از ابریشم برای ترمیم عصبهای آسیب دیده استفاده میشود
دانشمندان انگلیسی براساس تحقیقاتی ابراز امیداوری کردند که بتوان از الیاف ابریشم برای کمک به ترمیم عصبهای آسیب دیده استفاده کرد.
به گزارش روز جمعه بیبیسی، این دانشمندان ثابت کردند عصب میتواند در کنار دستهای از الیاف خاص، موسوم به “اسپایدراکس” که مشخصههای مشابه تار عنکبوت دارد، رشد کند.
این گروه از محققان امیدوارند که تار ابریشم بتواند عصب قطع شده (حتی در موارد قطع نخاع ) را نیز به رشد مجدد وادار کند. کرمهای ابریشم که ابریشم “اسپایدراکس” را تولید میکنند به لحاظ ژنتیکی دستکاری شدهاند تا الیاف مناسب پیوند با سلول عصب را بسازند. پرفسور “جان پریستلی” از دانشگاه “کویین مری” لندن که سرپرستی این تحقیق را برعهده دارد، میگوید: الیاف ابریشم مانند یک داربست عمل میکند و سلولهای عصب میتواند بر روی آن رشد کند.
گروه تحقیق دانشگاه کویین مری، الیاف ابریشم را در نسوج کشت شده و همچنین حیوانات آزمایش کرده است که در دو مورد، نتیجه موفقیت آمیز بوده است.
پرفسور پریستلی میگوید: در تصاویری که از روند رشد سلولهای عصب گرفته شده، دو تحول دیده میشود. یکی رشد فیبرهای عصب در کنار ابریشم و دیگری رشد سلول های کمکی موسوم به شوان است که برای بازسازی عصب نقش بسیار مهمی دارد.
وی میگوید: در آزمایشهایی که بر روی حیوانات صورت گرفته الیاف ابریشم به رشد عصب در ناحیه نخاع و عصب جنبی کمک کرده است.
پرفسور پریستلی همچنین گفت: یکی از مزایای الیاف ابریشم این است که میتوان آنها را به شکل لولههایی پیچیده برای جاسازی عصب درآورد. از این لولههای ابریشمی همچنین میتوان برای پل زدن میان انتهای عصب پاره شده استفاده کرد. این گروه تحقیق امیدوار است که بتواند از ابریشم برای درمان بیمارانی که عصب جنبی آنها – عصبی که عضلات و حس لامسه را میسر میکند – مثلا در بریدگی عمیق دست، استفاده کند.
پرفسور پریستلی توضیح داد که هدف بلند پروازانه تر برای محققان در این زمینه این است که از ابریشم برای ترمیم نخاع آسیب دیده استفاده کنند.
در عین حال او تاکید کرد که رسیدن به چنین مرحلهای کاری بسیار دشوار خواهد بود. تصویر عصبهایی که روی تار ابریشم در حال رشد هستند، یکی از برندگان مسابقه معتبر تصاویر علمی “ولکام تراست” بوده است. در این مسابقه تصاویر علمی غیرقابل رویت با چشم غیرمسلح ارائه میشود .
پژوهشگران میگویند بجای زحمت بسیار رنگ کردن الیاف ابریشم میتوان از طریق اصلاح ژنتیکی، کرم ابریشم را در تنیدن پیلههایی به هر یک از رنگ های رنگین کمان یاری رساند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از سانفرانسیسکو، دانشمندان ژاپنی از طریق مهندسی ژنتیک کرم ابریشم را وادار به تنیدن پیلهها به یک رنگ خاص کردند. تاکاشی ساکودو از دانشگاه توکیو میگوید درک سامانه انتقال رنگدانه کرم ابریشم میتواند راه را برای دستکاری ژنتیکی رنگ و محتوای رنگدانه ابریشم هموار کند. در طبیعت پیله کرم ابریشم به رنگ های مختلف شامل سفید، زرد، کهربایی، عنابی روشن، صورتی و سبز یافت میشوند.
رنگ های ابریشم به علت وجود رنگدانههای طبیعی است که هنگامی که کرم برگهای درخت توت را میخورد جذب بدن جانور میشود. پژوهشگران ژاپنی مشاهده کردند کرم هایی که ابریشم سفید میسازند “خون زرد” یا ژن ایگرگ آنها جهش یافته است، یعنی بخشی از دی ان آ حذف شده است. ژن ایگرگ امکان استخراج ترکیبات زردرنگ کاروتنوئید را از برگهای درخت توت میسر میسازد.
دانشمندان دریافتند جانورانی که دچار جهش ژنتیکی شده بودند یک شکل غیرکارکردی پروتیین الزام آور کارتنوئید (سی بی پی) (CBPساختند که به جذب رنگدانه کمک میکند. محققان با استفاده از روش های مهندسی ژنتیک ژنهای اصلی ایگرگ را در بدن جانورانی که دچار جهش ژنتیکی شده بودند وارد کردند. این کرم ها پروتیین سی بی پی و پیله زرد رنگ ساختند. رنگ زرد پس از چند دور پیوند زدن پررنگتر شد. الیاف ابریشم را میتوان به رنگ قرمز نیز تولید کرد
نگاه اجمالی
رنگها را معمولا براساس خواص آنها و ساختمان ماده اصلی (ساختمان شیمیایی مواد) طبقه بندی میکنند. روش دیگر طبقه بندی رنگها براساس روش مصرف آنها در رنگرزی میباشد. روش و تکنیک رنگرزی به ساختمان ، طبیعت الیاف یا شئ مورد رنگرزی بستگی دارد. به عبارت دیگر رنگرزی پشم و ابریشم و دیگر الیاف به دست آمده از حیوانات با رنگرزی پنبه و الیاف به دست آمده از گیاهان تفاوت دارد.
نقش ساختمان شیمیایی الیاف در تعیین رنگ مورد نیاز
در رنگرزی همیشه ساختمان شیمیایی الیاف تعیین کننده نوع رنگ مورد نیاز و تکنیک رنگرزی میباشد. به عنوان مثال الیاف حیوان مانند پشم و ابریشم از پروتئین تشکیل شدهاند و دارای گروه های اسیدی و بازی میباشند. این گروه ها نقاطی هستند که در آنها مولکول رنگ خود را به الیاف متصل میکند. پس برای رنگرزی این گونه الیاف باید از رنگ هایی که دارای بنیان اسیدی و بازی هستند استفاده کرد
ابریشم
ابریشم یکی از بهترین الیافی است که سابقه کاربرد آن به چندین هزار سال پیش میرسد. اصل ابریشم به چین باستان بازمی گردد. از برخی افسانه ها برمی آید که شاهزاده خانمی چینی به هنگام صرف چای در باغش به ناگاه پیله کرم ابریشمی به میان فنجانش افتاد و گرمای چای سبب شد که از پیله الیاف ابریشمی به دست آید. طبق افسانه ای دیگر در ۲۶۰۰ ق.م پرورش کرم ابریشم و استفاده از الیاف ابریشم مورد توجه قرار گرفت و چینی قرن ها، پرورش و تهیه الیاف ابریشم را از دید و دسترس خارجیان دور نگه داشتند.
ساختن یک یارد پارچه حدود ۳ هزار پیله لازم است. قرن ها ابریشم دور از دسترس و استفاده عامه مردم بود و تنها ثروتمندان، اشراف و فرمانروایان و اطرافیانشان میتوانستند پوشاک ابریشمین داشته باشند. زیرا هر کسی قدرت خرید آن را نداشت. امروزه نایلون و پلیاستر را در معنی ابریشم مصنوعی دانسته اند و از جهات مختلف از آنها در پارچه بافی استفاده می کنند. با این حال تاکنون از ارزش و اهمیت ابریشم طبیعی کاسته نشده است.
ابریشم مصنوعی – نایلون در کمپانی دورپونت به وسیله والاس هامه کاروترز و گروه تحقیقاتیش کار روی نایلون گسترش یافت. دوپونت در اندیشه و اقدام ساخت مادهای برای ابریشم مصنوعی بود. آنان میدانستند که بازار برای تهیه جوراب ابریشمی با درخواست خرید فراوان و عرضه نسبتاً کم ابریشم، جوراب تهیه شده ابریشمین گران تمام میشود. از این رو به فکر ابداع و اختراع مادهای افتادند که خواص ابریشم را داشته اما بها آن مناسب باشد. سرانجام پس از چندین سال تحقیق کاروترزوتیم او تقریباً ماده موردنظر و دلخواه را کشف کردند.
در ۱۹۳۰ کاروترز و جولیان هیل، دستیارش پلیاستر را کشف کردند. رفته رفته با تلاش های همه جانبه کار ساخت ابریشم مصنوعی که همان نایلون باشد، عملی و اقتصادی شد. چه در ۱۹۳۴ دونالد کافمن، دستیار دیگر کاروترز نخستین لیف نایلون را به دست آورد و سرانجام در ۱۹۳۵ نایلون عرضه و نخستین جوراب نایلونی ساخته و در ۱۹۳۸ بافته نایلونی وارد بازار ایالات متحده آمریکا شد و در ۱۹۴۱ شصت میلیون جفت جوراب نایلونی فروخته شد. در جریان جنگ جهانی دوم، چتر نجات، چادرهائی برای حفظ سربازان از پشه مالاریا، ریسمان و دیگر لوازم و وسایل را از نایلون ساختند.
امروزه نایلون را از سوراخ های ریز دستگاههای مخصوص تولید الیاف نایلونی می گذارنند و با این روش نخ های نایلونی ظریف و نازک را از نوردها بیرون می کشند که نخهای بسیار سختی می باشد. چه پارهای از نخ های تولیدی نایلون را که با روندها و شیوه های خاص به دست می آوردند تقریباً به استحکام هم وزن خود با فولاد می باشد. از نایلون مسواک، آلات موسیقی، بادبان، تور ماهیگیری، فرش ماشینی و دیگر وسایلی که با استحکام و با وزن سبک باید باشد می سازند.