كاربرد ميكروارگانيسم ها در توليد آنتي بيوتيك ها و ارتباط آن با صنعت و فناوري در حوزه علم زيست شناسي

مقدمه:

امروزه با گسترش علم ودانش بشري وپيشرفتهاي همه جانبه اي در علوم رخ داده است علوم زيستي نيز از اين پيشرفت بي بهره نمانده است تلاش بي وقفه دانشمندان براي بدست آوردن هرچه بيشترنتايج براي زندگي بشر آنها را بر اين واداشته تا تحقيقات خود را گسترده تر كنند وعلاوه بر مسائل زيستي به ارتباط آنها با علوم ديگر نيز بپردازند

• مطالعه هرچه بيشتر بر روي اين موجودات ريز افق هاي تازه تري را به روي بشر گشوده است وآنها را به حيرت ئاداشته است وتفكر در اين همه عظمت وقدرت الهي . اين يافته ها باعث شده است تا هرچه بيشتر به ياد خداوند بوده واورا شكر وسپاس گويند واين همه بزرگي اورا مورد تحسين قرار دهند
• دنياي موجودات ميكروسكوپي كه در زمره علوم زيستي قرار دارند بسيار گسترده است .موجودات بسيار ريزي كه فقط با ميكروسكوپ ديده مي شوند وشانل باكتري ها ، ويروسها ، قارچها و… مي باشند
• ميكروبها علاوه بر بيماري زايي ومضرراتي كه به انسان مي رسانند فوائدي نيز دارند كه دانشمندان با بهره گيري از آنها به انسان در زندگي كمك مي كنند كاربرد ميكروارگانيسم ها در توليد الكل ، سركه ، پنير ، سوخت ، واكسن ، آنتي بيوتيك ها و…. همه از فوائد اين موجودات ريز مي باشند كه البته بشر هنوز به خيلي از كاربردهاي آنها پي نبرده است ودر تلاش براي دستيابي به آنهاست
• هدف وانگيزه محققين از انتخاب موضوع (( كاربرد ميكروارگانيسم ها در توليد آنتي بيوتيك ها وارتباط آن با صنعت وفناوري در حوزه علم زيست شناسي )) براي تحقق اين است كه هر چه بيشتر اطلاعات خود را در اين زمينه افزايش دهند ودرآينده اي نه چندان دور كه هر يك مسئوليتي را در اين جامعه بر عهده گرفتند بتوانند با استفاده از اطلاعات ويافته هاي خود نقش مثبتي در جامعه داشته وتحولي در آن ايجاد كنند
• محققين بر آنند اين پژوهش را به شيوه توصيفي وبه صورت كتابخانه اي انجام دهند واطلاعات مورد نياز خود را از لابه لاي كتابها ، مجلات وسايتهاي اينترنتي و… استخراج نمايند واميدوارند با راهنمايي هاي مستمر ومدبرانه دبير پژوهش خود تحقيق جامع وكاملي ارائه دهند
• ضرورت دارد دانش آموزان با انجام پژوهش وتحقيق پا جاي پاي مشعل داران علم وصنعت گذارند وبا علم به واقعيتها بر ايمانشان به قدرت لايزال خداوند بيفزايند در اين ميان آشنايي با تلاش چشمگير دوستداران حيات ودانشمندان حوزه علم زبست شناسي در مطالعه دنياي شگفت انگيز جانداران ميكروسكوپي وبررسي وشناخت صنعت وفناوري توسعه يافته حاصل از بكارگيري اين مطالعات بسيار اهميت دارد ومي تواند الگو وسرمشق بسيار خوبي براي ساختن آينده اي بهتر وزيباتر باشد

چكيده مطالب :

اين تحقيق به عنوان (( كاربرد ميكروارگانيسم ها در توليد آنتي بيوتيك ها وارتباط آن با صنعت وفناوري در خوزه علم زيست شناسي )) مي باشد كه به مرحله اجرا گذاشته شده است

ميكرو ارگانيسم ها موجودات بسيار ريزي هستند كه بوسيله ميكروسكوپ ديده مي شوند وبراي ديدن بايد آنها را رنگ آميزي نمود ميكروارگانيسم ها شامل باكتري ها ، قارچ ها ، ويروسها ، پرتوزوئرها و… مي باشند وبا استفاده از اين ميكروارگانيسم ها آنتي بيوتيك هايي ساخته شده كه براي درمان بيماري ها استفاده مي گردد اين آنتي بيوتيك ها شامل پني سيلين ، تيروتريسين ، كلرامنفيكل ، استروپتومايسين و… مي باشند كه هر كدام بر بيماريهاي خاصي تاثير مي گذارند .

آنتي بيوتيك ها بايد در بدن موجود زنده قدرت ضد ميكروبي قوي ، ساختماني نسبتا پايدار وثابت و… داشته باشند تا مورد استفاده قرار گيرند

ميكروارگانيسم ها علاوه بر مضرراتي كه به انسان وارد مي سازند كاربردهايي نيز دارند .كاربردهايي در صنايع غذايي ، كشاورزي ، دامپروري ، بهداشتي ، پزشكي ، داردسازي و…

با استفاده از ميكروارگانيسمها كيفيت صنايع را افزايش مي دهند ونيز توليدات محصولات غذايي وكشاورزي ودامپروري را بيشتر مي كنند

همچنين براي تجزيه زباله ها وفاضلابها ، تصفيه فلزات ، توليد سوخت و… از ميكروارگانيسم ها استفاده مي شود با نيازهرچه بيشتر به سوخت بايد سوختي پاك وارزان قيمت با استفاده از ميكرواگانيسم ها به عنوان سوخت الكلي تهيه مي كنند كه آلودگي ندارد وقيمت كمتري دارد

با استفاده از ميكروارگانيسم ها داروهايي ساخته مي شود كه برخي به عنوان داروهاي پيشگيري كننده از بيماري مانند واكسن وبرخي به عنوان داروهايي به عنوان بهبودي بيماري مي باشند .همچنين مي توان با استفاده از ميكروارگانيسم ها صفات جانداران را به منظور بهربرداري بهتر تغيير داد

اين تحقيق در سه قسمت مقدماتي ، متن ومنابع تنظيم شده است كه متن تحقيق شامل پنج فصل مي باشد .

فصل اول به طرح تحقيق اختصاص دارد كه بهبيان مسئله ع اهداف تحقيق ، ضرورت واهميت تحقيق ، فرضيه ها ومتغيرها واصطلاحات پرداخته ايم

درفصل دوم به پيشينه وادبيات تحقيق اختصاص دارد كه اصلي ترين فصل تحقيق ودر اين فصل ميكرواگانيسم ها وكاربرد آنها در ساخت آنتي بيوتيك وپيشرفت صنعت در ابعاد مختلف ، تجزيه وتحليل شده است

در اين فصل به بررسي ميكروارگانيسم ها ، ميكروسكوب ها ، آنتي بيوتيك ها وكاربرد ميكروارگانيسم ها در علوم غذايي ، كشاورزي ودامپروري ، بهداشت ، پزشكي وداروسازي با استفاده از مطالب كتابها وسايتهاي اينترنتي پرداخته شده است

در فصل سوم اين تحقيق به روش اجراي تحقيق اختصاص دارد در اين بخش به بيان روش انجام تحقيق ابزار اندازه گيري و روش جمع آوري ازلاعات پرداخته شده است

در فصل چهارم به تجزيه وتحليل وتفسير داده ها اختصاص داشته وبالاخره در فصل پنجم به باين تحقيق ، پيشنهادات وموانع ومشكلاتي كه درانجام اين تحقيق بوده اختصاص يافته استوسرانجام به نتايج زير رسيديم

1. ساخت ميكروسكوپ ها در شناخت ميكروارگانيسم ها تاثير مي گذلرد
2. دانشمندان براي شناخت هرچه بيشتر ميكروارگانيسم ها تلاش دارند
3. شناخت ميكروارگانيسم ها موجب كشف علت بسياري از بيماري ها شده است
4. از ميكرو ارگانيسم ها در اسخت انواع آنتي بيوتيك ها استفاده مي گردد
5. از آنتي بيوتيك ها در درمان ومعالجه بيماري ها استفاده مي شود
6. از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم غذايي استفاده مي گردد
7. از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم كشاورزي استفاده مي گردد
8. از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم دامپروري استفاده مي گردد
9. از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم بهداشتي استفاده مي گردد
10. از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علومپزشكي استفاده مي گردد
11. از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم داروسازي استفاده مي گردد

بيان مسئله و تعريف موضوع تحقيق :

پژوهشگران مي خواهند در اين پژوهش بدانند كه ميكروارگانيسم ها در توليد آنتي بيوتيك ها چه كاربردي دارند .ارتباط كاربرد ميكروارگانيسم ها با صنعت وفناوري در خوزه علم زيست شناسي چيست ؟

• از زماني كه دانشمندان موفق به ساخت ميكروسكوپها شدند وتوانستند ميكروارگانيسم ها را مورد مطالعه قرار دهند گامهاي بسيار مهمي براي تامين رفاه وآسايش انشان برداشته شد وپيشرفتهاي چشمگيري در زمينه هاي علوم پزشكي ودرماني ، كشاورزي ودامپروري ، بهداشت وتوليد ونگهداري مواد غذايي و مديريت محيط زيست بوجود آمد و زندگي آدمي را دگرگون كرد وبسياري از مشكلات تغذيه اي انسان نيز حل گرديد بيماري هايي كه روزگاري درمان نشدني به شمار مي آمدند يكي پس از ديگري به زانو در آمدند در خالي كه قبل از آن بشر در جهل وناداني وانواع توهمات غوطه ور بود
• پژوهشگران در اين تحقيق مي كوشمد دانش واطلاعات خود را در مورد ميكروارگانيسم ها وكاربرد آنها در توليد آنتي بيوتيك ها وارتباط آن با صنعت وفناوري افزايش دهند تا با بكارگيري اين اندوخته ها در آتيه نه چندان دور در جهت افزايش سلامتي خود وافراد جامعه وحفظ آن مسئولانه زندگي نمايند

هدف وعلت انتخاب موضوع تحقيق :

• هدف اصلي پژوهشگران از انجام اين تحقيق شناخت ميكروارگانيسم ها وكاربرد آنها در توليد آنتي بيوتيك ها و ارتباط آن با صنعت وفناوري در حوزه علم زيست شناسي مي باشد
• اهداف جزئي اين پژوهش عبارتند از :
• بررسي تاثير سخت ميكروسكوپها در شناخت ميكروارگانيسم ها
• تاثير بررسي دانشمندان ئمحققان در پيشرفت علم ميكروبيولوژي
• برسي تاثير شناخت ميكروارگانيسم ها در شناخت علت بسياري از بيماريها
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در ساخت انواع آنتي بيوتيك ها
• بررسي كاربرد آنتي بيوتيك ها در درمان ومعالجه بيماري ها
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم غذايي
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم كشاورزي
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم دامپروري
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم بهداشت
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم پزشكي
• بررسي كاربرد ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم داروسازي

ضرورت واهميت تحقيق :

• ضرورت دارد دانش آموزان ميهن اسلامي با تلاش خود در كوشش جهاني پژوهشگران عرصه علم زيست شناسي سهيم شوند وبا فراگيري واقعيتهاي علمي در مورد ميكرواگانيسم ها وبه كارگيري دانش ويافته هاي علمي در پيشرفت ئتوسعه صنايع وفناوري در ابعاد مختلف مشاركت نمايند وبر افتخارات ميهن اسلامي كه يكي از گهواره هاي تمدن وفرهنگ است بيفزايند
• پژوهش در مورد ميكروارگانيسم ها وكاربرد هاي آن از آن جهت كه باعث ارتقاء سلامت وبهداشت افراد جامعه ورفع مشكلات تغذيه اي وزيست محيطي مي گردد داراي اهميت فراوان مي باشد .

فرضيه هاي تحقيق ‘

1. به نظر مي رسد بين ساخت ميكروارگانيسم ها وشناخت ميكروارگانيسم ها رابطه معني داري وجود دارد
2. به نظر مي رسد دانشمندان در شناخت هرچه بيشتر ميكروارگانيسم ها تلاش نموده اند
3. به نظر مي رسد بين شناخت ميكروارگانيسم ها وكشف علت بسيتري از بيماري ها رابطه معني داري وجود دارد
4. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در ساخت انواع آنتي بيوتيك ها استفاده مي گردد
5. به نظر مي رسد از آنتي بيوتيكها در درمان ومعالجه بيماري ها استفاده مي گردد
6. به نظر مي رسداز ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم غذايي استفاده مي گردد

7. به نظر مي رسداز ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم كشاورزي استفاده مي گردد
8. به نظر مي رسداز ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم دامپروري استفاده مي گردد
9. به نظر مي رسداز ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم بهداشتي استفاده مي گردد
10. به نظر مي رسداز ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم پزشكي استفاده مي گردد
11. به نظر مي رسداز ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت وفناوري علوم داروسازي استفاده مي گردد

متغيرها :

در فرضيه شماره يك ساخت ميكروسكوپها متغير مستقل وشناخت ميكروارگانيسم ها متغير وابسته است

در فرضيه شماره دو دانشمندان ميكروارگانيسم هارا متغير مستقل وشناخت ميكرارگانيسم ها را متغير وابسته مي دانند

در فرصيه شماره سه شناخت ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وكشف علت بيماري ها متغير وابسته است

در فرضيه شماره چهار ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وساخت آنتي بيوتيك ها متغير وابسته است

در فرضيه شماره پنج آنتي بيوتيك ها متغير مستقل ومعالجه بيماري ها متغير وابسته است

در فرضيه شماره شش ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وپيشرفت صنعت وفناوري علوم غذايي متغير وابسته است

در فرضيه شماره هفت ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وپيشرفت صنعت وفناوري علوم كشاورزي متغير وابسته است

در فرضيه شماره هشت ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وپيشرفت صنعت وفناوري علوم دامپروري متغير وابسته است

در فرضيه شماره نه ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وپيشرفت صنعت وفناوري علوم بهداشت متغير وابسته است

در فرضيه شماره ده ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وپيشرفت صنعت وفناوري علوم پزشكي متغير وابسته است

در فرضيه شماره يازده ميكروارگانيسم ها متغير مستقل وپيشرفت صنعت وفناوري علوم داروسازي متغير وابسته است

تعريف عملياتي متغيرها واژه هاي كليدي

ميكروسكوپ :ريز بين ، ذره بين ، دستگاه مخصوص براي ديدن ميكروبها¹

در اين تحقيق منظور از ميكروسكوپ دستگاهي است كه محققين را كمك مي نمايد تا با مطالعه ميكروارگانيسم ها به توليد آنتي بيوتيك وپيشرفت صنعت وفناوري در خوزه علم زيست شناسي بپردازند

ميكروب : جانور ذره بيني كه ذرهمه جا پيدا مي شود وباعث توليد مرض يا سرايت بيماري در انسان وحيوان مي شود ²

در اين تحقيق ميكروبهايي مد نظر هستند كه علاوه بر بيماري زايي ، فوائدي نيز دارند

ارگانيسم : مجموعه اجزاء يا اعضا كه جسم يك موجود را تشكيل مي دهند ، اندام ،پيكير،كالبد³

در اين تحقيق منظور از ميكروارگانيسم مطالعه وبررسي ارگانيسم هايي چون قارچ ها باكتري ها ويروسها و… جهت شناخت كاربرد آنها ذر پيشرفت وفناوري وساخت آنتي بيوتيك ها مي باشد

1. حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير تهران 1382 ص 1142
2. حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير تهران 1382 ص 1142
3. حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير تهران 1382 ص 106

آنتي بيوتيك ها :دسته اي از داروهايي كه براي معالجه بعضي از بيماري ها كه توسط باكتري ها عارض مي شوند به كار مي روند آنتي بيوتيكها كشنده بعضي از ميكروبها هستند واز قارچ ها وباكتري ها بدست مي آيند به طور مصنوعي هم ساخته ميشوند معروفترين آنهاپني سيلين ،استرپتوميسين واورئومايسين وكلورمايسين است¹

در اين تحقيق كابرد ميكروارگانيسم ها در توليد آنتي بيوتيك ها مطالعه مي گردد

صنعت : به كاربردن مهارت وسليقه در جلوه جمال بواسطه تقليد وابتكار ، كليه تغييراتي كه بشر در مواد طبيعي مي دهد تا بهتر وبيشتر از آنها استفاده كند مثلا تبديل گندم به آرد ، تبيدل پنبه پشم ابريم به پارچه ، استخراج نفت وفلزات ²

فن : صنعت ، هنر ، راه وروش ³

در اين تحقيق منظور صنعت و فناوري تحول وتغييراتي است كه بشر بوسيله كاربرد ميكروارگانيسم ها در زندگي امروزي ايجاد كرده است

علم : دانستن ⁴

غذا :آنچه خورده مي شود وقوام بدن به آن است ، خوردني ، نوشيدني ⁵

در اين تحقيق منظور از علوم غذايي دانستنيهايي است كه باعث تحول وبالا رفتن كيفيت مواد غذايي در زندگي امروزي شده است

1. حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير تهران 1382 ص 93
2. دكتر محمد معين ، فرهنگ فارسي . انتشارات امير كبير .چاپ ششم تهران 1363 ص 2167
3. دكتر محمد معين ، فرهنگ فارسي . انتشارات امير كبير .چاپ ششم تهران 1363 ص 2575
4. دكتر محمد معين ، فرهنگ فارسي . انتشارات امير كبير .چاپ ششم تهران 1363 ص 2342
5. دكتر محمد معين ، فرهنگ فارسي . انتشارات امير كبير .چاپ ششم تهران 1363 ص 2451

كشاورزي : كشتكاري وزراعت¹

در اين تحقيق منظور از علو كشاورزي ، بخشهايي از دانش كشاورزي است كه بوسيله كاربرد ميكروارگانيسم ها در آن تحول وپيشرفت بوجود آمده است

دارو : آنچه كه با آن دردي را درمان مي كنند ، آنچه كه طبيب براي معالجه بيمار تجويز مي كند از خوردني ويا نوشيدني ²

در اين تحقيق منظور از علوم داروسازي بخشهايي از دانش داروسازي است كه بوسيله كاربرد ميمروارگانيسم ها پيشرفت كرده است

دامپروري :نگهداري كردن وپرورش دادن حيوانات اهلي ³

در اين تحقيق منظور از علوم دامپروري بالا بردن سطح ارتقا سلامت دامها بوسيله كاربرد ميكروارگانيسم ها است

بهداشت : نيكونگاهداشتن ، نگاهداري تندرستي ⁴

در اين تحقيق منظور از علوم بهداشت كاربرد ميكروارگانيسم ها درارتقا سطح بهداشت مي باشد

پزشكي :شغل وحرفه پزشك وآنچه كه مربوط به بيماران است⁵

 در اين تحقيق منظور از فناوري علوم پزشكي آن قسمت از دانش پزشكي كه توسط كاربرد ميكروارگانيسم ها پيشرفت نموده است

1.حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير.چاپ 26. تهران 1382 ص 975

2.حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير.چاپ 26. تهران 1382 ص 582

3.حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير.چاپ 26. تهران 1382 ص 584

4.حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير.چاپ 26. تهران 1382 ص 291

5.حسن عميد .فرهنگ فارسي عميد .انتشارات امير كبير.چاپ 26. تهران 1382 ص 332

– روي پوست ، درون دهان و روده ما ، جانداران بسيار ريزي زندگي مي كنند كه بدون ميكروسكوپ ديده نمي شوند . اين جانداران را ميكروب مي نامند . ميكروبها چنان كوچك اند كه هزاران عدد از آنها در نوك يك سوزن جاي مي گيرند.

– دنياي جانداران ميكروسكوپي چنان وسيع است كه شاخه اي از علوم زيستي به نام ميكروب شناسي به مطالعه آنها اختصاص دارد . ^(1)‑

– تنوع وجود در ميكروارگانيسم ها در هيچ قسمت از زيست شناسي نمي شود . بررسي موشكافانه ميكروارگانيسم ها از لحاظ شكل و عملكرد ، ويژگي هاي بيوشيميايي يا مكانيسم ژنتيكي ما را به مرزهاي دانش زيست شناسي رسانده است.

– ميكروبشناسي نيز به نوبه خود، افق اين علومن را گسترش مي دهد . ميكروارگانيسم ها حاصل روند تكامل هستند يعني محصولات بيولوژيك انتخاب هاي طبيعي از شاخه هاي گوناگون ارگانيسم هاي متنوع مي باشد .²

– اين جانداران از راه هوا ، غذا و آب آلودهوا وارد بدن شده و از شخص مبتلا به شخص سالم سرايت مي كند ، مانند بيماري سل ،حصبه ،ديفتري ،سياه سرفه و ….. كه با پيشرفت علم پزشكي اغلب اين بيماري ها مهار شده است .³

1. علوم زيستي و بهداشت سال اول دبيرستان . ناشر : شركت چاپ و نشر كتب درسي ايران ، چاپ ششم 1383 تهران ص 96 .
2. دكتر محسن ارجمند ، دكتر عبدالحسين ستوده نيا ، ميكروب شناسي پزشكي ؟؟؟؟ ناشر :نسلفردا . چاپ اول 1383 . تهران ص 3.
3. اسماعيل شبوعي . درمان گياهي . ناشر : استاد . چاپ پنجم 1382 . تهران ص 66

• تا اواخر قرن نوزدهم همه موجودات زنده را در دو قلمرو گياهانو جانوران قرار ميدادند . با ابداع ميكروسكوپ ها زيست شناسان اطلاعات بيشتري از ساختمان و ويژگي هاي فيزيولوژيكي ميكروبها بدست آورند و معلوم گرديد كه ميكروبها در حقيقتبه هيچ يك از دو قلمرو گياهان و جانوران تعلق ندارند و بسياري از آنها ويژگيهاي جانوري و گياهي رادارا مي باشند . در 1886 ارنست هكل براي ميكروبها كه شامل باكتري ها، قارچ ها ، جلبكها و پروتوزوئرها مي باشند قلمرو سومي بنام آغازيان پيشنهاد نمود . پژوهش هاي بعدي نشان داد كه در ميان پروتوزوئرها دو نوعسلول پايه مي توان تشخيص داد . پروكاريوت ها و يوكاريوت ها .
• پروكاريوت ها بسيار ساده بوده و اندامكهاي بسياري در آنها يافت نمي شود . اما يوكاريوت ها بسيار پيچيده و داراي اندامكهاي بسياري هستند .
• باكتريها متنوع ترين و مهم ترين ميكروبها محسوب مي شوند . تعداد كمي از آنها در انسان و حيوانات و ساير موجودات زنده بيماري زا بوده و به طور كلي بدون فعاليت آنها حيات بر روي زمين مختل مي گردد . بطور يقين موجودات زنده يوكاريوتيك از موجودات زنده باكتري انند بوجود آمده اند . نظر به اينكه باكتري ها ساختمان ساده اي داشته و مي توان به آساني بسياري از آنها را در شرايط آزمايشگاهي كشت داد و تحت كنترل در آورد لذا ، ميكروب شناسان مطالعه وسيعي درباره فرآندهاي حياتي آنها انجام داده اند .
• قارچ ها قلمرو جداگانه اي از يوكاريوت ها راتشكيل مي دهند . اين دسته از ميكروها همگي هتروتروف بوده و براي رشد و تكثير بهتركيباتآلي جهت اخذ انرژي و كربن نياز دارند . قارچ ها هوازي يا بي هوازي اختياري بوده و قارچهاي بي هوازي اجباري شناخته نشدهاست . اكثر قارچ ها ساپروفيت بوده و در خاك و آب بسر مي برند و در اين نواحي بقاياي بافتهاي گياهي و جانوري را تجزيه مي كنند . قارچ ها مانند باكتري ها در تجزيه مواد و گردش عناصر در طبيعت دخالت داشتند و حائز اهميت مي باشند .
• پروتوزوئرها جانداران يوكاريوتي ،تك سلولي هستند كهبه قلمرو آغازيان تعلق دارند . پروتوزوئرها از نظر ساختمان تفاوت بسياري بايكديگر دارند . اين دسته از جانداران ساكن آب و خاك بوده و از ذرات مواد غذايي و باكتري هاتغذيه مي كنند . عده اي از آنها بخشي از فلور طبيعي بدن جانوران را تشكيلمي دهند ؛ بعنوان مثال ،در دستگاه گوارش موريانه و گاو ، پروتوزوئرهائي بسر مي برند كه بههضم سلولز كمك مي كنند . ¹
• ويروس ها ، موجودات زنده بسيار كوچكي هستند كهساختار سلوليندارند ، به همين دليل براي توليد مثل بايد وارد سلول هاي زنده شوند و با استفادهاز مواد موجود در سلول ميزبان توليد مثل كنند . ويروس در بيرون از سلول هيچ گونه فعاليت زيستي ندارد ، اما وقتي وارد سلول ميزبان خود مي شود شروع به توليد مثل مي كند .²

1. دكتر فريدون ملك زاده،دكتر منوچهر شهامت . ميكروبيلوژي عمومي . ناشر : شهر آب . چاپ اول 1369 ،تهران .ص 16، 402-341 .
2. علوم زيستي و بهداشتدبيرستان . ناشر ك شركت چاپو نشر كتب درسي ايران چاپ ششم 1383 تهران ص 97.

در بين عوامل بيماري زا ويروس ها و باكتري ها از بقيه مهم تر هستند ،بنابراين به شرح بيشتريدر مورد اين دو مي پردازيم .

– ويژگي هاي ويروس ها : همهويروس ها چند ويژگي مشترك دارند. مهم تريناين ويژگي ها كه آنها را از موجودات زندهديگر متمايز مي كند عبارت اند از

1. ويروس ها ساختارر سلولي ندارند . پيكر هر ويروس از يكاسيد نوكلئيك و يك پوشش درست شده است . در هنگام حمله ويروس به سلول هاتنها اسيد نوكلئيك ويروس وارد سلول مي شود .
2. همه آنها براي توليدمثل حتما بايد وارد سلول ها شوند.

3.ميزبان اختصاصي دارند . يعني هر نوع ويروس فقط به يك نوع سلول زنده حمله مي كند . مثلا ويروسي كه در سلول هاي گياهان توليد مثل مي كند ، بر سلول هاي جانوران اثر ندارد .

4. ويروس ها به اندازه اي كوچك اند كه با ميكروسكوپ هاي نوري ديده نمي شوند . براي مشاهده ويروس ها بايد از ميكروسكوپ الكتروني استفاده كرد .

آلودگي ويروسي : ويروس ها تقريبا همه موجودات زنده را مورد زنده را مورد حمله قرار مي دهند . بسياري از ويروس ها پس از ورود به سلولهاي بدن ميزبان فعاليتهاي سلول را تغيير مي دهند و در نتيجه سلول نمي تواند به زندگي عادي خود ادامه دهد .

دفاع بدن در برابر ويروس ها : هنگامي كه ويروسي به سلولهاي بدن حمله مي كند ، سلولهايي كه مورد حمله ويروس قرار مي گيرند ، ماده اي پروتئيني به نام اينترفرون توليد مي كنند ، بعد از پاره شدن سلول ها و آزاد شدن ويرورس ها ، اينترفرون به سلول هاي سالم كه هنوز ويروس به آنها حمله نكرده است مي چسبد و آن سلول ها را نسبت به ويروس مقاوم مي كند .

توليد مثل باكتري ها : بيشتر باكتري ها در فاصله 20 دقيقه به حداكثر رشد خود مي رسند و قادر به توليد مثل مي شوند . در شرايط محيطي مساعد باكتري با سرعت زيادي تكثير مي شود . مثلا يك باكتري بعد از 20 دقيقه به دو باكتري تبديل مي شود . 20 دقيقه بعد از آن دو باكتري چهار باكتري به وجود مي ايد و به همين ترتيب تعداد باكتري ها به 8 ،16، 32، 64 ،128 ، 256و ….. مي رسد . اگر اين روش تكثير باكتري ها تا 24 ساعت ادامه يابد ، از يك باكتري توده اي از باكتري ها به وزن 2000 تن به وجود خواهد آمد .

هاگ سازي ، راهي براي زنده ماندن باكتري ها در محيط نامساعد : بيشتر باكتري ها در محيطي بهتر زنده مي مانند كه علاوه بر دارا بودن غذا ، گرم و مرطوب باشد . در غير اين صورت از بين مي رود . اما بعضي از باكتري ها در شرايط نامساعد ، هاگ دروني مي سازند . هاگ دروني پوسته اي سخت است كه در داخل ديواره باكتري تشكيل مي شود . مواد سلولي باكتري در داخل اين پوسته محفوظ مي مانند و در برابر گرما خشكي هوا و انجماد از بين نمي روند . هاگ دروني بعضي از باكتري ها مي تواند سالها باقي بماند و تا هنگامي كه دوباره شرايط محيط مناسب شود . باكتري را زندهنگه مي دارد . با مساعد شدن محيط ،ديواره محكم هاگ پاره مي شود و باكتري ، زندگي تازه اي را از سر مي گيرد . باكتري كزاز ،هاگ دروني تشكيل مي دهد .

تغذيه باكتري ها : بيشتر باكتري ها نمي توانند مانند سولل هاي گياهان سبز غذاسازي كنند ،بنابراين بايد غذاي آماده شده را از محيط خود بگيرند . بعضي از باكتري ها غذاي خود را از مواد بي جان مانند ؛ گوشت،شير،مواد قندي و ساير فرآورده هاي غذايي ما و نيز اجساد جانداران مي گيرند. اين قبيل باكتري ها ،پاپروفيت هستند . باكتري هاي ساپروفيت يكي از علل اصلي فاسد شدن مواد غذايي هستند . اما اگر غذاي باكتري از بدن گياه يا جانور زنده تامين شود ؛ باكتري انگل خواهد بود . بيشتر بيماري هاي واگير را همين گروه از باكتري ها توليد مي كنند . باكتري ها آنزيم هاي پرقدرتي مي سازند كه در درون سلول يا بيرون از آن مي توانند تركيبات غذايي را تجزيه كنند و مواد لازم براي سلول آنها را فراهم سازد . ¹

1.علوم زيستي و بهداشت سال اول دبيرستان .ناشر :شركت چاپ ونشر كتب درسي ايران چاپ ششم 1383 . تهران صص 103 – 97

– در آغاز دهه 1860 يك شيمي دان فرانسوي در شهر ليل يك جراح انگليسي در كلاسكو و يك پزشك مجارستاني هر كدام بدون آنكه از تلاش و كوشش يكديگر خبر داشته باشند براي شناخت و علل و عفونت محل زخم ها بعد از عمل جراحي شب و روز به تحقيق و آزمايش مشغول بودند .

– پيشرفت دانش زيست شناسي بر دانش پزشكي تاثير گذاشته بود . شيوه معالجه بيماران تغييرات اساسي يافته ، داروهاي بسيار به بازار آمده و مردم بسياري انديشه هاي خرافي را كنار گذاشته بودند اما هنوز يك مشكل اساسي و مهم وجود داشت .

– مسئله اي كه قرن ها مانع اساسي به ثمر رسيدن كوشش جراحان بود ، مسئله چرك كردن محل زخم ها و بخيه ها پس از عمل جراحي بود . تاريخ پزشكي نشان مي دهد كه اعمال جراحي از زمان هاي قديم در هند باستان عصر يونان ورم انجام مي شد و آلات و ادوات بسيار براي اعمال جراحي پديد آمدند و با اينكه در قرون وسطي در كشورهاي اروپايي جراحي تقريبا متوقف شد اما در همان زمان در كشورهاي اسلامي پزشكان مسلمان به جراحيهاي مهم دست مي زدند .

– در آغاز قرن نوزدهم ،جيمز بانگ سيمپسون با كشف داروي بيهوشي اعمال جراحي را در بيمارستان ها بيشتر متداول ساخت . اما يك چيز خوفناك هنوز باقي مانده بود . معمولا پس از عمل جراحي بيمار براي چند روزي خوب بود و اميد سلامت كامل او مي رفت . اما در بيشتر موارد اين بهبودي چند روزي بيش طول نمي كشيد . محل بخيه ها متورم مي شد و آثار چرك و عفونت در اطراف آنها پايدار مي گشت و مدتي بعد زخم هاي عفوني تبديل به قانقاريا مي شد . در اين موارد پزشكان مجبور مي شدند عضو فاسد شده را فورا قطع كنند . كاري كا اغلب به مرگ بيمار منجر مي شد .

– پزشكان اين عارضه را بيمارستان زدگي مي ناميدند ، زيرا كه عفونت در اتاقهاي ديگر بيمارستان به سرعت منتشر مي گرديد و حتي بيماراني را كه جراحي نشده بودند مبتلا مي ساخت . گاهي اوقات مقامات بيمارستان مجبور مي شدند كه بيمارستان تعطيل كنند .                                               

– در آغاز قرن نوزدهم در بيمارستان گلاسكو انگلستان ، يك جراح جوان به نام ژوزف ليستر با سخت كوشي سعي داشت تا علت عفونت زخمها را بفهمد و براي رفع آن و نجات جان بيماران چاره اي بينديشد .

– در گذشته كساني كه در اين مورد به تحقيق پرداخته بودند ، تصور مي كردند كه وجود گازهايي در هوا سبب آلودگي زخم ها مي گردد . اما ليستر حدس مي زد كه موجودات بسيار ريز زنده اي به درون زخمها نفوذ مي كنند و زندگي مرگ آور خود را در آنجا ادامه مي دهند و همانطور كه شسته ها موجب خراب شدن گل مي شوند ، آنها نيز فاسد شدن سلول هاي انساني را سبب مي گردند .

– ليستر تصميم گرفت با آزمايش هاي زياد موادي را بيابد كه بدون صدمه زدن به عضو جراحي شده موجودات ريز اطراف زخم ها را از بين ببرد او سرانجام متوجه شد كه اگر اطراف زخم ها با تركيباتي از كاربوليك (فنول) شست و شو داده شوند زخم ها دچار عفونت نمي شوند .

– اين كشف بزرگ و مهمي بود جراحيهايي كه از آن پس ليستر انجام داد با موفقيت هخمراه بود از آن پس به دستور او از ماده ضد عفوني در كليه اتاق هاي بيمارستان ، در اتاق عمل و در باندها استفاده مي شد . ادوات جراحي با ذراتي از تركيبات فنول ضد عفوني مي شد . حالا زماني بود كه ليستر مي بايستي نتايج آزمايش هاي خود را با ديگر جراحان در ميان گذارد .

– در همان زمان در فرانسه نيز ، لويي پاستور نتايج تحقيقات خود را درباره علل تخمير منتشر ساخت . او در اين تحقيقات فاش ساخت كه گرد و خاك هوا شامل موجودات بسيار ريزي است كه وقتي در شرايط مقتضي قرار گيرند به سرعت تكثير مي شوند . پاستور با آزمايشات خود ثابت كرد تخميراتي كه در آزمايشگاه او در پاريس انجام گرفت در هواي پاك و سرد قله هاي آلپ اتفاق نمي افتد .

– وقتي كه ليستر نتايج ازمايش هاي پاستور را مطالعه كرد ، سر نخ اصلي كليه مسايل خود را يافت . با استرليزه كردن وسايل جراحي ، ضد عفوني كردن همه بيمارستان ها ، روپوش ها،كلاهها، دستكش هاي پلاستيكي پزشكان و پرستاراني كه در عمل جراحي شركت مي كردند، عفونت ها كاملا مداوا شدند .

– از آن تاريخ به بعد خطر مرگ براي جان ميليون ها انساني كه اعمال جراحي بر روي آنان با موفقيت انجام گرفته بود وجود نداشت . انسان بر ميكروب ها پيروز شده بود .¹

– استريل سازي : در مواردي كه ضد عفوني يا استريل سازي با استفاده از عوامل فيزيكي ممكن و يا مناسب نباشد مي توان از خاصيت باكتري كشي برخي مواد شيميايي براي اين منظور استفاده كرد . توانايي مواد شيميايي در كشتن ميكروارگانيسم ها بسيار گوناگون است . مقياس كمي اين گوناگوني به صورت ضريب فنل بيان مي شود اين ضريب برابر است با نسبت غلظت فنل به غلظتي از عامل كه سبب همان مقدار كشته شدن ميكروارگانيسم تحت شرايط استاندارد آزمون گردد . اين مواد با تاثير بر روي غشاي سلول يا ديواره سلولي يا پروتئين ها و ژنوم سلول مي توانند باعث نابودي باكتري هاگردند . از جمله اين عوامل مي توان به الكل ها (مانند متانول و اتانول) ، هالوژنها (مانند كلرويد ) ، املاح فلزات سنگين (مانند نقره و جيوه ) فنل و مشتقات آن مواد اكسيژن (مانند آب اكسيژنه و پرمنگنات پتاسيم) فرمالوئيد و گلوتار آلوئيد و اكسيد اتيلن اشاره كرد .²

1. محمود حكيمي ،انسان ،ميكروسكوپ ها ، موجودات زنده . ناشر ؛ فرجام ،چاپ ششم 1378 ،تهران صص 203-197 .
2. هادي صفدري .باكتري شناسي عملي . ناشر: جهاد دانشگاهي مشهد ،چاپ اول 1382 ، مشهد صص 22

• راجر بيكون اولين كسي بود كه در سال 1267 براي بزرگ نمودن اشيا چند عدسي استفاده نمود ولي عدسي هاي او از كيفيت خوبي برخوردار نبود .
• علم ميكروبيولوژي از سال 1674 هنگاميكه آنتوان لوون هوك تاجر هلندي با عدسي شيشه اي خود قطره آب درياچه اي را مورد مطالعه قرار داد ، متولد گرديد . او به كمك عدسي خود ؟؟؟؟ ديگري از موجودات را مشاهده نمود و در نامه اي كه به انجمن سلطنتي لندن نوشت چنين بيان نمود :«موجودات بسيار ريز برخي كروي شكل ،برخي بيضوي ، عده اي داراي شاخك هاي ريز و بعضي با ضمائمي در انتهاي بدن ،برخي با حركت كند و بعضي با حركت سريع ،اين موجودات به رنگها مختلف ،برخي سفيد يا بي رنگ ،عده اي سبز و به رنگهاي ديگر ديده مي شوند. حركت اكثر اين ها در قطره آب چنان سريع است كه مرا به شگفتي واداشته است ».
• اين نامه نخستين شرح درباره پروتوزوئرها وجلبك ها محسوب مي شود بدنبال آن 150 نامه ديگر بفاصله حدود 50 سال نوشته شد كه هر يك از آنها بسيار جالب ومحتوي شرح وتفسير اكتشافات مهم بسيار جالب ومحتوي شرح وتفسير اكتشافات مهم او بوده است
• با وجو آنكه در مورد مهارت ساختن هدسي لوون هوك ترديدي نيست ولي احتمال ضعيف دارد كه او تمام جزئيات ميكروبها را به طوري كه شرح داده مشاهده كرده باشد مگر آنكه از روشهاي روشن كردن نمونه استفاده كرده باشد ¹

1. 1. دكتر فريدون ملك زاده . منوچهر شهادت . ميكروبيولوژي عمومي .ناشر عقيق . چاپ چهارم 1376. تهران صص 2-3

چند تن از دانشمندان بزرگ علم ميكروبيولوژي:

روبرت كخ :

در سال 1843 در هانوور متولد شد تحصيلات خود را در گوتينگن به پايان رسانيد ودر سال 1866 از دانشگاه گوتينگن درجه دكتراي خود دريافت نمود او يكي از بزرگترين ميكروب شناسان جهان است در ابتدا نبوغي در وي ديده نمي شد وبه نظر نمي رسيد كه بتواند روزي همراه پاستور علم جديد باكتري شناسي را بر پايه واساس محكم بنا نهد او در ابتداي مطالعات وآزمايشات خود ، خون حيوانات مبتلا را آزمايش كرد ومتوجه شد كه باسيلها سرم سياه زخم را درست كرد او در سال 1876 باكتري مولد بيماري سياه زخم را كشف كرد سپس باكتري را به بدن موشي انتقال داد ومرتبا از موشي به موشي ديگر منتقل كرد كه پيوسته با باسيل واحد روبرو شد او توانست ميكروب را در خارج از بدن موجود زنده كشف كند اين اولين بار بود كه ميكروب را در خارج از بدن حيوان توليد مي كردند او نتيجه مطالعات خود را منتشر كرده ونشان داد كه به چه طريق مي توان با رنگ كردن ميكروبها آنها را در زير ميكروسكوپ مشاهده كرد او در سال 1882 ميكروب سل را كشف كرد ويكسال بعد اظهار كرد كه با تلقيح سرم مي توان از مبتلا شدن جانداران ديگر جلوگيري كرد . به تكنيكهاي خاص خود موفق به شناخت بسياري از بيماريهاي عفوني گشت ودر سال 1861 رياست انستيتوي امراض عفوني را بدست آورد كخ در سال 1910 توسط بيماري سل فوت كرد

لرد جوزف ليستر :

پذشك وجراح انگليسي در سال 1827 در خانواده اي اهل علم ودانش به دنيا آمد او در سال 1852 مدرك دكتري را دريافت كرد ودر رشته جراحي ادامه تحصيل داد او متوجه شد با وجود پيشرفتهاي علمي ودستيابي به مواد بي حس كننده بسياري از بيماران بر اثر عفونت هاي حاصل از جراحي فوت مي كنند ليستر نخستين كسي بود كه اكتشافات پاستور درباره ميكروب را در جراحي مورد استفاده قرار داد وبا ضد عفوني وسايل جراحي بنيان گذار اين شيوه حياتي نام گرفت اين پزشك بشر دوست در سال 1912 از دنيا رفت

لويي پاستور

در 27 دسامبر 1822 در شاتوريل نوولتان نزديك پاريس چشم به جهان گشود خانواده فقير داشت ودر حاشيه شرقي فرانسه زندگي مي كردند

پاستور هنگاميكه رساله دكتراي خود در فيزيك نوشت به فعاليت نور شناسي علاقه مند شده ودر اين زمينه به تحقيق پرداخت موضوع درست انجام رفتن عمل تخمير نتيجه بعضي از موجودات ريز مي باشد كه پاستور وجود موجود ميكروب را پيش بيني كرد ودريافت كه تخمير در اثر فعاليت موجودات ذره بيني است او شله خود به خودي دارد كرد وعلت اين فعل وانفعالات را موجودات بسيار ريز به نام ميكروب را در اين تفسير موثر دانست

در هنگاميكه در مورد كرم ابريشم بررسي مي كرد دچار خونريزي مغزي شد وسمت چپ بدنش فلج گشت وي پس از درمان تا حدي بهبود يافت وبه آزمايشات خود پرداخت اما سكته مغزي ديگري باعث شد سخن گفتن وتحركش مختل شود او در موقع مرگ به كلي فلج شده بود پاستور در سال 1895 در حوالي پاريس درگذشت جسد اورا در زير زمين انستيتو پاستور دفن كردند

الكساندر فلمينگ :

الكساندر فلمينگ ، پزشكي كه در سال 1881 در لاودون به دنيا آمد در سال 1908 موفق به دريافت درجه دكترا در طب گرديد از ابتداي فعاليت علمي فلمينگ علاقه بارزي به مباحث باكتري شناسي وعلي الخصوص درمان شيميايي باكتري ها از خود نشان مي داد او در آزمايشگاه بر روي محيط رشد جرمهاي استافيلوكوكي بود به مدت چند روز از ياد برده بود پس هنگامي كه به سراغ محيط كشت رفت تصميم كه در آن دور بياندازد ولي مشاهده كرد كه مجموعه اي از باكتري هاي مرده ، گرداگرد كپك هاي بوجود آمده را احاطه كرده است وباكتري جديدي هم رشد نكرده است فلمينگ دريافت كه آنچه موجب از بين رفتن عده اي از باكتري ها وعدم رشد باكتري تازه شده ، ماده اي است كه كپك ترشح مي كند كه آن را پني سيلين نام نهاد بسي آزمايش براي تعيين تاقير پني سيلين برگلبولهاي سفيد خون انجام داد كه مشخص شد پني سيلين به ميزاني كه براي انهدام باكتري ها مصرف مي شود براي گلبولهاي سفيد خون مضر نيست

فلمينگ در سال 1955 در لندن وفات يافت ¹

1. مريم صوفي .زندگي نامه دانشمندان جهان .ناشر :جاجرمي .چاپ اول 1382 .تهران صص 109-312

توانايي بيماري زايي ميكروبها

ميكروبهاي بيماري زا داراي قدرت تهاجمي بوده وبدين وسيله به بافتهاي بدن ميزبان حساس آسيب مي رسانند واو را بيمار مي سازند ميكروبها پس از ورود به بدن ميزبان در صورت مساعد بودن اوضاع بدن ميزبان براي زندگي آنها معمولا در بافت هاي مشخص به تكثير مي پردازند وبا توليد سم ، آنزيم ويا فرآورده هاي متابوليكي خاص به بسياري از بافتها واندامهاي ميزبان آسيب مي رسانند مثلا باسيل كزاز كه معمولا به صورت هاگ در خاك بسر مي برد در عمق بافتهايي كه بر اثر بريدگي يا زمين خوردن زخمي شده اند در شرايط بدون اكسيژن جايگزين شده وپس از رشد سمي توليد مي كند كه از راه خون جذب مي شود وبه سلسله عصبي مي رسد مثال ديگر باسيل ديفتري است كه در سطح داخلي گلو به سر مي برد وسمي در مخاط گلو مي ريزد كه با جريان خون به همه بافتها واندامها مي رسد ودر كيسه قلب وسلسله عصبي اثرات سوئي ظاهر مي سازد

گاه با وجود اينكه اوضاع تغذيه اي بدن ميزبان براي رشد ميكروبهاي بيماري زا مناسب است بار هم اين ميكروبها به تدابير دفاعي خاصي نياز دارند مثلا بعضي از استرپتوكوكهاي بيماري زا آنزيم هايي توليد مي كند كه مي توانند به كمك آنها به درون بافتهاي ميزبان نفوذ كنند هيالورويندار كه ماده هيالوردنيك را كه مانند ؟؟؟؟ سلول هاي بافتها را به هم مي چسپاند تجزيه مي كند

ديپلوكوكوس نوموينا ومعدودي باكتريهاي ديگر در اطراف خود لايه مقاومي با نام كپسول دارند كه باكتري را در برابر عمل ريزه خواي گلبولهاي سفيد خون محفوظ مي دارد

بعضي مواقع ممكن است سم باكتري در خارج از بدن مثلا در مواد غذايي بخصوص غذاهاي كنسرو شده ار باكتري ترشح شود وسپس به بدن انسان راه يابد واورا بيمار سازد مانند نوعي مسموميت غذايي بوتوليسم ¹

^{1.زيست شناسي سال چهارم آموزش متوسطه . علوم تجربي : ناشر آموزش و پرورش 1365 تهران صص 212-211}

بيماري هاي باكتريال

• بسياري از بيماريهاي انسان كه اتيولوژي شناخته شده دارند بوسيله عوامل بيولوژيك ايجاد مي گردند و در سالهاي اخير اصطلاح بيماري هاي باكتريال بدليل چندي مفهوم گسترده اي يافته است . اول اينكه برخي از ارگانيسم ها نظير ريكتزياها ، كلاميدياها و عملا ميكوپلاسماها اينك جزء باكتري ها محسوب مي شوند . دوم اينكه ارگانيسم هاي جديدي كه قبلا بعنوان بيماري زا در انسان شناخته نمي شدند كشف گرديده اند . از طرف ديگر در رابطه ميان بدن انسان به انواع باكتريهائي كه تا مدتهاي طولاني بي ضرر شمرده مي شدند تغييرات مهمي ايجاد شده است .
• بجز موارد استثنائي بيماري هاي باكتريال را مي توان آسانتر از هر گروه عمده از اختلافات ديگر پيشگيري و درمان كرد . در حاليكه برخي از اين عفونتها تحت كنترل در آمده اند برخي ديگر به صورت مشكل درماني و اپيدميولوژيك تظاهر پيدا كرده اند .
• پيدايش داروهاي سيتوتوكسيك و ؟؟؟ درماني در درمان بيماري هاي بدخيم و عوامل وقفه دهنده سيستم ايمني براي حفظ پيوند اعضاء قراردادن وسايل مصنوعي در درون عروق و بهبود طول عمر در افراد مبتلا به بيماري هاي ضعيف كننده ، عفونت ناشي از ميكروبهائي را كه قبلا به لت ساپروفيت بسر مي برده اند افزايش داده است اين نوع عفونت ها را فرصت طلب نيز ناميده اند .
• در زمان حاضر بعلت پيشرفت سطح بهداشت و كاربرد روشهائي كه از تماس با بسياري از عوامل ميكروبي جلوگيري مي كند و ايجاد ايمني اكتسابي در اوايل دوره كودكي برخي از عفونت ها در بزرگسالان بيشتر ديده مي شود . در جوامعي كه خدمات بهداشتي بسيار پيشرفته اي عرضه شده است بيماريهاي باكتريال شناخته شده به هيچ وجه از بين نرفته اند بلكه به سبب استعمال واكسن ها و درمان فوري و مناسب ضد ميكروبي به ميزان قابل توجهي از ريسك اين بيماري ها كاسته شده است براي مثال شيوع پنومي لوبر در زمان حاضر به ميزان زيادي كاهش يافته است و اين به خاطر اين است كه با شيميوتراپي فوري از گسترش ضايعه اوليه پنوموني جلوگيري مي شود .
• در حاليكه داروهاي ضد ميكروبي به ميزان مرگ و مير ناشي از برخي بيماري هاي شايع را كاهش داده است ميكروبهاي ديگري بعنوان عوامل مهم بيماري انساني پديد مي آيند . در جريان شيميوتراپي (با آنتي بيوتيك ) يا پس از آن عفونت هائي كه حاصل مي شوند غالبا ناشي از ميكروارگانيسم هايي كه نسبت به داروي مصرف شده مقاوم مي باشند . چنين عفونتي را عفونت ثانويه مي نامند .
• به طور معمول باكتري ها يا ميكروارگانيسم هايي كه مولد بيماري باشند بيماريزا ناميده مي شوند . ويرولانس يا شدت بيماريزائي را بايد از قدرت تهاجمي باكتري متمايز دانست . ¹

1. دكتر اسماعيل صابئي . بيماري هاي عفوني و انگلي . ناشر : مركز نشرفرهنگي و تحقيقاتي نينوا . چاپ دوم 1368 ،تهران صص 185-183.

آزمايشاتي براي كشف ميكروبها

• با وجود اينكه بسياري از بيماري هايي كه توسط ميكروارگانيسم ها ايجاد مي شوند . بوسيله واكسيناسيون يا در مان موثر با داروها قابل پيشگيري هستند بيماري هاي عفوني هنوز يك علت عمده بيماري و مرگ در سراسر دنيا مي باشند . شناسايي ميكروبهاي مسئول بيماري يك قدم ضروري در تشخيص و درمان بيماري هاي عفوني است .
• آزمايشات شناسايي ميكروبهاي عفونتزا نقش مهمي در پزشكي امروز دارند .
• بيشتر تكنيكهاي مدرن با استفاده از پروتئين هاي موجود در سطح ميكروبها كه آنتي ژن دارند و يا به كمك آنتي بادي هاي ريز توليد شده در بدن در پاسخ به عفونت ،ميكروبها را شناسايي مي كنند . ديگر آزمايشات بر مبناي ماده گرنتيكي كلروب است . ¹
• در اينجا به روش بررسي ميكروارگانيسم ها بوسيله ميكروسكوپ هاي مختلف و رنگ آميزي آنها مي پردازيم .

1. مرضيه صابري . روش هاي تشخيص بيماري ها . ناشر : سنبله ،چاپ اول 1382 . تهران صص 84-83 .

ميكروسكوپ ها

ميكروسكوپ معمولي

• متداولترين دستگاهي كه براي مشاهده انواع سلولها بكار مي رود ميكروسكوپ نوري است كه در آن جسم بوسيله نور مرئي روشن مي گردد . تا به امروز اين نوع ميكروسكوپ تغييرات فراواني پيدا كرده است . ميكروسكوپ هوك فقط يك عدسي داشت و آنرا ميكروسكوپ ساده ناميدند . ميكروسكوپ هاي نوري كه امروزه مورد استفاده قرار مي گيرند هاوي دو نوع عدسي است . عدسي شيئي و عدسي چشمي . درشت نمائي اين قبيل ميكروسكوپ ها حاصل درشت نمائي هر يك از عدسي ها است . يك ميكروسكوپ نوري فوق العاده مرغوب قادر است تا 2000 بار جسم را درشت نمايد .حداكثر قدرت تفكيك بهترين ميكروسكوپ نوري 2/0 ميكرون است .

ميكروسكوپ تبايني

– گرچه باكتري ها را مي توان در يك قطره مايع قرارداده و زير ميكروسكوپ معمولي مشاهده كرد ولي بعلت شفاف و معمولا بي رنگ بودن ،مشاهده دقيق آنها دشوار است . براي چيره شدن بر اين مشكل شفاف بودن انواع سلول ها نوع ويژه اي از ميكروسكوپ نوري به نام ميكروسكوپ تبايني ساخته شده است . اين نوع ميكروسكوپ كه احتمالا متداول ترين ميكروسكوپ ها در آزمايشگاه هاي پژوهشي براي ميكروبهاي زنده مي باشد با تغيير دادن ميكروسكوپ معمولي ساخته شده است بدين معني كه داراي وسيله نوري خاصي است كه تباين بين ميكروبها و محيط اطراف را افزايش مي دهد .

ميكروسكوپ زمينه تاريك

روش ديگر براي ايجاد بين ميكروب زنده و زمينه آن مشاهده ميكروب با ميكروسكوپ زمينه تاريك است . نور با زاويه معيني بطرف نمونه تابانيده مي شود بطوريكه ،مختصرا نورهائي كه به وسيله نمونه مورد مطالعه پراكنده مي شود وارد عدسي شيئي شده و قابل رويت مي گردد . در اين ميكروسكوپ ميدان ديد كاملا تاريك بوده و فقط تصوير نمونه در آن نوراني ديده مي شود .

ميكروسكوپ الكتروني

– ميكروسكوپ نوري فقط قادر است شكل ظاهري باكتري ، اندازه و برخي از اجزاء درشت آنرا نشان دهد . براي افزايش قدرت تفكيك عدسي به مقدار زياد نوع تازه اي از ميكروسكوپ بنام ميكروسكوپ الكتروني در سال 1931 بوسيله نول و هيروسكا در برلن ساخته شد . در اين نوع ميكروسكوپ الكتروني پرتو الكترون ها كه شبيه پرتو نور است بوسيله قرقره هاي مغناطيسي متراكم مي گردد . اين قرقره ها همانند عدسي ها عمل مي كنند . برخي از الكترون هانمونه عبور كرده و قسمتي از آنها پراكنده مي شوند و برخي قادر به عبور از نمونه نمي باشند . قدرت تفكيك در اين نوع ميكروسكوپ معادل 0003/0 ميكرون كه قريب 600 برابر ميكروسكوپ نوري مي باشد .

از اين نوع ميكروسكوپ براي شناسايي بيشتر جزئيات ساختمان سلولي استفاده كرد .¹

1. دكتر فريدون ملك زاده ،منوچهر شهامت ، ميكروبيولوژي عمومي . ناشر : عقيق . چاپ چهارم 1376 . تهران صص 31-29.

رنگ آميزي باكتري ها

• براي ديدن باكتري ها در زير بايد آنها را رنگ آميزي نمود . باكتري ها به شكل هاي كروي ،ميله اي ،خوشه اي و ….. مي باشند . يكي از روش هاي تشخيص انواع مختلف باكتري ها رنگ آميزي آنهاست كه در اين ؟؟؟؟ به دو گونه رنگ آميزي مي پردازيم .
• يكي از اين روشها رنگ آميزي گرم است كه توسط كريستاين گرم در سال 1884 كشف شد او كشف كرد كه باكاري ها دو گروهند گروه اول با رنگ كريستال ويوله رنگ مي گردند كه گرم مثبت نام دارند وگروه دوم كه وقتي باكتري با محلول رنگ زا شسته مي شوند رنگ اوليه كريستال ويوله را از دست مي دهند ورنگ دوم مثل سافر انين يا كربول نوشين را مي گيرند كه گرم منفي ناميده مي شود
• يكي از روشهاي ديگر رنگ آميزي آن است كه فقط با يك رنگ باكتري رنگ آميزي مي گردد كه در اين روش مي توانيد فقط از محلول كريستال ديوله يا آبي متيل استفائه نماييد بدين شكل فقط مي توانيد شكل باكتري ها را تشخيص داد ولي چون از يك رنگ استفاده مي شود همه باكتري ها همان رنگ را به خود مي گيرند
• نوع ديگري از رنگ آميزي وجود دارد كه فقط از يك رنگ استفاده مي گردد وفقط مي توان شكل باكتري را تشخيص داد ¹
• در روش رنگ آميزي قطره اي از مايع محتوي ميكروب را بر روي لام قرار داده وبه حال خود مي گذارند تاخشك شود آنگاه اين ورقه نازك روي لام را بوسيله ثابت كننده شيميايي ويا غالبا با عبور دادن از روي شعله ثابت مي كنند وسپس بر روي آن چند قطره ماده رنگي اضافه مي كنند در سالهاي اخير انواع رنگ وروش هاي رنگ آميزي به كار رفته است كه هر يك در موارد خاصي مي تواند مفيد واقع شود ²

1. آمنه جمشيدي . پروژه هاي زيست شناسي . انتشارات مدرسه .چاپ اول 1376 .تهران .صص 32-29
2. دكتر فريدون ملك زاده .منوچهر شهامت .ميكروبيولوژيعمومي . ناشر عتيق چاپ چهارم 1376 تهران ص 33

نقش آنتي بيوتيك ها در مبارزه با ميكروبها

• در سال 1398 ميلادي در يك آزمايشگاه كوچك در انگلستان زيست شناسي مشهور به نام الكساندر فلمينگ با مشاهده هوشيارانه خود موفق به كشف يكي از مهمترين داروهاي تاريخ پزشكي شد اين دارو با رزش پني سيلين بو كه تا به حال پزشكان به كمك آن جان ميلوينها بيمار را نجات داده اند
• فلمينگ زيست شناسي بود كه به تحقيق وبررسي باكتري ها علاقه فراوان داشت مطالعه شرح زندگي ليستر وسميل وايس توجه اورا سخت جلب كرده بود او قبل هر چيز متوجه شد كه باكتري ها در همه جا وجود دارند اما اين موجودان ريز بدون ميكروسكوپ ديده نمي شوند كشف ديگر او اين بود كه در رابطه با سلامي انسان دو نوع باكتري وجود دارد باكتري هاي مضرر وباكتري هاي مفيد . در سال 1922 فلمينگ به يك كشف بزرگ ديگر نائل شد وآن اين بود كه بعضي از مواد باكتري ها را مي كشند از آن به بعد فلمينگ با سخت كوشي تلاش مي كرد كه اين مواد را بشناسد او مي دانست كه شناخت اين مواد در واقع شناخت حربه اساس ي بر عليه ميكروبهاست
• فلمينگ متوجه شد كه كپك حاصل از باكتري ها با خارج كردن ماده اي هر خود باعث كشته شدن باكتري ها مي گردد او مي توانست با شناخت ايتن مواد به مبارزه با ميكروب هاي مضرر بپردازد
• در سال 1929با كشف پني سيلين وي نام خود را در تاريخ علم زيست شناسي وپزشكي جاودان ساخت پني سيلين ماده اي بود كه از بعضي از موجودات ذره بيني به دست مي آمد وبا تزريق آن به بيمار موجب از بين رفتن ميكروبهاي بيماري زا مي شدند
• در سال 1944 با استفاده از اشعه ايكس فرمول دقيق پني سيلين به دست آمد فلمينگ نيز خود همچنان براي ساختن انواع ديگر پني سيلين يا آنتي بيوتيك ها كوشش مي كرد
• پس از فلمينگ دانشمندان ديگري همچون فلوري وچين به يك تحقيق منظم درباره آنتي بيوتيك هاي طبيعي پرداختند تا بتوانند مواد ديگري كه تاثير مشابه يا بهتر از آن داشته باشد بدست آورند
• در سالهاي بعد آنتي بيوتيك هاي جديد نظير استر پتو مايسين ، اورئو مايسن وكلرو مايسين بوجود آمدند حتي اكنون كار تحقيق روي آنتي بيوتيك ها ادامه دارد اما هيچ كس نام فلمينگ را فراموش نمي كند ¹

1.محمود حكيمي .انسان ، ميكروسكوپها وموجودان زنده .ناشر : فرجام .چاپ ششم 1378 .تهران صص 208-205

• آنتي بيوتيك ماده اي است كه توسط يك موجود زنده مثل قارچ ، باكتري ، جلبك ، گياه عالي وغيره توليد مي شود كه از رشد بعضي از موجودات زنده ديگر جلوگيري مي كند يا باعث مرگ آنها مي گردد به هيمن دليل به آن آنتي بيوتيك يعني ضد حيات مي گويند
• البته هر آنتي بيوتيك بر روي موجود خاصي موثر است به همين دليل در آزمايشگاه خاي تشخيصي طبي يا پژوهشي براي اينكه كتوجه شوند چه آنتي بيوتيكي بر روي چه ميكروب بيماري زايي يا غير بيماري زايي موثر است آزمايش آنتي بيوگرام را انجام مي دهند كه بدين شكل است كه باكتري را روي محيط كشت ، كشت مي دهند وحدود 3 تا 5 دقيق پس از آن قرص هاي آنتي بيوتيك را روي محيط ها قرار مي دهند پس از 24 ساعت بعد از رشد باكتري ها اگر باكتري در تمام محيط به رشد خود ادامه داد معلوم ميشود كه آنتي بيوتيك روي آن اثري نداشته است ولي اگر هاله اي بدون باكتري در اطراف قرص ايجاد شود معلوم مي گردد كه آنتي بيوتيك كثر بوده ومانع از رشد باكتري گرديده است
• روش ديگر بريا سنجيدن اثر آنتي بيوتيك استفاده از محيط كشتهاي مايع حاوي مقادير لنفاوي آنتي بيوتيك است به اين شكل كه محيط هاي كشت مايع را در لوله هاي آزمايش مي ريزند وقسمت هاي متفاوتي از آنتي بيوتيك را به آن مي افزايند وبه هر يك مقدار مشخصي باكتري يا قارچ مي افزايند و آن را در دماي مناسب قرار مي دهند پس از 18 تا 24 ساعت ميزان كدورت لوله را مي سنجند هر چه كدورت بيشتر باشد نشان دهنده اين است كه رشد باكتري يا قارچ بيشتر بوده است وهرچه كمتر باشد معلوم مي گردد كه رشد كمتر است با اين روش اولا متوجه مي شوند كه آنتي بيوتيك بر ميكروب موثر است يا نه وثانيا بهترين دقت آنتي بيوتيك براي تاثير گذاري بر ميكروبها به دست مي آيد
• به روش ديگري كه معمولا براي سنجيدن اثر آنتي بيوتيك عصاره هاي گياهان يا ديگر مواد به كار مي روند بدين شكل است كه عصاره گياهان را پس از فيلتر كردن ، سترون مي كنند وسپس بر روي كاغذ صافي سترون مقادير مشخصي از عصاره را مي ريزند ومي گذارند تا كاغذ خشك شود سپس آنها را مثل قرص هاي آنتي بيوتيك روي محيط هاي كشت باكتري قرار ميدهند ونتيجه عمل نيز مثل قرص ها است اين روش ايجاد حفره در محيط كشت ها وريختن عصاره هاي استريل درون آنها وسپس كشت باكتري بوده كه حفرات حاوي حاوي عصاره نيز مشابه قرص عمل مي كند

كشت دو يا چند نوع ميكروب وتاثير آنها برهم

گروهي از ميكروبها مي توانند آنتي بيوتيك توليد نمايند كه مانع از رشد موجودات ديگر مي شونو يك راه ساده براي فهميدن اين موضوع اين است كه دو يا چند ميكروب را در كنار هم در يك محيط كشت ، كشت داد وبه خوبي مشخص مي شود كه حد فاصل بين اين موجودات پديد مي آيد كه مانع از رشد آنها بر روي يكديگر مي گردد كه اين در اثر آنتي بيوتيك است كگه يك يا چند تا از ميكروب ها بر ضد هم به وجود آورده اند ومانع از رشد ميكروبها در حريم يكديگر مي شوند ايگر آنتي بيوتيك به وجود نياورند يا بر هم تاثير نداشته باشند ميكروبها در حريم يكديگر وارد مي شوند

استفاده از مواد گياهي به عنوان آنتي بيوتيك

بسياري از مواد گياهي ضد باكتريايي وضد قارچي دارند در اين ميان از حنا واسپند مي توان نام برد هر بخش از گياه حاوي مواد خاصي است كه ممكن است به تنهايي سبب عدم رشد باكتري گردد مثلا قطغات برگ يا دانه هاي اسپند به عنوان ماده ضد ميكروبي ¹

1.آمنه جمشيدي .پروژه هاي زيست شناسي . انتشارات مدرسه . چاپ اول 1376. تهران صص 39-34

آنتي بيوتيك ها

• اصطلاح آنتي بيوز (Anti biosis) ظاهرا اولين بار در سال 1889 بوسيله ويلمين (Vilemin) براي توجيه ماهيت رقابتي جوامع آنتي بيو لوژيك كه در آن فقط قويترين واصلي ترين زنده مي ماند بكار برد و چند سال بعد اين اصطلاح براي آنتا گونيسم ميكروبها نيز مورد استفاده قرار گرفت
• فعاليت ناسازگاري بين ميكروبها سالهاست شناخته شده است ومشاهده شده بود كه در كشت خاك يا هوا بين كلني باكتري ها ناسازگاري پيدا ميشود وبين آنها هاله اي بوجود مي آيد در اين هنگام اظهار شد كه فرآورده هاي ميكروبها بازدارنده رشد را مي توان در ميان ميكروبها مورد استفاده قرار داد در سال 1889 امريخ (Emmerich) و لوو (Low) نشان دادند كه پيو ساناز حاصل از محيط كشت سود وموناس آئروجينوزا عليه بسياري از ميكروبهاي گرم منفي گرم مثبت به شدت اثر باكتري يسايدي دارد ولي متاسفانه اين ماده نيز سمي مي باشد
• آنتي بيوتيك ها فرآورده هاي حاصل از فعاليت ميكروبها است كه بطور اختصاصي رشد دسته اي از ميكروبها را متوقف ساخته يا آنها را مي كشد به دنبال كشف پني سيلين بوسيله فلمينگ در سال 1926 دو بوس (Dubos) در سال 1939 آنتي بيوتيك تيروتريسين (Tyrorhricin) را از پاليده كشت باسيلوس برويس (Bibrevis) بدست مي آورد . بعد ها نشان داده شد كه اين ماده داراي دو پلي پيتيد متبلور شوند فعال به نامهاي گراميسدين (Gramicidin) وتيروسيدين مي باشد گراميسيدين عليه استرپتوكوكهاي همولينيك ، پنوموكوكها ، ميكروبهاي كزاز وقانقران گازي موثر است در صورتيكه تيرسيدين عليه انواع باكتري هاي گرم مثبت در شرايط آزمايشگاهي تاثير داشته ولي در بدن ميزبان اثري ندارد به وسيله مايعات بدني نظير خون وسرم غير فعال مي گردد هر دو دارو هنگاميكه در حيوانات آزمايشگاهي تزريق مي شود اثر سمي از خودنشان مي دهد ومنحصرا آنرا مي توان در انسان به صورت موضعي ويا به صورت قطره در حفرات خاصي از بدن مورد استفاده قرار داد
• ميژگي ومحدوديت اثر آنتي بيوتيك هاي اوليه تحقيق در مورد ساير مواد به ويژه تركيبات موثر عليه باكتري هاي گرم منفي ومايكوباكتريوم توبوكولوزيس را ادامه داد واكسمن (Waksman) وهمكارانش در سال 1944 استرپتومايسين را از يك نوع اكتينوميسيت خاك بنام استپتوميسس گريزئ.س (Streptomaces grisems) به دست آوردند وبه دنبال آن آنتي تيك هاي بسيار ديگري نيز كشف گرديد
• يك آنتي بيوتيك بايستي داراي ويژگيهايي باشد تا بتوان از آن براي درمان بيماري هاي انسان استفاده كرد

1. در بدن موجود زنده قدرت ضد ميكروبي قوي داشته باشد
2. در بدن بيمار واكنش زيان بخش ونامطلوب ايجاد ننمايد
3. بايستي در آب ، سرم فيزيو لوژيك ومايعات بدني محلول باشد
4. بايد ساختماني نسبتا پايدار وثابت داشته باشد

• بسياري از مواد داراي همه اين صفات نمي باشند وفقط برخي از صفات فوق را دارا هستند پني سيلين هاي طبيعي تغيير يافته ونيمه ساختگي واسترپتومايسين از آنتي بيوتيك هاي پر مصرف هستند وتتراسيكلين ها (اوروئونايسين ، ترامايسين ،تترا سيكلين ، كلرا مفنيل) دردجه دوم اهميت قرار مي گيرند وبه دنبال آن تيروتريسي با سيتراسين وپلي ميكسين مي باشند
• از آنتي بيوتيك هاي ديگر ساختمان پلي پپتيد دارند واضح است كه هيچ نوع ساختمان شيميايي عامل قدرت آنتي بيوتيك ها محسوب نمي شود واز اين رو شگفت آور نيست كه اثر متوقف كنند رشد يا كشتن ميكروبها به مكانيسم متفاوتي نسبت داده ميشود

ماهيت آنتي بيوتيك هاي متداول ومواد استفاده آنها

– پني سيلين ها انواع متعددي دارند كه همگي داراي ساختمان هسته اي مشابه بوده وفقط انشعاب آنها با يكديگر اختلاف دارند پني سيلين هاي G ,X,V در بدن ميزبان بيشترين فعاليت را نشان مي دهند پني سيلين G  بيشتر از ساير انواع پني سيلين ها مورد استفاده قرار مي گيرد پني سيلين   V در برابر اسيد معده مقاوم بوده واز راه روده جذب شده تراكم خوني با لايي را ايجاد مي كند نمك هاي سديم . كلسيم وپتاسيم دار و پروكائين دار از نظر باليني مورد استفاده بيشتري قرار مي گيرد

– املاح متبلور پني سيلين بخصوص هنگاميكه در شرايط سرد نگهداري مي شود ماه ها فعال مي ماند ولي محلول هاي آبي ناپايدار بوده وبايد در يخچال نگهداري شود پني سيلين به وسيله حرارت ، بازها ، اسيدها (به استثناي پني سيلين ) وپني سيليناز كه توسط بسياري از باكتري ها توليد مي شود غير فعال مي گردد

– برخي از پني سيلين ها تغيير داده شده به روش بيوسنتزي با افزودن تركيب محتوي گروه R مطلوب به محيط كشت ساخته شده است وبرخي ديگر را به طريقه نيمه سوختي تهيه نموده اند هنگاميكه كپك پني سيليوم(Penicillium ) در كمبود ماده دهنده گروه R قرار مي گيرد پيش ماده پني سيلين (G ، آمينو پني سيلانيك اسيد ) را ميسازد كه مي توان به آساني گروه هاي R را به آن متصل نمود پني سيلين هاي نيمه ساختگي نظير متي سيلين ، اگراسيلين وناف سيلين از اهميت خاصي برخوردارند زيرا با وارد كردن تركيبات حلقوي بزرگ خنثي در مجاورت پيوند نسبتا ضعيف L.N آنها را در مقابل پني سيليناز مقاوم مي سازد

– پني سيلين در آب ، الكل ، اترو استن محلول بوده ودر حضور خون ، چرك .مايعات بدني موثر بوده وخاصيت سمي ندارد بنابراين افراد زيادي با ادامه استفاده از آن دچار حساسيت فوق العاده و آلرژي مي شوند وجوشهاي پوستي يا شوك آنا فيلاكتيك مرگ آور متغير است

استرپتومايسين

• استرپتومايسين گليكو زير بازي سروبخشي است دي هيدوراستربتومايسين با هيدروزناسيون راديكال آلدئيدي در مجاورت آنزيمها از استرپتومايسين ساخته مي شود اين ماده به اندازه استپتومايسين سمي نبوده واثر آنتي بيوتيكي آن مشابه استرپتومايسين است خاصيت سمي اين تركيبات موجب آسيب ديدن عصب هشتم جمجمه وعصب دهليزي گوش مي گردد وادامه درمان موجب پيدايش سرگيجه ، وزوزگوش وكري مي شود استرپتومايسين عليه عده زيادي از باكتر هاي گرم منفي وبرخي باكتر هاي گرم مثبت ميكروب سل موثر است پيدايش سويه هاي مقاوم به ويژه در مورد ميكذوب سل حائز اهميت است زيرا دوره درمان بيمكاري سل را طولاني مي سازد
• استرپتومايسين به فاصله چند دقيقه تماس با ميكروب حساس آن را ميكشد در محيط كشت باكتري همزمان با كم شدن مقدار باكتري هاي زنده سنتز پروتئين متوقف مي گردد سپس سنتز DNA ,RNA وتنفس متوقف گشته وغشاسيتو پلاسمي به حدي آسيب پيدا ميكند كه نسبت به مواد درون سلولي وبرون سلولي تراواني فوق العاده اي پيدا مي كند .

كلرامفنيكل

كلرامفنيكل اولين بار از كشت استرپتوميسس و نزوئلا و سپس از كشت ساير گونه هاي استرپتوميسس جدا گرديده ولي امروزه از راه شيميايي ساخته مي شود . اين ماده تنها آنتي بيوتيكي است كه به مقدار زياد ساخته مي شود و مشتق نيتروبنزن مي باشد .

كلرامفنيكل آنتي بيوتيكي وسيع الطيف است ،عليه انواع زيادي از ميكروبها (در مقايسه با استرپتومايسين و پني سيلين)از جمله باكتريهاي گرم منفي و گرم مثبت و برخي از ويروس هاي درشت موثر مي باشد . اين آنتي بيوتيك به ويژه عليه باسيل تيفوئيد اثر مي نمايد و در درمان اين بيماري توصيه شده است ولي عليه اسهال تقريبا بي اثر است .

– كلرامفنيكل تشكيل پيوندهاي پپتيدي را بر روي ريبوسرم ميكروبها متوقف ساخته و از اين رو از ساخته شدن مولكول پروتئين جلوگيري به عمل مي آورد . اين آنتي بيوتيك نسبتا غير سمي بوده و از راه لوله گوارش به آساني جذب مي شود و از اين رو مي توان آن را از راه دهان تجويز كرد . بنابر اين ب دنبال مصرف آن موادي ؟؟؟ خوني (A plastic memia  ) ديده شده است .

تترا سيكلين ها

– تتراسيكلين ها شامل آنتي بيوتيك هاي وسيع الطيف كلرتتراسيكلين ،اكسي تتراسيكلين و تتراسيلكين مي باشد . اين تركيبات از نظر شيميايي بسيار بهم منسوب بوده و داراي خواص ضد ميكروبي مشابه مي باشند بدين معني كه همگي نسبتا غير سمي بوده و عليه ميكروبهاي گرم منفي و مثبت و ريكتسياها موثراند .

مقاومت در برابر آنتي بيوتيك ها

در هر 10⁶ يا 10⁷ تقسيم سلولي يك جهش يافته را مي توان يافت كه احتمالا عليه يك آنتي بيوتيك مقاوم باشد . هرگاه اين جهش در بيمار تحت درمان با آنتي بيتويك رخ دهد ،جهش يافته قدرت زنده ماندن بيشتر از ساير ميكروبهاي ميزبان بوده و در مدت كوتاهي تعداد آنها بر ميكروبهاي عادي فزوني خواهد يافت و از اين رو درمان فراتر با همان آنتي بيوتيك نتيجه مطلوبي به دست نمي دهد . بعلاوه موارد بيماري بعدي كه در اثر آلوده شدن از بيمار اوليه پديد مي آيد عامل مولد در برابر آنتي بيوتيك نامبرده مقاوم خواهد بود .

– از سال 1945 سويه هاي مقاوم پني سيلين استافيلوكوكس اورئوس انتشار وسيعي پيدا كرده است . اين ميكروب بر روي پوست و غشاهاي مخاطي بسياري از افراد معمولي ديده مي شود و به آساني از فردي به فرد ديگر انتقال پيدا مي كند . اين ميكروب زخم ها ،سينوس ها ،ششها، استخوانها،كليه ها و هر ناحيه اي از بدن را آلوده سازد . پس از كشف پني سيلين اين قبيل عفونت ها با موفقيت بوسيله آن درمان مي شد . بنابر اين تعداد سويه هاي مقاوم پني سيلين استافيلوكوكها بويژه در بيمارستانها رو بفزوني گذاشت . پزشكان ،پرستاران و ساير كاركنان بيمارستان در اثر ارتباط دائم با مصرف پني سيلين و همچنين از بيماران تحت درمان با پني سيلين ميكروفلور مقاوم نسبت به پني سيلين بدست آوردند . در نتيجه اين پيش آمد بيماري كه به هر علتي در بيمارستان بستري مي شود احتمال دارد با استافيلوكوكهاي مقاوم پني سيلين آلودگي پيدا كند و پزشكان و اولياي بيمارستان به خوبي دريافتند كه راه حل اين مشكل نسبت به يك قرن پيش تغييري پيدا نكرده است و آن كار برد تكنيك سترون مطعلق مي باشد . امروز سويه هاي مقاوم سنبت به انواع آنتي بيوتيك هاي مصرفي پيدا شده و روز به روز نياز بر كشف آنتي بيوتيك هاي جديد و يا تغيير دادن آنتي بيوتيك هاي موجود بطوريكه عليه سويه هاي مقاوم موثر باشد بيشتر احساس مي شود . ¹

1. دكتر فريدون ملك زاده ،دكتر منوچهر شهامت ،ميكروبيولوژي عمومي . ناشر : عقيق ،چاپ چهارم 1376 ،تهران صص 201-193 .

• بيوتكنولوژي اصطلاحي است كه در مورد فعاليتهاي گسترده اي در زيست شناسي كاربردي مورد استعمال دارد . يك تعريف آن چنين است ؛ كاربرد اصول علمي و مهندسي براي فراهم آوردن كالاها و خدمات به كمك عوامل زيستي ،ميكروبيولوژي تحقيق علمي و مهندسي عمده اي است كهدر بيوتكنولوژي مورد استفاده قرار مي گيرد . زمينه هاي عمده ديگر عبارتند از بيوشيمي ،ژنتيك و زيست شناسي مولكولي (همه اينها جنبه ميكروبيولوژي دارند) به اضافه مهندسي شيمي و بيوشيمي . گرچه در سطح تجارتي در استفاده از سلولهاي در حال رشد گياهي و جانوري براي توليد محسولات مفيد ، پيشرفتي حاصل شده است ، ميكروبها و آنزيم هاي آنها در فراهم آوردن مواد ، از عوامل عمده به حساب مي آيند . دامنه وسيع بيوتكنولوژي از انواع فرآورده ها در زمينه هاي مختلف معلوم مي شود . اين زمينه ها عبارتند از بهداشت ، توليد غذا ، كشاورزي ، استخراج فلزات ، در زمينه خدمات از اصلاح و بر طرف سازي مواد زايد يكه منابع خانگي و از منابع حاصل مي آيند ، تغيير صفات ، توليد سوخت ، پروتئين هاي تك سلولي و آنزيم ها را مي توان نام برد . بيوتكنولوژي يك تحقيق مشخص نيست و آن را بايد بيشتر شامل حوزه اي از فعاليت دانست كه در آن كمكهاي ميكروبيولوژي بيشتر از هر چيز اهميت دارند .
• توانايي گياهان تيره نخود براي زيستن در خاكهاي فاقد نيتروژن دار به خاطر آن است كه در اين گياهان نژاد معيني از ريزوبيوم ها ؟؟؟ مي شوند . اين پديده به علت وجود نوعي همزيستي ويژه است . براي مثال ،گونه اي از ريزوبيوم به نام leguminsoram در نخودها ايجاد گرهك مي كند ، اما در لوبيا اثر ندارد . بر عكس گونه ديگري از ريزوبيوم به نام R . phaseolus  در لوبيا توليد گرهك مي كند و در نخود تاثيري ندارد .
• تحقيقات جاري در جهتي هدايت مي شود كه با به كار بستن تكنيكهاي مهندسي ژنتيك كارآيي رابطه همزيستي پيشرفت يابد و امكاناتي براي انتقال ژنهاي مسئول تثبيت نيتروژن ،به سلولهاي خود فراورده هاي كشاورزي كشف شود .
• تحقيقاتي كه براي شناخت ژنهاي تثبيت كننده نيتروژن در ريزوبيوم لگومينوزارم صورت گرفته ،نشان داده اند كه اين ژنها بر روي پلاسميه ها (قطعات حلقوي DNA كه در باكتري ها يافت مي شوند.) قرار دارند.بعضي از اين ژنها را مي توان به نژادهاي ديگري از ريزوبيم كه مثلا ويژه شبدر است انتقال داد تا در اين گياه علاوه بر گرهكهاي خودش ،گرهكهاي نخود هم پديد آيد . پيشرفت هاي عظيمي در مورد فهم چگ.نگي عمل ناقلين يوكاريوتيك (قطعاتي از DNA كه مي توانند DNA بيگانه را در سلول يوكاريوت وارد كنند ) صورت گرفته است . در مورد ناقليني كه براي حمل ژن ها در باكتري ها به كار مي روند دو نمونه وجود دارند كه عبارتند از ويروسها و پلاسميدها كه هر دوي آنها به طور روز افزون در مهندسي ژنتيك گياهي به كار گرفته مي شوند .

كليه پيشرفت هاي جديد در اين زمينه پلاسميه مولد تومورد به اختصار Ti است كه در يك نوع باكتري به نام آكروباكتريوم تومفاسين يافت مي شود . اين پلاسميه در بسياري از گياهان گلدار ايجاد تومورد (تاول پوستي) مي كند . تومورها وقتي حاصل مي شوند كه گياه به وسيله باكتري آلوده شده و پلاسميه هاي باكتري به كروموزوم هاي سلول گياه انتقال يافته باشند . تغييرات ژنتيكي كه در ساختار ژنتيكي سلولهاي گياه پديد مي آيد آنها را وادار به رشد و تقسيم سريع و ايجاد يك تاول مي كند . در اين نقطه ، يك قدرت انتقالي در ژنهاي باكتري گياهان براي تثبيت نيتروژن حاصل مي شود .

• در موردي كه وارد كردن ژن يك باكتري به سلولهاي گياهي موفقيت آميز باشد ،به كمك اين سلولها و با استفاده از تكنيكهاي كشف بافت گياهي مي توان گياهان بيشتري توليد كرد . ¹

1. عادل ارشقي – ميكروبيولوژي و بيوتكنولوژي . انتشارات مدرسه . چاپ اول 1369 . تهران . صص 10-7

– چرخه نيتروژن پديده اي است كه براي خاك و به خصوص گياهان بسيار مهم است . نوعي تركيب نيتروژن دار غير آلي به نام نيترات در خاك وجود دارد . نيترات در آب موجود در خاك حل و سپس جذب گياهان مي شوند . گياهان اين نيترات را به اسيدهاي آمينه و سپس اسيدهاي آمينه را به پروتئين تبديل مي كنند .

– هنگامي كه جانوران بخشي از گياه را مي خورد ، نيتروژني را كه در آن به صورت پروتئين يا اسيد نوكلئيك وجود دارد ، به بدن خود منتقل و بخشي از آن را به جسم خود تبديل مي كند . بدن گياهان و جانوران پس از مرگ تجزيه مي شود . باكتري ها و قارچ هاي تجزيه كننده پروتئين هاي بدن جانداران را به آمونياك تبديل مي كنند .

– انواعي باكتري در خاك وجود دارد كه سرانجام آمونياك به نيترات تبديل مي كنند . به اين ترتيب نيترات بار ديگر به خاك باز مي گردد و دوباره مورد استفاده گياهان قرار مي گيرد . چنين باكتري هايي كه خاك را براي رشد گياهان مناسب مي كنند ، باكتري هاي شوره گذار ناميده مي شوند .

– بعضي از باكتري ها نيترات خاك را به آمونياك ، يا حتي نيتروژن در مي آورند. چنين باكتري هايي كه نيترات خاك را كاهش مي دهند ، باكتري شوره زدا نام دارند .

– گياهان نمي توانند نيتروژن موجود در هوا را جذب كنند . بعضي باكتري ها چنين كاري را انجام مي دهند . اين باكتري ها كه نيتروژن هوا را جذب مي كنند و با آن پروتئين مي سازند ، باكتري هاي تثبيت كننده نيتروژن نام دارند . بعضي از اين باكتري ها به صورت آزاد ، يعني خارج از بدن جانداران ديگر ،به صورت مستقل زندگي مي كند ؛ اما بعضي ديگر وارد ريشه گياهاني از خانواده نخود مانند نخود ، لوبيا ،باقلا ، شبدر و يونجه مي شوند . هنگامي كه ريشه اين گياهان در خاك پوسيده و تجزيه مي شود ، پروتئين هاي موجود در آنها توسط باكتري هاي شوره گذار به نيترات تبديل مي شود . ¹

1. علوم زيستي و بهداشت سال دوم دبيرستان . ناشر : شركت چاپ و نشر كتب درسي ايران ،چاپ ششم 1383 . تهران صص 76-74 .

– ميكروبيولوژي خاك ، كطالعه ارگانيسم هائي است كه در خاك زندگي مي كنند . هدف اصلي بررسي فعاليتهاي متابوليك و نقش آنها در جريان انرژي و گردش عناصر غذائي و رابطه آن با باروري خاك است . بعلاوه خط مشي اصلي در ارتباط با اثرهاي محيطي ، اعم از مساعد يا نا مساعد ،برروي موجودات خاك و فرآيند هائي است كه توسط آنها انجام مي گيرد . اگر از نقطه نظر مكانيسم نگاه كنيم ، ميكرو.بيولوژي خاك در واقع همان بيوشيمي خاك است .

– ميكروفون (Microfouna ) و مزوفون خاك ، نقش فرعي در تبديل مواد آلي دارند اما همانند ميكروفلوراي (ميكروارگانيسم ها ) خاك ، توانائي هاي وسيع آنزيمي ندارند . احتساب بي مهرگان كوچك در داخل ميكروبيولوژي خاك به تاني صورت گرفت . در مورد قارچريشه نيز به همين ترتيب بود . طي ساليان متمادي فقط تعداد كمي ازقارچ شناسان بر روي همزيستي قارچ ريشه كه ميكروريز گفته مي شود كار مي كردند . با گذشت زمان كه ميكروبيولوژيست هاي خاك ، بيشتر در ارتباط با عناصر غذائي قرار گرفتند ، مطالعه قارچريشه را نه به صورت فرعي بلكه به صورت هسته مركزي مطالعات خود قرار دارند . ¹

– ميكروب شناس نقش دائمي و مهمي در ضايع ميكروبي بعهده دارد . او ميكروب هاي مورله لزوم را انتخاب كرده و محيط كشت مناسب و شرايط مساعد (تهويه ، بهم زدن محيط ، ph درجه حرارت ) را تعيين مي نمايد . او با انجام فرايند در لوله آزمايش و ارلن طرح را در سطح كارخانه پياده مي كند . همواره روش آزمايشگاهي

در سطح وسيع نتيجه مطلوب نمي دهد لذا ، تنظيم مجدد براي متناسب كردن آن براي كاربرد تجارتي ضرورت

1. الدرا. پال . فرانسيس اي . كدارك . ميكروبيولوژي و بيو شيمي خاك . ترجمه مهندس ناصر علي اصغر زاده ناشر:انتشارات دانشگاه تبريز 1376 و تبريز صص 2-1 .

دارد . در سرتاسر فرايند آمادن مواد غذايينظارت جهت حفظ كيفيت فرآورده ضرورت دارد . كاربرد صنعتي ميكروبشناسي شامل كشت ميكروب ها در مقياس بزرگ ، سنتز انواعمواد شيميائي صنايع نساجي مي باشد .

كشت ميكروب ها در مقياس بزرگ

– در صنعت ميكروبها را در مقياس بزرگ پرورش مي دهند . مخمر نانوائي در شيريني پزي و تهيه انواع نان ها جهت در آوردن خمير مورد استفاده قرار مي گيرد . كشاورزان دانه هاي گياهان  تيره نخود را جهت ايجاد گره هاي ريشه اي بر باكتري ريزوبيوم آغشته مي كنند . تهيه مايه ميكروبي جهت تهيه كره و انواع پنيرها در صنايع شيري لازم است . بعلاوه مخمرها و كيك ها بعنوان غذايا جهت تهيه غذا مورد استفاده قرار مي گيرند و باكتري هاي بيماري زا در مقياس وسيع براي تهيه مواد ايمني منظور ايجاد ايمني در انسان و حيوانات كشت داده مي شوند .

تهيه فراورده هاي ميكروبي

– ميكروبها را علاوه بر مصرف در فرآورده هاي شيري و ساير اغذيه تخمير يافته ، براي ساختن مواد شيميايي گوناگون كه مورد استفاده صنعتي يا شهري است و يا براي كنترل بيماري ها تهيه مي نمايند مانند الكل اتيليك اسيد استيك ، حلال ها نظريه استون ، الكل بوتيليك ، اسيدهاي آلي حاصل از تخمير توسط كيك ها ، آنتي بيوتيك ها ، آنزيم ها ، سموم و توكسو ئيد ها .

– حلال هاي صنعتي (تخمير استون – بوتانل)

اين نوع تخمير يكي از چندين فرايند ميكروبيولوژيك مهم در تهيه حلال ها مي باشد . علاوه بر بوتانل و استون ، اتانل ، دي اكسيد كربن ، هيدروژن و مقدار كمي اسيد استيك و اسيد بوتيريك توليد مي شود . استن را در تهيه مواد منفجره استات سلولز و چسب ها بكار مي برند . در كشور امريكا ماده خام اوليه ملاس و ذرت است . ملاس سترون يا مالت ذرت پخته شده را در شبكه هاي 50000 گالني تخمير با كلاستريديوم استوبوتيكيلوم مخلوط مي كنند . تخمير در شرايط بي هوازي در حرارت 37 درجه سانتي گراد بعد از 72 – 48 ساعت پايان مي يابد . دي اكسيد كربن و هيدروژن متصاعد شده را كه شامل 60 % هيدرات كربن تخمير پذير مي باشد براي مصارف صنعتي جمع آوري مي كنند . حلال هاي خنثي ،بوتانل،استون،و اتانول را به تقطير بخشي بدست مي آورند .

آنزيم ها

• چند نوع آنزيم ميكروبي جهت مصارف صنعتي تهيه مي شود ؛ آميلاز ، انورتاز ، پروتئيناز و پكتيناز . به طور كلي ، ميكروب را تحت شرايط مناسب جهت تهيه آنزيم پرورش مي دهند و آنگاه آنزيم را عصاره گيري كرده و با راسب كردن خالص مي سازند . بعنوان مثال آميلاز را را با خبر آينده خاصي از گونه هاي آسپرژيلوس و گونه هاي باسيلوس بدست بدست مي آورند . آميلاز را براي هيدرليز نشاسته به دكسترين يا قند يا هر دو در تهيه چسب ها ، در صنايع نساجي ، شفاف كردن آب ميوه ها و قندي كردن محلول نشاسته جهت تخمير بكار مي برند .
• انورتاز مخمر ساكار و ميسس سرويزي را براي سيدروليز ساكارز به گلوكز و فروكتوز در تهيه شربت هاي بدون تبلور (شيريني هائي كه بخش دروني نرمي دارند) بكار مي روند.

پروتئناز آسپرژيلوس و باسيلوس ، پروتئين ها را هيدروليز كرده و در گوشت نرم كن ، صنايع چرم سازي و شفاف كردن شربت ها بكار برده مي شود .

دو آنزيم استرپتوكيناز و استرپتودورناز را كه بطور طبيعي توسط استروپتوكولوس پايوجفز توليد مي شود در مقادير تجارتي تهيه مي كنند اين آنزيم در تجزيه بقاياي سلولي وزاويه در زخم عمل كرده و در حقيقت به ترميم زخم ها كمك مي نمايند .

– پكتيناز ها از گونه هاي مختلف آسپرژيلوس بدست مي آيد و براي شفاف كردن آب ميوه ها و جداكردن الياف كتان مورد استفاده قرار مي گيرد . بسياري از باكتري ها از جمله كلاستريديوم در جدا كردن الياف اين دو گياه و تجزيه پكتين بين الياف كمك مي كند . در روش هوازي كپك ها در اين فرايند شركت مي كنند .¹

1. دكتر فريدون ملك زاده . منوچهر شهامت ، ميكروبيولوژي عمومي . ناشر : عقيق . چاپ چهارم 1376 . تهران صص 460-457

• داروها موادي هستند كه مي توانند بيماري را درمان ، از آن پيشگيري ويا سير آن را متوقف كرده وعلائم را بهبود بخشند ويا به تشخيص بعضي از بيماري ها كمك كنند
• تحقيقاتي براي بهبود تاثير داروهاي موجود وايجاد درمانهايي براي موتردي كه هنوز طب بر آنها تسلط نيافته است مثل سرطان وعفونت وپيشگيري HIV ادامه دارد
• از جمله داروهاي موجود براي محافظت ، كنترل ودرمان بيماري هاي عفوني مي توان به واكسنها و ايمونو گلبولينها كه براي ايجاد ايمني بر عليه بعضي از عفونتها وپيشگيري از گسترش بيماري ها داد مي شوند
• واكسنها وايمونو گلبولها ي مختلفي وجود دارند كه بر عليه بيماري هاي عفوني خاص محافظت ايجاد مي كند استفاده از اين فرآورده ها مصونيت ناميده مي شود واكسن ها حاوي ارگانيسم هاي عفوني هستند كه ضعيف يا كشته شده اند
• يامونو گلبولين ها حاوي پادزهر ها هستند كه از خون فرد يا حيواني كه قبلا مبتلا به بيماري خاص بوده است استخراج مي شود مكانيسم دفاعي خو بدن سيستم ايمني مي تواند با خيلي از عفونتها مقابله كند اما سيستم ايمني نمي تواند افراد را بر عليه تمام بيماري هاي قفوني محافظت كند بنابراين براي دادن محافظت اضافي مصونيت با واكسن يا ايمونوگلبولينها داده مي شود وبا ابداع برنامه هاي ايمني زايي در سراسر دنيا قابل توجهي شيوع تعدادي از بيماري ها ي عفوني كاسته شده است بيماري آبله در سراسر جهان ريشه كن شده است
• دو نوع مصونيت وجود دارد كه به عنوان مصونيت فعال ومصونيت غير فعال ناميده مي شوند در مصونيت فعال براي تحريك سيستم ايمني وتوليد پادزهر واكسن هايي داده مي شود براي هر بيماري بايستي يك وتكسن متفاوت داده شود زيرا هر ارگانيسم عفوني توليد يك نوع پادزهر خاص را تحريك مي كند بعضي از واكسنها حاوي ارگانيسم هاي زنده اي هستند كه تغيير يافته وبي ضرر شده اند وبقيه ارگانيسم هاي مرده ، بخشي از ارگانيسم يا سم ساخته شده بووسيله باكتري هستند ¹

1. عباس تير گاني .راهنماي پزشك خانواده .داروشناسي .نشر سنبله .چاپ اول 1382 .تهران صص 29-9

توليد سوخت :

صنعت ديگري كه اهميت روزافزون يافته ودر آن آنزيم ها نقش عمده اي دارند توليد الكل به عنوان يك سوخت است به دنبال بحران نفت در دهه 1970 كشورهاي چندي برنامه هايي را با هدف توليد الكل از زيست توده (بيومايس) شروع كردند برزيل در اين زمينه در جهان پيشرو است وده درصد از اتوموبيل ها در اين كشور به جاي بمزين با اتانول (الكل اتيليك) كار مي كند فرايند آن شامل تخمير مستقيم شربت قند ، ملاس و مواد قند دار ديگر به وسيله مخمر آب جو است همچنين مواد نشاسته اي هم براي اين كار مناسبند به اين منظور ابتدا نشاسته را به كمك آميلاز به قندهاي قابل تخمير تبديل مي كنند

استفاده از متان موجود در بيوگاز براي به حركت درانداختن ژنراتورهاي برقي بخش مهمي از كارهاي زيادي است كه با تفاله فاضلاب ها صورت مي گيرد تجزيه بي هوازي اين تفاله ها تحت شرايط گرمايي كنترل شده يا بهم زدن يك سري تخمير هاي ميكروبي را سبب  مي شود كه منجر به توليد متان مي گردد اين فرايند در مورد فاضلاب مزارع ، آب پنير ومواد زايد شهرداري كه زمينها را پر مي كنند نيز به كار برده مي شود

تصفيه فلزات

نوآوريهاي اخير در تصفيه با ميكروبها (استخراج معدن به كمك ميكروبها ) سبب مي شود كه فلز موجود در كانسنگهاي كم ارزش ، كه استخراج آنها در روش سنتي اقتصادي نيست ، مورد بهره برداري قرر گيرند  مثلا ، در آمريكا 10 درصد كل مس ، با اين روش به دست مي آيد . باكتري هايي كه به طور طبيعي در اين فرآيند به كار مي روند ، بيشتر از جنس تيوباسيلوس هستند . با هوا دادن كافي و پاشيدن آب اسيدي شده باكتري ها را روي كاني پرورش مي دهند . ميكروارگانيسم ها آهن موجود در سنگ معدن مس را از شكل فرو به شكل فريك تبديل مي كنند و با اين عمل در امر تصفيه ؟؟؟؟دارند . سپس آهن فريك ، يك عامل اكسيد كننده موثر دو وظيفه انجام مي دهد . پيريت (سولفيد هاي مس و آهن) را اكسيد مي كند و اسيد سولفوريك حاصل مي آورد . در نتيجه محلول تصفيه را اسيدي مي كند و با اكسيد كردن محتواي سولفيد مس غير محلول ، سولفات مس محلول را به وجود مي آورده كه در محلول به ته مخزن رفته و از آنجا به طور متناوب به جاهايي كه مس وصول مي شود پمپ مي گردد .

پروتئين هاي تك سلولي

• ظرف دو دهه اخير علاقه رو به تزايدي براي استفاده از ميكروبها به عنوان يك منبع غذايي به ويژه براي جانوران اصلي در حال توسعه بوده است اين حوزه از مطالعه به نام پروتئين تك سلولي SCP(SINGLE-CELL-PROTEIN)  مشهور شده است دليل اين نامگذاري آن است كه ميكروبهاي توليد كننده پروتئين بر خلاف گياهان وجانوران پر سلولي تك سلولي اند كاربرد اصطلاح SCP براي قارچ هاي رشته اي پر سلولي مناسب نيست در اين مورد بهتر است از اصطلاح ميكوپروتئين استفاده شود
• در بين همهخ غذاهاي كمياب جهاني وخيم ترين كمبودها مربوط به غذاهاي پروتئيني پركيفيت است پروتئيني كه در گوشت جانوران وجود دارد عموما از پروتئين گياهي مغزي تر است اما تغذيه جانوران از گياهان كارايي كافي را براي تامين پروتئين ندارد توليد SCP مسلما موضوع جالبي است اما در همه جا امكانات تهيه آن وجود ندارد به هر حال كمبود پروتئين به طور عمده مربوط به نقاطي است كه منابع پروتئين هاي تك سلولي وجود ندارد جلبك اسپير ولينا براي توليد SCP با تكنولوژي ساده در اين قبيل مناطق زمينه مساعدي است محصولات ناشي از از اسپي ولينا در هر هكتارممكن است ده بار بيشتر از وزن گندم وبه مراتب بيشتر از پروتئين حاصل از گندم باشد درو كردن جلبك به طور طبيعي يا از درياچه هاي مصنوعي كار بسيار ساده اي است بعد از درو مي توان آنها را در مقابل آفتاب خشك كرد ومطابق سلفيه محل به آنها چاشني زد ¹

1. عادل ارشقي : ميكروبيولوژي وبيو تكنولوژي /انتشارات مدرسه / چاپ اول 1369/تهران صص 15-14

ليكه ارگانيسم ها به عنوان ماده غذايي

• تعدا زيادي از انواع ميكرو ارگانيسم ها براي مصرف انسان توصيه شده اند كه شامل مخمرها وجلبكها هستند تا كنون مخمرها به ميزان زياد ودر شرايط غير عادي ماده غذايي استفاده شده اند در طول جنگ جهاني دوم هنگامي كه از نظر پروتئين وويتامين در مواد غذايي كمبود وجود داشت آلمانها مخمرها وكپك هاي ژئوتريكوم كانديوم را در مقادير گوناگون براي تهيه مواد غذايي توليد كردند پس از جنگ ، انگلستان كارخانه اي را در جامائيكا براي توليد مخمرهاي غذايي تاسيس كرد طبق گزارشات موجود كارخانه هاي تهيه مخمرهاي غذايي و موا خوراكي در كشورهاي آلمان ، سوئيس ، فنلاند ، آفريقاي جنوبي ، جامائيكا وايا لات متحده نشغول به كار هستند توليد زياد اين مواد براي مناطقي كه كمبود كربوهيدرات ، پروتئين و ويتامين دارند قابل توجه مي باشد در گذشته  اكثر مخمر هايي كه در ايالات متحده براي تهيه مواد غذايي ومصارف داروي به كار برده مي شدند از مخمرهايي بودند كه در تهيه آب جو (انجام تخمير الكلي) كاربرد داشتند اما اكنون با افزايش مقادير مخمرها براي تهيه غذا ومصارف دارويي از مخمرهاي خاص مستقيما استفاده مي شود ارگانيسم هايي مي باشند كه به طور مستقيم براي منظور خاص رشد داده مي شوند وارگانيسم هاي ثانويه براي بدست آوردن محصول فرعي تخمير مي باشند
• مخمرهايي كه براي نوشابه به مالت به كار مي روند ممكن است از كشت ميكروبي خالص كه در آزمايشگاههاي آبجوسازي ساخته شده اند يا در مواقع نياز از آزمايشگاه هاي مخصوص تهيه كرد
• Mucor اين كپك باعث فساد بعضي از مواد غذايي وديگر توليدات كاخانه ها ميشود گونه اي كه در بسياري از جاها به طور طبيعي پراكنده است Mucor racemosus  است Mucor rouxii در تهيه آميلو براي توليد نشاسته استفاده مي شود موكورها به رسيدن بعضي از پنيرها مثل پنير گاملوست كمك مي كنند ودر ساختن غذاهاي آسيايي خاص به كار مي روند ¹

1. ديليام فريزر / دنيس دستاف/ ميكروب شناسي مواد غذايي / دكتر خاجيه قاسميان صفايي / ناشر : انتشارات ماني با همكاري انتشارات دانشگاه علو پزشكي اصفهان / چاپ اول 1378/ اصفهان صص 449-30

– لاكتوز ، هيدرات كربني است كه فقط در شير يافت مي شود و به طور طبيعي در غذاهاي ديگر وجود ندارد تبديل لاكتوز به اسيد لاكتيك اساس توليد همه فرآورده هاي شير مانند ماست ، خامه ، پنير نرم وسفت است اين فرايند با افزودن مايه يعني مقداري باكتري هاي لاكتيك را تخمير واسيد لاكتيك توليد مي كند صورت مي گيرد اسيدي شدن شير حساسيت آن را نسبت به فساد ميكروبي كاهش مي دهد شير منعقد شده يا دلمر ماده اصلي در تهيه پمير است گرچه دلمر كردن شير اساسا ناشي از يك تخمير ميكروبي است انعقاد شير قرن هاست كه تحت اثر آنزيمي به نام رنين بر روي شير صورت مي گيرد رنين از معده گوساله بدست مي آيد اخيرا در زمينه انتقال ژنهاي مولد رنين به باكتري ها پيشرفتهايي صورت گرفته است¹

1. عادل ارشقي /ميكروبيولوژي و بيوتكنولوژي / انتشارات مدرسه / چاپ اول 1369 / تهران صص 11-10

• گروهي از موجودات تفس بي هوازي دارند وبدون مصرف اكسيژن تنفس مي كنند كه حاصل اين تنفس ايجاد دي اكسيد كربن والكل يا بعضي اسيدهاي آلي است
• مخمرها نمونه بارز موجودات تخمير كننده هستند مخمرها قارچهاي تك سلولي مي باشند كه در شرايط بي هوازي قند را به الكل ودي اكسيد كربن تبديل مي كنند وبه اين طريق از انرژي موجود در قند براي تامين انرژي مورد نياز خود استفاده مي نمايند
• از مخمرها براي ورآمدن خمير نان يا شيريني استفاده مي كنند وقتي كه مخمرها را به خمير مي افزاييم مخمر از نشاسته موجود در خمير استفاده مي كنند و آنرا تبديل به قند مي كند سپس قند را به الكل و co2 تبديل مي كند كه باعث مي شود خمير بوي ترشي بدهد وبه آن خمير ترش مي گويند حال اگر خمير ترش را كه در حقيقت خمير حاوي تعداد زيادي مخمر در حال رشد است به خمير نان بيافزاييم پس از مدتي خمير پف مي كند وبالا مي آيد كه اصطلاحا مي گويند خمير ور آمده است كه در اثر تنفس بي هوازي مخمرها ، دي اكسيد كربن پديد مي آيند كه اين گاز سبب بالا آمدن وپف كردن خمير مي گردد والكل هم ايجاد مي گردد كه در طي پخت نان از بين مي رود
• در خمير نان مخمرهايي از نوع ساكاروميستها موجودند كه چند نمونه از آنها ساكاروميسس مينور ، ساكاروميسس پاستوريانوس وساكاروميسس سرويزا مي باشند كه سبب تخمير مي گردند
• با كشت وتكثير مخمرها وسپس خشك كردن آنها قرص ها وپودرهاي مخمر را توليد مي نمايند ¹

1. آمنه جمشيدي / پروژه هاي زيست شناسي / انتشارات مدرسه / چاپ اول 1376 / تهران ص 18

DNA نقش اصلي را در نگاهداري وانتقال تمام اطلاعات گوارشي به عهده دارد وحتي در هنگام توليد مثل جانور نيز ساختار مولكولي DNA ثابت مي ماند واگر عوامل خارجي دخالت نكنند هيچ گونه تغييري در ساختار آن روي نخاهد داد نقش زيستي DNA به كمك تجربيات زير نشان داده شده است :

• تغيير صفات باكتري ها : در سال 1928 مشاهده شد كه تزريق مخلوطي از باكتري پنوموكك بيماري زا وكشته شده وباكتري پنومكك غير بيماري زا ولي زنده به يك موشي موجب مرگ حيوان مي شود ولي اگر باكتري هاي بيماري زاي كشته شده وباكتري هاي غير بيماري زا وزنده را جداگانه به موشهايي تزريق كنيم براي حيوان خطري ايجاد نمي شود از تجربه فوق نتيجه مي شود كه باكتري هاي بيماري زا وكشته شده موجب تبديل باكتري هاي غير بيماري زا به باكتري هاي بيماري زا شده اند

تا سال 10944 علت بروز چنين پديده اي شناخته نشده بود تا اينكه در اين سال سه دانشمند به نامهاي ماك كارتي وماك لئود وآوري به كمك تجربيات خود به كشت باكتري ها نشان دادند كه عامل اصلي بروز پديده فوق   DNA است

دانشمندان ديگري به نام هاچ كيس با تجربيات خود نظريه سه دانشمند فوق را تاييد كرد اين دانشمند در تجربه خود مقداري DNA از نوع پنوموكك كه به آنتي بيوتيك استر پتوميسين مقاوم بود فراهم ساخت و DNA جدا شده را در محيط رشد يك نوع ديگر پنوموكك حساس به استرپئوميسين قرارداد ومشاهده كرد كه بعضي از پنوموكك ها ي حساس به پنوموكك مقاوم تبديل شده اند حال اگر آزمايش فوق را تكرار ولي در محيط كشت مقداري DNAse   نيز اضافه كنيم اين آنزيم زا تبديل پنوموكك هاي حساس به پنوموكك مقاوم جلوگيري خواهد كرد

قطعاتي از  DNA  كه متعلق به باكتري مقاوم بود توسط باكتري هاي حساس جذب شده ودر قسمتس از DNA  ابكتري هاي مزبور جاي گرفته است

• انتقال اطلاعات گوارشي توسط ويروسها : اطلاعات گوارشي را مي توان توسط ويروسها از يك سلول به سلول ديگر انتقال داد مثلا يك باكتريوفاژ(باكتريوفاژها ويروسهايي هستند كه ميزبان آنها باكتري مي باشند ) كه وارد يك باكتري مي شود مي تواند قطعاتي از DNA  مربوط به اين باكتري را به DNA   خود متصل نمايد حال اگر اين باكتريوفاژ در مجاورت باكتري هاي ديگر قرار گيرد مي تواند قطعات مزبور را در مولكوا DNA  باكتري جديد بگنجاند در اين صورت اين باكتري اطلاعات گوارشي جديدي را در DNA  خود كسب مي نمايد
• انتقال اطلاعات گوارشي بوسيله جفت گيري باكتري ها : كليه باسيل ها داراي انواع نر وماده هستند وجفت گيري هنگامي انجام مي گيرد كه سلول نر وماده در يك نقطه در تماس باشند باكتري نر داراي يك قطعه اضافي DNA به نام عامل (Fertility Factor) Fاست اگر عاملF در يك باكتري وجود داشته باشد آنرا باكتري نر يا F⁺  مي نامند ودر صورت فقدان اين عامل باكتري را ماده يا F^– مي نامند عامل F  ممكن است قسمتي از DNA باكتري بوده ويا اينكه به صورت يك قطعه جداگانه DNA وبه طور آزاد در سيتوپلاسم باشد

• عامل F آزاد به هنگام تقسيم سلولي خود جداگانه همانند سازي مي كند اگر عامل F به صورت آزاد وجود داشته باشد باكتري نر قادر به جفت گيري نخواهد بود ولي اين عامل F آزاد ممكن است در شرايط خاص به داخل كروموزوم باكتري نر انتقال يابد در اين صورت باكتري نر قادر به جفت گيري خواهد بود
• در هنگام جفت گيري باكتري ⁺F با ابكتري F^– بعضي از صفات باكتري F⁺ به باكتري F^– انتقال مي يابد در اين صورت كه فقط يك رشته DNA سلول نر رونويسي شده وبه صورت DNA تك رشته اي وارد سلول ماده مي گردد وپس از دو رشته اي شدن در ميان رشته DNA سلول ماده جاي مي گيرد بدين ترتيب باكتري F^– اطلاعات گوارشي جديدي راكسب مي كند كه به صورت موروثي به نسلهاي بعد انتقال مي يابد ¹

1. دكتر پرويز شهبازي / دكتر ناصر ملك نيا / بيوشيمي عمومي / ناشر انتشارات دانشگاه تهران / چاپ نوزدهم 1380/تهران صص 314-311

بهينه سازي ميكروارگانيسم ها در تصفيه بيولوژيكي فاضلابهاي صنعتي

فاضلاب پاليشگاه نفت داراي مقدار زيادي روغن وچربي به صورت ذرات معلق ، هيدروكربنهاي سبك وسنگين ، فنل ومواد آلي حل شده ديگر است كه اگر بدون تصفيه به محيط تخليه شود خطر آلودگي محيط زيست را در پي خواهد داشت براي تصفيه اين فاضلاب ها ابتدا از يك بخش جداكننده روغن وچربي وبه دنبال آن يك فرايند تصفيه بيولوژيكي براي حذف كامل مواد آلي باقيمانده استفاده مي كنند كه شامل دو بخش زير است :

• مخزن هوادهي :در اين مخزن فاضلاب ورودي با هوا وتوده اي از ميكروارگانيسم هوازي براي مدتي كه مي تواند از 4 تا بيش از 24 ساعت متغير باشد در تماس قرارمي گيرند عمل هوادهي براي تامين اكسيژن كافي مورد غعاليت توده ميكروبي (لجن فعال) توسط همزن دائم انجام مي گيرد
• مخزن ته نشيني مايع وذرات جامد لجن فعال را ازهم جدا مي كند

عوامل بازدارنده اصولا هر عاملي كه حالت سمي براي ميكروارگانيسم ها داشته باشد به دليلي عملكرد آنها را دچار توقف نمايد عامل بازدارنده نام دارد مسموميت باكتري ها ممكن است به دليل يكي از عوامل زير باشد :

• وجود مواد آلي نظير فنل ، فورفورال ، هيدروكربنها ، H2S ومواد آروماتيك
• حضور تركيبات فلزات سنگين مثل CR+3,NI+2,PB+2
• غلظت خيلي زياد مواد معدني محلول

بعضي از اين مواد خاصيت تسريع كنندگي روي عملكرد لجن فعال داشته وبازدهي آن را بالا مي برند در نتيجه سرعت تصفيه فاضلاب افزايش يافته وزمان ماندن فاضلاب در حوضچه هوادهي كاهش مي يابد

مواد وروشها

ابتدا براي مطالعه اثر عامل بازدارنده فنل آزمايشها به ترتيب زير صورت مي گيرد :

در شش ارلن هر كدام 100 ميلي ليتر از لجن فعال گرفته شده از تصفيه خانه پالايشگاه و 150 ميلي ليتر فاضلاب ورودي به سيستم بيولوژيكي همان تصفيه خانه ريخته به ارلنها به ترتيب 0و10و20و50و100و200 پي پي ام (PPM) فنل اضافه مي كنند وعمل هوادهي توسط همزدن در شيكر با 270 دور در دقيقه به مدت 6:30 ساعت انجام مي شود ودماي آزمايشگاه در حدود 18-20 درجه سانتيگراد است سپس فاضلاب به مدت 19 ساعت در حالت سكون باقي مي ماند وپس از ته نشيني ميزان CoDفاضلاب با غلظت مشخص فنل ، بعد از تصفيه اندازه گيري وباهم مقايسه مي گردد

در قسمت دوم اثر گليسرين به عنوان يك ماده تسريع كننده مورد آزمايش قرار مي گيرد در شش ارلن 100 ميلي ليتر از لجن و150ميلي ليتر از فاضلاب ورودي به سيستم هوازي بيولوژيكي ريخته وبه هر ارلن مقدار مشخص بين 0 الي 400 ppm گليسيرين اضافه مي گردد وعمل هوادهي توسط شكير در مدت زمان 48 ساعت در دماي 18-20 co انجام مي گيرد پس عمل ته نشيني به مدت 2 ساعت صورت مي گيرد ومقادير CoD قبل از تصفيه  CoD بعد از تصفيه مربوط به غلظت مشخص گليسيرين باهم مورد ارزيابي قرار مي گيرند.

در سري سوم آزمايشها ، اثر يك عامل تسريع كننده يعني مالتوز روي عملكرد سيستم لجن فعال ارزيابي مي گردد . آزمايش مطابق روش انجام شده براي گليسيرين و فنل انجام مي گردد . غلظتهاي كتفاوت از كالتوز بين 0 الي 400 ppm بكار مي رود .

شرايطي شامل دماي 18- 20 درجه سانتيگراد و زمان هوادهي 48 ساعت و دور شيكر 225 دور و زمان ته نشيني دو ساعت در انتها مقادير COD و كدورت بعد از تصفيه اندازه گيري شده با مقادير COD فاضلاب اوليه همراه با غلظت مشخص مالتوز مقايسه مي گردد .

نوع و روش تحقيق

اين تحقيق از نوع توصيفي بوده است كه به روش كتابخانه اي به مرحله اجرا گذاشته شده است .

ابزار اندازه گيري و روش گرد آوري اطلاعات

ابزار اندازه گيري اين تحقيق پرسشنامه ي محقق ساخته اي است كه داراي 21 پرسش مي باشد كه پاسخ اين پرسش ها از منابع كتابخانه اي و سايت هاي اينترنتي جمع آوري گرديده است كه اين پرسش ها عبارتند از ؛

1. آيا براي شناخت و مطالعه ميكروارگانيسم ها از ميكروسكوپ استفاده مي گردد ؟
2. آيا شناخت ميكروارگانيسم ها در كشف علت بسياري از بيماري ها موثر بوده است ؟
3. آيا شناخت ميكروارگانيسم ها در كشف علت بسياري از بيماري ها موثر بوده است ؟
4. آيا از ميكروارگانيسم ها در ساخت آنتي بيوتيك ها استفاده مي گردد ؟
5. آيا آنتي بيوتيكها در درمان بيماري ها كاربرد دارند ؟
6. آيا ميكروارگانيسم ها در توليد مواد غذايي كاربرد دارند ؟
7. آيا ميكروارگانيسم ها  در نگهداري مواد غذايي كاربرد دارند ؟
8. آيا ميكروارگانيسم ها در افزايش توليدات كشاورزي كاربرد دارند ؟
9. آيا ميكروارگانيسم ها در كيفيت توليدات كشاورزي كاربرد دارند ؟

• آيا ميكروارگانيسم ها در تغيير صفات ارثي محصولات كشاورزي كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در افزايش سطح سلامت دام ها كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در بهبود صفات ارثي دام ها كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در افزايش توليدات دامي كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در تصفيه آبها و فاضلابهاي صنعتي كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در تجزيه زباله ها كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در توليد سوخت كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در تصفيه فلزات كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در ارتقاء مهم پزشكي كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در تغيير صفات موجودات كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در ساخت داروهائي براي پيشگيري از ابتلا به بيماري ها كاربرد دارند ؟
• آيا ميكروارگانيسم ها در ساخت داروهائي براي بهبود بيماري ها كاربرد دارند ؟

تجزيه و تحليل اطلاعات

در اين بخش به منظور بررسي ميكروارگانيسم ها و كاربرد آنها در توليد آنتي بيوتيكها و ارتباط آنبا صنعت و فناوري در حوزه علم و زيست شناسي به تهيه پرسشنامه اي پرداخته ايم كه با كمك 21 پرسش اطلاعات لازم را از متن كتابهاي مختلف و سايت هاي اينترنتي جمع آوري كرديم .

اين پژوهش داراي 11 فرضيه است كه به شرح زير مي باشد .

1. به نظر مي رسد بين ساخت ميكروسكوپها و شناخت ميكروارگانيسم ها رابطه معني داري وجود دارد .
2. به نظر مي رسد دانشمنداني در شناخت هر چه بيشتر ميكروارگانيسم ها تلاش نموده اند .
3. به نظر مي رسد بين شناخت ميكروارگانيسم ها و كشف علت بسياري از بيماري ها رابطه معني داري وجود دارد .
4. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در ساخت انواع آنتي بيوتيك ها استفاده مي گردد .
5. از آنتي بيوتيك ها در درمان و ؟؟؟بيماري ها استفاده مي گردد.
6. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت و فن آوري علوم غذايي استفاده مي گردد .
7. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت و فن آوري علوم كشاورزي استفاده مي گردد .
8. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت و فن آوري علوم دامپروري استفاده مي گردد .
9. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت و فن آوري علوم بهداشتي استفاده مي گردد .
10. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت و فن آوري علوم پزشكي استفاده مي گردد .
11. به نظر مي رسد از ميكروارگانيسم ها در پيشرفت صنعت و فن آوري علوم داروسازي استفاده مي گردد .

بررسي تاثير ساخت ميكروسكوپ ها در شناخت ميكروارگانيسم ها

پرسش اول پرسشنامه به بررسي فرضيه اول مي پردازد كه به شرح زير مي باشد :

با ساخت ميكروسكوپ بسياري از مشكلات ميكروبشناسان برطرف گشت . آنها بوسيله ميكروسكوپها توانستند ميكروبها را به خوبي مشاهده كنند و تحقيقات خود را گسترده تر نمايند . مطالعه بر روي قسمت هاي مختلف باكتري ها ، ويروس ها ، قارچ ها و … .

امروزه از ميكروسكوپ هاي مختلفي استفاده مي كنند كه پيشرفته ترين آنها ميكروسكوپ ها الكتروني مي باشند كه قوي تر بوده و ساختار دروني ميكروبها را به خوبي نمايش مي دهد .

براي ديدن ميكروبها در زير ميكروسكوپ ، ميكروارگانيسم ها را رنگ آميزي نموده و مشاهده مي نمايند كه به صورت هاي مختلف انجام مي پذيرد .

بررسي تاثير دانشمندان علم ميكروبيولوژي

پرسش دوم پرسشنامه به بررسي فرضثيه دوم مي پردازد كه به شرح زير مي باشد :

در ميكروبيولوژي نيز مانند ساير علوم دانشمنداني حضور داشته اند كه با تلاش بسيار خود پرده اي رازهاي بسياري برداشته اند .

دانشمنداني مانند لوئي پاستور ،ليستر ،فلمينگ و … كه هر كدام سهم به سزايي در اين علم دارند و با كشفيات خود بسياري از مشكلات بشر را بر طرف نموده اند و دانشمندان بعدي با استفاده از يافته هاي آنها به تحقيقات خود ادامه داده اند . امروزه نيز دانشمندان و پژوهشگراني هستند كه بر روي ميكروارگانيسم ها تحقيق مي كنند و در صدد يافتن پديده هاي جديد مي باشند .

بررسي تاثير شناخت ميكروارگانيسم ها در كشف علت بيماري ها

پرسش سوم پرسشنامه به بررسي فرضيه سوم مي پردازد كه به شرح زير مي باشد :

ميكروبها علاوه بركاربردهايي كه جنبه مثبت دارند مي باشند ضررهايي نيز براي بشر دارند . يكي از اين ضررها ايجاد بيماري مي باشد . با شناخت ميكروارگانيسم ها علت بيماري ها نيز كشف گرديد و پزشكان توانستند با استفاده از ميكروارگانيسم ها علت بيماري ها را شناسايي نموده و راه حلي براي درمان آن پيدا نمايند .

بررسي تاثير ميكروارگانيسم ها در ساخت آنتي بيوتيك ها

پرسش چهارم پرسشنامه به بررسي فرضيه چهارم مي پردازد كه به شرح زير مي باشد :

با استفاده از ميكروارگانيسم ها كه خود عامل برخي از بيماري ها هستند بشر توانست آنتي بيوتيك هايي را بسازد كه بر ضد ميكروبها عمل نموده و بيماري را از بين مي برند .

آنتي بيوتيك هاي بسياري ساخته شده است كه هر كدام بر عليه ميكروبي مي باشند .

آنتي نيوتيك هايي مانند پني سيلين ، تيروتريسين ،كلرامفنيكل ،استرپتومايسين و … كه هر كدام بر عليه بيماري هاي خاص عمل مي كنند .

يك انتي بيوتيك بايد در بدن موجود زنده قدرت مند ميكروبي قوي ،ساختماني نسبتا پايدار و ثابت و … داشته باشد تا مورد استفاده قرار گيرد .

بررسي تاثير آنتي بيوتيكها در درمان بيماري ها

پرسش پنجم پرسشنامه به بررسي فرضيه پنجم به شرح زير مي باشد :

بسياري از بيماري ها بوسيله آنتي بيوتيك ها درمان مي گردد . با تزريق (ورود) آنتي بيوتيك به بدن ميكروارگانيسم ها به شدت تاثير قرار گرفته و مقاومت خود را از دست داده و از بين مي روند . آنتي بيوتيك ها سيستم دفاعي بدن كهتوسط ميكروارگانيسم هامختل يا ضعيف شده است تقويت نموده و بر بيماري غلبه مي كنند .

بررسي تاثير ميكروارگانيسم ها در صنعت مواد غذايي

پرسش هاي ششم و هفتم پرسشنامه به بررسي فرضيه ششم مي پردازند به شرح زير مي باشد :

امروزه با استفاده از ميكروارگانيسم هادر توليد مواد غذايي برخي از نيازات انسان ها بر طرف گشته است براي توليد ماست ، پنير ، سركه و . از ميكروب ها استفاده شده و آنها با انجام عمل تخمير مواد حاصل را به وجود مي آورند .

همچنين براي توليد نان از مخمرهايي (خمير مايه) استفاده مي شود كه موجب آماده شدن خمير براي تهيه نان مي گردد .

ميكروبها علاوه بر ايجاد فساد بر مواد غذايي كه موجب ضررو زيان مي گردد در نگهداري مواد غذايي نيز نقش دارد . مانند بسياري از افزودني ها و چاشني ها ،پايدار كننده ها و … كه هر كدام به نحوه خاصي از ميكروارگانيسم ها تهيه مي گردد.

برسي تاثير ميكروارگانيسم ها در علوم كشاورزي

پرسش هاي هشتم ، نهم ، و دهم پرسشنامه به بررسي فرضيه هفتم مي پردازند كه به شرح زير  مي باشد :امروزه با پيشرفت علم و فن آوري و نياز هر چه بيشتر بشر بهمواد مختلف به ويژه محصولات كشاورزي موجب افزايشس تحقيقات در اين زمكينه گشتهاست . يكي از ثمرات اين تحقيقات دستيابي به تاثيرات مثبت ميكروارگانيسم هادر علم كشاورزي مي شود .

افزودن ميكروب ها به خاك تغيير صفات وراثتي محصولات كشاورزي به وسيله ميكروبها موجب توليد هر چه بيشتر محصولات كشاورزي گشته است .

با استفاده از باكتري هاي تثبيت كننده نيتروژن و شوره گذار نيتروژن خاك افزايش مي يابد و اين خود موجب افزايش محصولات كشاورزي مي گردد .

هم چنين اين موجودات ذره بيني و ميكروسكوپي با تجزيه مواد در خاك مواد و اكملاح را براي گياه فراهم مي كنند .

بررسي تاثير ميكروارگانيسم ها در علوم دامپروري

پرسش هاي يازدهم ،دوازدهم و سيزدهم پرسشنامه به بررسي فرضيه هشتم مي پردازند كه به شرح زير مي باشد امروزه با افزايش جمعيت نياز بيشتري به محصولات دامي مانند لبنيات ،گوشت و …. احساس مي گردد .

با استفاده از ميكروارگانيسم ها در افزايش سطح سلامت دام ها ، بهبود صفات وراثتي دام ها و افزايش توليدات دامي محصولات دامي بيشتري توليد مي گردد.

بررسي تاثير ميكروارگانيسم ها در علوم بهداشتي

پرسش هاي چهردهم ،پانزدهم و هفتدهم پرسشنامه به بررسي فرضيه نهم مي پردازد كه به شرح زير مي باشد .

امروزه با افزايش جمعيت به نسبت ميزان توليد زباله و فاضلاب و همچنين ؟؟؟ براي محصولاتي نظير سوخت افزايش يافته است .

با استفاده از ميكروارگانيسم ها مي توان زباله ها و فاضلاب هاي خانگي و صنعتي را تجزيه كرد . همچنين فاضلابهاي نفتي كه در صورت راهيابي به طبيعت خسارات بسياري را وارد مي سازند توسط ميكروارگانيسم ها طي مراحل مختلف تجزيه مي گردد .

با افزايش جمعيت نياز به سوخت نيز افزايش يافته است . اما براي جلوگيري از آلودگي هوا و بهداشت محيط به جاي استفاده از بنزين و گاز مي توان از الكل كه يك سوخت پاكتر و كم هزينه تر مي باشد استفاده نمود .

بررسي تاثير ميكروارگانيسم ها در علوم پزشكي

پرسش هاي هجدهم و نوزدهم پرسشنامه به بررسي فرضيه دهم مي پردازند كه به شرح زير مي باشد : امروزه با شناخت ميكروارگانيسم ها علم پزشكي پيشرفت هاي فراواني داشته است و بشر توانستهاست كارهي بسياري را در پزشكي با استفاده از ميكروارگانيسم ها انجام دهد . به طور مثال كشت باكتري ها و يوروس ها براي مطالعه هاي پزشكي بر روي آنها و ارتقا علم پزشكي استفاده مي گردد .

همچنين با استفاده از ويروس ها و باكتري ها مي توان تغييراتي را در صفات جاندران ايجاد كرد . كه با اين تغييرات امكان بهره برداري مناسب پيش مي آيد .

بررسي تاثير ميكروارگانيسم ها در علوم دارو سازي

پرسش هاي بيستم و بيست و يكم پرسشنامه به بررسي فرضيه يازدهم مي پردازند كه به شرح زير مي باشد :

امروزه با استفاده از باكتري ها و ويروس ها داروهايي ساخته مي شود كه موجب پيشگيري از بيماري ها مي گردند مانند واكسن ها .

همچنين داروهايي نيز از ميكروارگانيسم ها ساخته مي شوند كه براي بهبود بيماري ها استفاده مي شوند و پس از بيماري تجويز مي گردد .

داروهايي مانند واكسن سم عيف شده يا ميكروب كشته شده اي است كه دستگاه دفاعي بدن را تقوي نموده و بدن در برابر آن بيماري بيمه مي گردد .

پيشنهادات

1. به مسئولين محترم آموزش و پرورش پيشنهاد مي گردد كه كتب زيست شناسي دوره دبيرستان را بيشتر عملي نموده تا تئوري .
2. به مسئولين محترم مدارس و دبيران محترم درس زيست شناسي پيشنهاد مي شود تا آزمايشگاه ها را در اختيار دانش آموزان قرار دهند و ساعات درس زيست شناسي بيشتر در آزمايشگاه تدريس گردد .
3. به مسئولين آموزش و پرورش پيشنهاد مي گردد با همكاري پزشكان محترم و دانشگاه ها كتابهايي را در زمينه هاي زيست شناسي به خصوص ميكروبيولوژي تاليف نموده و در اختيار دانش آموزان قرار دهند .
4. به پزشكان محترم پيشنهاد مي گردد در صورت امكان به دبيرستان ها و مراكز آموزشي آمده و در خصوص علم ميكروبيولوژي صحبت نمايند .
5. با تو.جه به افزايش روز افزون علم و فن اوري به مسئولين محترم صنايع كشور پيشنهاد مي گردد با نحقيقات بيشتر سعي كنند كيفيت محصولات خود را در همه جهات بالا ببرند .
6. به مسئولين محترم در سازمان جهاد كشاورزي پيشنهاد مي گردد با استفاده از علم ميكروبيولوژي و كاربرد ميكروارگانيسم ها در كشاورزي سطح كيفيت و توليدات محصولات كشاورزي را افزايش دهند .
7. به مسئوليت محترم در ادارات و سازمانهاي مواد غذايي پيشنهاد مي گردد تا با استفاده از ميكروارگانيسم ها محصولات غذايي بهتري توليد نمايند .
8. به مسئولينمحترم ادرات دامپزشكي پيشنهاد مي گردد تا با استفاده از ميكروارگانيسم ها سطح توليدات دامي كيفيت محصولات و سلامي دامها را افزايش داد .
9. به مسئولين محترم آموزش و پرورش پيشنهاد مي گردد تا با در اختيار قراردادن امكانات براي دانش آموزان امكان شكوفايي استعدادهاي آنان را فراهم سازند .

• به مسئولين سازمان آموزش و پرورش پيشنهاد مي شود به با قراردادن امكانات در اختيار نخبگان كشور از رفتن از رفتن آنها به كشورهاي ديگر جلوگيري نمايند زيرا اينان پزشكان و دانشمندان آينده و ذخاير علمي كشور هستند .