مقدمه
جاسوسی و تجسس از ریشه عربی (جس) می باشد یعنی لمس کردن چیزی و به معنی تفحص و تفتیش تعریف شده است. جاسوس یعنی جستجو کننده خبر برای بدی شخصی که از ملکی به ملک دیگر خبر می دهد و جاسوسی یعنی خبرپرسی . در اصطلاح جاسوسی عبارت است از جمع آوری پنهانی و غیرقانونی اخبار و اطلاعات و ارائه آن به افراد غیر مجازو دشمن .
به عبارت ساده تر تحویل اسناد و اخبار یک سازمان یا یک کشور به کشور دیگر بدون مجوز که این عمل را بصورت پنهانی جاسوسی گویند. جاسوس کسی است که بصورت مخفیانه و غیرقانونی اطلاعات را تحصیل کند و یا برای بدست آوردن اطلاعات در مکانهای اشغال شده توسط نیروهای دشمن و به قصد ارائه به طرف مقابل تجسس نماید.
بی خبری تاریخ از موضوع جاسوسی تاریکی حاکم بر فعالیت های جاسوسی عدم توجه محققین و مورخین به جاسوسی ، محرمانه بودن فعالیت های جاسوسی ، فرعی بودن فعالیت های جاسوسی و بی فایده و کثیف بودن آن از نظر مورخین باعث عدم ثبت وقایع جاسوسی در تاریخ شده است.
جاسوسی همراه با پنهان کاری تسریع و هستی یافته است و به همراه نوع بشر.
متون بسیاری از کتابهای تاریخی بر باستانی بودن فعالیت های جاسوسی مهر تایید نهاده است مثل فرستادن روسای قبایل به سرزمین کنعان برای جاسوسی از سوی حضرت موسی (ع) .
لوئی چهاردهم از طریق زنانی که حقوق خوبی دریافت می کردند به محرمانه ترین اسرار کابینه دست می یافت. فردریک کبیر سفیران خود را بصورت جاسوسانه در آورد که برای کشف یک راز حتی به جیب پادشاهان دست می بردند وی سرانجام از طریق خیانت یک جاسوس دوجانبه در جنگ با اتریش شکست خورد.ناپلئون هم از جاسوسان ضربه خورد. سرهنگی بریتانیایی جاسوسی بود که به نقشه های ناپلئون پی برد و باعث شکست وی شد.
بعد از جنگ جهانی دوم که سال 1945 بود جنگ بزرگ دیگری رخ نداده است ولی جاسوسی تعطیل نشده و در جنگ سرد جاسوسی بیداد می کرد. همچنین در دوران اخیر که جاسوسان به قلمرو سیاست ، اقتصاد ، تکنولوژی و … گام نهاده اند.
اگر از فردی بپرسیم که جاسوس چه چیز را به یاد شما می اندازد مطمئنا ناخودآگاه از سازمانهای بزرگ جاسوسی همچون سیا و موصاد نام می برد. در این مقاله ما هم قصد داریم به گوشه ای از دخالت های سازمان جاسوسی سیا در ایران و اندونزی و آمریکای لاتین و همچنین جعل اسناد در کاخ سفید و یک افسر سابق سازمان سیا نام ببریم .
ما سعی می کنیم درباره برنامه های مختلفی که سیا با سرویس های امنیتی محلی در آمریکای لاتین داشت سخن بگوییم و اضافه کنیم که این برنامه ها به چه طریقی با جوخه های مرگ شبه نظامی در کشورهای هدف ارتباط داشتند.
سخن ما مربوط به زمانی می شود که ریگان در ایالات متحده آمریکا به ریاست جمهوری انتخاب شد و سیاستهای خاصی را به اجرا گذاشت.
خالی از لطف نیست که بدانید در زمان ریگان جرج بوش ریاست سازمان جاسوسی سیا را بر عهده داشت.
فیلیپ اگی در سازمان سیا :
مجموعه تحقیقی که پیش روی شماست برداشتی کوتاه و مختصر از کتاب سیا وجعل اسناد می باشد. این کتاب تالیف فیلیپ اگی یکی از ماموران سازمان سیاست. اگر بخواهیم بیوگرافی کوتاهی از نویسنده کتاب داشته باشیم می توان به این موارد اشاره کرد که وی در سال 1957 میلادی به سازمان سیا پیوست و مدت 12 سال به عنوان مامور مخفی در اروگوئه ، اکوادور و مکزیک فعالیت می کرد. وی در سال 1969 میلادی از سازمان سیا بیرون آمده و استعفا داد .اگی زمانی به این نتیجه رسید که سازمان سیا برای صلح جهانی تهدیدی بزرگ محسوب می شود و از آنجا بود که تصمیم گرفت کارها و عملیاتی که در سازمان سیا صورت می گیرد را افشا نماید. وی در سال 1975 میلادی کتابی تحت عنوان در داخل کمپانی ،امور روزانه سیا می نویسد که این اثر در سرتاسر دنیا سرو صدای فراوانی برپا کرد.
اگی در ادامه افشاگری هایش اقدام به انتشار کتاب کار کثیف سیا در اروپای غربی نمود. همچنین مقالات زیادی را نیز در روزنامه ها و مجلات مترقی دنیا به رشته تحریر در آورد. او از سال 1970 به بعد که به ناچار در خارج از آمریکا زندگی می کرد تحت فشار شدید سیا قرار گرفت و بر اثر همین فشارها از فرانسه ، انگلستان و هلند به آلمان غربی عزیمت نمود.
گذشته از چاپ کتاب و مقالات اگی در مصاحبه ای که با خبرنگاران و روزنامه نگاران در بن آلمان انجام می دهد تجربیات خود را در سازمان سیا در رابطه با جعل اسناد در آمریکای لاتین و شواهدی از فعالیت های سیا در السالو را مطرح می کند.
در این کنفرانس اسناد زیادی از جمله خلاصه هایی از اولین کتابش بنام در داخل کمپانی خاطرات سیا و نیز فیلم مستند مربوط به سیا تحت عنوان در مورد کارهای کمپانی را دراختیار روزنامه نگاران قرار می دهد.
او همچنین نسخه هایی از اسناد کشف شده توسط دانشجویان ایرانی در سفارت آمریکا را هم به روزنامه نگاران می دهد. او از تجربه خود در سال 1965 هنگامی که مامور سیا در اروگوئه بوده است می گوید و به تلاشهای سفیر آمریکا در آنجا اشاره می کند و ابراز می دارد که ماموریت هریمن سفیر ارشد آمریکا کسب حمایت از تهاجم آمریکا به دومینیکن بوده است.
کنفرانس فیلیپ اگی در روزنامه های آفریقایی و آمریکای لاتین و همچنین بعضی از نشریات لیبرال اروپای غربی گزارش شد. اما عکس العمل در برابر آن در ایالات متحده آمریکا ناچیز و حسرت آور بود. اما فیلم اگی که درباره کارهای کمپانی نام داشت یک مستند 3 ساعته تاریخی است که درباره سازمان سیا می باشد. کارگردان این فیلم آلن فرانکویچ نام داشت که برای ساخت این فیلم مدت 5 سال زمان گذاشت. این فیلم جایزه منتقدین بین المللی فستیوال فیلم برلین را به خود اختصاص داد.
تلویزیون ملی ایالات متحده آمریکا ، فنلاند و سوئد این فیلم را نمایش دادند. این فیلم در برگیرنده مصاحبه هایی از افسران و ماموران سابق بود که عملیات گذشته سازمان سیا را تشریح می کنند. دولت آمریکا سرانجام پس از انتشار کتاب سیا و جعل اسناد در آلمان غربی در یک اقدام بی سابقه گذرنامه اگی را در سال 1981 و به این بهانه که این کتاب خطری برای امنیت ملی آمریکا محسوب می شود بی اعتبار ساخت.
اسناد جعلی و ماموران سازمان سیا در ایران
هنگامی که دانشجویان ایرانی لانه جاسوسی آمریکا را به تسخیر خود در آورند سندهایی بدست آمد که به سالهای دهه 1960 مربوط می شد همچنین اسنادی بدست آمد که مربوط به سال 1979 یعنی همان سال تسخیر لانه جاسوسی می شد. این موضوع تعجب آن دسته از سیاستمداران را که گمان می کردند سیا در سالهای اخیر دست از سند سازی برداشته را برانگیخت .در آن زمان تام آهرن رئیس ایستگاه سیا در ایران بود که بعدها هم جزو گروگانها دستگیر شد. در یکی از تلگراف های بدست آمده که مربوط به زمان ریاست آهرن می باشد سفارت آمریکا در تهران و همچنین وزارت امور خارجه آمریکا در واشنگتن با انتصاب دو افسر جدید سیا موافقت شده و قید می گردد که حالا چهار نفر از این افسران در سفارت وجود دارد. این را هم بدانید که جناب آهرن در ایران با یک گذرنامه بلژیکی که در بردارنده عکس خودش بود و با نام پل تی مرمتر حضور داشت .
در بین اسناد پیدا شده از لانه جاسوسی صفحاتی بود که به آهرن چگونگی استفاده از گذرنامه جعلی و طرز استفاده از مهرهای کوچک برای چاپ تاریخ های ورود و خروج جعلی از فرودگاه تهران را می آموخت . این گذرنامه سفرهای او را در سالهای 1977 و 1978 را به مادرید ، دهلی نو، هسلسینکی نشان می داد. از دیگر افرادی که نام می بریم جرج اوکیفه می باشد که سفارت آمریکا در تهران طی یادداشتی به وزارت امور خارجه ایران ضمن اعلام ورود وی در ژوئن 1979 تقاضای صدور یک معرفی نامه دیپلماتیک برای او را نیز دارد. نام ساختگی جرج ژوزف اشنایدر است و نام سوم وی که نام مخفیش در سیا می باشد جاموت است.
از جمله فعالیت های جاموت در ایران آموزشهایی بود که وی به یک جاسوس ایرانی و یک افسر سازمان سیا می داد. اسم رمز این افسر کوارنتا بوده که جاموت در این آموزشها بر روی برقراری ارتباطات پنهانی و استفاده از ماشین برای انجام قرارهایش تمرکز کرده است. در سند دیگری مشخص می شود که مامور ایرانی در 17 نوامبر به جاموت در ماشین پارک شده اش در خیابان نیکو ملاقات می نماید. همچنین این مامور ایرانی یک حساب بانکی در هوستون تگزاس نیز دارد که سازمان سیا حقوقش را به این حساب واریز می نماید .در زمان تسخیر لانه جاسوسی او کیفه در نیویورک به سر می برد و دانشجویان موفق به دستگیری وی نشدند.
سیا و قتل عام مردم اندونزی در سالهای 1965-1966
ازدیگر مواردی که در پای سازمان سیا در آنجا دیده می شود ماجرای قتل عام یک و نیم میلیون نفر از مردم اندونزی بود که یکی از ماموران سابق سیا بنام رالف مک گی در مارس سال 1981 میلادی در دادگاه بخش فدرال در واشنگتن علیه سیا به دلیل یک سری مسائل داخلی اقامه دعوی کرد.
مک گی در مقاله ای شرکت سیا را در بزرگترین قتل عام انسانها بعد از کشتار یهودیان توسط نازیها نشان می دهد. مک گی در این مقاله به شرح جریان شکست کودتای طرفدار سوکارنو در در اکتبر 1965 می پردازد و می نویسد :بدنبال شکست کودتا سیا فرصت را با توجه به این حوادث برای در هم کوبیدن حزب کمونیست انداونزی مناسب دید. کشتارهای اندونزی به حدی بود که در جاده شرقی و سوماترای شمالی مشکلات بهداشتی بوجود آورد بوی گند گوشتهای فاسد شده انسانها همه جا را فرا گرفت و آب رودخانه ها در اثر انباشته شدن اجساد انسانها بند آمده بود .
مک گی در انتهای مقاله خود ارقام خود ارقام کشته های رسمی اعلام شده از سوی ارتش اندونزی را بیش از پنجاه هزار نفر تخمین می زند اما دیگران خبر از قتل عام بیش از یک میلیون نفر را می دهند وی همچنین ادعا می کند که سیا برای پوشاندن نقش خود در قتل عام انسانهای بی گناه شرح تحریف شده ای از ماجرا نوشته و در کتابی تحت عنوان اندونزی 1965-کودتایی که نتیجه معکوس به بار آورد منتشر می کند و آن را در اختیار مردم قرارمی دهد .
سیا در کوبا
ریچارد هلمز ریس سازمان سیا ،مبارزات تروریستی سیا کوبا را در سالهای دهه 1960شرح می دهد .او تهاجمات دائم سیا به کوبا را تذکر میدهد و در ادامه آن می گوید ما دارای نیروهایی بودیم که تحت حمایت دولت همواره در کوبا دست به اعتصاب می زدند تلاش می کردیم تا تاسیسات برق را منفجر کنیم سعی می کردیم آسیابهای نیشکر را در هم بکوبیم .کوشش می کردیم در این دوره دست به هر گونه عملی بزنیم .اینها نوعی از سیاست دولت آمریکا به شمارمی رفت .
جعل اسناد در کاخ سفید
اگر تصور کردید که سازمان سیا جعل اسناد را در اختیار خود دارد اشتباه کرده اید یکی از کارمندان کاخ سفید بنام ای هواردهانت در زمان دولت نیکسون کتابی تحت عنوان خاطرات یک مامور مخفی آمریکا نوشت که در آن شرح داده که چگونه سندهایی جعل می کرده که ظاهرا از وزارت خارجه در واشنگتن به سفارت امریکا در سایگون نوشته شده بوده است و این اسناد نشان می داده که دولت کندی در ترور نیگودین دیم ریس جمهوری ویتنام در سال 1963میلادی دست داسته است.
البته هدف ازجعل این اسناد بی اعتبار کردن سناتورادوارد کندی و ایستادن در مقابل انتخاب مجدد نیکسون بوده .همچنین هانت اطلاعات جعلی خود را در یک برنامه تلویزیونی در آمریکا در باره جنگ ویتنام بر ملا ساخت .
چگونگی بدست آوردن کتاب سفید توسط اگی
اگی می نویسد که بدست آوردن یک نسخه از کتاب سفید آسان نبود .وی می گوید به محض اینکه شنیدم وزارت خارجه ان را توزیع کرده است به دوستانم در نیویورک تلفن زدم و از آنها خواستم نسخه ای از ان را برایم بفرستند .
آنها با زحمات زیاد یک نسخه از کتاب را توسط پست هوایی اکسپرس برایم فرستادند .کتاب پس از دو هفته درحالی که پاکت پاره شده بود و علامت اکسپرس هم از روی ان محو شده بود به دستم رسید نسخه کتاب داخل یک کیف پلاستیکی مخصوص اشیا ضربه پذیر که به پشت آلمان تعلق داشت گذاشته شده بود و در یک پاکت ضخیم محکم و سنگین به دقت پست شده بود. کتاب سفید شامل 180 صفحه بود که 19 سند داشت که توسط نیروهای امنیتی السالوادور از چریکها بدست آمده و وزارت خارجه آمریکا هم تحلیلی بر اسناد آن نوشته بود.