشترک امور اداری و استخدامی و امور پست و تلگراف و تلفن و نیرو در مجلس شورای اسلامی این هدف تحقق و در تاریخ 11/11/74 توسط مقام ریاست جمهوری جهنت اجراء ابلاغ شد.

مقصود از مخابرات  عبارتست از انتقال و ارسال علائم و نوشته ها و تصاویر و صداها و هر گونه اطلاعات دیگر بوسیله سیم یابی سیم و یا نور و یا هر رویه الکترومغناطیسی.

شبکه‌های مخابرات عمومی عبارتند از مجموعه وسائل مخابراتی که برای استفاده عموم دائر بوده و یا بعداٌ دائر می‌گردد.

شبکه‌های مخابرات اختصاصی عبارتند از مجموعه وسائل مخابراتی که برا ی استفاده گروهها یا موارد خاصی دائر بوده یا بعدا دائر می‌گردد.

تأسیس  توسعه  نگهداری و بهره برداری شبکه‌های مخابرات عمومی و آن قسمت شبکه‌های اختصاصی که با سرمایه شرکت دایر خواهد شد در انحصار شرکت مخابرات ایران خواهد بود.

کلیه چکها و استاد و اوراق مالی و تعهدات و قراردادها باید به امضای مدیرعامل و یکی از اعضای هیأت مدیره برسد. صاحبان امضای این قبیل اوراق در شعب و نمایندگیها و سازمانهای تابعه با تصویب هیأت مدیره تعیین خواهند شد.

اساسنامه شرکت سهامی مخابرات استان گلستان

تاریخچه فعالیت شرکت

کلیات

شرکت‌های سهامی مخابرات استانها بر اساس قانون اصلاح ماده 7 قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران مصوب 6/2/1372 از ابتدای سال 1375 فعالیت خود را آغاز نموده اند قابل ذکر آنکه از 1/1/1377 شرکت سهامی مخابرات استان گلستان از شرکت سهامی مخابرات استان مازندران تفکیک گردیده و در تاریخ 1/7/1383 تحت شماره 4167 در اداره ثبت اسناد شهرستان گرگان به ثبت رسیده است  تأسیس گردید تا برابر با  مقررات شرکتهای دولتی اداره گردد.

شرکت مخابرات استان گلستان که مرکز اصلی آن گرگان میبا شد می‌تواند برای اجرای  فعالیتهای مقرر در سایر نقاط استان نسبت به تشکیل واحدهای تابع اقدام نماید شرکت دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و وابسته به شرکت مخابرات ایران است. مدت شرکت از تاریخ تأسیس نامحدود است.

هدف شرکت

موضوع و هدف شرکت طبق ماده 5 اساسنامه عبارت است از تأسیس و توسعه شبکه و تأسیسات مخابراتی در حوزه عملیاتی شرکت و نگهداری و بهره برداری از آن در قالب تحقق اهداف و برنامه‌های وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات و انجام وظائف و اختیارات مقرر در قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران در حوزه استان گلستان و اجرای تکالیف شرکت مخابرات در مواردی که تفویض اختیار می‌شود.

آن قسمت از فعالیت شرکت مخابرات ایران در بخش ارتباطات بین شهری و بین المللی اعم از تأسیس  توسعه  نگهداری و بهره برداری مراکز بین شهری (اس.تی.دی) ایستگاههای ماهواره ای و مایکروویو و غیره و نیز متعلقات آن همچنان تحت مسئولیت و کنترل شرکت مخابرات ایران است.

تصمیمات مجمع عمومی شرکت مخابرات ایران (شرکت مادر) ناقض مصوبات مجمع عمومی شرکتهای استانی نخواهد شد.

وضعیت اشتغال

متوسط تعداد کارکنان تابع نظام هماهنگ و تابع قانون کار طی سال به شرح زیر بوده است.

1384                      1383

تابع نظام هما هنگ                                                          606 نفر                  536

تابع قانون کار                                                                  7                          5

جمع                                                                           613                       541

درآمد و منافع اعتبارات شرکت به شرح زیر است:

1-هزینه‌های اشتراک

2-تعرفه‌های مکالماتی(شهری – بین شهری – بین المللی)

3- کمکهای نقدی و غیرنقدی اشخاص حقیقی و حقوقی

4- تراز مکالمات بر اساس توافق کانالهای ورودی و خروجی بین استانها

5- عواید دیگری که برابر قانون و مقررات مربوط به شرکت تعلق می‌گیرد

ارکان شرکت شرکت دارای ارکان زیر می‌باشد

1-مجمع عمومی.

2-هیأت مدیره و مدیرعامل

3-بازرس

مجمع عمومی شرکت از اجتماع صاحبان سهام مخابرات به شرح زیر تشکیل می‌شود:

1-وزیر پست و تلگراف و تلفن (رئیس مجمع عمومی)

2-رئیس هیأت مدیره ومدیرعامل شرکت مخابرات ایران (عضو مجمع)

3- اعضای هیأت مدیره شرکت مخابرات ایران (اعضاء مجمع) تشکیل می‌شود.

ریاست جلسات مجمع عمومی با وزیر پست و تلگراف تلفن و در غیاب او یکی از اعضای حاضر به ترتیب تقدم مندرج درفوق خواهد بود.

درصورتیکه هر یک از اعضای مجمع عمومی نتواند در جلسه شرکت نماید معاون یا نماینده وی در جلسات شرکت خواهد نمود.

مجمع عمومی شرکت بر دو نوع خواهد بود

الف: مجمع عمومی عادی

ب: مجمع عمومی فوق العاده

هیأت مدیره شرکت از یک نفر رئیس که سمت مدیرعامل را نیز خواهد داشت و دو عضو اصلی و یک عضو علی البدل تشکیل می‌شود. اعضا و رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت توسط رئیس مجمع (وزیر پست و تلگراف و تلفن) برای مدت دو سال منصوب می‌شوند و تا اعضا و رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل جدید انتخاب نشده اند در سمت خود باقی هستند و انتخاب مجدد آنها بلامانع خواهد بود.

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره از بین اشخاص متعهد که دارای تحصیلات عالی بوده و در یکی از سازمانهای اداری کشوری یا بنگاههای صنعتی سابقه خدمت مدیریت داشته باشند منصوب خواهند شد.

هیأت مدیره شرکت موظف است در موقع تهیه و تنظیم بودجه سالانه شرکت یک درصد از آنرا برای امر توسعه وتحقیق و آموزش و روابط بین الملل و کمکهای انسانی (اعم از شاغل و بازنشسته و مراجعات عمومی) در راه اهداف وزارت پست و تلگراف و تلفن برای وزارتخانه مربوطه اختصاص دهد.

تعیین پاداش برای رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل و اعضاء هیأت مدیره با تصویب و تایید رئیس مجمع عمومی شرکت (وزیر پست و تلگراف و تلفن) و تعیین پرداخت پاداش سایر کارکنان با تصویب و تایید مدیرعامل خواهد بود.

امور مالی (ترازنامه ها وحساب سود و زیان)

سال مالی شرکت از فروردین ماه هر سال شروع وتا آخر اسفند همان سال خاتمه می‌یا بد و به استثنای سال اول که شروع آن تاریخ ابلاغ اساسنامه شرکت خواهد بود.

کلیه دفاتر شرکت در آخر اسفند ماه بسته و ترازنامه و حساب سود وزیان و گزارش عملکرد سالانه شرکت حداکثر سه ماه پس از سال مالی باید از طرف رئیس هیأت مدیره ومدیرعامل در اختیار بازرس (حسابرس) گذارده شود.

رئیس مجمع می‌تواند نسبت به جابجائی اعتبارات شرکت از محل اعتبارات مربوطه به شرکت مخابرات ایران و شرکت مخابرات استانها به سایر شرکتهای مخابرات استانها اقدام نماید.

آئین نامه مالی  معاملاتی و اداری شرکت باید از طرف هیأت مدیره تنظیم و پس از تصویب مجمع عمومی درخصوص آئین نامه‌های اداری به اجرا گذاشته شود و تا موقعی که آئین نامه‌های یادشده تنظیم و تصویب نشده  شرکت مجاز است امور مالی و معاملاتی و استخدامی خود را برابر آئین نامه ها و مقررات مورد عمل شرکت مخابرات ایران انجام دهد.

هیأت مدیره مکلف  است هر سال یک بیستم از سود خالص شرکت را به عنوان اندوخته قانونی موضوع نماید همینکه اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه شرکت رسید موضوع آن منوط به تصویب مجمع عمومی خواهد بود و در صورتیکه سرمایه شرکت افزایش یابد کسر یک بیستم یادشده ادامه خواهد یافت تا وقتی که  اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه بالغ شود.

سایر مقررات

کارکنان شرکت مکلف به حفظ اسرار شرکت می‌باشند و در صورت تخلف به مجازات مقرر در قوانین مربوطه محکوم خواهند شد.

کارکنان شرکت وهمه اشخاصی که به گونه ای به همکاری با شرکت دعوت شده اند موظف به حفظ و نگهداری اموال و تأسیسات شرکت هستند. برداشت یا تصاحب اموال شرکت به تفع خود یا دیگری در حکم اختلاس محسوب می‌شود و مرتکب به کیفر مقرر در قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) محکوم خواهد شد.

اختلافات حاصله بین شرکتهای سهامی مخابرات استانها و واحدهای تابعه و اختلافات هریک از آنها با شرکت مخابرات ایران در کمیته ای که اعضای آن را رئیس مجمع عمومی (وزیر پست و تلگراف و تلفن) تعیین می‌نماید  رسیدگی و حل و فصل خواهد شد تصمیمات کمیته منتخب  قطعی و لازم اجرا است.

شرکت مخابرات ایران مکلف است آئین نامه مربوطه به وظایف مشترک و حدود روابط بین خود با شرکتهای مخابرات استانها و چگونگی مبادله اطلاعات فنی  علمی و بازرگانی در زمینه امور مربوط و نحوه رفع اختلاف با شرکت را با رعایت مقررات تهیه کند که پس از تصویب مجمع عمومی شرکت یاد شده به اجرا گذارده خواهد شد

صورتهای مالی اساسی

صورتهایی که تغییرات به وجود آمده در یک دوره مالی مشخص را منعکس نماید صورتهای مالی اساسی نامیده می‌شود.

صورتهای مالی اساسی شامل:

1-ترازنامه یا صورت وضعیت مالی.

2-صورت حساب سودوزیان و سود (زیان) انباشته.

3- صورت تغییرات در وضعیت مالی.

صورتهای مالی اساسی که جهت تحقق هدفهای حسابداری وگزارشگری مالی تهیه می‌شوند مکمل یکدیگر بوده و تهیه و ارائه آن در پایان هر دوره مالی به مراجع ذیصلاح لازم و ضروری می‌باشد.

در تهیه و تنظیم صورتهای مالی اساسی و یادداشتهای پیوست رعایت کلیه قوانین مالی – محاسباتی و تجاری – بودجه و سایر قوانین موضوعه مرتبط با صورتها وهمچنین رعایت اصول متداول و پذیرفته شده حسابداری و استانداردهای حسابرسی الزامی بوده و میبا شد.

مبنای تهیه صورتهای مالی:

صورتهای مالی اساساً بر مبنای بهای تمام شد ه تاریخی تهیه ودر موارد مقتضی از ارزشهای جاری استفاده می‌شود.

ترازنامه یا صورت وضعیت مالی:

اقلام ترازنامه یا صورت وضعیت مالی در دو بخش کاربرد منابع جاری و منابع سرمایه ای طبقه بندی می‌شود.

بخش اول

کاربرد منابع جاری

کاربرد منابع جاری شامل: دارائیهای غیرجاری – دارائیهای جاری – بدهیهای جاری می‌باشد که ذیلاً بطور مشروح بیان می‌گردد.

دارائیهای غیرجاری

اقلام تشکیل دهنده دارائیهای غیرجاری در ترازنامه به شرح زیر است:

• دارائیهای ثابت پس از کسر استهلاک انباشته (ارزش دفتری)
• سایر دارائیها

1- دارائیهای ثابت پس از کسر استهلاک انباشته شامل:

4/1 هزینه‌های سرمایه ای (زمینهای اوقافی)

5/1 ماشین آلات:

6/1 حساب وسائط نقلیه

8/1 دارائیهای در حال تکمیل (هزینه‌های مقدماتی)

2- دارائیهای جاری

اقلام تشکیل دهنده دارائیهای جاری در ترازنامه بشرح زیر می‌باشد:

• حساب پیش پرداختها
• حساب موجودی کالا
• حسابها و اسناد تجاری غیرتجاری
• حسابها و اسناد تجاری تجاری
• حساب موجودی نقد

1- حساب پیش پرداختها

حساب پیش پرداختها از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر میباشد.

1/1 حساب پیش پرداخت سرمایه ای شامل:

1/1/1 حساب پیش پرداخت – زمین

2/1/1   ”      ”      – ساختمان

3/1/1   ”      ”      – حرارت مرکزی

4/1/1   ”      ”      – ماشین آلات

5/1/1   ”      ”      – وسائط نقلیه

6/1/1   ”      ”      – لوازم و ابزارکار (اثاثیه)

1/2/1 حساب علی الحساب پرداختی بابت زمین

2/2/1 حساب علی الحساب پرداختی بابت ساختمان

3/2/1 حساب علی الحساب پرداختی بابت حرارت مرکزی

4/2/1   ”      ”       ”      ”   ماشین آلات

5/2/1   ”      ”       ”      ”   وسائط نقلیه

6/2/1   ”      ”       ”      ”   لوازم و ابزارکار (اثاثیه)

3/1 حساب تنخواه گردانها

4/1 حساب سپرده ها

5/1 حساب سایر پیش پرداختها

پیش پرداخت و علی الحساب پرداختی بابت بهای زمین – ساختتمان – حرارت مرکزی – ماشین آلات – وسائط نقلیه و لوازم و ابزار کار (اثاثیه) تحت سرفصل دفترکل پیش پرداختها نگهداری می‌شود ولی در زمان تهیه صورتهای مالی اساسی (ترازنامه) و یادداشتهای همراه تحت عنوان یش پرداخت سرمایه ای در ردیف دارائیهای ثابت طبقه بندی می‌شود.

2- موجودی کالا

حساب موجودی کالا از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر میباشد.

1/2 حساب موجودی کالای مصرفی شامل:

1/1/2 حساب موجودی کالای لوازم وسائط نقلیه

2/1/2  ”     ”     ”     ”   و تجهیزات عمومی

3/1/2 ”     ”     ”     ”   سوئیچ

4/1/2 ”     ”     ”     ”   اسقاطی

2/2 حساب موجودی سرمایه ای شامل:

1/2/2 حساب موجودی کالا – کابل

2/2/2  ”     ”     ”  – لوازم و تجهیزات عمومی

3/2/2  ”     ”     ”  – لوازم سوئیج

4/2/2 ”     ”     ”   – خطوط

5/2/2 ”     ”     ”   –  لوازم شبکه

3- حسابها و اسناد دریافتی غیرتجاری:

حسابها و اسناد دریافتنی غیر تجاری از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر میباشد.

1/3 بدهی دفتری کارمندان

2/3 بدهی وام کارکنان

3/3 بدهی خودروهای واگذاری به کارمندان

4/3 بدهی آموزشی کارکنان

5/3 بدهی خسارت اتومبیل

6/3 بدهی خودیاری تلفن

7/3 سپرده‌های موقت

8/3 اسناد دریافتنی غیرتجاری

9/3 وام پس انداز مسکن

10/3 سودسهام دریافتی

11/3 بدهی خودروهای واگذاری به کارمندان بازخریدی

12/3 بدهی مساعده دفتری

مانده بدهی دفتری کارکنان عمدتاً بابت بدهی هزینه‌های بیمارستانی،وام دانشجویی، وام رهن منزل بوده که توسط شرکت پرداخت و به حساب کارمندان منظور گردیده است که طی اقساط ماهانه از حقوق پرسنل کسر می‌گردد.

4- حسابها و اسناد دریافتنی تجاری

حسابها و اسناد دریافتنی تجاری از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر میباشد.

1/4 حساب مشترکین نقدی داخل

2/4 حساب مشترکین نقدی خارج

3/4 حساب مشترکین نقدی تلکس

4/4 حساب مشترکین نسیه تلفن

5/4 حساب مشترکین نسیه تلکس

6/4 حساب مشترکین تلفن موبایل (تلفن سیار)

7/4 حساب مشترکین نقدی تلگراف

8/4 حساب مشترکین (سایر حسابها)

9/4 حساب اسناد دریافتنی تجاری

5- موجودی نقد

موجودی نقد به موارد زیر تفکیک می‌شود که عبارتند از بانک غیر قابل برداشت استان. بانک غیر قابل برداشت توابع. بانک قابل برداشت استان. بانک قابل برداشت توابع و وجوه بین راهی می‌باشد

بانکهای غیر قابل برداشت استان و توابع شامل 5 فقره حساب جاری در تمامی شهرستانها ومراکز استان جهت وصول وجوه مربوط به قبوض تلفن و سایر خدمات ارائه شده به مشترکین (شامل عواید شهری. عواید بین شهری. هزینه نصب و سایر خدمات حق اشتراک) بوده و وجوهات واریز شده به حسابهای اخیرالذکر توابع از طریق سیستم بانکی و بدون دخالت شرکت دهه به دهه به تفکیک منبع وصول بحسابهای مشابه در استان منتقل میگردد.

بانک قابل برداشت استان مشتمل پنج فقره حساب جاری قابل برداشت به شماره‌های 95350 ملی (عمدتاً جهت وصول سهم شرکت از وصولیهای طی سال از خزانه و سایر دریافتها و تأمین مالی حسابهای جاری قابل برداشت توابع و سایر پرداختها) جاری 95461 ملی (صرفاً جهت دریافت و پرداخت وجوهات مربوط به طرحهای عمرانی دریافتی از محل بودجه عمومی و شرکت مخابرات ایران طبق توافقنامه مربوطه) و جاری 5706 صادرات (جهت دریافتی وجوه واریز شده از سوی مدیریت بازنشستگی استان به جهت برگشت حقوق پرداختی به بازنشستگان وزارتی به نیابت از طرف آن مدیریت ) و جاری 95451 ملی صرفاً مربوط به رد وجوه سپرده‌های جاری می‌باشد. و جاری 95452 ملی صرفاً مربوط به رد وجوه سپرده‌های عمرانی می‌باشد.

منبع تأمین مالی جاری قابل برداشت توابع از محل جاری 95350 استان بوده و پرداختهای آن نیز جهت عملیات جاری شهرستانها می‌باشد

وجوهی که ا ز سوی بانکهای غیر قابل برداشت شهرستانها به بانکهای غیر قابل برداشت استان حواله می‌شود در شهرستانها در حساب فوق اعمال گردیده و با دریافت اعلامیه بستانکار بانک توسط مرکز شرکت تسویه می‌گردد.

خلاصه اهم رویه‌های حسابداری

موجودی کالا

موجودی کالا به اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش تک تک اقلام ارزشیابی می‌شود و در صورت فزونی بهای تمام شده به خالص ارزش فروش مابه التفاوت به عنوان ذخیره کاهش ارزش موجودی شناسائی می‌شود.بهای تمام شده موجودیها با به کارگیری روش میانگین موزون متحرک تعیین می‌شود.

دارائیهای ثابت مشهود

دارائیهای ثابت مشهود بر مبنای بهای تمام شده در حسابها ثبت می‌شود مخارج بهسازی و تعمیرات اساسی که باعث افزایش قابل ملاحظه در ظرفیت یا عمر مفید دارائیهای ثابت با بهبود اساسی در کیفیت بازدهی آنها می‌گردد به عنوان مخارج سرمایه ای محسوب و طی عمر مفید باقیمانده دارائیهای مربوط مستهلک می‌شود. هزینه‌های نگهداری و تعمیرات جزئی که به منظور حفظ یا ترمیم منافع اقتصادی مورد انتظار واحد تجاری از استاندارد عملکرد ارزیابی شده اولیه دارائیها انجام می‌شود هنگام وقوع به عنوان هزینه‌های جاری تلقی و به حساب سودو زیان دوره منظور می‌شود.

استهلاک دارائیهای تجدید ارزیابی شده بر طبق جدول استهلاک موضوع ماده151 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 27/11/80 از تاریخ تجدید ارزیابی بر اساس دو برابر مدت و یا نصف نرخ‌های مقرر در جدول مزبور محاسبه می‌شود دارائیهای تجدید ارزیابی نشده و اضافات دارائی ثابت طی سال جاری با توجه به عمر مفید برآوردی دارائیهای مربوطه و با نظرگرفتن آئین نامه استهلاک موضوع ماده 151 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 و اصلاحیه مصوب 27/11/1380 و بر اساس نرخها وروشهای زیر محاسبه می‌شود.

دارائی                                        نرخ استهلاک                                روش استهلاک

ساختمانها                                      7%.8%.10%                                  نزولی

ماشین آلات                                        8 ساله                                      خط مستقیم

تأسیسات                                             –                                              نزولی

وسائط نقلیه                              25%.30%.35%                                    نزولی

اثاثیه ومنصوبات                              10 ساله                                        خط مستقیم

برای دارائیهای ثابتی که در خلال ماه تحصیل می‌شود ومورد بهره برداری قرار می‌گیرد استهلاک از ماه بعد محاسبه و در حسابها منظور می‌شود. در مواردی که هر یک از دارائیهای استهلاک پذیر پس از آمادگی جهت بهره برداری به علت تعطیل کار یا علل دیگر برای مدتی مورد استفاده قرار نگیرد میزان استهلاک آن برا ی مدت یاد شده معادل 30% نرخ استهلاک منعکس در جدول فوق می‌با شد.

حق اشتراک

حق اشتراک تلفن وجوه واریزی توسط متقاضیان تلفن ثابت به حساب بانک غیر قابل برداشت شرکت می‌باشد که در شهرستانها مبلغ آن 750000 ریال و در روستاها 550000 ریال می‌باشد و طبق استفساریه 6 آبان ماه 1377 مجلس شورای اسلامی به عنوان حقوق عمومی شناخته شده است اینگونه وجوه با توجه به مندرجات 5 قانون ایجاد تسهیلات برای طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه آب شهری مصوب 24 خرداد 1377 قابل تبدیل به سرمایه یا تقسیم بین سهامداران و یا قابل صرف برای جبران زیان عملیاتی شرکتها نمی باشد.

ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان:

ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان معادل یکماه آخرین حقوق ثابت و مزایای مستمر به ازای هر سال خدمت آنان محاسبه و در حسابها منظور می‌شود.

بدهی‌های جاری:

اقلام تشکیل دهنده بدهی‌های جاری در ترازنامه بشرح زیر می‌باشد:

1- حسابها و اسناد پرداختنی غیرتجاری

2- حسابها و اسناد پرداختنی تجاری

3- پیش دریافت از مشتریان

4- ذخیره مالیات بر درآمد

که معین هر یک از آنها به شرح زیر می‌باشد:

1- حسابها و اسناد پرداختنی غیرتجاری:

حسابها و اسناد پرداختنی غیرتجاری از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد و شامل حسابهای معین بشرح زیر می‌باشد:

1/1 کلیه مالیاتهای تکلیفی

2/1 حق بیمه پرداختی کارکنان

3/1 سپرده‌های حسن انجام کار

4/1 مطالبات کارمندان – کارگران

5/1 مالیات عملکرد

6/1 بهره وام دریافتی

7/1 سپرده حسن اجرای تعهدات

8/1 کسورات بازنشستگی کارمندان (به استثنای کارمندان شرکت تلفن سابق)

9/1 بیمه خدمات درمانی

10/1 عوارض شهرداری

11/1 تعاون دو ریالی

12/1 خیریه 5/2 ریالی

13/1 سپرده‌های مزایده – مناقصه

14/1 بیمه عمر کارکنان

15/1 6% پس انداز کارکنان و سهم کارفرما

16/1 عوارض توسعه

17/1 فروش اجناس

18/1 بهای دستگاه تلفن موبایل

19/1 ذخیره هزینه‌های پرداختی

20/1 سپرده بیمه پیمانکاران

21/1 اضافه برداشتهای بانکی

22/1 وامهای کوتاه مدت

2- حسابها و اسناد پرداختنی تجاری

حسابها و اسناد پرداختی تجاری از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر می‌باشد.

1/2  مطالبات پیمانکاران طرحهای عمرانی

2/2 پیمانکاران مراکز وبهره برداریها

3/2 وام تکمیل ساختمانهای مخابراتی

4/2 تبصره‌های بودجه ای

5/2 اسناد پرداختنی تجاری

3- پیش دریافت از مشتریان

حساب پیش دریافت از مشتریان از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر می‌باشد.

1/3 پیش دریافت از سازمانها و نهادها

2/3 پیش دریافت حق انشعاب

3/3 پیش دریافت هزینه نصب

4/3 پیش دریافت فروش فیش تلفن (ثبت نام متقاضیان تلفن)

5/3 پیش دریافت از متقاضیان طرحهای اختصاصی

حساب پیش دریافت حق انشعاب مربوط به متقاضیانی می‌باشد که تا تاریخ ترازنامه تلفن آنها دائر نگردیده است

حساب پیش دریافت طرحهای اختصاصی مربوط به وجوهی است که از متقاضیان خارج از محدودنه خدمات شهری جهت اجرای پروژه‌های اختصاصی ایشان دریافت گردیده و تاکنون پروژه‌های مربوطه به اتمام نرسیده و پس از اتمام پروژه مبالغ مزبور به حساب درآمد منظور می‌گردد

4- ذخیره مالیات بر درآمد

ذخیره مالیات بر درآمد از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد و شامل ذخیره مالیات بر درآمد پایان دوره مالی موردنظر و مالیاتهای پرداخت نشده از دوره‌های قبل می‌باشد.

بخش دوم:

منابع سرمایه ای

منابع سرمایه ای شامل:         1- حقوق صاحبان سهام            2- بدهیهای غیرجاری می‌باشد.

حقوق صاحبان سهام

اقلام تشکیل دهنده حقوق صاحبان سهام بشرح زیر میباشد.

• سرمایه
• اندوخته قانونی
• سایر اندوخته ها
• سود و زیان انباشته

سرمایه شرکت

سرمایه اولیه شرکت یک میلیارد ریال است که به یکصد سهم ده میلیون ریالی با نام تقسیم شده که از محل اموال و دارائی‌های واگذاری توسط شرکت مخابرات ایران تأمین و تماما متعلق به شرکت اخیرالذکر است.

شرکتهای سهامی مخابرات استانها می‌توانند با تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام سرمایه خود را کاهش یا افزایش دهند.

از تاریخ ابلاغ اساسنامه شرکت  تمامی تأسیسات و لوازم و نیز ابوابجمعی و حقوق ومطالبات و دیون و تعهدات و اموال منقول متعلق به شرکت مخابرات ایران در حوزه استان گلستان به شرکت منتقل می‌شود و ادارات ثبت اسناد و املاک باید به درخواست شرکت مخابرات ایران اسناد مالکیت  اراضی و املاک مورد انتقال و دفاتر مربوط را به نام شرکت اصلاح نمایند.

در مواردی که وجوه پرداخت شده برای طرح مشخص باشد ولی رقم پرداختی برای هر پروزه آن طرح به تفکیک قابل استخراج نباشد  شرکت می‌تواند برای تعیین ارزش دفتری تفکیکی هر پروزه و جزئیات آن از نظریه کارشناسان منتخب رئیس مجمع شرکت استفاده نماید.

سود سهام پیشنهادی که 10% از سود خالص شرکت به این حساب منتقل می‌شود و طبق قانون تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان  سهام فقط پس از تصویب مجمع عمومی جائز خواهد بود و در صورت وجود منافع،تقسیم ده درصد از سود ویژه سالانه بین صاحبان سهام الزامی است.

اندوخته قانونی

هیأت مدیره مکلف  است هر سال یک بیستم از سود خالص شرکت را به عنوان اندوخته قانونی موضوع نماید همینکه اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه شرکت رسید موضوع آن منوط به تصویب مجمع عمومی خواهد بود و در صورتیکه سرمایه شرکت افزایش یابد کسر یک بیستم یادشده ادامه خواهد یافت تا وقتی که اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه بالغ گردد افزایش سرمایه از محل اندوخته قانونی مجاز نمی باشد.

گردش حساب اندوخته قانونی طی سال مالی منتهی به تاریخ ترازنامه بشرح زیر می‌باشد.

سال منتهی به                       سال منتهی به

29/12/  ×13                        29/12/  ×13

مانده در ابتدای دوره مالی          …………………………..          ………………………..

انتقال از محل سود دوره مالی     …………………………..           ………………………..

مانده در پایان دوره مالی            …………………………..           ………………………..

وجوه قابل انتقال به سرمایه یا اندوخته از موارد زیر تشکیل شده است وجوه دریافتی از محل توسعه،وجوه دریافتی از شرکت مخابرامت ایران بابت توسعه شبکه روستایی،وجوه دریافتی از شرکت مخابرات ایران بابت کمک به منابع خرید متمرکز و وجوه دریافتی از خزانه است

سایر اندوخته ها

سایر اندوخته ها متشکل از اندوخته احتیاطی و اندوخته عمومی از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد. اندوخته احتیاطی و اندوخته عمومی از حقوق صاحبان سهام می‌باشد و ایجاد افتتاح عملکرد و عملکرد طی دوره مالی در این حسابها بایستی با کسب مجوزهای لازم از طریق مجمع عمومی صاحبان سهام با شد. لذا در صورت نیاز و به جهت تقویت بنیه مالی شرکت‌های سهامی با تصویب مجمع عمومی می‌توان معادل درصدی از سود خالص تحصیل شده در طی دوره را بعنوان اندوخته احتیاطی در نظر گرفت و یا چنانچه از طریق اشخاص حقیقی یا حقوقی کمکهای نقدی و غیرنقدی صورت بگیرد انعکاس آن در صورتهای مالی اساسی و در حسابها بصورت افزایش در دارائیها (اعم از غیرجاری – جاری) و افزایش در حقوق صاحبان سهام (اندوخته عمومی) خواهد بود.

سود (زیان) انباشته

حساب سود(زیان) انباشته از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد و نظر به اینکه سود و زیان انباشته یکی از اقلام ترازنامه و زیر مجموعه حقوق صاحبان سهام می‌باشد و در پایان هر دوره مالی پس از وضع درآمد و هزینه‌های عملیاتی، غیرعملیاتی و اصلاح اشتباه دوره‌های قبل و تقسیم و تخصیص سود مانده آن در ترازنامه بصورت سود و زیان انباشته انعکاس می‌یابد.

بدهیهای غیرجاری

اقلام تشکیل دهنده بدهیهای غیرجاری بشرح زیر میباشد:

• حسابها و اسناد پرداختنی بلندمدت
• تسهیلات مالی دریافتی بلندمدت

حسابها و اسناد پرداختنی بلندمدت:

حسابها و اسناد پرداختنی بلندمدت پیش دریافت از مشتریان از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر می‌باشد.

1/1 حساب سپرده تلفنهای استجاری

2/1 حساب سپرده تلکس

3/1 حساب ودایع خودیاری تلفن

4/1 حساب ودایع خودیاری تلکس

5/1 حساب ودایع خودیاری کانال

6/1 حساب حق انشعاب تلفن

7/1 حساتب تلفن موبایل

8/1 حساب حق انشعاب تلفن استیجاری

9/1 حساب سپرده کانال دائم خارجی

10/1 حساب سپرده کانال دائم داخلی

11/1 حساب سپرده تلفنهای استیجاری همگانی

12/1 حساب سپرده موقت تلفن

تسهیلات مالی دریافتی بلندمدت

حساب تسهیلات مالی دریافتی بلندمدت از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر می‌باشد.

1/2  وام دریافتی از دولت

2/2  وام دریافتی از بانکها

3/2 طلب دولت از بابت کمکهای عمرانی

4/2 بازپرداخت وام بانکها

5/2 کمکهای دولت از محل تبصره ها

6/2 وامهای بلندمدت داخلی

حسابها انتظامی و طرف حساب‌های انتظامی

حسابهای انتظامی و طرف حساب انتظامی از سرفصل حسابهای دفترکل می‌باشد که شامل حسابهای معین بشرح زیر می‌باشد.

• ضمانتنامه ها 2- سفته ها              3- چکها            4- ضمانتنامه شرکت نزد دیگران

مانده حسابهای فوق با ماهیت مخالف همواره مساوی بوده و در صورتهای مالی اساسی (ترازنامه) خارج از اقلام تشکیل دهنده ترازنامه (کاربرد منابع سرمایه ای – منابع سرمایه ای) نشان داده می‌شود.

صورتحساب سودوزیان و سود (زیان) انباشته:

اساساً از طریق تهیه صورتهای مالی اساسی که در پایان هر دوره مالی تهیه و تنظیم میگردد اطلاعات مالی را به استفاده کنندگان داخلی و خارجی ومراجع ذیصلاح ارائه میدهند.

در اجرای تحقق اصل افشای کامل همراه با صورتهای مالی اساسی یادداشتهایی ارائه خواهد شد که این یادداشتها جزء مکمل و لاینفک صورتهای مالی اساسی میباشد لذا دقت در تهیه و تنظیم و افشاء واقعیتها یک دوره مالی و ارائه آن به استفاده کنندگان از اهم وظایف مسئولین مالی میباشد.

عناصر تشکیل دهنده صورتحساب سودوزیان و صورت سود (زیان) انباشته بشرح زیر میباشد:

• درآمد عملیاتی
• هزینه‌های عملیاتی
• درآمد و هزینه‌های غیرعملیاتی
• ذخیره مالیات بر درآمد
• اصلاح اشتباه دوره‌های قبل
• سود و زیان جاری
• سود و زیان سنواتی
• خلاصه حساب سود و زیان
• سود تقسیم نشده

10- تقسیم سود

11- سود و زیان انباشته

1- درآمد عملیاتی:

درآمد عملیاتی شرکت بر حسب انواع خدمات بشرح زیر تفکیک می‌گردد:

1/1 درآمد تلفن شهری

2/1 درآمد تلفن بین شهری

3/1 درآمد تلگراف و تلکس

4/1 درآمد اجاره کانالهای دولتی

5/1 درآمد اجاره کانالهای اختصاصی

6/1 سایر درآمدها

افزایش درآمد تلفن عمدتاً بابت افزایش مکالمات تلفنی ناشی از بهره برداری از مراکز جدید می‌باشد قابل ذکر است که نرخ هر پالس مکالمه تلفنی تا پایان شهریور ماه سالجاری 2/35 ریال بوده است

2- هزینه‌های عملیاتی:

هزینه‌های عملیاتی شامل:

1/2 هزینه‌های بهره برداری

2/2 هزینه‌های مالی و اداری

هزینه‌های نگهداری و بهره برداری شامل حقوق و مزایای کارگران،حقوق و مزایای کارمندان،حق الزحمه  قراردادها،هزینه استهلاک لوازم و ابزار جزئی،سوخت ماشین آلات و وسائل نقلیه،سوخت و آب و برق،تعمیرات و نگهداری تأسیسات و سایر اقلامی می‌باشد.

افزایش حقوق و مزایا نسبت به سال قبل عمدتاً ناشی از افزایش ضریب حقوقی و تسری آن به سایر مزایا می‌باشد و افزایش هزینه استهلاک نسبت به سال قبل عمدتاً بابت افزایش دارائیهای ثابت می‌باشد.افزایش حق الزحمه قراردادها نسبت به سال قبل عمدتاً ناشی از توسعه فعالیتهای مخابراتی شامل افزایش مراکز کم ظرفیت،افزایش دفاتر مخابراتی،افزایش باجه‌های مخابراتی،و نیز افزایش واگذاری فعالیتهای خدماتی به بخش خصوصی می‌باشد.

اقلام تشکیل دهنده هزینه‌های مالی و اداری عبارتند از: حقوق و مزایای کارکنان،هزینه پست،لوازم و ابزارمصرفی،سوخت وآب و برق،کارمزد بانک،استهلاک،تعمیرات ونگهداری،خدمات قراردادی،هزینه پذیرایی،حمل و نقل،حقوق وظیفه مستمری بگیران و 1% توسعه بسیجیان می‌باشد.

3- درآمد و هزینه‌های غیرعملیاتی

درآمد و هزینه‌های غیرعملیاتی شامل:

1/3 درآمدهای حاصل از کالای بازیافتتی

2/3 درآمد و یا سود حاصل از فروش مواد اولیه

3/3 درآمد و یا سود حاصل از فروش قطعات و لوازم یدکی

4/3 درآمد و یا سود حاصل از فروش دارائیهای ثابت

5/3 سایر درآمدهای عملیاتی

سایر درآمدهای عملیاتی از درآمد حاصل از فروش تلفن ویژه،درآمدحاصل از طرحهای اختصاصی،غرامت خسارت واره بر تأسیسات،اجاره مستملات و خانه‌های سازمانی و بهای کارشناسی ساختمانهای اهدائی تشکیل شده است.

هزینه ها:

6/3 هزینه یا زیان ناشی از کاهش ارزش موجودی ها

7/3 هزینه یا زیان ناشی از فروش محصولات معیوب

8/3 هزینه یا زیان ناشی از سرقت وسایط نقلیه

9/3 سایر هزینه‌های غیرعملیاتی

سایر هزینه ها از ماهواره زهره،شرکت پست،هزینه حسابرسی،عوارض ناشی از خشکسالی-کارانه معوق،هزینه کالای اسقاط تشکیل شده است که به ازای هر پالس مکالمه تلفنی مبلغ 5/1 ریال بابت طرح تحقیقاتی ماهواره زهره اختصاص یافته است و به ازای هر پالس مکالمه تلفنی مبلغ 1 ریال به شرکت پ ست اختصاص می‌یابد.

خالص مانده حساب درآمد و هزینه‌های غیرعملیاتی در صورت مثبت بودن به مانده خالص درآمد و هزینه‌های عملیاتی اضافه و در صورت منفی بودن از مانده خالص درآمد و هزینه‌های عملیاتی کم خواهد شد تا سود خالص قبل از کسر مالیات بدست آید.

4- ذخیره مالیات بر درآمد:

همانطوریکه در بالا اشاره گردید پس از احتساب درآمد و هزینه‌های عملیاتی و درآمد و هزینه‌های غیرعملیاتی مانده خالص سود قبل از کسر مالیات بدست خواهد آمد

از مانده بدست آمده مطابق جدول محاسبه مالیات طبق ماده 131 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مالیات مربوطه محاسبه و به بدهکار حساب سود و بستانکار حساب ذخیره مالیات بر درآمد منظور خواهد شد و در زمان پرداخت به بدهکار حساب ذخیره مالیات بردرآمد و بستانکار حساب موجودی نقد بانک مورد نظر منظور و تسویه خواهد شد.

5- اصلاح اشتباه دوره‌های قبل

اصلاح و انعکاس اشتباهات مهم در ارتباط با دوره‌های قبل که در سالجاری کشف شود می‌با یستی در صورت سود (زیان) انباشته گزارش گردد.

انواع اشتباهات دوره‌های قبل شامل:

1/5 اشتباهات ریاضی و محاسباتی

2/5 اشتباهات در بکارگیری اصول و روشهای پذیرفته شده حسابداری

3/5 تغییر از یک اصل یا روش غیر پذیرفته شده حسابداری به یک روش پذیرفته شده دیگر

4/5 نادیده گرفتن یا استفاده نادرست از واقعیتهای موجود در زمان تهیه صورتهای مالی اساسی

5/5 سایر اشتباهات با اهمیت

لازم است پس از کشف و پیدا شدن اشتباهات دوره‌های قبل اثرات ناشی از آن چه بصورت کاهش و چه بصورت افزایش از سود خالص پس از کسر مالیات کم یا اضافه گردد تا سود و زیان انباشته اصلاح شده در ابتدای دوره مالی بدست آید.

6- سود و زیان جاری

حساب سود و زیان جاری از سرفصل حسابهای دفترکل میباشد.

نظر به اینکه در یک دوره مالی ممکن است هزینه ها و درآمدهای غیرقابل پیش بینی تحقق یابد به عنوان مثال چنانچه کمک یا هدایایی اعم از نقدی در یک دوره مالی دریافت گردد که نتوان بعنوان درآمد همان دوره محسوب نمود از حساب سودوزیان جاری استفاده خواهد شد.

7- سودوزیان سنواتی:

حساب سودوزیان سنواتی از سرفصل حسابهای دفترکل میباشد. در تعیین سود یا زیان یک دوره مالی باید کلیه اقلام درآمد و هزینه‌های همان دوره منظور و محاسبه گردد

بنابراین چنانچه در مواقعی هزینه‌های یک دوره یا درآمد‌های یک دوره بنابر دلایلی قابل قبول در همان دوره تحقق نیابد و به دوره‌های بعد موکول گردد میتوان با کسب مجوزهای لازم از حساب سود و زیان سنواتی استفاده نمود. مانده بدهکار یا بستانکار این حساب در پایان دوره بحساب خلاصه سود یا زیان بسته می‌شود.

8- خلاصه حساب سود و زیان:

خلاصه حساب سودوزیان از سرفصل حسابهای دفترکل میباشد.

مانده حسابهای درآمدها – هزینه ها (اعم از عملیاتی و غیرعملیاتی) و سودوزیان جاری و سودوزیان سنواتی در پایان هر دوره مالی بشرح زیر به این حساب بسته خواهد شد.

1/8 حساب درآمدها – بدهکار     ×××

حساب خلاصه سودوزیان – بستانکار       ×××

2/8 حساب خلاصه سودوزیان – بدهکار    ×××

حساب هزینه ها (بهره برداری –مالی –اداری) بستانکار      ×××

3/8 حساب سودوزیان جاری (درصورت داشتن مانده بستانکار) بدهکار    ×××

حساب خلاصه حساب سود و زیان – بستانکار        ×××

4/8 چنانچه مانده حساب سود و زیان بدهکا ر با شد ثبت 3/8 برعکس می‌گردد.

5/8 حساب سود و زیان سنواتی (در صورت داشتن مانده بستانکار) – بدهکار     ×××

حساب خلاصه سودوزیان – بستانکار            ×××

6/8 چنانچه مانده حساب سودوزیان سنواتی بدهکار باشد ثبت 5/8 برعکس خواهد بود.

با ثبت آرتیکل‌های فوق کلیه درآمدها و هزینه‌های عملیاتی و غیرعملیاتی و مانده حسابهای سودوزیان جاری و سنواتی در حساب سودوزیان متمرکز میگردد.

مانده بدهکار این حساب زیان دوره و مانده بستانکار آن سود دوره مالی محسوب خواهد شد.

3- صورت تغییرات در وضعیت مالی:

سومین صورت از صورتهای مالی اساسی صورت تغییرات در وضعیت مالی میباشد.

صورت تغییرات در وضعیت مالی جایگزینی برای هیچیک از صورتهای مالی اساسی دیگر نظیر ترازنامه و صورتحساب سود و زیان محسوب نمیشود بلکه خود یکی از صورتهای مالی اساسی بوده و فراهم کننده اطلاعاتی است که صورتهای مالی دیگر نمی توانند آن اطلاعات را ارائه نمایند.

هدف مهم و اساسی در تهیه و تنظیم در وضعیت مالی افشای اثرات مهم فعالیتهای تأمین منابع مالی و فعالیتهای مهم سرمایه گذاری توسط یک واحد تجاری در طی یک دوره مالی میباشد. به بیان دیگر صورت تغییرات در وضعیت مالی به منابع وجوه یا منابع مالی اغلب فعالیتهای تأمین مالی به مصارف وجوه یا مصارف مالی اغلب فعالیتهای سرمایه گذاری اطلاق میگردد.

یکی از کاربردهای صورت تغییرات در وضعیت مالی تهیه بودجه‌های نقدی میباشد. ترکیب اطلاعات مربوط به نحوه ورود و خروج وجوه با اطلاعات منعکس شده در سایر صورتهای مالی اساسی و یادداشتهای همراه میتواند در پیش بینی خالص جریانهای آتی وجوه سودمند واقع گردد.

صورت تغییرات در وضعیت مالی همانند صورت حساب سودوزیان جهت یک دوره خاص یعنی همان دوره ای که صورتحساب سودوزیان تهیه میگردد ارائه می‌شود.

گزارش حسابرسي

وظيفه اصلي حسابرسان اظهار نظر حرفه اي نسبت به صورتهاي مالي اساسي است اظهار نظر حسابرسان قابليت و اعتبارصورتها ي مالي اساسي را بالا ميبرد.اگر چه حسابرسان در قبال اظهار نظر نسبت به صورتهاي مالي مسئو ليت دارندولي مسئوليت اوليه بعهده مديريت واحد تجاري مي باشد.

گزارش حسابرسي شامل بند حدود رسيدگي و بند اظهار نظر مي باشد.

حسابرسلن پس از تكميل عمليات حسابرسي بايد يكي از انواع اظهارنظرهاي زير رانسبت به صورتهاي مالي اساسي مورد رسيدگي بيان نمايند.

الف:اظهار نظر مقبول(بلاشرط)

حسابرس زماني مي توانداظهار نظر مقبول ارائه نمايدكه متقائد شود صورتهاي مالي مورد رسيدگي ونتايج عمليات و وضعيت مالي مطلوب بودهو با اصول پذيرفته شده حسابداري مطابقت داشته و گمراه كننده نبوده وكليه مواردضروري گزارش و افشاء شده.

ب:اظهار نظر مشروط

اظهار نظر مشروط زماني ارائه مي شودكه ضرورتهاي اظهار نظر مقبول تامين نشده باشد.در اظهار نظر مشروطحسابرس بايد دلايل مربوط به ايرادات را صريحو اثر آنرا بر صورتهاي مالي بيان نمايد.

ج:اظهار نظر مردود

حسابرس هنگامي اظهار نظر مردود ارائه مي نمايدكه صورتهاي اساسي مورد رسيدگي دارايايرادات با اهميت بوده و معرف وضعيت مالي و نتايج عمليات و تغيير در وضعيت مالي مطلوب نباشد.

د:عدم اظهار نظر

در اين حالت حسابرس براي ارائه اظهار نظر نسبت به صورتهاي مالياساسي قادر به دستيابي به اطلاعات كافي و قابل اطمينان نبودهو نمي تواند نسبت به صورتهاي مالي اساسي اظهار نظر نمايد.البته حسابرس موظف استكه دلايل عدم اظهارنظر خود رابقدر كافي توضيح دهد.

ذخائر

ذخائر شامل:

محاسبه ذخيره استهلاك دارائيهاي ثابت

محاسبه ذخيره مطالبات مشكوكالوصول

محاسبه ذخيره كسري و نابابي كالا

محاسبه ذخيره خريد خدمت كاركنان

محاسبه ذخيره استهلاك دارائيهاي ثابت

قانون تجارت پائين آمدن ارزش دارائي ثابت را كه در نتيجه استعمال و تغييرات فني و يا علل ديگر حادث شودموجب استهلاك دانسته است ودر قانون مالياتهاي مستقيم آن قسمت از دارائي ثابت كه بر اثر استعمال يا گذشت زمان و يا ساير عوامل بدون توجه به تغيير قيمتها تغيير ارزش مي يابد قابل استهلاك تشخيص داده شده است.

مفهوم و تعريف استهلاك در عرف حسابداري سرشكن كردن وتخصيص دادن بهاي تمام شده دارائي ثابت را بطريقي معقول و منظم بر دوره هاي استفاده از آن استهلاك مي نامند.

بهاي تمام شده معمولاً در طول مدت استفاده از دارائي ثابت مي در پا يان عمر مفيد مجموع ماند بطوري كه استهلاك دوره هاي استفاده از آن برابر ميشود با بهاي اوليه منهاي ارزشي كه براي دارايي اسقاط در نظر گرفته شده است.

از علل و عوامل محاسبه استهلاك ميتوان به عوامل فيزيكي شامل فرسودگي ناشي از استفاده ‍‍‍‍‍ از دارايي و زمان وگذشت زمان و پوسيدگي و زنگ زدگي و عوامل كاربري شامل عدم كفايت ونا بابي كه تعويض زودرس را هم در بر مي گيرد نام برد.

همچنين از عوامل هزينه استهلاك وفاكتورهاي مورد استفاده ميتوان از بهاي تمام شده دارائي و برآورد ارزش اسقاط دارائي و برآورد عمر مفيد نام برد.

بنابراين محاسبه استهلاك بستگي پيدا مي كند به يك عامل واقعي(بهاي تمام شده) و دو عامل تخميني و يا برآوردي (برآورد ارزش اسقاط-برآورد عمر مفيد)

از روشهاي مورد استفاده در شركت مخابرات ايران مي توان روش خط مستقيم و روش نزولي نام برد لذا شركتهاي مخابرات استانها موظفند از روشهاي مورد استفاده در شركت پيروي نمايند.

قبل از بحث محاسبه استهلاك و روشهاي مورد استفاده لازم است نكاتي بيان گردد.

الف:قانون جديد مالياتهاي مستقيم در اسفند ماه  1366 به تصويب مجلس محترم شوراي اسلامي رسيده و از ابتداي سال 1368 اجرا مي گرددكه در بند 3 ماده 149 مقرر ميدارد.

استهلاك از تاريخي محاسبه مي شود كه دارائي قابل استهلاك آماده بهره برداري در اختيار موسسه قرار گيرد بنابراين لازمه شروع محاسبه استهلاك احراز دو شرط است.

يكي آنكه دارائي در اختيار موسسه قرار گرفته باشد و ديگر آنكه آماده بهره برداري باشد اعم از اينكه بهره برداري بشود و يا نشود.در صورتيكه دارائي قابل استهلاك در خلال ماه در اختيار موسسه قرار گيردماه مذبور در محاسبه استهلاك منظور نخواهد شد.

در متن ماده فوق صراحت دارد كه تاريخ شروع استهلاك از ابتداي سال 1368 بصورت ماه شمار مي باشد.

بعنوان مثال اگر دارائي پس از خريد در خرداد ماه مورد بهره برداري قرار بگيرد به استناد ماده 149 براي ماههاي فروردين-ارديبهشت-خرداد استهلاك محاسبه نمي شود لكن براي 9ماه بعد محاسبه خواهد شد.

براي دقت در محاسبات اطلاعات مشروحه زير مورد نياز و تاكيد مي باشد.

1- تاريخ شروع كليه بهره برداری  دارائيها اعم از منقول وغير منقول بايد به ماه مورد بهره برداري مشخص گردد.

2- چنانچه از طريق استان وسايط نقليه خريداري گردد لازم است تعداد سيلندر و ظرفيت و نوع سوخت و سيستم نقليه مشخص گردد(سواري-وانت-كاميون…بنزيني گازوئيلي)

3- بموجب قانون جديد تعميرات اساسي از تاريخ بهره برداري جداگانه مستهلك ميگردد لذا در صورت انجام تعمييرات اساسي براي هر نوع از اقسام دارائي رعايت موارد بند هاي 1و2 الزامي است.

ب:چنانچه يك ماشين حساب در سال 73 خريداري و تحويل انبار گرديده و در آبانماه سال74 از انبار خارج و مورد بهره برداري قرار گرفته باشد تاريخ بهره برداري آبانماه سال 74 بوده و لذا تاريخ شروع استهلاك آذر ماه سال 74 خواهد بود.و يا چنانچه در ديماه سال 74 با انجام يك طرح كابلكشي مبلغي بحساب شبكه كابل استان افزوده شده باشد بنابراين تاريخ بهره برداري دي ماه سال74 و شروع محاسبه استهلاك بهمن ماه سال 74 خواهد بود.

ج:چنانچه دارائي قابل محاسبه در اسفند ماه در سال مورد بهره برداري قرار گرفته باشد تاريخ شروع محاسبه استهلاك از ماه بعد (فروردين سال بعد)خواهد بود.

د:چنانچه تصميم گرفته شود روش استهلاك پذيرفته شده اي جايگزين روش  استهلاك  پذيرفته شده ديگري گردد مثل اينكه بجاي روش مستقيم كه در سالهاي قبل مورد استفاده بوده روش نزولي بكار رود تغيير روش استهلاك به شرطي مجاز است كه دلايل كافي در توجيه  اينكه روش جديد وضعيت مالي و نتايج عمليات شركت را بهتر مي نمايد وجود داشته باشد.در صورت تغيير روش استهلاك مي بايد مبلغ استهلاك انباشته به روش قديم تعيين گردد واين تفاوت بحساب حسابي بنام اصلاح حساب استهلاك دارائي مورد نظر منظور و حساب استهلاك انباشته دارايي تعديل گردد.

ه:چنانچه اشتباهي در محاسبه استهلاك رخ داده باشد به هنگام كشف مي بايد تصحيح گردد.

اگر اشتباه فقط به دوره جاري مربوط شود طرز عمل ساده مي باشد.به اين ترتيب كه رقم نادرست را ثبت معكوس مي كنندكه اثر آن خنثي گردد سپس رقم صحيح را در دفاتر ثبت مي كنند.

اما اگر اشتباه در دوره يا دوره هاي مالي گذشته واقع شده باشد و بر حسابها اثر گذاشته باشد مي بايد آثار آن مشخص و در حسابهاي مربوطه اصلاح و تعديل گردد براي اينكار اثر خالص اشتباه را تا اول دوره هايي كه طي آن به اشتباه پي برده اند تعيين و حاصل را بحساب سود و زيان سنواتي منتقل وحساب استهلاك انباشته دارايي را تعديل مي نمايند

و:از آنجائيكه استهلاك هم بر وضعيت مالي و هم بر نتايج عمليات اثر ميگذارد بنا به رعايت اصول متداول وپذيرفته شده حسابداري افشاي آندر صورتهاي مالي اساسي ضروري مي باشد.

لذا هزينه استهلاك در دوره مالي مورد گزارش و استهلاك انباشته تا پايان دوره مالي مورد گزارش و روش و يا روشها ي بكار رفته در محاسبه استهلاك دارائيها و ارزش ثبت شده دارائي بايستي در صورتهاي مالي مورد نظر گزارش و افشا گردد.

دارائيهاي ثابت كه از ابتداي سال 75 در اختيار آن شركت قرار گرفته با توجه به نرخ استهلاك و روش استهلاك بشرح زير مي باشد:

نوع دارايي                                     نرخ استهلاك قديم                          نرخ استهلاك جديد

1-ساختمان مراكز ودفاترمخابراتي                10%  نزولي                                  10%   نزولي

2-ساختمان مسكوني و انبار                         ”         ”                                      8%   نزولي

3-ساختمان اداري و ساير                           ”         ”                                       7%  نزولي

4-حرارت مركزي مراكز و دفاتر مخابراتي       8ساله مستقيم                                    12% نزولي

5-حرارت مركزي مسكوني و انبار                 ”   ”    ”                                         ”        “

6-حرارتمركزي اداري و ساير                    ”     ”    ”                                         ”        “

7-ماشين آلات(كابل)(خطوط-شبكه هوايي)       15ساله مستقيم                                    8ساله مستقيم

8-ماشين آلات(دستگاهاي خود كار شهري)       “‌‌‌‌‌    ”     ”                                         ”    ”    “

9-اثاثيه                                               5ساله مستقيم                                    10ساله مستقيم

10-وسايط نقليه(كاميون35-20تن)             35% نزولي                                       35% نزولي

11-وسايط نقليه وانت و كاميون10تن           ”        ”                                            30%  “

نوع دارايي                                       نرخ استهلاك قديم                              نرخ استهلاك جديد

12-وسايط نقليه سواري-كاميون5تن         35%   نزولي                                       25% نزولي

13-وسايط نقليه تراكتورها                      ”         ”                                            10%  “

14-لوازم و ابزار گران قيمت                   35% نزولي                                       10%  “

15-موتور سيكلتها                                  ”       ”                                            ”      “

16-دامپر                                             ”       ”                                            ”      “

17-وينچ                                              ”       ”                                            ”      “

18-قايق موتوري                                    ”       ”                                             ”      “

19-موتور پمپ ها                                  ”         ”                                           ”       “

20-كمپرسورها                                     ”         ”                                            ”       “

21-موتور كابلكشي                                 ”         ”                                            ”       “

22-هزينه هاي سرمايه اي(زمينهاي اوقافي)به نسبت سلهاي مورد اجاره

نوع دارايي                                      نرخ استهلاك قديم                            نرخ استهلاك جديد

ماشين آلات پشتيباني شامل:                              10ساله مستقيم                              10%نزولي

1-دستگاه برش ميله گرد                                        ”                                            “

2-پرس افقي                                                     ”                                             “

3-ميل خم كن                                                    ”                                             “

4-اره لنگ                                                        ”                                            “

5-دستگاه دريل                                                  ”                                              “

6-دستگاه گيوتين                                                 ”                                              “

7-سنگ مغناطيس                                                ”                                              “

8-ماشينهاي فرز                                          10ساله مستقيم                               10%نزولي

9-دستگاه چاپ                                                  ”                                               “

10-دستگاه خمير گير                                           ”                                              “

11-دستگاه باسكول                                             ”                                               “

12-دستگاه لوله خم كن                                         ”                                               “

13-دستگاه توليد رنگ پلاستيك                               ”                                               “

14-دستگاه اره فلكه                                             ”                                               “

اشاره به نرخهاي قديم و جديد استهلاك داراييهاي ثابت بدين علت مي باشد كه چنانچه اشتباهاتي در محاسبه استهلاك سنوات قبل بوجود آمده باشد يا شركت تصميم گرفته باشد روش محاسبه استهلاك دارايي خالص را تغيير دهد و يا به هر علت ديگر كه موجبات محاسبه مجدد استهلاك را الزامي نمايد لازم است از نرخهاي قديم وجديد جهت اصلاح اشتباه دوره هاي قبل استفاده گردد.

ذيلاً چند فرم نمونه كه هم قابل استفاده در سيستم دستي محاسبه استهلاك و هم قابل طراحي درسيستم مكانيزه ميباشد ارائه ميگردد.

فرم شماره 1: جدول محاسبه استهلاك سال جاري بر اساس ماههاي بهره برداري شده دارايي ثابت مي باشد.

در اين فرم سطر اول مربوط به تعديلات و اصلاح اشتباهات دوره هاي قبل مي باشد و ستون بعدي بر اساس ماههاي مورد بهره برداري شده تا بهمن ماه با يك جمع مشخص گرديد كه قابل محاسبه استهلاك ميباشد و همانطوريكه  قبلاً اشاره شد چنانچه تاريخ بهره برداري دارايي مورد نظر در اسفند ماه سال جاري باشد محاسبه استهلاك از سال بعد خواهد بود.

مثال1:روش خط مستقيم

چنانچه دارايي قابل محاسبه استهلاك كابل بمبلغ960000ريال و نرخ استهلاك 8ساله باشد و تاريخ بهره برداري در شهريور ماه سال مورد نظر باشد نرخ 8ساله يا خط مستقيم معادل 96 ماه از ابتداي عمر مفيد تا انتهاي عمر مفيد كابل خواهد بود.لذا محاسبه استهلاك در سال مورد نظر با توجه به اينكه ارزش اسقاط كابل صفر باشد بشرح زير خواهد بود:

استهلاك كابل در سال مورد نظر(6ماهه دوم سال اول)                     60000  =       6*960000

96

استهلاك كابل(براي سالهاي دوم تا هفتم)                                     120000 =       12*960000

96

استهلاك كابل(6ماهه اول سال هشتم)                                          60000  =       6*960000

96

مثال 2 روش نزولي:

روش مانده نزولي كه آنرا بطور خلاصه روش نزولي يا روش استهلاك بر اساس ارزش دفتري ناميده اند به اين طريق محاسبه ميشود كه نرخي ثابت را در طول عمر دارايي در ارزش دفتري(بهاي تمام شده منهاي استهلاك انباشته)ضرب مي كنند تا هزينه استهلاك دوره مورد نظر بدست آيد.اين روش در قانون مالياتهاي مستقيم ايران به رسميت پذيرفته شده است به اين ترتيب كه در ماده 150قانون مقرر گرديده كه هر جا در آئين نامه استهلاك نرخي براي اقلام دارايي ذكر شده باشد از اين روش مي بايد استفاده كرد در غير اينصورت روش خط مستقيم كه براي آن سالهاي عمر دارايي اشاره شده است قابل استفاده مي باشد.

اگر در مورد ماشيني 25%نرخ استهلاك تعيين شده باشد و بهاي تمام شده آن مبلغ 6600000ريال وتاريخ بهره برداريشهريور ماه سال مورد نظرباشد خواهيم داشت:

825000   =          6*25*6600000

استهلاك ماشين در سال مورد نظر(6ماهه دوم سال اول)                                          12*100

ارزش دفتري قابل محاسبه براي سال دوم                                  5775000 =825000-6600000

استهلاك ماشين در سال دوم                                                      1443750=25%*5775000

ارزش دفتري قابل محاسبه براي سال سوم                                4331250=1443750-5775000

استهلاك ماشين در سال دوم                                                      1082813=25%*4331250

با فرض بر اينكه براي دارايي موردنظر ارزش اسقاط پيش بيني نشده باشد محاسبات به استهلاك آن با نرخ 25%به روش نزولي در سالهاي بعد ادامه خواهد داشت تا ارزش دفتري دارايي مورد نظر صفر يا نزديك به صفر گردد.

لازم به يادآوري مي باشد نرخهاي مورد استفاده در شركت به صورت روش خط مستقيم و روش نزولي ميباشد و به استثناي حساب اثاثيه و ماشين آلات شامل كابل و سوئيچ و لوازم و ابزار گران قيمت كه به روش خط مستقيم مي باشد بقيه داراييها به روش نزولي محاسبه مي گردد.

فرم شماره2:جدول محاسبه ذخيره استهلاك انباشته بر اساس سالهاي ايجاد دارايي خواهد بود بذين معني كه هر سال جمع كل در جدول شماره 1 به سطر اول جدول شماره 2 انتقال داده خواهد شد و تا پايان عمر مفيد دارايي ادامه خواهد يافت.

فرم شماره3:صورت ريز تعديلات مربوط به دارايي مورد نظر و ذخيره استهلاك آن در سنوات قبل مي باشد كه در سال جاري مورد نظر استفاده خواهد شد چنانچه در بررسيهاي بعمل آمده تعديلات طي سال دارايي زياد بوده باشد از اين فرم استفاده خواهد شد و جمع آن يك قلم در سطر اول فرم شماره 1(تعديلات سنوات قبل)نوشته خواهد شد.

چون نرخ استهلاك داراييهاي ثابت شركت كه به روش خط مستقيم محاسبه مي گردد به استثناي اثاثيه تماماً 8 ساله ميباشند لذا ضرورت استفاده از نرخهاي قديم كلاً از بين رفته و در محاسبه استهلاك سال جاري نقشي نخواهد داشت.

خروج دارايي ثابت از جريان استفاده:

زمانيكه يك دارايي ثابت كهنه و فرسوده و منسوخ و يا به هر دليل ديگر براي موسسه اي غير قابل استفاده باشد از جريان خارج خواهد شد.در زمان خروج يك دارايي ثابت بايستي بهاي تمام شده آن از حساب دارايي و ذخيره استهلاك از حساب ذخيره نيز خارج گردد.

خروج دارايي ثابت ممكن است به چند حالت انجام شود.

الف:خروج دارايي ثابت از حسابها در پايان عمر مفيد

ب:خروج دارايي ثابت از حسابها قبل از پايلن عمر مفيد

ج:ادامه استفاده از دارايي ثابت پس از پايان عمر مفيد

الف:خروج داراي ثابت از حسابها در پايان عمر مفيد ممكن است به چند حالت صورت بپذيرد.

1-كهنه وفرسوده دارايي ثابت بدون ارزش  پيش بيني شده باشد و در پايان عمر مفيد هم داراي ارزشي نباشد در اين حالت بهاي تمام شده دارايي ثابت معادل ذخيره استهلاك آن داراي بوده و كافي است در دفاتر حسابداري دارايي را معادل بهاي تمام شده و ذخيره استهلاك را معادل ذخيره از حسابها كاهش داده و مانده حسابها صفر گردد.

مثال:

بهاي تمام شده دارايي             100000ريال

ذخيره استهلاك                   100000ريال

خواهيم داشت:

ذخيره استهلاك   100000ريال

دارايي فرسوده شده 100000ريال

2-فروش دارايي فرسوده در پايان عمر مفيد به مبلغي بيش ازدفتري آن

مثال:

بهاي تمام شده دارايي      100000ريال

ذخيره استهلاك             80000ريال

ارزش دفتري             20000ريال

خواهيم داشت:

بانك          150000

ذخيره استهلاك 80000

دارايي                 100000

سود حاصل از فروش 130000

3-فروش دارايي فرسوده در پايان عمر مفيد به مبلغي معادل ارزش دفتري آن

مثال:

بهاي تمام شده      200000ريال

ذخيره استهلاك     150000ريال

ارزش دفتري       50000ريال

فروش              50000ريال

خواهيم داشت:

بانك              50000

ذخيره استهلاك  150000

دارايي   200000

4-فروش دارايي به مبلغي كمتر از ارزش دفتري آن

مثال:

دارايي        300000ريال

ذخيره استهلاك280000ريال

ارزش دفتري   20000ريال

فروش           15000ريال

خواهيم داشت:

بانك              15000

ذخيره            280000

زيان حاصل از فروش5000

دارايي  300000

ب:خروج دارائيهاي ثابت از حسابها قبل از پايان عمر مفيد

خروج دارائيهاي ثابت قبل از پايان عمر مفيد ممكن است به چند حالت صورت بپذيرد:

1-دارايي ثابت قبل از پايان عمر مفيد غير قابل استفاده باشد و بدون ارزش پيش بيني گردد كه در اين حالت معادل ارزش دفتري دارايي ثابت كه از جريان خارج ميگردد زيان متوجه موسسه خواهد شد.

مثال:

دارايي       100000 ريال

ذخيره استهلاك70000ريال

ارزش دفتري 30000ريال

خواهيم داشت:

ذخيره استهلاك        70000

زيان حاصل از خروج30000

دارايي ثابت 100000

2-فروش دارايي ثابت قبل از پايان عمر مفيد به مبلغي بيش از ارزش دفتري آن

مثال:

دارايي ثابت  200000ريال

ذخيره استهلاك 140000ريال

ارزش دفتري  60000ريال

فروش دارايي 120000ريال

خواهيم داشت:

بانك    120000

ذخيره 140000

دارايي ثابت           200000

سود حاصل از فروش 60000

3-فروش دارايي ثابت قبل از پايان عمر مفيد به مبلغي معادل ارزش دفتري آن

مثال:

دارايي ثابت    400000ريال

ذخيره استهلاك  250000ريال

ارزش دفتري    150000ريال

فروش           150000ريال

خواهيم داشت:

بانك            150000

ذخيره           250000

دارايي ثابت  400000

4-فروش دارايي ثابت قبل از پايان عمر مفيد به مبلغي كمتر از ارزش دفتري

مثال:

دارايي ثابت    400000ريال

ذخيره استهلاك 170000ريال

ارزش دفتري 130000 ريال

فروش          90000ريال

خواهيم داشت:

بانك                     90000

ذخيره                   170000

زيان حاصل از فروش 140000

دارايي ثابت  400000

ج:ادامه استفاده از دارايي ثابت پس از پايان عمر مفيد

ممكن است در پايان عمر مفيد پيش بيني شده دارايي ثابت قابل استفاده باشد و مدتي در موسسه بماند.در اينصورت رويه بر اين است كه در آخرين سال محاسبه استهلاك مبلغ استهلاك يك ريال كمتر در دفاتر ثبت مي شود.به عبارت ديگر ارزش دفتري دارايي مورد نظر معادل يك ريال تعيين مي گردد. اتخاذ اين رويه به اين علت مي باشد كه ارزش دفتري دارايي ثابت صفر نگرديده و دارايي كه هنوز مورد استفاده مي باشد از دفاتر و حسابها حذف نگردد و در حسابها انعكاس داشته تا كنترل آن از مفقود شدن و احتمالاًبه سرقت رفتن از ميان نرود.

محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك الوصول

درپايان دوره مالي بايد مطالبات هر واحد تجاري ارزيا بي و ميزان اقلام مشكوك الوصول پيش بيني و بر آورد گردد.اين پيش بيني بايستي قبل از بستن حسابها و تهيه صورتهاي مالي اساسي به عمل آمده و در حسابها منعكس گردد.

البته براي محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك الوصول نسبت به حجم عمليات و تعداد و حدود بدهكاران اعم از بدهكاران تجاري و غير تجاري و گستردگي و پراكندگي ميتوان از روشهاي شناخته شده در فن حسابداري بهره گرفت.

بعنوان مثال در تاريخ تهيه ترازنامه ميتوان كليه اقلام بدهكاران را بررسي و مدت بدهي هر يك از بدهكاران را تعيين و اينكه تاخير در پرداخت بدهيها از طرف بدهكاران دليلي بر عدم امكان و يا عدم علاقه آنان به واريز بدهيها مي باشد ميزان مطالبات مشكوك الوصول را طي جدولي بسته به سررسيد بدهي آنها پيش بيني نمود.در اين روش معمولا” تعداد بدهكاران محدود مي باشد.

در مواردي كه تعداد بدهكاران يك واحد تجاري زياد است استفاده از روش فوق مستلزم صرف وقت زياد وگاهي غير ممكن بوده و اصلح مي باشد چند درصدي از مانده حساب  بدهكاران در پايان دوره مالي بعنوان مطالبات مشكوك الوصول تلقي و ذخيره در نظر گرفت حسابي كه بنام ذخيره مطالبات مشكوك الوصول در دفاتر افتتاح مي گردد صرفاًاندوخته اي است كه از محل آن ميتوان هر يك از مطالبات سوخت شده را تأمين نمود.

محاسبه ذخيره كسري و نابابي كالا

در بعضي مواقع قسمتي از بهاي تمام شده موجودي كالا را اگر چه منافعي از آن عايد واحد تجاري نمي نمايد بايد بعنوان هزينه همان دوره محسوب و از درآمد كسر گردد.

برخي از موجوديهاي كالا اغلب به دليل نابابي – آسيب ديدگي و يا خرابي را نمي توان بر اساس قيمتهاي معمول به فروش رساند در اين حالت قطعات و لوازم و موجوديهايي كه خارج از رده باشد و يا به هر دليل ديگري قابل استفاده نباشد ناباب تشخيص داده شده و معادل آن ذخيره در نظر گرفته و در بستانكار حسابي بنام ذخيره كسري و نابابي كالا منظور خواهد شد.

محاسبه ذخيره خريد خدمت كاركنان:

پس از محاسبه ذخيره خريد خدمت كاركنان در پايان دوره مالي گردش حساب آن در تراز نامه به شكل زير خواهد بود.

سال مالي منتهي به 29/12/7x13           سال مالي منتهي به 29/12/6 x13

مانده در ابتداي دوره مالي  – – – – – – – – – – – – – – —              – – – – – – – – – – – – – – – — –

مبالغ پرداخت شده طي دوره (- – – – – – – – – – – – – – -)            (- –  —  — – – – – – – – – – -)

ذخيره تامين شده               – – –  – – – – – – – – – – – –               – – – – – – — – – – – – – –  —

مانده در پايان دوره مالي       – – – – – – – – – – – – – – –                 – – – – – – – – – – – — – –

6- پايان مالي مراكز استانها با شركت مخابرات ايران

مطابق ماده 26 اساسنامه شركتهاي سهامي مخابرات استانها شركت مخابرات ايران مكلف است آيين نامه مربوطه به وظايف مشترك و حدود روابط بين خود با شركتها ي مخابرات استانها و چگونگي مبادله اطلاعات فني و علمي و بازرگاني در زمينه امور مربوطه را تهيه نمايد كه آيين نامه مربوطه تهيه و به تصويب هيئت محترم مديره شركت مخابرات ايران رسيده.

لذا لازم است در ارتباط مالي مراكز شركتهاي مخابرات استانها با شركت مخابرات ايران نكات زير بدقت رعايت و اجرا  گردد.

• كليه هزينه هاي پرسنلي و غير پرسنلي اعم از هزينه هاي جاري و سر مايه اي آن قسمت از اموال و داراييهاي منقول وغير منقول و تجهيزات و تاسيسات مخابراتي شامل فعاليت ارتباطات بين شهري و بين الملل اعم از مراكز بين شهري (اس – تي – دي) ايستگاههاي ماهواره اي و شبكه مايكروويو كشور – دكلها و راههاي اختصاص ايستگاهها و ابواب جمعي آنها و در اختيار و مالكيت شركت مخابرات ايران ميباشد (موضوع تبصره 3 ماده 6 اساسنامه) لذا لازم است هر ماهه هزينه هاي انجام شده در بدهكار حساب رابط (جاري شركت مخابرات ايران) به تفكيك ثبت و در پايان هر ماه با ارسال برگ بدهكار همراه كليه مستندات و مدارك و سوابق مربوطه بمركز اقدام نمايد.
• هر ماهه لازم است ميزان آزمايش دفتر كل و ميزانهاي معين كليه حسابها به همراه اسناد محاسباتي مربوط به حسابهاي مركز (جاري شركت مخابرات ايران) ارسال گردد.
• وجوه ارسالي بحسابهاي تمركزي شركت مخابرات ايران كما في السابق به بدهكار حساب رابط (جاري شركت مخابرات) منظور و كپي اعلاميه هاي بانكي وجوه واريزي بهمراه صورتحساب ماهانه ارسال گردد

7-ارتبا ط مالي مراكز شركتهاي مخابرات استانها با توابع:

همانطوريكه در صفحات قبل از نحوه ايجاد و نگهداري و تعيين سر فصل حسابهاي دفتر كل و معين مطالبي بيان گرديد لازم است در ارتباط  مالي با توابع طي دستور العمل داخلي طبقه بندي حسابها و نحوه نگهداري حسابها و سيستم اطلاع رساني مالي و ساير موارد فيما بين منعكس گردد.

در همين راستا رعايت نكات زير در ارتباط مالي با توابع الزامي مي باشد:

• مبادله هر نوع كالا و ساير عمليات مالي غير پولي با ارسال برگهاي بدهكار و بستانكار انجام شود.
• هر ماهه كليه ميزانهاي آزمايش دفتر كل و دفاتر معين توابع به مراكز استان ار سال گردد.

(در مورد توابعي كه از دفاتر روزنامه و كل و معين بطور غير رسمي استفاده مي نمايند)

3-هر سه ماه يكبار مغايرتهاي احتمالي موجود بين حسابهاي مركز استان و توابع بررسي و حل وفصل گردد.

4- ترتيبي اتخاذ گردد تا طبق يك برنامه زمان بندي شذه كليه اسناد و صورت حسابهاي اسفند ماه توابع حد اكثر تا اول ارديبهشت ماه سال بعد بمركز استان ارسال تا امكان بررسي و جمع وخرج و تلفيق آنها با حسابهاي مركز استان وجود داشته و نهايتاً در پايان خرداد ماه سال بعد صورتهاي مالي اساسي شركت را جهت ارائه به بازرسي قانوني و حسابرسي امكان پذير گردد.

8- ارتباط مالي شركت سهامي مخابرات استانها با يكديگر

از ابتداي سال 75 شركتهاي مخابرات استانها مستقيماً با يكديگر مبادلات مالي خواهند داشت لذا به همين منظور لازم استدر دفاتر كل حسابي بنام شركت هاي مخابرات استانها ايجاد و جهت 24 استان حساب معين و معين تفصيلي ايجاد نمايند و در طي دوره مستقيماً با ارسال اعلاميه هاي بانكي واعلاميه هاي بدهكار وبستانكارعمل نموده و درپايان دوره بحسابهاي مربوطه رسيدگي و نها يتاً بدهيها و مطالبات خود را تسويه نمائيد.

توجه:

لازم به ياد آوري ميباشد جداً از ارسا ل برگهاي بدهكار و بستانكار بمركز بعنوان حساب رابط با ساير استانها خودداري نمائيد.

9- نمونه صورتهاي مالي اساسي

بپيوست صورتهاي مالي اساسي شركت مخابرات ايران منتهي به تاريخ 29-12-73 ارسال تا به عنوان راههاي عمل مورد استفاده قرار بگيرد.

10 – تائيديه مديران شركت

يكي از اهم وظايف مديران يك موسسه در ارتباط با رسيدگي بصورتهاي مالي هر دوره مالي ارائه گزارش از عمليات مالي طي دوره به سازمان حسابرسي تحت عنوان تائيديه مديران ميباشد.در واقع تهيه تائيديه مديران پاسخي به سوالات كتبي سازمان حسابرسي مي باشد كه همزمان با تهيه و ارائه صورتهاي مالي اساسي در پايان مهلت قانوني تهيه وارائه خواهد شد.

تائيديه مديران گزارشي است از وضعيت عملكرد مالي طي دوره و تائيدي بر صحت اقلا وارقام مندرج در صورتهاي مالي و احتمالا” افشاء وقايعي كه در صورتهاي مالي و يادداشتهاي پيوست بطور مبسوط بيان نگرديده ذيلا” بطور نمونه مواردي كه لازم است در پاسخ به سوالات سازمان حسابرسي  گزارش و رائه گردد بيان خواهد شد.

1-رويه هاي حسابداري مورد استفاده بطور خلاصه بيان و چنانچه تغييراتي با سنوات قبل داشته باشد توضيح داده شود.

2-كليه دارائيها اعم از منقول و غير منقول كه به ساير سازمانها و ارگانها واگذار گرديده تاييد و اعلام گردد.

3-دارايي هاي ثابتي كه در طي دوره مورد استفاده قرار نگرفته تاييد واعلام گردد.

4-روشهاي مورد استفاده در تعيين بهاي تمام شده موجودي كالا افشاء و چنانچه با دوره هاي قبل تغييراتي داشته تاييد و اعلام گردد.

5-از كليه حسابهاي بانكي شركت در طي دوره مالي اعم از فعال و راكد و حسابهاي مسدود شده ليست تهيه و ارائه گردد.

6-بدهي ماليات دوره و مالياتهاي پرداخت شده و يا نشده دوره هاي قبل طي گزارش ارائه گردد.

7-كليه داراييها كه تحت پوشش بيمه قرار داشته يا نداشته گزارش گردد.

8-كليه صورتجلسات هيئت مديره و مجامع عمومي كه در دفتر صورتجلسات شركت ثبت شده ارائه گردد.

9-اسامي اعضاء هيئت مديره و مدير عامل همراه با مشخصات كامل و حقوق ومزاياي دريافتي طي دوره طي جدولي تهيه و ارائه گردد.

10-احتياجات نقدي آتي براي تامين فعاليتهاي مالي ارائه گردد.

11-چنانچه عدم رعايت قوانين و مقررات مالي وجود داشته باشد گزارش ارائه گردد.

11- سيستم مكانيزه مالي شركت سهامي مخابرات استانها

مقرر گرديد پس از انتقال حسابهاي مربوط به شركتهاي سهامي مخابرات استانها سيستم مكانيزه مالي مورد عمل در امور مالي شركت مخابرات ايران در استانها اعمال و اجراء گردد.

البته استانهائيكه قادر به اجراي سيستم مورد اشاره نباشد ضمن حفظ سيستم فعلي خود بطور موازي حداكثر تا پايان سال75به سيتم موجود در امور مالي مجهز خواهد شد.

مسئوليت اجرائي و پيگيري پياده سازي سيستم مكانيزه مالي استانها به امور مالي-اداره كل تمركز حسابها محول گرديده و در همين راستا توان اجرائي و تخصصي استانها طبقه بندي و به استانهاييكه از نظر اجراي سيستم مكانيزه ضعيف باشد سرويس هاي لازم داده خواهد شد.

لذا توصيه ميگردد استانهايكه داراي سيستم مكانيزه ميباشند به نحوي به فعاليت خود ادامه داده تا سيستم مكانيزه موجود در امور مالي در آن استانها به اجراء گزارده شود و استانهاييكه مجهز به سيستم مكانيزه نبوده و فعاليتهاي مالي بصورت دستي انجام مي شود به نحوي به فعاليت خود ادامه داده تا انشاء ا… در طي سال 75 با يك برنامه زمان بندي شده سيستم مكانيزه مالي امور مالي در اين استانها پياده گردد تا ضمن حفظ هماهنگي و يكنواختي در سيستم مكانيزه مالي شركت مخابرات ايران و شركتهاي مخابرات استانها در آينده جهت دريافت صورتهاي مالي اساسي استانها و تلفيق و رسيدگي بهصورتهاي مالي مشكلاتي وجود نداشته باشد.

تراز اختتاميه:

پس از نهايي شدن حسابها و اصلاحات لازمه و بستن حسابهاي موقت از قبيل حساب درآمد و حساب هزينه ها و ساير حسابهاي موقت و تهيه آخرين ميزان دفتر كل جهت تهيه صورتهاي مالي اساسي لازم است حسابهاي دائم (اقلام ترازنامه)جهت ادامه فعاليتهاي مالي به دوره بعد انتقال داده شود.لذا از حساب تراز اختتاميه كه از حسابهاي دفتر كل مي باشد استفاده خواهد شد.

تراز اختتاميه در واقع حساب رابط و واسطه اي مي باشد كه بوسيله آن ميتوان كليه اقلام تراز نامه (شامل داراييها و بدهيها و حقوق صاحبان سهام) را به سال بعد انتقال داد.در همين ارتباط لازم است نسبت به صدور اسناد محاسباتي جهت انتقال اقلام ترازنامه اقدام نمود.

نحوه عمل بدين ترتيب خواهد بود كه مانده بدهكار حساب داراييها (اعم از غير جاري و جاري)را بستانكار و حساب تراز اختتاميه را بدهكار و در دفاتر ثبت نمود همچنين مانده بستانكار حساب بدهيها (اعم از غير جاري و جاري)و حقوق صاحبان سهام را بدهكار و تراز اختتاميه را بستانكار و در دفاتر ثبت نمود.

چنانچه انتقال به درستي انجام شده باشد(بنابر اصل اول حسابداريكه دارايي=سرمايه+بدهيها) مانده حساب تراز اختتاميه صفر خواهد شد در غير اينصورت چنانچه مانده حساب تراز اختتاميه صفر نگردد مرحله انتقال بدرستي انجام نشده و داراي مغايرت مي باشد كه لازم است رسيدگي ومغايرت برطرف گردد.بدين ترتيب حسابهاي دائم با حساب رابط تراز اختتاميه بسته و در سال بعد باحساب رابط ديگري بنام تراز افتتاحيه مجددا”حسابهاي دائم موسسه مفتوح و به جريان خواهد افتاد.

در سال جديد لازم است با صدور سند محاسباتي كليه اقلام حساب داراييها بدهكار و تراز افتتاحيه بستانكار همچنين كليه اقلام بدهيها و حقوقصاحبان سهام بستانكار و تراز افتتاحيه بدهكارگردد.

در تراز افتتاحيه شبيه تراز اختتاميه بايستي مانده حساب صفر گردد تا صحت و درستي افتتاح و ايجاد حسابهاي دائم در دفاتر سال جديد محرز گردد.در غير اينصورت لازم است مغايرتهاي احتمالي بوجود آمده بررسي و برطرف گردد.

اداره دریافتها:

این اداره که از یکنفر بعنوان رئیس اداره، دو کارشناس مسئول و دو نفر حسابدار تشکیل شده است کنترل کلیه درآمد ها با این واحد فوق الذکر میباشد در واقع کلیه وجوهی که به حساب مخابرات واریز میگردد را کنترل و بررسی می‌کند که بابت چه موضوعی بوده است

درآمد شرکت به طور کلی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود

1. درآمدی که از کارکرد‌های تلفن همرا مشترکین به دست می‌آید

بر اساس نرخ مصوب شورای عالی اقتصاد کارکرد مکالمات مشترکین توسط 5مرکز تلفنی که در سطح شهر وجود دارد شماره کارکرد آنها گرفته شده و به امور رایانه برده می‌شد و با استفاده از شماره کارکرد قبلی و شماره جدید بر این اساس زمان مکالمه آنان مشخص می‌شود و ریز مکالمات را توسط واحد سنجش پالس استخراج می‌کنیم مبنایی بعنوان نرخ واحد پا لس درنظر می‌گیریم که کارکرد تلفن شخص x براساس نرخ و تعداد پالس ها بدست می‌آید که در هر سال مبلغ ثابتی در نظر گرفته می‌شود بعنوان مثال در سال 84 معادل 7/44 ریال می‌باشد براساس زمان و نرخ مصوب شورای عاالی اقتصاد کارکرد مکالمات محاسبه می‌گردد و با احتساب عوارض و مالیات مصوب و آبونمان ماهانه به حساب بدهکاری شرکت تحت عنوان قبوض تلفن مشترکین صادر می‌گردد و در زمانی که قبض ار سال گردید در شرکت مخابرات آن را تحت عنوان بدهی شخص منظور می‌کنند تبت زیر زده می‌شود در واقع تمام قبوض صادره را به حساب درآمد خود بستانکارمی نماید.   (سند صدوری 324 سال 85)

ثبت حسابداری آن بصورت زیر می‌باشد:

عنوان کل: حسابها و اسناد دریافتنی تجاری       ×××

عنوان معین: مشترکین (کارکرد تلفن مشترکین)   ××

عنوان تفضیلی: نام مشترک                           ×

درآمدها                    ×××

حسابها و اسنادپرداختنی غیرتجاری (مالیات،عوارض و…)  ××

زمانی که قبض توسط مشترک پرداخت گردیده  نمامی بانک ها موظف هستند پول رابه حساب بانک ملی واریز نمایند زیرا تمام حساب شرکت نزد بانک ملی مفتوح می‌باشد البته لازم به ذکر است که بانک مبلغی از این وصولی‌های مربوط به مشتر کین را به عنوان هزینه کارمزد در یافت میکند که تحت عنوان هزینه مالی و اداری در سند آورده می‌شود و در مراحل بعدی واحد امور مسترکین صورتحساب‌های بانک ها را دریافت نموده و این مبالغ را بر اساس منطقه و روستا تفکیک می‌نماید و برای سند زدن به واحد حساابداری گرگان ارسال می‌نماید

واحد حسابداری بابت وجه وصولی حساب بانک را بدهکار نموده و حساب بانک قابل برداشت که جزوه حسابهای شرکت مخابرات است که وصولی ها به این حساب واریز شده و از آنجا به حساب خزانه استان واریز شده که مبالغ برداشتی شرکت باید از طریق این حساب برداشت می‌شود

که ثبت آن به صورت زیر است: (سند وصولی 325 سا ل 85)

موجودی نقد بانکها                    ×××

بانک غیر قابل برداشت شهرستان    ××

آبونمان شهری (تلفن‌های داخل شهر) ×

حسابها و اسناد دریافتنی تجاری     ×××

حساب مشترکین                   ××

نام مشترک                       ×

2.دومین کانال درامدی درآمد حاصل از خدمات مشترکین می‌باشد و داست‌های آنان تحت عنوان‌های مختلف مثل (تغیر نام و تفویض شماره و……) و طی جدولی مشخص این خدمات را به مشترکین ارائه داده و بابت وجوه وصولی مشترکین آن را به حساب بانکی واریز می‌نمایند

حقوق صاحبان سهام پولی است که از مشترکین بابت حق اشتراک حقوق عمومی صاحبان سهام اخذ میگردد. که در این رابطه واحدامور مشترکین  فعال می‌باشد.

واحد امور مشترکین مربوط به سایر درآمدها می‌باشد مانند هزینه نصب و غیره

وصول درآمد از طریق مشترکین و واحد آبونمان که متولی این کار است که دو ماه یکبار بحساب درآمد منظور می‌گردد که بوسیله میزان ها در استانها وارد وارد دفاتر حسابداری استان شده و درآمد سالانه شرکت از طریق این سیستم حسابداری نشان داده می‌شود.

بر اساس سایر درآمدها که بخشی در معرفی به بانک بصورت وجه نقد، بخشی بر اساس محاسبه سالانه بصورت آبونمانی می‌باشد که نحوه مختلف وصول درآمد می‌باشد.

شهرستانها زمانی که پول را وصول می‌کنند پول را تحت سیستم بانکی برای شرکت مخابرات استان گلستان حواله می‌کنند سندی به شرح زیر در شهرستان بابت حواله ارسالی زده می‌شود:

موجودی نقدی بانکها       ×××

حواله‌های بین راهی        ××

نام شهرستان                  ×

بانک غیرقابل برداشت شهرستان      ×××

زمانی که پول وارد استان شد استان ثبت حسابدا ری دوبلی برای حساب غیرقابل برداشت می‌زند که بصورت زیر می‌باشد:

موجودی نقد بانکها                   ×××

بانک غیرقابل برداشت استان         ××

آبونمان شهری                          ×

موجودی نقدی بانکها     ×××

حواله‌های بین راهی    ××

نام شهرشتان            ×

درمرحله بعدی این پول به طور اتوماتیک دار از استان به حساب خزانه واریز می‌گردد که ثبت ارسال وجه به حساب خزانه بصورت زیر می‌باشد:

موجودی نقد بانکها               ×××

حواله بین راهی                    ××

نام استان                             ×

موجودی نقد بانکها                 ×××

بانک غیرقابل برداشت استان        ××

آبونمان شهری                        ×

همه حسابها بدین صورت عمل می‌شود ولی کدهای معین و تفضیلی آنها با هم متفاوت است.

تسهیم درآمد برای هر سازمان توسط مدیریت و برنامه ریزی اعلام می‌شود که کل درآمد را به حساب خزانه واریز کرده سپس خزانه درصدی را به حساب بانک قابل برداشت استان واریز می‌کند

سایر درآمدها همین مراحل را طی می‌کند و همگی دارای چرخه بانکی هستند که کدهای معین و تفضیلی آنها متفاوت است.

تفاوتی که در گردش کلی حسابها وجود دارد در حقوق عمومی صاحبان سهام است

زمانی که مشترکی متقاضی تلفن می‌شود پول را واریز نموده و ثبت نام می‌کند که واریزی آنها بصورت نقد و اقساط می‌باشد که ثبت اولیه آن بصورت زیر می‌باشد:

موجودی نقدی بانکها          ×××

بانک غیرقابل برداشت         ××

حق اشتراک                  ×

پیش دریافت از مشتریان            ×××

فروش فیش عادی                    ××

نام مشترک                         ×

اگر مبلغ واریزی توسط مشترک به صورت نقدی باشد ثبت آن بصورت زیر می‌باشد:

پیش دریافت از مشتریان    ×××

نام مشترک                    ×

حق اشتراک            ×××

اما زمانی که مبلغ واریزی بصورت نسیه باشد در واقع مبلغ حق اشتراک به طور کامل دریافت نشده باشد باید به میزان پول پرداخت شده مشترکین بدهکار گردد:

پیش دریافت از مشتریان          ×××

مشترکین بدهکار                    ××

حق اشتراک               ×××

درآمد در ترازنامه تحت عنوان حقوق عمومی صاحبان سهام آورده می‌شود.

وظایف اصلی واحد دریافتها را می‌توان به موارد زیر تفکیک نمود:

1- رسیدگی و بررسی روی کارکرد مراکز کم ظرفیت

2-    ”      ”   ”        ”      ”      باجه‌های مخابرات

3-    ”      ”   ”        ”     ”       دفاتر مخابراتی و روستایی

4-  ”      ”   ”        ”     ”       ICT روستایی

5- ”      ”   ”        ”     ”       کلیه حسابهای غیرقابل برداشت

6- بررسی و کنترل گردش وجوه بین راهی

7- بررسی و کنترل توابع و کنترل میزان (ترازهای ماهانه ارسالی از طرف توابع)

8- کنترل درآمدها (نقدی، نسیه، سایر درآمدها، خسارت ها، مشترکین خارج از محدوده)

در نهایت می‌توان گفت که ورودی‌های شرکت توسط این واحد بررسی و کنترل می‌شود.

واحد دارائیها و ترازنامه

این واحد دارای یک کارشناس مسئول و دو کارشناس می‌باشد که وظیفه اصلی آن تهیه و تنظیم صورتهای مالی اساسی(ترازنامه،صورت سودوزیان،صورت جریان وجوه نقد) در پایان سال مالی شرکت میباشد و کلیه اموال و دارائی‌های خریداری شده توسط شرکت مخابرات در این واحد ثبت می‌شود و در پایان سال مالی بابت دارائیهای ایجادشده به روش‌های تعیین شده برای هر نوع از دارائی عمل استهلاک گیری انجام میشود.

دارائی(هزینه)هایی که در جریان تکمیل می‌باشند اعم از ماشین آلات(دستگاه خودکار شهری،شبکه کابل،شبکه هوایی،شهری و بین شهری)،وسائط نقلیه،ساختمان بعد از پایان کار،باید تأییدیه فنی یا همان صورتجلسه آزمایش تحویل به تاریخ صورتجلسه به حساب دارایی ثابت انتقال پیدا کند.بدین صورت که سند فرضی آن در سیستم DC (سیستم دارائیها) ثبت می‌گردد سپس واحد محاسبات سند محاسباتی را صادر می‌کند و سند صادرشده توسط واحد محاسبات در واحد دارائی و ترازنامه قطعی می‌گردد و نحوه محاسبه استهلاک ماشین آلات مستقیم و 8 ساله میباشد که سیستم بصورت اتوماتیک وار استهلاک گیری را انجام می‌دهد و در صورتی که تاریخ بهره برداری مربوط به سال‌های گذشته باشد تعدیل استهلاک را پیشرو داریم.

هزینه‌های استهلاک – بدهکار    ×××

ذخیره استهلاک – بستانکار      ×××

درصورت اشتباه در ثبت ذخیره استهلاک سند برگشتی زده می‌شود که برعکس ثبت فوق می‌باشد.

برای ثبت اثاثیه در سیستم کامپیوتری در واحد دارائی ها و ترازنامه ابتدا کد اثاثیه موردنظر که کدی 10 رقمی میباشد را وارد کرده سپس کدمرکز و نام مرکز را می‌نویسیم بعد از آن مأمور خرید و تحویل گیرنده اثاثیه را مشخص کرده بدین صورت اطلاعات و شماره اموال اثاثیه ثبت می‌شود

برای ثبت وسائط نقلیه که توسط شرکت مخابرات خریداری می‌شود ابتدا در برنامه شرکت مخابرات بر روی منوی وسائط نقلیه رفته و نوع وسائط نقلیه را مشخص می‌کنیم بدین صورت که خودروهای سبک با کد 170، خودروهای نیمه سنگین با کد 180،خودروهای سنگین با کد 190 و خودرو و لوازم ابزار گران قیمت با کد 200 مشخص می‌گردد که در قسمت شناسنامه خودرو کد موردنظر داده می‌شود بدین ترتیب فرم شناسنامه وسائط نقلیه تکمیل میگردد بعد از ثبت اولیه مشخصات وسائط نقلیه سند موقت آن توسط واحد دارائیها و ترازنامه صادر گردیده و بر روی مدارک مربوطه پیوست می‌گردد در مرحله بعدی به واحد پرداختها ارجاع داده می‌شود تا کاربرگ آن را تهیه نموده و بر روی سند موقت ضمیمه گردد که این کاربرگ(برگه دستورات پرداختها) شامل شماره چک در وجه شرکت مورد نظر یا پیمانکار موضوع پرداخت وجه و غیره میباشد در ادامه به واحد محاسبات رفته تا سند محاسباتی آن ثبت و پرینت گرفته شود و بر روی دستور پرداخت ضمیمه شود که مبلغ و شماره سند اعلام شد ه توسط واحد محاسبات باید به طور کامل با واحد دارائی مطابقت داشته باشد در واقع شماره سندی که توسط واحد محاسبات اعلام می‌شود ملاک قرار می‌گیرد و واحد دارائی و ترازنامه باید شماره سند‌های قبلی خود را تغییر داده و آنها را با شماره سند درج شده بر روی اسناد محاسباتی تطبیق دهد.

در مرحله بعد سند محاسباتی صادرشده باید بترتیب توسط کارشناس(صادرکننده سند)،کارشناس مسئول محاسبات،رئیس اداره نگه داری حسابها،ممیزی تأیید و امضاء گردد دوباره به واحد پرداختها عودت داده می‌شود تا چکی که در وجه فروشنده اموال صادر گردیده است بر روی سند ضمیمه گردد و در نهایت پس از امضای چک و سند توسط ذیحساب و مدیرمالی و اقتصادی مراحل کار به پایان می‌رسد.

در واحد دارائیها و ترازنامه ریز و جزئیات خرید دارایی کاملاً مشخص می‌گردد مثلاً بابت خرید وسائط نقلیه که به چه شماره پلاک،در چه تاریخ،به چه مشخصات ظاهری می‌باشد باید کامل مشخص شود.

عملیات مربوط به کابل کشی دردست پیمانکار می‌باشد درصورتی که نصب سوئیچ مراکز بر عهده تکنسین‌های امور فنی می‌باشد.سوئیچ در واقع دستگاهی است که ارتباط تلفنی ساده را برقرار می‌کند

انواع دارائی‌های ثابت بشرح زیر است:

• سوئیچ و متعلقات
• شبکه کابل (زمینی)
• شبکه کابل (هوائی)
• بین شهری
• موتور ژنراتور
• دستگاه پیشتیبانی

موتور ژنراتور وظیفه پشتیبانی سیستم را برای نیرورسانی برعهده دارد.

دستگاه پشتیبانی  دستگاهی است که کار لوازم یدکی را انجام می‌دهد که برای موارد بالا درنظر گرفته می‌شود

که با استفاده از چهار مورد اول می‌توان یک ارتباط تلفنی را برقرار کرد.

دستگاه خودکار یعنی دستگاهی که باعث ارتباط بین شهری می‌شود در واقع کلیه تجهیزاتی که باعث می‌شود از یک شهر به شهر دیگر ارتباط داشته باشیم که با کد معین شهری و بین شهری مشخص می‌شود.

واحد محاسبات:

روند کاری واحد محاسبات صدور سند حسابذاری است که در واقع زیر مجموعه ادراه تمرکز حسابها می‌باشد که از یک کارشناس مسئول و سه کارشناس تشکیل شده است مثالی در این زمینه زمانی که یک پیمانکار برای کار کالای مصرفی خود برگ تقاضای اولیه را دریافت و لیست کالای مورد نیاز خود را در آن وارد می‌نماید و سپس به واحد بودجه و اعتبارات ردیف بودجه ای می‌گیرد و بعد از انجام کار صورت وضعیت موقت را تحویل می‌دهد و بعد از اینکه اسناد  صورت وضعیت شامل فرم تائید کار  پرداختها جهت پرداخت فرستاده می‌شود و در اداره پرداختها قبل از پرداخت کسورات از آن کسر می‌گردد که طی فرمی در ضماعم مشخص می‌شود و واحد محاسبات اطلاعات خام هر فعالیتی را وارد سیستم می‌کند در واقع هر نوع سندی از جمله کالا را وارد می‌کند شکل ظاهری سند از شماره سند،تاریخ سند،ضمائم،سندستون کد حساب،شرح،ستون بدهکار و بستانکار تشکیل شده است که کد حسااب از سه عنوان شامل عنوان کل،عنوان معین،عنوان تفضیلی تشکیل شده است،کدکل توسط خود طراح برنامه شرکت مخابرات (تهران) تعیین می‌شود،کد معین توسط شرکت مخابرات تهران و در بعضی مواقع توسط خود واحد شرکت مخابرات (گرگان) مشخص می‌گردد و کد تفضیلی توسط خود واحد کدگذاری و معرفی می‌گردد  هر نوع عملیاتی در برنامه شرکت مخابرات دارای کد میباشد نحوه ثبت یک سند محاسباتی در سیستم مخابرات استان گلستان به شکل زیر است

ابتدا وارد برنامه شده و در منوی سند،گزینه سند(Alt+F7)را انتخاب می‌کنیم سپس بر روی آخرین شماره سند صادر شده آمده وCtrl+Enter  را می‌زنیم تا به حالت تصحیح درآید سپس برای ثبت یک سند محاسباتی جدید Insert را زده تا فرم ورودی اطلاعات خام سند ظاهر شود که در قسمت اول کد حساب (کد کل،کدمعین،کدتفضیلی)را وارد کرده اگر بر روی هر یک از کدها Enter کنیم لیست کدهای موجود و شرح آن را می‌آورد سپس در قسمت بعدی مبلغ بدهکار حساب را وارد کرده و در قسمت آخر می‌بایستی بابت ثبت را وارد کنیم که می‌توان از کلید ترکیبی Ctrl+Z استفاده کرد و در مرحله آخر با زدن Enter یک سندمحاسباتی ثبت می‌شود.

وظیفه دیگر واحد محاسبات ثبت میزان توابع می‌باشد میزان درواقع عملکردهای توابع می‌باشد که در پایان هر ماه باید به ستاد ارسال گردد تا توسط واحد بررسی حسابها در حسابهای مربوطه ثبت و کنترل گردد.در ثبت میزان فقط باید ستون بدهکار و بستانکار گردش طی دوره حساب را ثبت کنیم. درواقع یکبار مبلغ بدهکار را با کد و بابت حساب مشخص شده ثبت می‌کنیم و بار دیگر مبلغ بستانکار را ثبت می‌کنیم.

اداره نگه داری و تمرکز حسابها:

این واحد که از ریئس اداره نگه داری حسابها،کارشناس مسئول محاسبات،کارشناس مسئول حسابداری و کارشناس حسابدار تشکیل گردیده است که وظایف اصلی کارشناس مسئول حسابداری بشرح زیر میباشد:

• تاًیید میزان طلب و بدهی اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکتهای طرف قرارداد
• کنترل حساب بدهی دفتری و بدهی موبایل کارکنان استان
• کنترل حساب بین توابع
• کنترل حسابهای فی مابین شرکتهای چهارگانه(شرکت مخابرات ایران یا مادر تخصصی،شرکت ارتباطات زیرساخت،شرکت ارتباطات سیار(موبایل)،شرکت ارتباطات داده ها یا دیتا) و شرکت سهامی مخابرات استانها.

وظایف اصلی کارشناس مسئول محاسبات صدور سند محاسباتی پرداختها،دریافتها،کالا و کنترل اسناد محاسباتی میباشد.

پیمانکاران ساختمانی، کابل کشی و اشخاصی که دارای طلب از مخابرات هستند باید سیکل اداری زیر را طی نماید:

یک پیمانکار ساختمان ابتدا باید صورت وضعیتی که تهیه نموده است را به تأیید اداره ساختمان و تأسیسات برساند سپس ناظرین اداره ساختمان باید آن را تأیید نموده در مرحله بعدی پیمانکار صورت وضعیت تأیید شده را به واحد ممیزی برده تا با فهرست بهای سازمان مدیریت و برنامه ریزی تطبیق داده شود در صورت مطابقت داشتن با استانداردهای سازمان مربوطه توسط واحد ممیزی تأیید می‌شود و سپس به واحد پرداختها ارجاع داده می‌شود تا کاربرگ آن صادر شود و شماره چک مربوطه روی آن درج می‌شود ولی چک صادرشده به پیمانکار داده نمی شود سپس کاربرگ صادرشده توسط واحد پرداختها به واحد محاسبات ارجاع داده می‌شود و سند محاسباتی آن زده می‌شود.

بعد از اینکه به تأیید کارشناس مسئول محاسبات و ریئس اداره تمرکز حسابها رسید دوباره به واحد ممیزی رفته و سند به تأیید و امضاء واحد ممیزی می‌رسد سپس دوباره به واحد پرداختها ارجاع داده می‌شود تا چک صادره شده بر روی آن ضمیمه گردد و در نهایت در مرحله آخر چک و سند محاسباتی هردو باید به امضای ذیحساب و مدیرمالی و اقتصادی برسد.

حکم مأموریت:

یکی از وظایف اداره کارگزینی  صدور حکم ماموریت کارکنان است که این احکام از طریق یک برگه یا فرم ماموریت مشخص می‌شود البته این ماموریت ها توسط واحد کا رشناسی مشخص می‌گردد و بیشتر برای رسته فنی و مهندسی است که برای انجام امور فنی شرکت مثل رفع خرابی ها ی سوئیچ راه اندازی شبکه و غیره به ماموریت فرستاده می‌شوند

طریقه صدور حکم:

پس از مشخص شدنن محل‌های ماموریت اشخاص توسط واحد کارشناسی شخص برای انجام ماموریت به انجا رفته و پس از انجام امور فرم ماموریت را تکمیل کرده که نمونه ان در ضمائم مشخص  شده است که در این فرم ماموریت که دارای ستونهای ماحد پیشنهاد دهنده و شماره ابلاغ که در آن شماره نامه ای که شخص طی آن به ماموریت رفته نوشته می‌شود و ستونهای دیگر می‌باشد این فرم ماموریت به اداره کارگزینی آورده می‌شود و طی آن حکم ماموریت برای و ی صادر می‌شود که  در قسمت اول نام و نام خانوادگی کارمند کامل می‌گردد و مدت مأموریت مدت زمانی که شخص در مأموریت بسر می‌بردوبه روز مشخص می‌گرددو از طریق شمارش روزهای آن فرد در حکم ماموریت مشخص می‌گردد مدت مأموریت مدت زمانی که شخص در مأموریت بسر می‌برد تاریخ آغاز و پایان ماموریت هم با توجه به تاریخ‌های مندرج در فرم نوشته می‌شود که از این طریق می‌توان روزهایی که فرد در ماموریت بوده را مشخص کرد که تعداد آن در قسمت فوق العاده ماموریت برای محاسبه نوشته می‌شود

. محل خدمت مکانی است که فرد در آنجا مشغول به خدمت می‌باشد..مقصد مأموریت مکانی است که شخص برای انجام کار مأموریت به آن محل توسط سازمان فرستاده می‌شود. مقصد مأموریت اگر درطول یکماه شهرهای مختلف باشد با کلمه توابع مشخص می‌شود و نیازی به نوشتن شهرهای گوناگون نیست اگر نیروهای ستادی به مأموریت رفته باشند از کلمه توابع استفاده می‌شود.موضوع مأموریت درواقع موردی می‌باشد که مأموریت در رابطه با آن انجام می‌شود ضریب حقوقی فوق العاده مأموریت 400 می‌باشد کلمه با بیتوته که در حکم مأموریت آورده می‌شود منظوراین است که فرد 24 ساعت کامل در اختیار سازمان باشد و حقوق کامل را بگیردو کلمه بدون بیتوته یعنی اینکه فرد یک روز کامل در ماموریت نمی باشد یعنی اینکه نصف روز برای او حساب می‌شود که این محرومیت ها در سه سطح 10%.20%.30% میباشد که درصد این شهرها توسط جدولی که در ضماعم این کاراموزی قرار دارد آورده شده است

شهرهایی که گروه آنها 1.2.3 باشد 10% محرومیت دارند و شهرهای گروه 4.5.6 15% محرومیت دارند و شهر‌های گروه 7.8.9 30% محرومیت دارند  که درصد ای شهر ها توسط وزارت کشور مشخص میگرددو بوسیله استانداری به سازمانها و ادارات دولتی ابلاغ می‌شود.

همچنین بدی آب و هوا مشمول مکانها و شهرهایی می‌شود که توسط وزارت کشور اعلام می‌شود و طی جدول مشخص می‌گردد که شهر هایی که درجه آنها یک باشد میزان آن 15% برای شهرهای مشخص ثابت می‌باشد به عنوان مثال مراوءتپه دارای 30% محرومیت می‌باشد و بدی آب و هوا هم به آن تعلق می‌گیرد.درشهر گرگان بدی آب وهوا نداریم ولی 10% محرومیت داریم.شهرهای کردکوی،بندرگز،آق قلا،بندرترکمن، گمیشان، رامیان و کلاله دارای محرومیت 20% می‌باشند ولی بدی آب و هوا در آنها صفر می‌باشد که مجموع تعداد روزهای مأموریت در تمام محرومیت ها باید با تعداد روزهای مأموریت در قسمت بالا برابر باشد ولی بدی آب و هوا از این نظر مستقل می‌باشد و مشمول همه شهرها نمی شود.صعوبتکاری یا سختی راه بستگی به نظر کا رشناس صدور حکم دارد که در صورت تائید میزان آن 25% می‌باشد مناطق صعب العبور در نظرگرفته می‌شود مثل تپه آق امام،چهارباغ.

مبلغ یک روز مأموریت در سال 85 مبلغ 7600 ریال می‌باشد

درصورتی که روزهای بابیتوته داشته باشد مبلغ فوق کامل درنظرگرفته می‌شود ولی اگر بدون بیتوته باشد مبلغ آن نصف می‌شودکه مبلغ ماموریت با استفاده از جمع ستونهای با بیتوته و بدون بیتوته مشخص می‌گردد که محل تامین اعتبار آن اگر از طرف بخش فنی باشد با کد 20513 مشخص می‌شود ولی اگر توسط بخش اداری تأمین اعتبار شود با کد 40213 مشخص می‌گردد و در نهایت در قسمت آخر باید به تأیید معاونت مالی و اداری سازمان برسد کهاین احکام در سه نسخه تهیه می‌گردد  نسخه اول که سفید است بعد از تأیید مقام مربوطه توسط واحد کارگزینی به حسابداری ارسال می‌شود برگه دوم آبی رنگ متعلق به خودشخص است و برگه سوم زردرنگ در واحد کارگزینی بایگانی میگردد.

اگر حکم مأموریت مربوط به توابع باشد به دبیرخانه ارجاع داده می‌شود تا پس از شماره گذاری به محل موردنظر ارجاع داده شود.

نحوه محاسبه مبلغ مأموریت (بدون بیتوته)

نحوه محاسبه مبلغ ماموریت با بیتوته: (مبالغ به تومان نوسته شده است)

7600 *  16 =121600

7600* 30%* 8   =182400

7600 *20%*8=   121600

7600 *15 % *16 =182400

فرمهای ارزشیابی:

فرمهای ارزشیابی برای ارزیابی مدیران کارسناسان و کارکنان مورد استفاده قرار می‌گیرد که بر اساس آن نمره ای به آنها تعلق می‌گیرد که در محاسبه جذب به کار می‌رود که حداکثر امتیازآن  100می باشد

که نمونه این فرمها ی ارزشیابی مربوط به هر گروه در ضمائم آورده شده است

در ابتدا قبل از ارشیابی باید رسته آنها مسخص گردد مدیران شامل مدیران سطح اول میباشند (کسانی که عنوان شغلی مدیر را داسته باسند) و شامل کسانی می‌شود که امتیاز ارزیابی مدیر را کسب کرده باشند

سرپرستان شامل روئسای ادارات می‌باشند که امتیازمدیر را کسب ننموده باشند و شامل روئسای مراکز می‌باشد

ارزشیابی ودیران کارکنان و سرپرستان شامل 5 آیتم می‌باشد که عبارتند از عملکرد توسعه رفتار و پیشنهادات و تشویقات می‌باشد

عملکرد: این بخش در خصوص فعالیت‌های عمده ای که در چهار چوب وظایف و انتظاراتی که از یک مدیر انجام شده ایت می‌باشد که امتیازات مربوط به این بخش 40 می‌باشد که یک بخش آن مدیر خودش خودش را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و بخش دیگر آن این است که مقام ما فوق وی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد

توسعه:فعالیت هایی که در جهت توسعه فردی کار کنان و واحد تحت سر پرستی انجام شده است در این بخش ذکر می‌گردد که در این راستا فعایتهایی که در جهت توسعه فردی مد نظر است مثل دریافت گواهی نامه‌های آموزشی نوع اول می‌باشد و فعلیتهایی که در جهت توسعه واحد‌های تحت سرپرستی نام برد می‌توان به به تغیر سغل و جابجایی کارکنان جهت بهبود و اثر بخشی و کارایی نام برد و اینکه ارزیابی مستمر و منظم در پیشرفت امور واحد داشته باشیم

تشویقات هم مربوط می‌شود به کسب عناوین و تقدیر نامه از عناوین یا رئیس جمهور

علاوه بر 100 امتیاز تخصیص داده شده به یک مدیر  مدیر می‌تواند 10امتیاز مثبت و یا 10امتیاز منفی کسب کند که امتیازهای مثبت در زمینه تالیف کتب در زمینه درسی مرتبط با رشته کارمند و کسب نشانهای دولتی و تدریس در موسسات آموزشی و یا سخنرانی در هما یشها می‌باشد

بخش اول:

تعاریف:

اهمیت حقوق و دستمزد:

وظايف حسابداران در مورد هزينه حقوق و دستمزد از ساده ترين و در عين حال با اهميت ترين آنهاست.محاسبه و پرداخت درست و مناسب حقوق و دستمزد يكي از عوامل مؤثر درايجاد رابطه مطلوب بين كاركنان و كارفرما مي باشد. مدارك سيستم حقوق و دستمزد كه به درستي تهيه و به آساني قابل فهم باشند. يكي ديگر از عوامل با اهميت در برقراري رابطه مناسب بين مديريت مؤسسات و  كاركنان است.  كميّت و كيفيّت نيروي كار و هزينه هاي مربوط،آن از موضوعاتي است كه همواره بايد كنترل و بررسي شود. تا با پرداخت حقوق و دستمزد مناسب،كيفيت نيروي كار حفظ شود.

• تعريف سيستم حقوق و دستمزد:

درشرکتهای مختلف پرداخت حقوق و دستمزد به هر يك از كاركنان براساس ساعات كار به صورت دستمزد روزانه،هفتگي و يا حقوق ماهانه،مي باشد. هنگام پرداخت حقوق و دستمزد اطلاعات مربوط به دريافتي هر يك از كاركنان همراه با ريز محاسبات و مبتني بر مدارك كاركرد وي پردازش و ارائه مي شود.

«سيستم حقوق و دستمزد مجموعه اي از اجزاء مبهم پيوسته در داخل يك موسسه است كه داده هاي مربوط به سهم نيروي كار درپیشبرداهداف و يا ارائه خدمات را به صورتها و اطلاعات حقوق و دستمزد تبديل مي كند.»داده هاي مربوط به سهم نيروي كار عبارتند از:نام كارمند،شماره تأمين اجتماعي،ساعات كاركرد،نرخ دستمزد،اضافه كاري،كسورات بيمه و ماليات و……

كنترل داخلي سيستم حقوق و دستمزد:

کنترلهای لازم در رابطه باسیستم حقوق و دستمزد به تتعداد کارگران واحد تجار ی بستگی دارد هر چه کارکنان موسسه بیشتر باشد افراد بیشتری برای کنترل هزینه حقوق مورد نیاز می‌باشد جهت کنترل و شنا سایی دقیق هزینه حقوق و دستمزد کارت ساعت کار کارکنان متداولترین مدرک می‌باشد حتی در برخی از واحد‌های تجاری که کارکنان زیاد یدارند جهت کنترل بیشتر لازم است یکی از افراد نگهبان در کنار ساعت کارت زنی حضور داسته باشد و یکی دیگر از کنترلها گرفتن امضائ از هر یک از کارکنان به هنگام دریافت حقوق و فیش حقوقی است

و دیگر اینکه  تقسيم دقيق وظايف و مسئوليتها در سيستم حقوق و دستمزد است.در اغلب مؤسسات وظايف و مسئوليتهاي حقوق و دستمزد به دواير زير تقسيم شده است.

• واحد كارگزینی

 واحد پرداختها(حقوق و دستمزد)

  واحد کارگزینی:

وظيفه عمده اين واحد تهيه و تدوين،و يا اصلاح دستورالعمل ها،آئين نامه- هاي استخدامي و فرمهاي پرسنلي مي باشد. به گونه اي كه با قانون كار مقررات بيمه و تأمين اجتماعي منطبق باشد.

استخدام كاركنان جديد ممكن است براي جايگزيني با كاركنان ديگر و يا براي توسعه فعاليتهاي شرکت صورت گيرد.اين دايره با هماهنگي مسئولين ساير دواير،شرايط و تعداد كاركناني كه بايد استخدام شوند را تعيين كرده و با رعايت مقررات موسسه اقدام به استخدام كاركنان مورد لزوم مي نمايد. وظيفه ديگر اين واحد،امور مربوط به،ترفيعات،مرخصيها،نقل و انتقالات،اجراي طرح طبقه بندي مشاغل و تعین رسته وگروه هر یک از کارکنان و برقراري ارتباط با سازمانها و اتحاديه هاي كارگري می‌باشد.نگهداري مداركي كه نشان دهنده اوقات كار هر يك از كاركنان در دوره هاي مشخص هفتگي يا ماهانه باشد،اولين و مهمترين مرحله از مراحل جمع آوري داده هاي مربوطه به سيستم حقوق و دستمزد است.توسط این دایره صورت می‌گیرداطلاعات مربوط به اوقات كار صرف شده با استفاده از (ماشين ساعت زن)ثبت و نگهداري مي شود.

ماشين ساعت زن

ماشين ساعت زن وسيله اي براي ثبت و انعكاس اوقات حضور كاركنان در محل كار روي كارت ساعت مي باشد.در سيستم حقوق و دستمزد،يك شماره كارت ساعت براي هر يك از كاركنان اختصاص داده مي شود كه به عنوان کد شناسايي كاركنان در ليست حقوق و دستمزد مي باشد. معمولاً مسئولين اوقات كار هنگام تعويض كارت ساعت و با ورود و خروج كاركنان در نزديكي محل ماشين ساعت زن براي تسريع ورود و خروج كاركنان و حصول اطمينان از نحوه صحيح ثبت ساعات كار بر روي كارتهاي ساعت     محاسبه و تعيين حقوق و دستمزدناخالص،كسورات،خالص دريافتي هر يك از كاركنان و تهيه و تنظيم ليست حقوق و دستمزد براساس آن به اداره پرداختها فرستاده می‌شود

حکم کارگزینی:

این حکم به صورت سالانه تنظیم می‌گردد که تهیه این حکماز وظایف کارگزینی می‌باشد که بر اساس آن کارت حقوقی کارمند تکمیل می‌گردد که این حکم طی چهار نسخه تهیه می‌گردد که یک نسخه آن به حسابدار ی فرستاده می‌شود و یکی از آن در داخل پرونده شخص گذارده می‌شود و دو نسخه دیگر در واحد پرداختها و پرونده کار گزاری قرار می‌گیرد.  و یکی دیگر از وظایف این ادراره تهیه حکم ماموریت بود که در بالا توضیح داداه شد

2-واحد پرداختها:

یکی از مسئوليتهای این واحد  محاسبه و ثبت و وظيفه ليست بندي حقوق و دستمزدهر یک از کارکنان  را بعهده دارد اين واحد بر اساس ساعات كار انجام شده،ناخالص حقوق و دستمزد هريك از كاركنان را محاسبه و در کارت حقوقی ثبت و كسورات مربوط را تعيين و خالص پرداختي را مشخص مي كند و مدارك مربوط به هر يك از كاركنان را به تفكيك نگهداري و چكهاي حقوق و دستمزد راتوسط کارشناس پرداخت چک  تنظيم و با ساير مدارك لازم به رئیس اداره ارجاع داده و اجازه پرداخت توسط توسط وی صادر البته باید به تائید ذیحساب رسیده باشد و امور مربوط به سند به عهده محاسبات می‌باشد داده هاي به دايره حقوق و دستمزد شامل حکم کارگزینی و حکم ماموریت می‌باشد و پس از پردازش ستاده ها شامل موارد زير مي باشد.

** بخش دوم

فرمهاي مورد احتياج سيستم حقوق و دستمزد:

1- كارت حقوقي

2-  حکم کارگزینی

3- حکم ماموریت

 كارت حقوقی

الف- قسمت اول و شامل اطلاعات اوليه اي مي باشد كه تماماً براساس حکم کارگزینی که از طرف اداره كارگزيني يا مقامات ذيصلاحيت به اداره پرداختها برای تهیه کارت حقوقی  واصل مي شود و به عنوان اطلاعات اوليه كه براي محاسبة حقوق بكار خواهد رفت بايد در كارت مذكور ثبت گردد

قسمت دوم مربوط به کسورات می‌باشد که به دو دسته کسور قانونی و کسور توافقی می‌باشد تنظیم شده وجمع این کسورات در ستون مورد نظر نوسته می‌شود که مالیات و بازنشستگی و بیمه جزوء کسور قانونی و مابقی کسورات توافقی می‌باشد

ابتدای کار با توجه به گروه شغلی (گروه بندی اشخاص بر اساس مدرک تحصیلی و رسته شغلی آنان می‌باشد)حقوق مبنا مشخص میگردد که سازمان استخدام کشوری در هر سال حقوق مبنای مشخصی برای هر گروه شغلی خاص تعیین می‌کند که ضریب حقوقی سال جاری 454% می‌باشد. که نحوه محاسبه آن بشرح زیر می‌باشد:

ضریب حقوقی سال جاری × ضریب گروهی = حقوق مبنا

ضریب افزایش سنواتی با توجه به ارزشیابی مشخص میگردد و میزان آن بین 3تا 5% می‌باشد.

مبلغ بدست آمده= 5%(ضریب افزایش سال جدید)× حقوق سال قبل

سنوات سال جدید=افزایش سنواتی سال قبل + مبلغ بدست آمده بالا

افرادی که جزوء بسیج هستند ضریب افزایش سنواتی آنها بین 1 تا 3% می‌باشد 1% برای افراد عادی،2% افراد فعال و 3% برای افرادعضوء پایگاه می‌باشد.

سنوات بسیج سال 85 = 3% بسیجی × حقوق مبنای سال 85

سنوات بسیجی سال جدید  + سنوات سال جدید کارمند  = سنوات سال جدید

فوق العاده شغل درصدی از حقوق مبنامی باشد که این درصد با توجه به رسته و   گروه شغلی مشخص میگردد که این درصد برای رسته مالی و اداری 125% و برای رسته فنی ومهندسی 135% می‌باشد و رسته خدماتی 75% می‌باشد که حاقل فوالعاده شغل محسوب می‌شود

حداقل حقوق مبلغ 000/350/1 ریال می‌باشد و در صورتی که مجموع حقوق مبنا،سنوات،مزایای شغلی به مبلغ فوق الذکر نرسد مابه التفاوت آن به عنوان ترمیم حقوق درنظر گرفته می‌شود.

مدیریت: به مدیران و کارکنان رده بالای سازمان که پست‌های مدیریتی دارند تعلق می‌گیرد که مبلغ آن ماهانه 20000   ریال است که در این کارت به حساب مزایای شغلی آنان نوسته می‌شود

برجستگی: درواقع نمره ای است که رئیس به کارمند خود می‌دهد.برجستگی همان تلاش و کوشش زیاد کارمند در انجام وظیفه خود می‌باشد که درصد آن هم با توجه به میزان تلاش کارمند،10% و 20% می‌باشد که از ضرب درصد برجستگی در فوق العاده شغل،مبلغ برجستگی بدست می‌آید تفاوت تطبیق باید بر مبنای حقوق مبنا باشد ولی در شرکت بر مبنایی فوق العاده شغل می‌باشد چون مبلغ فوق العاده شغل بیشتر از حقوق مبنا است.

نوبت كاري

طبق مادة 55 قانون كار،كار نوبتي كاري است كه در طول ماه گردش دارد به نحوي كه نوبتهاي آن در صبح يا عصر يا شب واقع مي شود.اگر نوبت كار صبح و عصر باشد 10% و چنانچه نوبت كار او در صبح و عصر و شب باشد 15% و در صورتي كه صبح و شب يا عصر و شب باشد 5/22% علاوه بر دستمزد عادي به عنوان فوق العاده نوبت كاري پرداخت مي شود

.درصدی از مزایای شغلی = نوبت کاری

حق جذب: حق جذب بر مبنای درصدی محاسبه می‌شود که این درصدها بستگی به مدرک تحصیلی و رسته ونمره ارزشیابی وپست سازمانی که کارمند دارد  که این درصد ها به پائین ترین 43% وبه ترتیب 58% و 68%به کارکنان فنی تعلق می‌گیرد و نحوه محاسبه آن به شرح زیر می‌باشد؟

درصد *(حقوق + فوق العاده شغل + برجستگی + مدیریت +ترمیم)  = جذب

5% × حقوق مبنا = 10% انتقال

10% انتقال به مدت 5 سال بصورت متوالی تعلق می‌گیرد و بعد از 5 سال قطع می‌گردد.

کمک هزینه عائله مندی براساس جدولی مشخص شده است که میزان آن برای سال 74و 86 به ترتیب و     106400) و 127120(می باشد. کمک هزینه اولاد که بر مبنای حقوق مبنا محاسبه می‌گردد تا سه فرزند قابل پرداخت می‌باشد برای هر فرزند در سال 86 (25424)  ریا ل می‌باشدو نحوه محاسبه آن به شزح زیر می‌باشد:

مبلغ کمک هزینه اولاد برای هر فرزند =14% × حقوق مبناگروه

حق ناهار برای زمانی است که کارمند زمان طولانی تر را در اداره بماند مثلاً از ساعت 7 تا یک ربع به 4 مبلغ حق ناهار 000/252 ریال در ماه میباشد.

حق مسكن و ایاب و ذهاب:

از ديگر موارد درآمد كاركنان حق مسكن و ایاب وذهاب می‌باشد كه مؤسسات براي كاركنان خود در نظر مي گيرند.در رابطه با حق مسكن و ایاب و ذهاب می‌توان گفت که مقدار آن تا سال 84 برای مسکن 50000و برای ایاب و ذهاب 30000 تمان مقدار آن ثابت بوده و از سال 84 به بعد بر اساس جدولی محاسبه و پرداخت می‌گردد  و حق مسکن و ایاب و ذهاب به کسانی که در این اداره خانه سازمانی و ماشین اداره دارند تعلق نمی گیرد

حق اولاد:

قانون در رابطه با حق اولاد بيان مي دارد كه كاركنان تا 3 فرزند خود مي توانند از اين حق استفاده نمايند كه براي هر فرزند در سال 86 مبلغ 25424ریال می‌باشد(در اداره مخابرات).

تخصص: بر مبنای فرم ارزشیابی نمره ای به کارمند داده می‌شود که حداکثر این نمره 100 می‌باشد سپس بر اساس نمره و پست سازمانی که کارمند داراست ضریبی به آن داده می‌شود که برای فوق دیپلم 3،برای لیسانس 4،بالای لیسانس 5 و مدیران و رده‌های بالای سازمان ضریب 6 داده می‌شود.که در حکم کارگزینی با عنوان حق تخصص مشخص میگردد.

فوق العاده ویژه:

ارتقاء سطح کاری،آموزش کارکنان،کلاس‌های آموزشی مانند کامپیوتر،زبان و غیره تحت عنوان فوق العاده ویژه می‌آید که درصدی از حقوق و مزایای مستمر می‌باشد و مبلغ آن ماهانه ثابت می‌باشد.

35% × حقوق و مزایای مستمر = فوق العاده ویژه

(ترمیم + مدیریت + برجستگی+ فوق العاده شغل + حقوق)= حقوق و مزایای مستمر

فوق العاده محرومیت از تسهیلات زندگی بستگی به گروه شغلی دارد که آنهایی که گروه شغلی آنان یک باشد معادل 10% حقوق مبنا و مابقی آن طی جدولی که در ضمائم وجود دارد در حکم آورده می‌شود

10% × حقوق مبنای گروه = تسهیلات زندگی(سختی معیشت)

پول لباس که مبلغ آن 500/362/2 می‌باشد سالی یکبار به کارمند تعلق می‌گیرد

مأموريت

اين مورد هم شامل كاركناني مي شود كه در طول ماه از مأموريت شغلي استفاده كرده باشند كه قبلا محاسبه کردیم به این ستون انتقال میدهیم

ساعات كار اضافي(اضافه كاري):

طبق قانون كار اضافه كاري مي بايستي شرايط زير را داشته باشد:

الف- موافقت كاركنان.

ب- پرداخت 40% علاوه بر ساعت كار عادي.

ج- ساعات كار اضافي از 4 ساعت در روز تجاوز نكند(مگر در موارد خاص)

د- روز جمعه روز تعطيلي كاركنان با استفاده از مزد مي باشد.چنانچه كارگري از تعطيلي روز جمعه در طول هفته استفاده نكرده باشد دستمزد روز جمعه او 40% اضافه بر مزد عادي دريافت خواهد كرد.طبق قانون كار از ساعت 6 بامداد تا ساعت 22 كار روز و از ساعت 22 تا 6 بامداد روز بعد كار شب محسوب مي شود اگر قسمتي از كار در روز و قسمتي در شب انجام شود كار مختلط محسوب مي گردد كه طبق قانون 35% اضافه بر مزد عادي تعلق مي گيرد به شرط آنكه كاركنان نوبت كار نباشند.

نحوه محاسبه اضافه كاري:

ساعت اضافه کاری *شغلی +مزایا +برجستگی +نوبت کاری +جذب +ترمیم +سنوات +حقوق =:اضافه کاری

160

نحوه محاسبه اضافه کاری اعضاء هیات مدیره:

ساعت اضافه کاری  *  مزایای+ حقوق =اضافه کاری     160

نحوه محاسبه اضافه کاری مامورین:

ساعت اضافه کاری  *  حقوق + مزایا + فوق العاده خاص   = اضافه کاری

• كسورات قانوني

عبارت از وجوهي است كه مؤسسه به نمايندگي از طرف سازمانهاي مربوط و براساس مصوبه هاي قانوني،بايد از دستمزد كاركنان كسر و به سازمانهاي ذينفع پرداخت نمايد كه شامل:ماليات حقوق و دستمزد،حق بيمه هاي اجتماعي و بدهي كاركنان به صندوق اجرا(اجرائيات) مي باشد

2- كسور متفرقه:

اين كسور نسبت و ارتباطي با حقوق و مزاياي كارمند ندارد بلكه كسوري است كه به موجب احكام اداري يا معاملاتي كه كارمند با اداره يا با اشخاص ثالث انجام داده،بوجود آمده است. بنابراين،كسور مذكور احتياجي به محاسبه ندارد و آنچه به موجب احكام يا موافقت كارمند به حسابداري حقوق ابلاغ مي گردد،از حقوق ان كارمند قابل كسر خواهد بود.

بازنشتگی:

فرد با سابقه 25سال و سن بالای 50 سال می‌تواند بازنشته شود که این سابقه برای خانمها 20 سال درنظرگرفته می‌شود

شرکت دارای سه صندوق می‌باشد صندوق 7% سابقه تأمین اجتماعی که دیوان محاسبات رأی صادر کرده است تا 35 شخص می‌تواند خدمت کند درواقع مدت خدمت برای بازنشستگی را 35 سال اعلام نموده است.که سهم کل آن 27% مباشد که 7% آن سهم کارمند است و 20% مابقی سهم کارفرما (اداره مخابرات) می‌باشد و نحوه محاسبه آن به شرح زیر است:

بیمه7%بازنشتگی = حقوق مبنا + مزایا + سنوات + ترمیم + مدیریت + برجستگی + سختی کار + نوبت کاری + جذب + تسهیلات زندگی +انتقال 10%+ تخصیص +فوق ا لعاده ویژه +ایاب و ذهاب +مسکن) *7%

«همچنين به موجب قانون تأمين اجتماعي حق اولاد (عائله مندي) از كسر حق بيمه معاف مي باشد»

صندوق 9% وزارتی کشوری که از تاریخ استخدام 30 سال با خدمت سربازی باید سابقه داشته باشد تا فرد را بازنشته اعلام کند اخیراً خدمت سربازی جزوء سابقه خدمت محاسبه می‌شود.درصد کل آن 22.5% میباشد که 9%آن سهم کارمند و 13.5% مابقی سهم کارفرما است و نحوه محاسبه آن به شکل زیر می‌باشد:

بیمه بازنشتگی 9% =(حقوق مبنا +سنوات مزایای شغلی +ترمیم+مدیریت +برجستگی +سختی کار +نوبت کاری +جذب+فوق ا لعاده ویژه + تخصیص) *9%

زمانی که ابلاغ بازنشستگی صادر می‌شود ارتباط حقوق افراد بازنشسته با سازمان تأمین اجتماعی برقرار می‌گردد تأمین اجتماعی حقوق موردنظر افراد را به شرکت مخابرات واریز می‌کند و افراد بازنشسته حقوق خود را از شرکت مخابرات دریافت می‌کنند.

زمانی که شخص با کمتر از 25 سال سابقه کار، تقاضای انصراف از کار را بدهد مبلغ موردنظر بدین صورت محاسبه می‌شود:

فوق العاده شغل +افزایش سنوات+حقوق مبنا+ارزشیابی+حق جذب+سختی شرایط کار) = مبلغ بازخرید

تعداد سالهای کارکرد× 4 برابر تعداد سنوات ×(حداقل دریافتی+

مالیات:

مجموع حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان بر اساس قورانین و مقررات مالیاتی مشمول کسر مالیات بر درامد حقوقی می‌باشد کارفرمایان موظف هستند که مالیات حقوق را طبق قوانین و مقررات مالیاتی از کارکنان کسر و حداکثر تا پایان ماه به حساب بانکی وزرات امور و اقتصاد ودارایی واریزو همراه با لیست حقوق و دستمزد کارکنان به واحد مالیات حقوق محل فعالیت موسسه تسلیم و رسید دریافت نمایند مهلت پرداخت مالیات حقوق و دستمزد حداکثر یک ماه پس از تنظیم لیست خواهد بود و در صورت تاخیر جریمه دیر کرد به کارفرما تعلق خواهد گرفت که نحوه محاسبهآن به صورت زیر می‌باشد:

10% * 216000 – (نهار + ماموریت  + فرزند + حق زن) –  جمع حقوق و مزایای مستمر  = مالیات

(البته این درصد برای مناطق محروم 5% می‌باشد)

حق زن،اولاد،ناهار و مأموریت معاف از مالیات می‌باشد و بقیه موارد مشمول 10% مالیات می‌باشد.اگرحقوق فرد کمتر از مبلغ 216000 ریال باسد معاف از مالیات می‌باشد

6% پس انداز هر ماهه(در صورت تمایل کارکنان)  از حقوق فرد بعنوان کسورات حقوق و دستمزد

کسر میگردد و از محل این پس اندازها به صورت وام در اختیار کارکنان قرار می‌دهند

6% × (حقوق+سنوات+مزایا+ترمیم) = 6% پس انداز

ذخیره پس انداز یکبار به مبلغی از حقوق که پس انداز شده،بدهکار می‌گردد و یکبار دیگر معادل همان مبلغ پس انداز شده به حساب شخصی خود فرد بستانکار می‌گردد.

خدمات درمانی:

همچنین از مشمولین بیمه خدمات درمانیحق در مان نیز کسر می‌گردد وبه حساب سازمان خدمات در مانی واریز می‌گردد از حقوق كاركناني كه افراد تحت تبعه آنها 1 باشد(کارمند همسرتاسه فرزند  مبلغ 12968ريال كسر مي گردد.و كاركناني كه تبعه آنها 2 باشد(فرزند چهارم به بعد) مبلغ   38905      ريال از حقوق آنها كسروبه کسانی که تبعه آنها 3 باشد(پدر  مادر خواهر براد ر   عروس داماد

حقوق،ایاب و ذهاب،کمک عائله مندی،برجستگی،بدی آب و هوا،مأموریت،اضافه کاری،خواربار و حق مسکن جزء پرداختی حقوق و دستمزد است و بعنوان هزینه بدهکار می‌گردد و قسمت بستانکار ثبت   حقوق و دستمزد، کسورات مربوط به حقوق و دستمزد مانند 7% و 9% بازنشستگی،مالیات،وامها،کلیه اقساط میباشد که ثبت آن به صورت زیر خواهد بود:

 (هزینه ها) – بدهکار    ×××

کسورات حقوق و دستمزد – بستانکار    ×××

خالص حقوق پرداختنی – بستانکار     ×××

جمع کل حساب کسورات را در بستانکار حساب پرداختنی غیرتجاری ثبت می‌کنیم.

واحد ممیزی:

واحد ممیزی از یک کارشناس مسئول و پنج کارشناس تشکیل شده است.تمام صورتحسابها،صورت وضعیت ها و هر گونه سند که بار مالی بر دوش دستگاه بگذارد را واحد ممیزی باید تأیید و کنترل نماید درواقع ممیزی کلیه پرداختهای شرکت،اسناد دریافتها شامل شناسایی درآمد،ثبت و وصول آن را کنترل و بررسی می‌کند.ممیزی ورود و خروج کالا را به انبار کنترل می‌کند

ممیزی وظیفه تطبیق کلیه موارد فوق الذکر با قوانین جاری و مرتبط کشور و آئین نامه‌های داخلی شرکت را بر عهده دارد مسئولیت خلاف یا عدم خلاف کلیه پرداختها بر عهده ذیحساب است که در واحد ممیزی کامل بودن مدارک و مطابقت داشتن با قوانین و مقررات ممیزی می‌گردد به بیان دیگر واحد ممیزی فیلتر سیستم مالی شرکت می‌باشد

همه نیروهای واحد ممیزی باید دائمی و رسمی،دارای سابقه کار بالا و قابل اعتماد باشند

کنترل کننده نهایی کار در واحد ممیزی بر عهده سرپرست بخش می‌باشد که در نتیجه وظیفه آن از همه پرمسئولیت تر و سنگین تر می‌باشد.به طور کلی وظایف واحد ممیزی را به موارد زیر می‌توان تفکیک کرد:

• بررسی و کنترل کلیه اسناد محاسباتی
• بررسی و کنترل پرداخت حقوق و مزایای کارکنان
• بررسی و کنترل کلیه اسناد پرداخت‌های پرسنلی (مأموریت،اضافه کاری،وام،پاداش و غیره)
• بررسی و کنترل صورت وضعیت‌های ساختمانی
• بررسی و کنترل صورت وضعیت‌های کابل کشی،حفاری و غیره
• بررسی و کنترل صورت وضعیت پیمانکاران نگه داری مراکز،نگه داری شبکه،تأمین نیروی انسانی و غیره

در مجموع کلیه اسنادی که بار مالی دارند و می‌بایستی دردفاتر ثبت گردند یکبار قبل از صدور اسنادمحاسباتی از نظر کامل بودن اسناد و انطباق با قوانین و مقررات ممیزی می‌شوند و سپس در مرحله بعد پس از صدور سند محاسباتی نیز از نظر صحت ثبت مجدداً بررسی و کنترل می‌شود.

واحد حسابداری کالا:

واحد حسابداری کالا از یک کارشناس مسئول و یک کارشناس تشکیل شده است  که وظایف کارشناش مسئول بصورت زیر می‌باشد:

• نظارت بر اجرای عملیات آماری از لحاظ ثبت دقیق و صحیح رسید انبارها و حواله انبارها در رایانه و نظارت بر سیستم مکانیزه موجود بین حسابداری کالا و انبار
• نظارت دقیق و اجرای عملیات ریالی از لحاظ قیمت گذاری رسید انبارها و حواله انبارهای مربوط به استان و شرکت مخابرات ایران در رایانه
• تهیه صورت گردش موجودی کالا (نقل ابواب جمع) در پایان هر سال مالی و ارائه به حسابرسان سازمان حسابرسی اجراء می‌شود

طرق ورود کالا به شرکت مخابرات استان گلستان:

• ارسال از طریق شرکت مخابرات ایران (ارتباطات سیار، زیرساخت و…)
• ارسال کالا از طریق اداره مخابرات سایر استانها (از توابع شیراز و…)
• خرید کالا توسط خود شرکت

توضیح بند 1) در رابطه با ارسال جنس از سوی شرکت مخابرات ایران چند حالت وجود دارد که به شرح ذیل توضیح داده خواهد شد:

ارسال جنس به شرکت مخابرات استان کلستان بر اساس اعتبارات تخصیص داده شده از سوی شرکت مخابرات ایران صورت می‌گیرد که در این حالت شرکت مخابرات ایران بابت اجناس ارسالی به سایر شرکتهای استانها بهای اجناس ارسالی را اعلام می‌کند که خود این رویداد بوسیله برگ بدهکار صورت می‌گیرد که در این قسمت بعد از اینکه جنس وارد انبار شرکت مخابرات استان گلستان شد، البته با فرم حواله انبار تهران، شرکت مخابرات استان اقدام به صدور رسید انبار طبق فرم حواله انبار می‌نماید که بعد از رسید انبار در داخل سیستم حسابداری کالا توسط مسئولین و با استفاده از قیمت ارسالی که قبلاً طی  برگ بدهکار ارسال شده بود درداخل سیستم حسابداری کالا اجناس ارسالی قیمت گذاری می‌شوند.

لازم به ذکر است که روش قیمت گذاری کلیه اجناس شرکت اعم از خریداری شده یا ارسالی ازسوی شرکت مخابرات به روش میانگین می‌باشد.

حالت دوم اینکه اجناسی که از سوی شرکت مخابرات ارسال می‌شود فاقد قیمت بوده یعنی اینکه خود شرکت مخابرات ایران بصورت تمرکزی در مرکز عملیات ریالی را انجام می‌دهد و بابت اجناس ارسالی به استانها طی نامه ای بعنوان نامه امانی اعلام میدارد که فرضاً استان گلستان از بابت اجناس دریافتی هیچگونه جمع و خرجی لازم نیست انجام بدهد بلکه خود شرکت بصورت تمرکزی عمل می‌کند که در این حالت حسابداری کالا مجاز به دادن نرخی به اجناس ارسالی از سوی شر کت مخابرات ایران نمی باشد.

حالت خاص:

دراین حالت چون اجناس دریافتی از سوی شرکت مخابرات ایران در آخر سال مالی بدون قیمت مانده و واحد حسابداری کالا بابت اجناس موجود در انبار هیچگونه قیمتی نداشته لذا طبق پیشنهاد حسابرسان اقدام به قیمت گذاری مشابه می‌نماید که اگر بعداً اجناس مربوطه از سوی شرکت مخابرات ایران اعلام شد از قیمت مشابه کسر گردد و قیمت اصلی آن مد نظر قرار گیرد.

ثبت حسابداری(حالت 1)  (سند 3543 سال85)

موجودی کالا   ×××

جاری شرکت مخابرات ایران     ×××

حالت 2) چون قیمتی نداریم ثبتی انجام نمی گیرد.

حالت 3): ثبت حالت خاص:(سند 3546 سال 85)

موجودی کالا (قیمت گذاری مشابه)      ×××

حسابها و اسناد پرداختی غیر تجاری     ×××

درصورت اعلام قیمت توسط شرکت مخابرات ایران:(سند 3649سال 85)

حسابها و اسناد پرداختنی غیرتجاری     ×××

موجودی کالا (قیمت گذاری مشابه)    ×××

موجودی کالا          ×××

جاری شرکت مخابرات ایران     ×××

توضیح بند 2) اجناس ارسالی از سوی سایر شرکت مخابرات استانها که در این حالت استانها بنا به درخواست استان مورد نظر اقدام به ارسال جنس می‌نماید که در این حالت اجناس دریافتی فرضاً از سوی شرکت مخابرات فارس بدین ترتیب ثبت زده می‌شود:(سند3452 سال 85)

موجودی کالا           ×××

جاری استانها            ×××

توضیح بند 3) خرید توسط خود شرکت: در این حالت شرکت مخابرات بر حسب ضرورت و سقف اعتبارات موجود اقدام به خرید اجناس جهت طرحهای پیش بینی شده می‌نماید که این رویداد طی مراحل مختلفی صورت می‌گیرد که ابتدا فرضاً اداره ی توسعه مهندسی درخواست جنس را طی فرم مخصوصی نوشته و بعد از به انجام رساندن مراحل اداری شامل: ثبت تقاضا و اخذ امضاهای مربوطه، برگ تقاضا به صورت خرید جزئی انجام می‌شود که این خرید توسط کارپرداز استان انجام خواهد شد که احتمال دارد کارپرداز از محل تنخواه خود جنس را خریداری نماید.

حالت دوم:  که توسط کارپردازان بصورت  استعلامی کالا خریداری می‌شود.

حالت سوم: بصورت برگزاری مناقصه می‌باشد که در این حالت شرکت اقدام به درج آگهی در روزنامه‌های کثیرالنتشار مبنی بر نیاز جنس موردنظر می‌نماید که بعد از برگزاری مناقصه در زمان مقرر شرکت برنده اعلام و سایر مراحل اداری آن به واحد خرید و قراردادهای استان موکول شده که بعد از به اتمام رسیدن این مراحل و عقد قراردادهای فی مابین، شرکت متعهد اجناس خود را ارسال می‌نماید.

لازم به ذکر است که اجناس ارسالی از سوی شرکتهای خصوصی زمانی که وارد انبار می‌شود ابتدا از سوی واحد نظارت جنس موردنظر مورد بررسی قرار گرفته (از لحاظ صحت سالم و سلامت بودن جنس و فاقد ایراد فیزیکی) سپس بعد از مورد قبول واقع شدن جنس از سوی واحد تأیید کننده جنس موردنظر در انبار رسید آن صادر خواهد شد که دراین قسمت حسابداری کالا به استناد رسید انبار صادره و برگ فروش شرکت فروشنده و ریز قیمت اجناس ارسالی که از سوی واحد پرداختهای استان فاکتور قیمت پیوست سند می‌شود و به حسابداری کالا ارجاع شده که دراین مرحله واحد حسابداری کالا اقدام به قیمت گذاری کلیه اقلام خریداری شده از سوی شرکت خصوصی را می‌نماید.

ثبت خرید جنس توسط خود شرکت:

الف) بصورت نقدی:(سند2813 سال 85)

موجودی کالا         ×××

بانک                 ×××

ب) بصورت نسیه:

موجودی کالا         ×××

حسابهای پرداختنی       ×××

لازم به توضیح است که کلیه موارد فوق الاشاره مربوط به فرم رسید انبار می‌باشد که واحد حسابداری کالا در سیستم مکانیزه حسابداری کالا خود، کلیه اقلام فوق و ریز قیمت‌های آن وارد سیستم نموده، به جهت اینکه کلیه اقلام باید قیمت گذاری و خرج شوند توضیح اینکه از بابت اجناس ارسالی یا خریداری شده هر گونه هزینه ای که متحمل شویم (هزینه حمل و…) به قیمت تمام شده جنس اضافه خواهد شد.

حواله انبار:

برگ حواله انبار سندی است که بموجب این برگ شخص صاحب برگه یا پیمانکار مربوطه می‌تواند جنس درخواستی خود را طی این برگه از انبار خارج نماید که خود این برگ در چهار نسخه تنظیم می‌شود.

که نسخه سفید وسبز رنگ مخصوص امورمالی (حسابداری کالا)، نسخه قرمز رنگ مربوط به انبار و نسخه زرد رنگ مربوط به تحویل گیرنده جنس می‌باشد.

در حالتی که حواله انبار صادر شود فرضاً جهت شرکت اخترافشان که ثبت آن بدین صورت خواهد بود(سند 3391سال85)

عنوان کل: حسابهای دریافتنی        ×××

عنوان معین: شرکت اخترافشان

عنوان تفضیلی: آقای x

موجودی کالا          ×××

که بااین سند شرکت مربوطه بدهکار خواهد شد تا زمانی که شرکت پیمانکار بابت جنس دریافتی خود برگه صورت مصرفی که تأیید شده از سوی واحد نظارت می‌باشد را به حسابداری کالا ارجاع داده تا این واحد بعد از طی عملیات روی برگه حواله مربوطه به مقدار صورت مصرفی اعلام شده از حساب شرکت بدهکار خارج می‌نماید که ثبت آن بدین صورت خواهد بود:(سند 1328 سال 85

دارائی‌های در حال تکمیل            ×××

حسابهای دریافتنی×××

این در زمانی است که شرکت بدهکار فرم صورت مصرفی را ارجاع می‌دهد اگر چنانچه شرکت بدهکار طرح مربوطه رسانده و بابت این طرح به اتمام رسیده، مقداری جنس مصرف نشده در دست داشته باشد ملزم است که این اجناس را به انبار استان عودت داده و بابت این رویداد طی فرم مخصوصی که مورد تأیید اداره مربوطه می‌باشد عمل کرده که درصورت برگشت جنس به انبار و تحویل آن توسط انباردار ثبت زیر زده خواهد شد: (سند 2921 سال 85)

موجودی کالا         ×××

حسابهای دریافتنی           ×××

نتیجه کیری:

موجودی کالای به طور کلی به دو دسته سرمایه ای و مصرفی تقسیم می‌گردد:

موجودی کالای سرمایه ای:

به آن دسته از موجودیهایی اطلاق می‌گردد که در جهت طرحهای سرمایه ای به کار برده می‌شود و دارای عمر مفید بیش از یک سال باشند و همچنین بابت این اجناس بعد از به کار بردن در طرح مربوط هزینه استهلاک منظور گردد و در نهایت کلا مستهلک  شود

موجودی کالای مصرفی:

به آن دسته از موجودیهایی اطلاق می‌گردد که ماهیت مصرفی داشته و دارای عمر مفید کمتر از یک سال داشته باشند و بابت این اقلام شرکت استهلاک گیری نکند مانند کارت تلفن و سایر قبوض تلفن

و اما در مورد اقلام موجود در انبار شرکت مخابرات استان به طرق  مختلفی با این اقلام برخورد می‌ گردد لذا در اینجا به این موارد اشاره می‌کنیم:

اقلامی که برای طرح کابل کشی و توسعه تلفن ثابت می‌باشد که برای این اقلام در بودجه سرفصل جدا گانه ای داشته و هرگونه جنسی برای این منظور استفاده گردد ردیف اعتباری خاص خود خرج می‌شودو همچنین برای اجناس موبایل هم بدین صورت می‌باشد که برای این اجناس هم از ردیف خاص خود ش تا مین اعتبار می‌نماید.

در نهایت کل اعتبارهای استان برای طرح‌های مربوطه جمع بندی می‌گردد و برای گزارش دهی به مراتب بالا تر آماده می‌گردد و لذا  شرکت موظف است طبق اعتبارهای معین نسبت به انجام طرحها اقدام و از هر گوته هزینه‌های اضا فی جلو گیری می‌نماید زیرا این فرایند که تفویض داده شد اگر منظم و طبق اصول انجام گردد منجر به سود بیشتر شرکت خواهد شد

بخا طر اینکه تمامی موارد مذکور رعایت گردیده و در نهایت از تاریخ بهره برداری که در واقع همان تلفن و خدمات ثابت  آن است برای شرکت درآمد زا خواهد بود و هر چه که سطح درامد ها از هزینه‌های آن اعم از نگهداری و سایر هزینه ها بیشتر باشد به طبع سود دهی شرکت بیشتر خواهد بود

لذا در این موارد نظارت و بررسی هر قلم موجودی کالا که جزوه اقلام اصلی و جزوء دارایی شرکت قبل از به حساب طرح رفتن و سرمایه شرکت بعد از به طرح رفتن از زمان ورود و خروج و مازاد برگشتی از طرح سیتم شرکت به نحوی عمل کند که کلیه امورات مربوطه به برگشت مازاد جنسی از طرحها به صورت خیلی خوب جا بیفتد طبعا از بابت موجودی کالا متضرر نخواهیم شد به لحاظ اینکه تمامی اجناس مصرفی در طرح در صورت مازاد داستن این اقلام قبل از اینکه صدمه ببینند و بلا استفاده شوند به انبار شرکت باز می‌گردد

و در واقع جلو گیری از هزینه‌های موجودی کالا را خواهیم داشت که در این راستا شرکت مخابرات استان گلستان رویه خوبی را اعمال نموده و اقلام مازاد را در اسرع وقت تحویل و نسبت به سایر مراحل بعدی آن اقدام می‌نماید پس این نتیجه حاصل می‌گردد که دررابطه با موجودی کالا و عوامل زیر مجموع آن اعم از حسابهای دریافتنی و پرداختنی به سایر اشخاص یکی از مهمترین اقلام تراز مالی شرکت می‌باشد که در انجا ضرورت تفسیر مسائل فوق احساس می‌شود که امید ورام مورد قبول واقع شده باشد

واحد بودجه و اعتبارات:

چکیدهای از بود جه و اعتبارات:

بودجه مصوب توسط سازمان ومدیریت و برنامه ریزی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کل کشور به مدیر عامل شدکت مخابرات ایران طی نامه ای ابلاغ می‌گردد و ماردی را که باید رعایت گردد به انضمام شرحی از بودجه ارسال می‌گردد که در آن برای تصمیم گیری‌های بهتر در سال جاری بود جه‌های مصوب و عملکرد سال قبل نیز دیده می‌شود (که به تصویب مجمع عمومی شرکت سهامی مخابرات استان گلستان رسیده است که شامل الف حسابهای جاری  ب حسابهای سرمایهای پیش بینی اهداف سال 86 و پیش بینی منابع و مصارف سال 86 و پیش بینی کارکنان می‌باشد

کتا بچه ای به نام ماده واحده وتبصره‌های قانون بودجه سال 85 کل کشور که در آن ریس جمهور قانون بودجه سال 85 را که در سال 1384 به تصویب مجلس شورای اسلامی و به تاعید شورای نگهبان رسیده و دوباره به مجلس واصل گردیده را به سازمان مدیربت.و برنامه ریزی کل کشور داده و انها نیز جهت آشنایی و کنترل ر اختیار مدیرات شرکت مخابرات استان قرار می‌دهند

دفتر چه ای در اختیار واحد بودجه و قرار دارد که در آن نام طرح و در مقابل آن کد طرح و پرژه جهت ردیف اعتباری به تفکیک مشخص گردیده است مثلا اثاثیه مربوط به  ICT روستایی شهرستانها مورد تقاضا می‌باشد تقاضا توسط واح مسئول مبوطه تکمیل می‌گردد و به تائید معاونت مالی و اداری رسیده و به واحد بودجه جهت تامین اعتباار که کد و ردیف آن  6000/07 می‌باشد ارسال می‌گردد بعد از اینکه واحد بودجه اعتبار اولیه را واگذار نمود به ادار ه تدارکات ارسال می‌کند تا آن اداره ضمن ارجاع به کار پرداز جهت خرید اثاثیه فوق اقدام کند بعد از خریداری اثباثیه فوف و تحویل آن به متقاضی اسناد کا رپردازی مربوط به خریدار اثاثیه جهت تثبیت قطعی اعتبار به واحد بودجه ارسال می‌گردد و واحد بودجه بعد از تثبیت قطعی اعتبار ان را جهت پرداخت به اداره پرداختها و صدور سند ارسال می‌کند