قلب یک تلمبه عضلانی است که در سینه قرار دارد و بطور مداوم در حال کار کردن و تلمبه زدن است. قلب بطور شبانه روزی خون را به سرتاسر بدن تلمبه می‌کند. در حدود 100000 بار در روز قلب ضربان می‌زند. برای اینکه قلب بتواند این کار سنگین را انجام دهد نیاز دارد که توسط شریانهای کرونری ، به عضله خودش هم خونرسانی مناسبی صورت پذیرد.
حمله قلبی چیست؟
هر 33 ثانیه، یك نفر به خاطر بیماریهای قلب و عروق می میرد، یعنی اولین علت مرگ و میر در آمریكا. از آنـجائیكه بیشتـر این مرگ ها به خاطر بیماریهای كرونری قلب هستند، یعنی بیش از 480000 مـرگ در سال، این نكتـه اهـمیت دارد كـه تا آنجا كه مـی توانید در باره حمله قلبی یاد بگیرید. مشكلات قلبی را نادیده نگیرید. این مساله مرگ و زندگی است!به عنوان مثال، شما باید علائم هشداردهنده را بدانید، بنابراین می توانید به درستی برای خودتان یا بستگانتان كمك بگیرید. زندگی های بسیار بسیار زیادی با سریع عمل كردن نجات می یابند!
چنانچه هر كدام از این نشانه ها را احساس كردید سریع كمك بخواهید:
احساس سنگینی ناخوشایند، فشار، درد یا فشردگی در مركز قفسه سینه كه بیش از چند دقیقه طول بكشد.
دردی كه به شانه ها، گردن یا بازوهای شما انتشار یابد.
احسـاس ناراحـتی در قفسه سینه همراه با احساس سبكی در سر، غش كردن، تعریق، تهوع یا تنگی نفس.
چه عاملی باعث حمله قلبی می شود؟
نـام دیگـر حـمله قـلبی، انـفاركـتوس مـیوكـارد؛ (myocardial infarction)- به اختصار MI است. هنگامیكه این حالت ایجاد می شود كه جریان خـون به یك قسمت از قلب متـوقف می گردد (اغلب بوسیله لخته خون). این وضعیت زمانی اتفاق می افتد كه سرخرگهای كرونری كه به قلب خون می رسانند، بتدریج بوسیله شبكه ای از سلول ها، چربی و كلسترول كه پلاك نامیده می شود، مسدود می گردند.
خونی كه تلاش می كند از این سرخرگهای مسدود شده عبور كند، می تواند یك لخته تشكیل دهد. اگر این لخته، جریان خون را به صورت كامل قطع كند، بخشی از ماهیچه قلب كه بوسیله آن سرخرگ تغذیه می شده، می میرد.
چگونه می توانیم بهبود یابیم؟
• بر حسب وسعت حمله قلبی، ممكن است تنها چند روز در بیمارستان بستری شوید. اما باید توجه داشت كه بهبودی شما تازه شروع شده است.
• بسیار مهم است كه از هم اكنون مراحلی را آغاز كنید كه قلبتان وضعیت خوبی پیدا كند و از حمله قلبی بعدی پیشگیری شود.
• غذای سالم بخورید، ورزش كنید و اگر سیگار می كشید، ترك كنید. § در مورد اینكه چگونه می توانید تا حد امكان عادی زندگی كنید با پزشك و پرستارتان صحبت كنید. بپرسید در چه زمانی می توانید به كار خود برگردید، رانندگی كنید، فعالیت جنسی داشته باشد و اگر احساس ناراحتی در قفسه سینه داشتید، چه باید بكنید. پزشك یا پرستار می تواند به سئوالات شما در مورد سایر موضوعات نیز پاسخ دهد.
چگونه می توانیم از یك حمله قلبی پیشگیری كنیم؟
حتی اگر شمـا بیماری قـلبی دارید كـارهای زیادی وجود دارد كه می توانید برا ی بهبودی سلامت قلبتان انجام دهید. ایجاد تغییراتی می تواند از یك حمله قلبی جلوگیری كند. از پزشك یا پرستارتان كمك بخواهید و درباره ایجاد تغییرات، اطلاعات بگیرید.
• سیگار نكشید.
• اگر فشار خون بالا دارید، درمان كنید.
• غذایی را مصرف كنید كه چربی، كلسترول و نمك كم داشته باشد.
• میوه های تازه و سبزیجات زیاد بخورید.
• ورزش كنید.
• وزن خود را در محدوده طبیعی نگه دارید.
• دستورات پزشكتان را در مورد مصرف داروها رعایت فرمائید.
• پزشكتان را به طور مرتب برای چك آپ (check up) ملاقات كنید.
• اگر دیابت دارید، قند خونتان را كنترل نمائید.
شما میتوانید برای پیشگیری از حمله قلبی كمك كنید! فشار خونتان را كنترل نمائید، سیگار نكشید، غذای سالم بخورید، ورزش كنید و علائم هشدار دهنده را بدانید!
چگونه می توانیم بیشتر یاد بگیریم؟
با پزشكتان، پرستارتان یا سرویس های تخصصی مراقبت سلامت صحبت كنید یا با انجمن محلی قلب تماس بگیرید. اگر بیماری قلبی دارید، اعضاء فامیل شما نیز ممكن است در خطر بالاتری باشند. برای آنها بسیار مهم است كه اكنون تغییراتی ایجاد كنند تا اینكه خطر كاهش یابد.
آنژین چیست؟
آنژین، درد قفسه سینه یا احساس نا خوشایند در سینه است و زمانی رخ می دهد كه قـلب شما نتواند خون و اكسیـژن مورد نیاز را دریافت كند. با گذشت زمان، سرخرگـهای كـرونر كه به قلب شما خون می رسانند، توسط مجموعه ای از سلولها، چربیها و كلسترول مسدود می شود. این مجموعه پلاك نامیده می شود.
اگر یك یا چند سرخرگ مسدود شوند به گونه ای كه جریان خون به اندازه كافی از آنها عبور نكند، احساس درد قفسه سینه یا ناراحتی در سینه می كنید. آنژین در میان مردم شایع است، در آمریكا 8/6 میلیون نفر به آن مبتلا هستند. آنژین ممكن است به آسیب دائمی قلب منجر نشود و تنها یك علامت بیماری قلبی باشد.
هنگامیكه یك سرخرگ تنگ مانع از رسیدن خون و اكسیژن كافی به قلب میشود، آنژین می تواند ظاهر شود.
چگونه آنژین احساس می شود؟
معمولا آنژین چند دقیقه طول می كشد. در اینجا آنچه را كه مردم احساس می كنند بیان می كنیم:
• احساس تنگی یا سنگینی در قفسه سینه
• مشكل در نفس كشیدن
• احساس فشار، چلاندن یا سوزش در قفسه سینه § ناراحتی ممكن است به بازو، گردن، فك یا پشت گسترش یابد.
• بی حسی و كرختی در شانه ها، بازوها یا مچ ها
چه زمانی آنژین احساس می شود؟
شما ممكن است هنگامی دچار آنژین شوید كه:
• از پله ها بالا می روید
• خواروبار خود را حمل می كنید
• عصبانی یا آشفته باشید
• در هوای خیلی گرم یا خیلی سرد كار كنید
• فعالیت جنسی داشته باشید
• استرس روحی داشته باشید
• ورزش كنید
• یا مجموعه ای از شرایط فوق را داشته باشید
چه آزمایشاتی لازم است انجام دهم؟
• آزمایش های خون
• نوار قلب (الكتروكاردیوگرام) ECG
• تست ورزش § آنژیوگرافی قلب كه نشان می دهد چه قسمتی از سرخرگ مسدود شده است.
آنژین چگونه درمان می شود؟
ممكن است پزشكتان به شما نیترو گلیسرین بدهد، این دارو ناراحتی شما را تسكین می دهد.
نیتروگلیسرین:
• قرص های ریزی است كه زیر زبان می گذارید، یا بصورت اسپری زیر زبانی، كپسول، چسب پوستی و پماد استفاده می شود.
• این دارو بی خطر است و عادت ایجاد نمی كند.
• از پزشك، پرستار یا داروساز خود درباره موارد زیر سئوال كنید:
o اگر دچار آنژین شدید چه كار كنید.
o چگونه نیتروگلیسرین را صحیح مصرف كنید.
برای درمان آنژین چه كارهایی می توانم انجام دهم؟
نباید تسلیم این بیماری شوید. شما می توانید زندگی خود را تغییر دهید و احتمال بروز حملات آنژین را كاهش دهید. برداشتن چند گام ساده می تواند هر روز به شما احساس راحتی بیشتری بدهد. از جمله:
• سیگار را ترك كنید.
• غذاهای سالم مصرف كنید.
• فشار خون بالا و كلسترول خون خود را كنترل كنید.
• بیاموزید كه آرامش داشته باشید و استرس را تحمل كنید.
• از حضور در محیط گرم اجتناب كنید.
• از فعالیت های خیلی شدید خودداری كنید.
• اگر كیفیت آنژین شما تغییركرد به پزشك خود اطلاع دهید، مثلا چنانچه آنژین در حالت استراحت ظاهر شد یا شدت آنژین بیشتر شد.
نارسائی قلبی
ممكن است شما معنی «نارسایی قلب» را ندانید. مفهوم این اصطلاح به زبان پزشكی نسبتاً ترسناك است. امّا در واقع اینطور نیست. اگر پزشكتان به شما می گوید نارسایی احتقانی قلب (CHF) دارید، به این معنی نیست كه قلب شما از تپش باز ایستاده است یا اینكه در شُرُف مُردن هستید. مفهوم درست این عبارت این است كه قلب شما به اندازه لازم خون را پمپ نمی كند.
در نارسایی احتقانی، قلب به كار خود ادامه میدهد، اما بازده كمتری دارد. درنتیجه نیازهای بدن به خون غنی از اكسیژن (هنگام فعالیت و استراحت) كاملاً تأمین نمی شوند. نارسایی احتقانی قلب (CHF) وضعیتی است كه قلب ضعیف همراه میشود با احتباس مایع در بدن. بسیاری از بیماری های قلبی میتوانند موجب نارسایی احتقانی قلب شوند.
وظیفه طبیعی قلب چیست؟
كـار اصـلی قلـب، پمپ مقدار كـافی خون به تمام نقاط بدن است. خون در حال گردش، غذا و اكسـیژن را به بافت های بدن می رساند و ضایعات را از محیط بافت ها خارج میكند. مقدار خونی كه قلب پمپ میكند بستگی به نیاز بدن دارد. در استراحت، بدن نیاز به مقدار نسبتاً كمی خون دارد. در هنگام فعالیت شدید، بافت ها و ارگان ها نیاز به اكسیژن و غذای بیشتری دارند، بنابراین قلب خون بیشتری پمپ می كند. به منظور تأمین نیازهای گوناگون بدن به خون، قلب تندتر یا آهسته تر كار میكند و رگها متسع (باز) یا منقبض (بسته) میشوند تا خون بطور مناسب در بدن توزیع شود. در جریان فعالیت، قلب بیشتر كار می كند، اما این حالت فقط در جریان فعالیت رخ نمیدهد. تب و برخی از بیماریها نیز موجب میشوند كه قلب بیشتر كار كند تا نیاز های بدن به اكسیژن و مواد غذایی اضافی تأمین شود. در شرایط طبیعی، قلب سالم رزرو بسیار زیادی دارد تا كاملاً گردش خون مناسب ایجاد كند.
چه عواملی باعث نارسایی احتقانی قلب میشوند؟
علل شایع آن عبارتند از….
1. تنگی سرخرگهایی كه خونرسانی به ماهیچه قلب را به عهده دارند (بیماری سرخرگ كرونر)
2. حمله قلبی قدیمی (انفاركتوس میوكارد)
3. بافت جوشگاهی موجب اختلال در كار طبیعی ماهیچه قلب میشود
4. افزایش فشار خون
5. بیماری دریچه قلب بعلت سابقه تب روماتیسمی یا سایر علل
6. بیماری اولیه ماهیچه قلب
7. نواقص داخل قلب كه از زمان تولد وجود دارد (بیماری مادرزادی قلب)
8. عفونت دریچه های قلب و / یا ماهیچه قلب (آندوكاردیت و / یا میوكاردیت)
هر كدام از این بیماریها میتوانند منجر به نارسایی احتقانی قلب شوند. این بیماریها میتوانند تغییرات زیر را ایجاد نمایند:
• كاهش قدرت انقباض ماهیچه،
• محدودیت ظرفیت حفرات قلب برای پُر شدن از خون، بعلت مشكلات مكانیكی، یا
• پُر شدن بیش از حد حفرات قلب كه در عمل پمپ خون دخالت دارند.
از آنجائیكه روند این بیماریها معمولاً سالها ادامه دارد، بصورت تیپیك، نارسایی احتقانی قلب بطور ناگهانی ایجاد نمی شود. در حقیقت این روند بتدریج پیشرفت می كند.
منابع
1- دانشنامه رشد
2- سایت اینترنتی ویكی پدیا
3- سایتاینترنتی آفتاب