موجودات زیادی شبیه به ماهی هستند و ماهی نامیده میشوند اما در برخی موارد این نامگذاری اشتباه است. مثلا آمفیوکسوس و لامپری را ماهی میدانند اما این جانوران با ماهیان ولاقعی منقرض شده و کنونی جهان اختلاف فاحشی دارند. ماهی در واقع موجودی است که حداقل دارای آرواره و فک بوده، اسکلت غضروفی یا استخوانی داشته و دارای بالههای شنا زوج و فرد است .
ماهی یک مهرهدار خونسرد و آبششدار است که در آب زندگی میکند. ماهیها (با بیش از 27315 گونه) یک گروه نزدیک نیا (پارافیلتیک Paraphyletic) هستند و به سه گروه ماهیهای استخوانی (استیکتیس Osteichthyes)، با (22000 گونه)، ماهیهای غضروفی (کندریکتیس Chondrichthyes با بیش از 800 گونه) و گروههای مختلف ماهیهای بدون آرواره (75 گونه) از جمله ماهیهای مکنده و دهانگِرد (hagfish) تقسیم میشوند. ماهیها در اندازههای مختلف به چشم میخورند و طول آنها از 45 فوت مثل کوسه نهنگی تا 8 میلی متر مثل گوبی کوتوله (dwarf goby) متغییر میباشد. جانوران آبزی دیگر همانند عروس دریایی و ماهی مرکب ماهیهای حقیقی نیستند.
برای نمونه برخی از ماهیان چون صخرههای ناهنجار و برخی مانند کرمهای لولنده هستند. بعضی تخت و مسطح چون کلوچه آردی و پارهای مانند توپ هستند. ماهیان همه گونه رنگی دارند. یعنی همه رنگهای رنگین کمان. بسیاری از ماهیان رنگهای روشن همچون رنگهای درخشان و روشن پرندگان. سرخ تند زرد آبی و ارغوانی و صدها نمونه و گونه رنگ زیبا و دلربا و طرحهای راه راه و خطوط شبیه توری یا نقطه چین دارند.
کوچکترین ماهی پیگمی گابی فیلیپینی است که کمتر از 13 میلیمتر در کمال رشد طول دارد. بزرگترین ماهی شارک وال میباشد که در رشد کامل 18 متر طول و 14 تن وزن دارد. این ماهی جانوران کوچک دریایی و گیاهان را میخورد و به طور کلی بی آزارتر از ماهیان دیگر نسبت به انسان است. خطرناکترین ماهی تنها چند کیلوگرم وزن دارد. سنگ ماهی که برآمدگی زهرداری دارد که میتواند با زهرش آدمی را در چند دقیقه بکشد. ماهیها تقریباٌ در همه آبها زندگی میکنند: در آبهای در نقطه یخ زدن قطب شمال و در رودها و جویبارهای بخارآلود جنگلهای استوایی و در جویبارهای خروشان کوهستانها و در آبهای رودهای آرام زیرزمینی. برخی از ماهیان سفرها و مهاجرتهایی سرتاسری اقیانوسی میکنند. ماهیان دیگر بیشتر زندگی خود را درون شنها و کف اقیانوسها میگذرانند. بیشتر ماهیان هرگز اب را ترک نمیگویند. اما برخی از ماهیان ممکن است ماهها در بستر خشک رودخانه زنده بمانند.
یک نوع ماهی به نام آناباس در سواحل فیلیپین، مالزی و مشرق هند وجود دارد که پس از این که بر اثر طغیان آب از آب دریا بدور و در برکهای خشک شد از میان گل و لای خزان خزان همچون خزندگان راه میروند تا خود را به دریا برساند. ماهیان برای آدمی اهیمت بسیار دارند، خوراک میلیونها نفر از مردم از ماهی فراهم میشود عدهای برای تفریح به شکار ماهی میروند و بسیاری آنها را همچون جانوران دست آموز در آکواریوم و غیره نگه میدارند. ماهیان در تعادل طبیعت نقش مهمی دارند. ماهیان گیاهان و جانوران آبزی را میخورند و باز خوراک گیاهان و جانوران میگردند و ماهیان تعادل مجموع کلی گیاهان و جانوران کرده زمین برقرار میسازند.
همه ماهیان مهره دار و دارای آلت تنفسی مخصوصی برای دم و بازدم در آب و خونسرد هستند. ماهیان نمیتوانند حرارت بدن خود را با حرارت محیط اطراف خود میزان کنند. بعلاوه تقریباٌ همه ماهیان بالهها و پرههایی دارند که در شنا کردن به کار میروند. جانوران آبی دیگر مانند دلفینها و والها شبیه ماهی به نظر میرسند گرچه مهره دار و باله دار میباشند ولی بر خلاف ماهیان بچه زا هستند و بچههای خود را شیر میدهند به علاوه بر خلاف ماهیان با شش دم و بازدم میکنند همچنین خونگرمند
نخستین ماهی ها
در 500 میلیون سال پیش بر زمین پدید آمدند. ماهیان نخستین جانوران مهره داران گیتی بودند بیشتر دانشمندان عقیده دارند که این ماهیان نخستین اجداد همه جانوران مهره دار بوده اند. ماهیان برای آدمی سودهای فراوانی داشتهاند خوراک عمده بسیاری از مردمان است. از جمله ژاپن و نروژ را تشکیل میدهد.در کشورهای دیگر مردم ماهی را ضمن خوراکهای دیگر میخورند.
بومشناسی ماهی ها
ماهیها را میتوان تقریباً در همه نوع آب، چه شیرین چه شور، چه کم عمق درست زیر سطح آب و چه با عمق هزاران متر یافت. ولیکن دریاچههای بسیار شور همانند دریاچه گریت سالت Great salt lake واقع در ایالت یوتای امریکا زیستگاه خوبی برای زندگی ماهیها نیست. بعضی از گونههای ماهی فقط جهت نگهداری و نمایش در اکواریوم پرورش داده میشوند. ماهیها بهعنوان یک منبع مهم مواد غذایی بشمار میآیند. دیگر جانوران آبزی نظیر نرم تنان و سخت پوستان که معمولاً ماهی صدف نامیده میشوند.) اغلب زمانی بهعنوان ماهی در نظر گرفته میشوند که بهعنوان غذا مورد استفاد قرار گیرند. گرفتن ماهی بهعنوان غذا و یا به منظور ورزش، ماهی گیری نامیده میشود. برداشت سالانه از تمام حوزههای ماهیگیری جهان در حدود 100 میلیون تن میباشد.
صید بی رویه ماهی نسل گونههای مختلف ماهی را به خطر انداخته است. گزارشی که در 15 میسال 2003 در مجله Nature منتشر شده، حاکی از این بود که صید بی رویه سازمان یافته گونههای مختلف ماهی در اقیانوسهای بزرگ به حدی زیاد بوده است که تنها کمتر از 10 در صد از تعداد ماهیهایی که در سال 1950 وجود داشتند، باقی مانده اند. بویژه کوسه ها، ماهیهای روغن (کاد مُرُو)ی اقیانوس اطلس و ماهیهای ساردین اقیانوس آرام در خطر میباشند. نویسندگان بر کاهش، جدی، سریع و فوری صید ماهی و محافظت از زیستگاههای اقیانوسی در سرتاسر جهان توصیه اکید دارند.
چگونگی حرکت ماهی ها
ماهی به وسیله حرکت دادن قسمت عقبی بدن خود به سمت جلو حرکت میکند. ماهیچههای که دو طرف ستون فقرات (اسخوانهای پشتی) او را پوشاندهاند حرکت دم او را کنترل میکنند ماهی ابتدا این ماهیچه را به یک طرف میکشاند و بعد به طرف دیگر و همزمان دم خود را از یک طرف به طرف دیگر حرکت میدهد و به این ترتیب به جلو حرکت میکند ماهیها برای حرکت به سمتهای راست و چپ و همچنین بالا و پایین از بالههای خود استفاده میکنند.
رشد ماهيها : رشد ماهيان و عواملي كه روند رشد تحت تأثير آنهاست براي پرورش دهنده ماهي ، در درجه اول اهميت قرار دارند ، زيرا حداكثر رشد ماهي در حداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلي اوست .
ماهي جانوري خونسرد است و جهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژي نيست ، بدين لحاظ ، يك ماهي نسبت به يك جانور خونگرم ، از لحاظ تبديل مواد غذايي به پروتئين بدن ، از كارآيي و استعداد بيشتري برخوردار است .
تغذيه ماهيان انرژي مورد نياز ماهي از غذا تأمين ميشود ، بهر حال اين انرژي در اصل از خورشيد توليد مي شود . انرژي خورشيد به وسيله گياهاني كه براي ساختن كربوئيدرات ها، انرژي مصرف مي نمايند، به غذا تبديل مي گردد. جانوران اين گياهان را خورده و انرژي ذخيره شده را جهت انجام فعاليت هاي خود مورد استفاده قرار مي دهند ، بنابراين گياهان بعنوان توليدكنندگان اوليه مواد غذايي شناخته شده اند ، كه اين مواد به صور ديگر تبديل مي گردد و سپس در اختيار ماهيان قرار مي گيرد. در زير بطور فشرده نيازهاي غذايي ماهيان مورد اشاره قرار مي گيرد.
تركيبات معدني ماهـيان از مـواد مـعدني بيشماري استفاده مي نمايند كه عناصر ذيل ضرورت بيشتري براي آنان دارد كه عبارتند از : كلسيم ، فسفر ، سديم ، موليبدن ، كلر، منيزيم، آهن، سلينيوم، يد، منگنز، مس، كبالت و روي كه عوامل ياد شده از طريق محصولات جنبي كشتارگاهها همچون پودر ماهي در اختيار ماهيان قرار مي گيرد.
تركيبات آلي كه خود شامل مواد زير هستند: پروتئين ها
پروتئين ها تركيبات آلي پيچيده اي هستند كه از واحدهاي اسيد آمينه ساخته شده اند و از طريق اسيدهاي ديواره روده به داخل خون جذب و يا جهت توليد انرژي مي سوزند. منابع گياهي و غالباً حيواني در تأمين پروتئين مصرفي ، در جيره غذايي مصرفي ، تغذيه مصنوعي پرورش دهندگان گنجانده مي شود. چربيها
اين مواد از واحدهاي اصلي به نام اسيدهاي چرب تشكيل مي شوند . اطلاعات در مورد جزئيات نياز ماهي به چربي در دست نيست، لذا در غذاهاي ويژه مصنوعي اهميتشان در درجه دوم قرار دارد. ئيدرات هاي كربن
اين مواد شامل گروه وسيعي از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترين ئيدرات هاي كربن، قندها و پيچيده ترين آنها پلي ساكاريدها است . اين مواد غالباً در تغذيه مصنوعي ماهياني به كار مي رود كه از طريق آنزيم آميلاز، قادر به بهره وري از محصولات گياهي هستند. ويتامينها : براي سلامت ماهي ضروري و شامل دو دسته اند
محلول در آب كه شامل موارد زير هستند:
الف) تيامين كه در غلات و حبوبات و سبزيجات و خميرترش (Yeast) و بافت حيواني يافت مي شود و كمبود آن باعث كمي رشد و تشنج ها است.
ب) پيريدوكسين، كه در خمير ترش، غلات وحبوبات موجود است و كمبود آن كم خوني ماهي را به دنبال دارد.
ج) اسيد اسكوربيك كه در سبزيجات و بافت حيواني موجود و كمبود آن باعث خونريزي بافتها مي شود.
محلـول در چربي كه خود شامـل ويتامين هاي A-D- KوE مي باشد الف) ويتامين A در روغن ماهي موجود و از طريق گنجاندن پودر ماهي در جيره غذايي تأمين مي شود. ب) ويتامينD از طريـق تأثير نور ماوراء بنفـش در پوست ماهي ساخته مي شود و كمبود آن اختلال در فرآيند استخوان سازي را باعث مي شود. ج) ويتامين E و K در بافت گياهي و سبزيجات موجود و كمبود آنان باعث كم خوني و اختلال در انعقاد خون مي گردد.
عوامل زير نيز در رشد ماهيان آب شيرين از اهميت برخوردارند : چه در آب شيرين و چه شور ماهي بدليل خونسرد بودن ، ميزان فعاليت بدنش با افزايش حرارت بسرعت زياد مي شود، لذا هرچه درجه حرارت بيشتر، انرژي بيشتري مورد نياز ماهي است . بطور معمول در نقاط گرمسير نسبت به نقاط سردسير رشد ماهيان آب شيرين بيشتر است.
جريان آب :ماهيان آب شيرين در صورتيكه در آبي با جرياني سريع نگهداري شوند، نسبت به موقعيكه در يك استخر بسر مي برند، مجبور هستند كه براي شنا كردن و موضعگيري در مقابل جريان آب ، انرژي بيشتري مصرف نمايند.
اندازه بدن : ميزان سوخت و ساز يك ماهي كوچك بالاتر از ميزان مزبور در يك ماهي بزرگ است . بنابراين در عرصه تكثير و پرورش آبزيان، عملاً معلوم شده كه ماهي كوچك ، برحسب واحد وزن بدن به غذاي بيشتر نياز دارد.
ساير عوامل: افزايش مستمر و ممتد فعاليت بدني يا سوخت و ساز ، نياز به انـــرژي يك ماهي را ترقي ميدهد. اينگونه افزايش عمدتاً نتيجه عواملي هستند كه به عوامل فشار مشهورند كه شامل ازدحام ، سطوح پائين اكسيژن ، آلودگي ، ميزان هاي آمونياك ، همگي عوامل فشار موجود در عرصه تكثير و پرورش محسوب ميگردند كه ميزان نياز به انرژي را افزايش داده و قادرند بطور نامطلوبي بر ميزان رشد تأثير بگذارند.
استحصال تخم و بچه ماهي: در صنعت تكثير و پرورش آبزيان ، واژه تخم يا بچه ماهي به مراحل جواني حيوان مورد استفاده جهت ماهيدار نمودن استخرهاي پرورش ماهي اطلاق ميگردد. تهيه و تأمين بچه ماهي در زمينه پرورش ماهيان تحت تأثير وجود اختلافي مهم بين رفتار تخم ريزي گونه هاي مختلف ماهيان قرار دارد. به عبارت ديگر برخي از انواع ماهيان آب شيرين از روي ميل در استخرهاي پرورش ماهي تخمريزي ميكنند و تأمين تخم به راحتي صورت ميگيرد و برخي در كارگاه تخم ريزي ميكنند.
بهترين نوع ماهي شناخته شده كه به سهولت در استخر تخمريزي مينمايند ، ماهي تيلاپيا است. نوع ديگري از سيستم تكثير ماهياني كه در آب شيرين استخرها به حد بلوغ و تخمريزي و بهرهبرداري ميرسد ماهي قزلآلا است. البته وجه تمايز آن با ماهيان ديگر آب شيرين ، در استفاده از استخرهاي بتوني بوده كه ويژه اينگونه ماهيان است. در صورت عدم استفاده از اين گونه استخرها لازم است در شرايط حوضچه تخمريزي ماهيان قزلآلاي مولد از استخر برداشته و با استفاده از دست ، از طريق وارد آوردن فشار بر روي بدن ماهي تخم كشي صورت و سپس تخمهاي بارور شده را به خارج از حوضچه ( استخرهاي غيربتوني ) هدايت كرد.
آب:منـشاء آب شـيرين جـهت پرورش ماهيان، بارندگي است كه با توجه به موقعيت جغرافيايي و آب و هوايي محل تغيير ميكند. چشمهها و چاهها در اثر نفوذ آب باران در زمين بوجود آمدهاند كه جهت پرورش و تكثير ماهيان مورد بهرهبرداري قرار ميگيرند. گاهي نيز از هرز آبهاي جمع شده در زمينهاي شيبدار با منشاء باران در تكثير و پرورش استفاده ميگردد. مردابها، درياچهها و رودخانهها منابع ذخيره هرز آبها هستند.
براي يك استخر پرورش ماهي ، نيازمند يك مقدار آب اوليه جهت آبگيري متناسب با حجم مورد نياز استخر هستيم. مقدار آب مورد نياز براي پرورش ماهي در آبهاي شيرين از مجموع عوامل زير تعيين ميگردد:
الف) حجم استخر در شروع دوره پرورش ماهي
ب ) تلفات نفوذي در طول دوره پرورش ماهي
ج ) تلفات تبخيري در طول دوره پرورش ماهي
در صورتيكه كل آب شيرين مورد استفاده جهت پر كردن استخر در مواقعي از سال براي تأمين آب استخر كافي نباشد، ساختن يك مخزن ذخيره آب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبي ، آب را جهت زمان خشكسالي و كم آبي ذخيره و استفاده نمايند. اگر استخر به شكل مربع مستطيل باشد با در هم ضرب كردن دو ضلع و ارتفاع كل آب مورد نياز برآورد ميشود. ارتـفاع × عــرض × طــول كــه تـعــيين ارتــفاع از طــريــق تـخـمين ميانگين عمق آب صورت ميگيرد كه بصورت ارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است .
كارگاههاي پرورش ماهي:
مديريت اينگونه استخرها مستلزم تأمين آب كافي و هنر ايجاد شرايط مطلوب محيطي لازم براي حداكثر رشد و حداقل ميزان مرگ و مير جمعيت ماهيان موجود در استخر است. ورود آب به استخر از طريق يك ورودي تحت كنترل انجام ميگيرد كه هدف از آن تأمين جريان مرتب و قابل تنظيم آب ممانعت از فرار ماهيان و جلوگيري از ورود گونههاي نامطلوب به داخل استخر ميباشد. ايـن آب از طـريق يـك خروجي قابل كنترل به نام مانك (Monk) از استخر خارج ميگردد و به توليد كننده امكان ميدهد كه هرگونه لايه آب موجود در كف استخر را كه احتمالاً كيفيت آن پايين آمده و بايستي با آب تازه تعويض گردد را تخليه سازد.
دستورالعملهاي عمومي در رويه پرورش ماهيان آبهاي شيرين: در اين خصوص پرورش دهندگان ماهي ميتوانند از محيطهاي آبي و تسهيلاتي استفاده كنند كه براي پرورش كپور و ديگر گونههاي ماهي آبهاي شيرين مناسبترند ، تا براي ماهيان قزلآلا، و فنون اين كار در حال حاضر كاملا مرسوم و رايج است. ايجاد استخرهاي ماهي در اصل رويهاي از آبزدايي و كنترل منظم مناطق باتلاقي با استفاده از سدهاي ساده كه به تدريج استخرهايي مناسب توليد ماهي در كنار آن ايجادشد، ريشه گرفته است. از لحاظ فني كليه گونههاي ماهي آب شيرين را ميتوان پرورش داد و اين بسته به انتخاب بازار است. در ذيل برخي از مسايلي كه در رويههاي پرورش و تكثير ماهيان آب شيرين بايد بدانها توجه داشت مد نظر قرار ميگيرد:
ضد عفوني استخر : استخرها كه در اندازههاي متفاوتي هستند ( از 100 متر مربع براي تخمريزي گرفته تا بيش از 10 هكتار براي پرورش ماهيان استخرهاي نمونه يا در زمين حفر ميشوند و يا بوسيله پشتههاي خاكي ساخته ميشوند كه در هر حال بايد قابل زهكشي باشند و اين كار معمولاً بوسيله سيستم ( مانك ) صورت ميگيرد . بهترين و ارزانترين روش ضد عفوني استخرها خنگ گذاشتن و به آيش در آوردن آن است .
تخمريزي: بطور معمول ماهيان آب شيرين در دماي حدود 22 درجه سانتيگراد تخم ريزي ميكند و استخرهاي تخم ريزي در آغاز ماه مه ، هنگامي كه حرارت آب به سرعت زياد ميشود ، آماده ميگردند . در استخرها بذر علف افشانده ميشود يا گياهان ديگر امكان رويش مييابند ، بطوري كه رستنيهاي مناسب موجود باشد ، تا تخمها به آنها بچسبند. استخرها در اكثر اوقات سال ، خـالي هستند امـا درست قـبل از تخمريزي از آب پر ميشوند و فرصت گرم شدن مييابند. آنها تنها وقتي مورد استفاده قرار ميگيرند كه درجه حرارت آبشان بالاي 18 درجه سانتيگراد باقي بماند . ماهيهاي توليد مثل كننده آب شيرين در دستههايي شامل 2 نر و يك ماده انتخاب ميشوند. نرها به سادگي شناسايي ميشوند. به اين ترتيب كه وقتي كه حفره شكمي آنها به آرامي فشار داده شود، اسپرم از منفذ آن خارج ميشود. مادهها در اين زمان به واسطه حفره شكمي متورم و منفذهاي برجسته قابل تشخيصاند ماهي كپور معمولاً در 4 سالگي بالغ ميشود ، گر چه نرهاي آن ميتوانند زودتر بالغ شوند. دستههاي ماهيان بلافاصله بعد از آبگيري استخر ، وارد آن ميشوند و تخمريزي بعد از حدود 36 ساعت صورت ميگيرد. مادهها روي گياهان مركز استخر تخم ميريزند و هر ماهي حدود 000ر100 تخم به ازاء هر كيلوگرم از وزن بدن توليد ميكند. ماهيهاي توليد مثل كننده را پس از تخم ريزي بلافاصله از استخر بيرون ميآورند تا تخمها را نخورند.
مراحل لاروي : معمولاً تخم ماهيان آب شيرين از جمله كپور پس از گذشت 100 “درجه روز” (يعني 4 روز در دماي 25 درجه سانتيگراد) سرباز ميكند. لاروها به طول 5 ميليمتر هستند و تنها يك كيسه غذايي كوچك با خود همراه دارند. هنگام آماده سازي استخر تخمريزي يا نزديك به اين زمان ، استخرهاي نوزاد پروري بزرگتر از استخرهاي تخمريزي هستند و بايد حدود 2/1 متر عمق داشته باشند. اين استخرها اختصاصاً براي توليد لارو بكار ميروند و بايد تنها حاوي مواد غذايي در چنان اندازه و كيفيتي باشند كـه مـناسب تـغذيه لاروهـا بـاشند. بـراي پرورش پلانكتونهاي حيواني غذايي در استخرها كود آلي يا شيميايي ميپاشند. انتخاب بين كودهاي آلي و غير آلي صورت ميگيرد و كودهاي آلي طبيعي مورد استفاده معمولاً از كودهاي حيواني نظير كود گاو يا اسب هستند . اين مواد را ميتوان به ميزان 1 كيلوگرم در متر مربع بصورت جامد يا مايع ، ترجيحاً در حالت تجزيه كامل كه سطح آمونيم به حداقل ميرسد بكار گرفت. ( سطح آمونيم بسته به طبيعت خاك استخر و سطح موجود مواد تغذيهاي در استخر كاملاً متغير است). هنگام كودپاشي دقت زيادي بايد مبذول داشت تا كود بيش از حد افزوده نشود و حالت بياكسيژني رخ ندهد. به جاي كوددهي گسترده و يك جا، چه بهتر كه اين كار طي چندين نوبت هر چند هفته يك بار در طول تابستان صورت گيرد.
كودهاي غير آلي را ميتوان به جاي كود آلي بكار برد. كودهاي آلي مواد تغذيهاي جلبكي را در سطح قابل پيشبينيتري فراهم مينمايند. در استخرهاي عادي كه داراي مقدار مناسبي خاك در كف هستند ، احتمال دارد كه فسفر ، مواد مغذي را محدود كند كه براي جلوگيري از اين وضع ، از سوپر فسفاتها استفاده ميگردد. شكل رايجتر كودپاشي ، استفاده از تركيب نيتروژن، فسفر و پتاسيم به نسبت 10÷10 ÷ 10 به ميزان 10 كيلوگرم در هكتار ، كمي ديرتر در سال ميتوان بكار گرفت. پس از آنكه كود آلي يا شيميايي افزوده شد و پلانكتون كافي در استخر بوجود آمد لاروهاي تازه سر از تخم درآورده به آن وارد ميشوند. رشد در اين زمان سريع است و لاروها را بايد به منظور جلوگيري از كاهش ميزان رشد كه در اثر ازدحام بيرويه ايجاد ميشود ، پراكنده و كم جمعيت كرد. بطور معمول لاروها را براي بقيه فصل در استخر نگاه ميدارند. همچنين ممكن است در صورت كند بودن ميزان رشد ( كه از طريق نمونه برداري با تور كنترل ميشود) از تغذيه كمكي استفاده گردد. در صورتيكه درجه حرارت مناسب باشد، ممكن است ماهيان كليه غذاهايي را كه بطور طبيعي توليد شده مصرف كنند. غذاهاي گندلهاي شكل كه توسط كارخانجات تجارتي توليد ميشوند معمول ترين غذاي ماهيان آب شيرين از جمله كپور هستند. اين مواد از لحاظ غذايي متناسب با نيازهاي ماهي ساخته شدهاند و ميتوان آن را با دست به آنها داد، يا به كمك ابزار اتوماتيك يا تغذيه كنندهها مورد استفاده قرار داد. در صورتيكه هوا به اندازه كافي گرم باشد ميتوان بطور واقعبينانه انتظار داشت كه تا پايان تابستان وزن ماهيان 50 تا 100 گرم باشد. در اينجا بايد بر اهميت بالا بودن دماي محيط تأكيد كرد، زيرا پايين بودن درجه حرارت سبب ميشود كه آهنگ رشد كند يا نابود گردد. حداقل دما براي رشد مناسب ، 18 درجه سانتيگراد است، در حالي كه دماي 25-23 درجه سانتيگراد ايدهآلي را براي تبديلات غذايي و رشد بوجود ميآورد. اهميت درجه حرارت به قدري است كه استفاده از صفحات خورشيدي ، تونلهاي پلي تيني گلكاري شده يا ايجاد پوشش بر روي استخر ، به منظور افزايش درجه حرارت براي بالا بردن آهنگ رشد ، باز هم اقتصادي و بصرفه است.
كنترل بيماري : كنترل بيماري تا حد زياد مسئلهاي است مربوط به بهداشت استخر. استخرها حتيالامكان بايد در طول زمستان ، خشك نگه داشته شوند و با آهك زنده ، فرمالين يا سود سوزآور ضد عفوني گردند. ماهيان توليد مثل كننده هميشه بايد از بچه ماهيها و ماهيان در حال رشد بزرگتر و جدا نگاه داشته شوند. ماهيان بايد بخاطر انگلها يا ساير علائم بيماري بطور مكرر در فصل رشد و ترجيحاً حداقل ماهي يك بار بطور كامل معاينه شوند و اگر بيماري آنان محرز گرديد، سريع و بطور موثر درمان شوند. دقت در انتخاب ماهيان توليد مثل كننده اهميت فراواني دارد تا در درجه اول موجب انتقال بيماري به مزرعه نشوند.
كنترل شكارچيان : كنترل شكارچيان ( عمدتاً پرندگان و حشرات آبزي) ، بيشتر با پيشگيري از ورود آنان تا نابود ساختن آنها بايد فراهم گردد. گرين هاوسها واقعاً در مقابل شكارچي مقاوم هستند. مسئله عمده ديگر بويژه در اواخر فصل كه گرماي آب بيشتر و محصول ماهي موجود در آب بالاست. آلودگي استخر بوسيله خود ماهيان ميباشد. در اين حالت اكسيژن مورد نياز ضايعات دفع شده از ماهي ، و همچنين مصرف اكسيژن توسط ماهيان در حال رشد ، سبب كاهش ميزان اكسيژن محيط ميگردد. براي مقابله با اين موضوع ميتوان آب را در طول شب كه ميزان اكسيژن در پايينترين حد خود است ، هوا داد ، يا آب آن را بطور دائم عوض كرد، گرچه مورد اخير با اتلاف حرارت آب همراه است.