طوطی پرندهای است از راسته طوطیسانان (Psittaciformes) که به مناسبت سهولت تقلید آوای آدمی قابلملاحظهاست. طوطیان عموما در نواحی گرم و رطوبی افریقا و هند زیست میکنند. طوطی معرب توتی و آن پرندهای است سبز که به عرف آن را طوطا نامند و شکرشکن، شکرفشان، شکرمقال، شکرینمقال، شیرینزبان، شیرینسخن، شیرینتکلم، شیرینگفتار، خوشنوا و خوشحرف از صفات اوست.
۳۵۰گونه از پرندگان که در ۸۵ جنس طبقه بندی میشوند را راستهٔ طوطــیها میگویند.این پرندگان بیشتر در نواحی گرمسیری استوایی زندگی میکنند به طور عمومی در دو خــــــــــانواده Cacutuidae و psittacidae قرار میگیرند. بیشتر جمعیت طوطیها در مناطق حارهای و همچنین در مناطق معتدل نیمکرهٔ جنوبی پراکنده شدهاست.بیشترین تنوع گونهای این راسته را در آمریکای جنوبی و استرالاسیا(منطقهای که شامل استرالیا و نیوزلند و جزیرههای جنوب غربی اقیانوس آرام میشود).از ویژگیهای مورفولوژیکی طوطیها که مخصوص این راسته میباشد میتوان به نـــوک کـج وقوی،راست قامتی شان،پاهای قوی،پاهای پنجه دار که حالت زیگو داکتیل را دارد،رنگ اکثر طوطیها سبز میباشد که این رنگ با رنگهای روشن دیگر ترکیب شده و رنگ طوطی را ایجاد میکند گاهی نیز طوطیها دارای چندیدن رنگ هستند.
طوطیهای کاکــل دار(کوکاتوها) دارای تغییر رنگی از رنگ یـــکدست سفید تا یکدست سیاه را دارند. ویژگی بارز دیگر این خانواده وجود یک کاکل متحرک ازجنس پر هست در بالای سرشان میباشد.حالت دیمرفیسم جنسی خیلی کم در اینها دیده میشود.تنوع اندازه بالایی دارند که طوطی کوچک چرم وزنی به اندازه ۱۰ گرم و طول ۸ سانتیمتر دارد و طوطی یاقوت به عنوان بزرگترین این راسته ۱ متر طول و حدود ۴ کیلوگرم وزن دارد.
تغذیه در طوطیها بیشتر از مواد گیاهی مانند دانه،آجیل،غنچهها و …. میباشد. عدهٔ کوچکی از این راسته هستند که حشرات و حیوانات کوچک را میخورند.لورینزها و لوریکتها به طور تخصصی از شهد گلها تغذیه میکنند .. بیشتر طوطیها در درحفراتی که در درختان ویا صخرهها وجود دارد لانه سازی میکنند .تخمهایی به رنگ سفید میگذارند و جوجههای آشیان نشین دارند.طوطیها همراه عدهای از کلاغها به عنوان با هوش ترین پرندگان محسوب میشوند.قدرت تقلید صدای انسانها آنها را به عنوان موجودات اهلی در آورده است.
شکار طـوطـی هـای وحشی بـه مـنظور فـروش آنهــــا و هـمچنین بـه مـنـظور تــفریـح، تـخریـب زیستگاهشان و آوردن گونههای که باآنها رقابت میکنند جمعیت ا نها را تقلیل میدهد ،به این دلیل طوطیها مورد دست آویزی بیشتری نسبت به گروههای دیگر،توسط انسان قرار گرفتهاند. حفاظت محیط زیست اخیراً اقداماتی را جهت مراقبت از زیستگاه پرندگان زیبای در حال انقراض انجام دادهاست که این مراقبت باعث حفظ سایر گونهها نیز شده است .
Sub family Microglossinae
سیستماتیک و تکامل : -منشأ و تکامل:
تنوع موجود در طوطی های آمریکای جنوبی و استرالاسیا این فرضیه را ایجاد میکند که این موجودات منشأ دارد.فسیل های بدست آمده از راسته طوطی ها بسیار کم است این باعث شده است که گمانه زنی در مورد تکامل این پرنده ها با شک و تردید انجام بگیرد هر چند که اکثر این فرضیه به واقعیت نزدیک اند. یک قطعه 15میلی متری که از منقار پایینی یک طوطی در سازند لانس کریک در دهکده ی نیوبرا در ویوسیگ پیدا شده است به عنوان فسیل پیدا شده از اولین طوطی که در دوره ی کرتاسه زندگی میکرده و چیزی حدود 70 میلیون سال عمر داشته شمرده میشد.اما تحقیقات بعدی معلوم کرد که این تکه فسیل پیدا شده بلکه احتمالاً متعلق به دایناسورهای کائگناتید(گروهی از دایناسورها که پرنده مانند نبوده ولی دارای منقاری شبیه به پرندگان بوده اند) بوده است. چیزی که امروز به عنوان یک فرضیه پذیرفته شده وجود دارد این است که راسته ی طوطی ها وخویشاوندان اجدادیشان در سومین انقراض بزرگ که در کرتاسه حدود 65 میلیون سال پیش انجام گرفته است حضور دارند.اگر چنینی باشد طوطی ها از یک جد دایناسور که شباهت مورفولوژیکی با طوطی ها داشته است تکامل نیافته اند بلکه فقط تبدیل به پرندگانی درخت نشین شده اند. اروپا اولین مکانی است که اولین فسیل طوطی درخت نشین در آن دیده شده است. این اولین تکه استخوان پیدا شده استخوانی از بال موپسیتا تانتا است که در دانمارک پیدا شده و سنی در حدود 54 میلیون سال برای آن تخمین زده میشود.آب و هوای اروپا در آن زمان حاره ای بوده است(مطابق با دوران گرم پالوئین و ائوسین).جدید ترین فسیلی که پیدا شده است سنی حدود 50 میلیون سال دارد.چند فسیل تقریباً کامل از پرندگان طوطی مانندی در انگلستان و آلمان پیدا شده است و تعدادی فسیل نیز هستند که هنوز دقیقا تشخیص داده نشده اند. من الحیث المجموع چیزی که در مورد این فسیل ها معلوم است این می باشد که این فسیل ها خویشاوندان طوطی های امروزی نیستند بلکه اجدادی هستند که در نیمکره ی شمالی تکامل پیدا کرده اند و منقرض شده اند.اینها دقیقاً حلقه های گمشده مابین طوطی های امروزی واجدادی نیستند ولی میتوان گفت که طوطی هایی هستند که همگام با طوطی ها و کوکاتو ها از خویشاوندان اجدادیشان تکامل پیدا کرده اند.
طوطی خاکستری آفریقایی
پرندهای محبوب در کشورهای اروپایی وبسیاری از کشورهای دیگر جهان است ، علت محبوبیت این پرنده، هوش سرشار و قدرتسخنگویی و تقلید صدای این پرنده میباشد و شاید به یقین بتوان گفت که این پرندهبهترین پرنده تقلید کننده صدا در جهان میباشد که به راحتی میتواند بیش از صدهاواژه را به خاطر سپرده و تکرار نماید وبا این کار باعث شادی و خوشحالی صاحبان خودگردد . این پرنده در محیط زیست طبیعی خود پرندهای خجالتی و ترسو است . طوطیخاکستری آفریقایی و یا به تعبیری دیگر کاسکو از سالیان دور به عنوان پرنده اهلی درقصرهای پادشاهان و خانههای طبقات مختلف مردم جامعه نگهداری میشدهاست و رومیاناولین ملتی در جهان هستند که در باره این پرنده مطالبی نوشتهاند .
این پرنده دراصل پرندهای وحشی است که در قاره آفریقا زندگی میکند و از قرنها پیش مورد توجهآدمی قرار گرفته و تلاشهای زیادی برای اهلی کردن و آموزش دادن پرنده صورتگرفتهاست .امروزه کاسکوها توسط پرورش دهندگان دست آموز شده و به پرندهای خانگی وسرگرم کننده و جالب تبدیل شدهاست با این حال به دلیل آنکه عملکردی غیر قابل پیشبینی دارند نباید به آنان زیاد اطمینان کرد .کاسکوهایی که از حیات وحش به جمعانسانها آورده میشوند نیازمند صبر و کوشش بسیار برای آموزش و تطبیق با محیط تازههستند.کاسکوها بسیار قوی هستند در صورت عصبانیت میتوانند گاز بگیرند و یا پنجهبکشند.
این پرنده یکی از اعضای تبار پستاسی Psitacidac میباشد که همانندسایر طوطیان از بدنی استوار ولی نرم تشکیل شده به طوری که پرنده میتواند با منقارخود به راحتی به تمام اجزای بدن خوددسترسی داشته باشد وتا ۱۸۰ درجه سرخود رابرگرداند . اندازه بدن طوطی خاکستری آفریقایی بسیار متفاوت است و در گونههای کوچک۱۲سانتی متر ودر گونههای بزرگ تا ۱۰۰ سانتی متر میرسد و وزن آن در حدود ۴۰۰ گرماست رنگ پر وبال آن خاکستری است و در نژاد کنگو رنگ دم آن سرخ رنگ است ، دمگاه بهرنگ خاکستری روشن و لبههای بال سیاه رنگ و پاها خاکستری تیره هستند . رنگ منقارپرنده سیاه و رنگ چشم پرنده بالغ زرد روشن و هردو جنس نر و ماده از نظر ظاهری شبیهبه هم میباشند . این پرنده در طول زندگی زاد و ولد میکند و معمولاً در حدود ۵۰ تا۶۰سال عمر میکند .
طوطی خاکستری آفریقایی پرندهای تیز پرواز است و پروازی منظم دارداما این پرنده قدرت جهت شناسی مناسبی ندارد و نمیتواند همانند کبوترها محل زندگیخود را جهت یابی نموده و به لانه بازگردد ، از این رو پرورش دهندگان این پرنده بایدتوجه کافی داشته باشند که چنانچه پرنده از محل زندگی خود دور شد ، نمیتواند بهراحتی لانه و کاشانه خود را یافته و بدان بازگردد .