پرورش میگو

معرفي ميگوهاي پرورشي

1- ميگوي سفيد هندي(Penaeus indicus)

اين گونه بدني نيه شفاف، به رنگ صورتي كمرنگ تا زرد دارد. از مهم ترين مشخصات اين گونه وجود يك جفت آنتن بسيار بلند شيري رنگ است كه آن را از ساير گونه ها متمايز مي سازد.

اين گونه در مقايسه با ساير گونه ها براي پرورش در سواحل جنوبي كشور از بازده خوبي برخوردار است و بخش وسيعي از استخرهاي پرورشي را به خود اختصاص داده است.

درجه حرارت 22 تا 23 درجه سانتيگراد و شوري 15 تا 25 جزء در هزار براي پرورش اين گونه مناسب است.

نكته: ميگوي سفيد هندي در مقايسه با ساير گونه ها زودتر فاسد مي شود، لذا در حمل و نقل و نگهداري بعد از صيد، بايد بسيار دقت كرد.

2- ميگوي موزي(Penaeus merguiensis)

بدن ميگوي موزي به رنگ صورتي تا زرد كمرنگ است و خالهاي قرمز مايل به قهوه اي دارد(شبيه موز كمي مانده). اين گونه در آبهاي جنوبي كشور به صورت طبيعي وجود دارد و از انواع ميگوهاي مرغوب محسوب مي شود.

درجه حرارت 25 تا 32 درجه سانتيگراد و شوري 15 تا 32 جزء در هزار براي پرورش اين گونه مناسب است.

3- ميگوي ببري سبز(Penaeus semisulcatus )

بدن اين گونه باندهايي رنگي دارد كه اين باندها به صورت اريب يا متقاطعند. در ايران مطالعات فراواني بر روي اين گونه براي پرورش صورت گرفته است كه هم اكنون نيز ادامه دارد؛ اما هنوز اطلاعات دقيقي درباره شرايط زيستي آن در دست نيست.

درجه حرارت 24 تا 34 درجه سانتيگراد و شوري 15 تا 28 جزء در هزار براي پرورش اين گونه مناسب است.

نكته: از آن جا كه اين گونه نسبت به تغييرات شوري مقاوم و از سازگاري مناسبي در نقاط مختلف دنيا برخوردار است، گونه پرورشي مناسبي تشخيص داده شده است.

 مكان يابي

منبع آبي

دو منبع آبي وجود دارد:

1- آب شور دريا: نزديكي كارگاه به آب دريا از مزاياي آن است. منبع اصلي تامين آب استخرهاي پرورشي آب درياست كه به روشهاي مختلف(كانالهاي آبرساني، پمپاژ، جزر و مد،…) به حوضچه ها انتقال مي يابد. نكته مهم در استفاده از آب دريا محل استفاده از آب است. اين مكان به دليل كدورت و گل آلودگي آب و همچنين نوسانات شوري نبايد در حاشيه مصبها و خورها قرار داشته باشد؛ ضمن اينكه بايد از منابع آلوده كننده آب نظير كارخانه ها، فاضلابهاي صنعتي و خانگي، بنادر و … دور باشد.

آب مورد استفاده بايد تميز و شفاف باشد و نوسانات شوري آن بالا نباشد، بهترين مكان براي برداشت آب دريا مناطق شني و صخره اي است كه كدورت كمي دارد.

2- آب شيرين:

1. براي شستشو
2. براي تعديل شوري آب استخرها(به دليل تبخير) استفاده مي شود.

شرايط اقليمي

1. بارندگي زياد نباشد.
2.  محل بايد داراي اقليم گرمسيري و نيمه گرمسيري و تعداد روزهاي آفتابي آن در طول دوره بالا باشد.

توپوگرافي منطقه

زمين مسطح باشد و يا شيبي ملايم داشته باشد.

بافت خاك

1- 30-50% رس مناسب است

2- تناسب رس و شن مناسب باشد.

3- خاك حاصلخيز باشد.

نزديكي به مراكز تهيه لارو و فروش ميگو

امكانات و تاسيسات

آب بهداشتي- تلفن- برق

جزر و مد

تغييرات جزر و مد ملايم باشد(2-3 متر) و از 1 متر كمتر و از 4 متر بيشتر نباشد.

نيروي متخصص و كاري

ساختار استخرهاي پرورش ميگو

 

 

استخرهاي ميگو از جنس خاكند و عمليات ساخت آنها با توجه به نوع گونه، شرايط اقليمي و امكانات موجود صورت مي گيرد. از آن جا كه ميگو كفزي است و از بستر استخر براي زيست استفاده مي كند، اين استخرها به گونه اي طراحي مي شوند كه حائز بيترين وسعت بستر باشند. به اين منظور درون استخرها را به صورت سكو طراحي مي كنند به طوري كه فاصله كف سكو 30 تا 60 سانتي متر از سطح آبگيري است و عمق بخش عميق و محيط استخر نيز بين يك تا 2/1 متر است. كانالهاي حاشيه استخرها اين حسن را دارند كه اولا وسعت بيشتري را جهت تغذيه و زيست ميگوها فراهم مي آورند، ثانيا براي پناه بردن ميگو به اعماق بيشتر در فصول گرم و برداشت ميگو در انتهاي دوره پرورشي كاربرد دارند.

استخرهاي پرورشي دريچه ورودي و خروجي نير دارند. دريچه ورودي به توريهاي ريزي براي جلوگيري از ورود موجودات هرز مجهز شده است. دريچه خروجي نيز ساختاري بتني دارد كه شامل سه رديف شيار است. درون اين شيارها توسط صفحات فلزي يا شاندورهاي چوبي مي شود. ميزان آب خروجي نيز با اين دريچه تنظيم مي شود.

مساحت استخرهاي پرورش ميگو معمولا يك هكتار در نظر گرفته مي شود، چرا كه بيشتر از يك هكتار نيازمند به مراقبت و رسيدگي بيشتر دارد. ضمن اين كه انجام عمل كوددهي، غذادهي، صيد و ساير عمليات بر روي آنها دشوارتر است(شيب اين نوع استخرها از ورودي به طرف خروجي 2 در هزار است).

مراحل آماده سازي استخرهاي پرورش ميگو

خالي و خشك كردن استخر

آب استخر را كاملا خالي كرده به علت پستي و بلندي لجن كشي كرده و به آن فرصت مي دهند تا آفتاب بخورد.

لجن برداري

شست و شوي استخر

براي اين كار استخر را تا ارتفاع 20-30cm آبگيري و خالي مي كنند.

شخم زني

براي حاصلخيزي خاك بستر استخرها، لايه سطحي خاك در معرض هوا قرار مي گيرد. اين عمل سبب خروج گازهاي سمي موجود در خاك و سرعت بخشيدن به تجزيه مواد موجود در بستر مي شود. به اين منظور به عمق 20 تا 30 سانتي متر خاك استخر را زيرورو مي كنند.

آهك پاشي

1- ميزان دو تن در هكتار

2- براي ضد عفوني و از بين بردن انگلها آهك پاشي بصورت پودر يا مايع

3- كار ديگر آن تامين Ca است.

اصلاح و تعمير ديواره و بستر استخرها

آبگيري استخرهاي پرورشي

تامين آب استخرهاي پرورش ميگو در سيستمهاي پرورشي ايران معمولا از طريق كانالهاي ارتباطي با دريا و پمپاژ صورت مي گيرد و همان طور كه گفته شد، آب مورد نياز از مكاني تامين مي شود كه آب آن كيفيتي مطلوب داشته باشد. حال اگر به عللي منبع آبي دچار آلودگي و كدورت شده باشد، بهتر است چند روز صبر كرد تا آب ساكن و از بار آلودگي يا كدورت آن كاسته شود.

آبگيري استخرهاي پرورشي ميگو خود دو مرحله دارد:

آبگيري اوليه

در اين مرحله استخرها را به ارتفاع 40 سانتي متر آبگيري مي كنند، سپس عمليات مبارزه با موجودات ناخواسته و كوددهي اوليه را انجام مي دهند.

مبارزه با موجودات ناخواسته

در هنگام آبگيري استخرها ممكن است موجودات مختلفي همراه با آب ورودي يا از طريق محيط اطراف به آن رخنه كنند. از جمله اين موجودات مي توان به ماهيان هرز، دوزيستان، پستانداران، پرندگان، خزندگان و غيره اشاره كرد كه هر كدام به نوعي مي توانند توليدات استخر را تحت الشعاع قرار دهند و حتي گاهي صدمات جدي به امر پرورش وارد آورند. براي مبارزه با اين عوامل در مرحله اول با نصب توري از ورود اين موجودات جلوگيري مي كنند(نصب توري در محل پمپاژ آب و محل ورودي استخر). علاوه بر اين تدابير اگر باز هم با عوامل مزاحم مواجه شديم به مبارزه شيميايي رو مي آوريم. به اين منظور از تفاله تخم چاي، سم سوين، گرد تنباكو و ريشه گياه دريس استفاده مي شود.

كوددهي اوليه

براي آماده سازي اوليه استخر قبل از رهاسازي بچه ميگوها، بعد از آبگيري مقدماتي 80 تا 100 كيلوگرم كود مرغي يا 50 كيلوگرم كود شيميايي به ازاي هر هكتار به آب اضافه مي شود كه اين مقدار كود به صورت يكنواخت در سطح استخر پاشيده مي شود. اگر خاك استخر از كيفيت مطلوبي برخوردار باشد، مقدار كود مصرفي كمتر خواهد بود.

كوددهي اوليه سبب آمادگي استخر از لحاظ غذاي طبيعي نظير زي شناوران گياهي و جانوري و موجودات كفزي مي شود كه در نتيجه آن غذاي بچه ميگوها در روزهاي اول رهاسازي در استخر فراهم مي شود.

مرحله دوم آبگيري

معمولا دو تا سه روز پس از آبگيري اوليه، حالت لب لب(lab lab) پديد مي آيد، يعني در تمامي سطح استخر زي شناوران رشد و توسعه مي يابند.

پس از باروري استخر، مرحله دوم آبگيري انجام مي شد. در اين مرحله از آبگيري بايد توجه كرد كه موجودات مزاحم از طريق آب ورودي به داخل استخر نفوذ پيدا نكنند چرا كه در اين مرحله امكان ضد عفوني كردن و از بين بردن آنها همانند مرحله اول آبگيري وجود ندارد؛ بنابراين انجام مراقبتهاي ويژه در اين زمينه ضروري است(نصب توري و جلوگيري از ورود عوامل هرز به طرق مختلف). در اين مرحله استخر تا ارتفاع يك متري آبگيري مي شود و مي توان نسبت به انتقال لارو ميگو به آن اقدام كرد.