مقدمه
رتینول یا ویتامین A یکی از ویتامینهای محلول در چربی میباشد. ویتامین A از ترکیباتی به نام رتینوئیدها ساخته میشود که فرمهای فعال ویتامین A هستند و در طبیعت به چند صورت موجود میباشند. در طبیعت موادی به نام پیش سازهای ویتامین A وجود دارد که بتا کاروتن از آن جمله است. بتا کاروتن ترکیبی است که در بدن شکسته شده و به ویتامین A تبدیل میشود.
چون ویتامین A محلول در چربی است جذب آن در رودهها به هضم چربیها بستگی دارد. از این رو کسانی که در هضم چربیها مشکل دارند مثل مشکلات صفراوی ، باید میزان بیشتری ویتامین A دریافت کنند. به دلیل اینکه ، این ویتامین محلول در چربی است و قابلیت ذخیره شدن در کبد و بافتهای چربی را داراست و میتواند در زمان کمبود مصرف مورد استفاده قرار گیرد.
ساختمان شیمیایی
از نظر شیمیایی ویتامین A یک الکل نوع اول پلی اتیلنیک است. زنجیر کربنی آن دارای 4 اتصال دوگانه است که به یک حلقه شش ضلعی به نام بتا یونون منتهی شده است. این حلقه دارای یک اتصال دوگانه بین کربنهای آلفا و بتا بسبت به زنجیر کربنی میباشد. ویتامین A از مشتقات کربورهای ترپنی است و این کربورها خود از پلیمریزه شدن هیدروکربور سیر نشده به نام ایزوپرن حاصل میشوند. این ویتامین دارای تعداد زیادی ایزومرهای هندسی سیس و ترانس میباشد ولی همگی ایزومرهای فوق در طبیعت وجود ندارند و حتی از طریق مصنوعی نیز تولید نشدهاند.
کاروتنها یا پرو ویتامینهای A
کاروتنها از گروه رنگدانههای کاروتنوئیدی مشتق میشوند. کاروتنوئیدها به رنگ قرمز و نارنجی میباشند و از نظر شیمیایی عبارتند از: هیدروکربورهایی با فرمول خام C40H56 که فرمول گسترده آنها از یک زنجیر کربنی که دریک یا دو انتها به یک حلقه 6 ضلعی منتهی شده است. چگونگی واکنشهایی که باعث تبدیل کاروتن به ویتامین A میشود شناخته نشده است.
فتوسنتز پدیدهای است که در گیاهان سبز و جلبکهای سبز- آبی رخ میدهد. رنگ سبز این گیاهان به نوع واکنشهای فتوسنتزی آنها وابسته است. رنگدانههای مسئول این رنگها در این موجودات عامل اصلی جذب انرژی نوری خورشیدند. از مهمترین رنگدانهها در فتوسنتز ، سبزینه موجود در گیاهان سبز است. در گیاهان انواع مختلف کلروفیل وجود دارد که بر حسب ساختارشان به نام کلروفیلهای c , b , a و غیره نامگذاری شدهاند.
کاروتنوئیدها با رنگهای قرمز ، زرد و بنفش و فیکوبیلینها با رنگهای آبی و قرمز دو دسته مهم دیگر از رنگدانههای فتوسنتزی هستند. دو نوع کاروتنوئید در کلروپلاستها وجود دارد. کاروتنها پیشساز ویتامین A در جانوراناند و گزانتوفیل. هر دو ساختار هیدروکربنی با پیوندهای مضاعف دارند. در فتوسنتز اکثرا انرژی خورشیدی جذب شده و بوسیله کاروتنوئیدها (در طول موج 470 تا 520 نانومتر) به کلروفیل انتقال داده میشود. همین رنگدانهها اساس ساختار فتوسیستمهای II , I را تشکیل میدهند.
کلروفیلها
کلروفیلها رنگیزههای سبز و فعال فتوسنتزی موجود در کلروپلاستاند که به انواع متنوع c , b , a , e , d شناخته شدهاند. تمام گیاهان فتوسنتز کننده دارای کلروفیل a هستند ولی وجود کلروفیل کمکی مثل d , c ,b بستگی به نوع گیاه دارد. در بعضی جلبکها کلروفیل b وجود ندارد و به عوض آن کلروفیل c یا d دیده میشود. کلروفیل a به رنگ آبی مایل به سبز و محلول خالص کلروفیل b به رنگ سبز متمایل به زرد است. طیف جذبی کلروفیل a با b تفاوت دارد و بر حسب نوع پروتئینی که با آنها ترکیب شده فرق میکند.
ساختار شیمیایی کلروفیل
ساختمان کلروفیل با بخش آهندار هموگلوبین خون جانوران شباهت دارد. ساختار شیمیایی کلروفیل به این ترتیب است که در مرکز مولکول کلروفیل یک اتم منیزیم قرار دارد که به چهار شبکه کربنی موسوم به چهار حلقه پیرولی متصل است و قسمت حلقوی (پورفیرین) سر مولکول آن را تشکیل میدهد. در محل کربن شماره 7 این هسته پورفیرینی یک زنجیره بلند کربنی بنام زنجیر فیتولی اتصال دارد که قسمت دوم مولکول را میسازد. هسته چهار پیرولی یا سر مولکول کلروفیل قطب آبدوست و زنجیر فیتولی یا دم کلروفیل قطب آب گریز (یا چربی دوست) آن را تشکیل میدهد و به همین جهت کلروفیل و مولکولهای نظیر آن را ترکیبات دوپسند مینامند.
کاروتنوئیدها
کاروتنوئیدها ترکیباتی لیپیدی هستند که به مقدار زیاد در جانوران و گیاهان به رنگ نارنجی تا ارغوانی یافت میشوند.
کاروتن
نخستین ترکیبات کاروتنوئیدی که توسط واکنرود (در سال 1831) شناخته شد و از ریشه هویچ استخراج گردید، بتا β کاروتن است. β کاروتن وقتی به دو نیمه مساوی تقسیم شود دو مولکول ویتامین A میسازد که ویتامین A پس از اکسایش به رتینال یا رنگیزه گیرنده نور در چشم انسان تبدیل میگردد. الکترونهای رتینال موجود در یاختههای گیرنده شبکیه چشم با جذب فوتونهای نور برانگیخته شده تغییراتی را در غشای یاختهها بوجود میآورد و منجر به تحریک گیرندههای عصبی میشود. رتینال فوتونهایی را که انرژی متوسطی دارند و طول موج آنها بین 400 تا 700 نانومتر یعنی همان طیف نور مرئی است جذب میکنند.
گزانتوفیلها
کاروتنوئیدها از کربن و هیدروژن تشکیل شدهاند. کاروتنوئیدها علاوه بر کربن و هیدروژن ، اکسیژن نیز دارند (فرم اکسید شده کاروتنوئیها) گزانتوفیل خوانده میشوند که خیلی بیش از کاروتنها و به میزان 2 برابر آنها در گیاهان یافت میشوند.
ساختار شیمیایی کاروتنوئیدها
هر مولکول کاروتنوئید یک زنجیره بلند هیدروکربنی اشباع نشده شامل دو نیمه یا دو قسمت است که توسط یک پیوند مضاعف بهم متصلند. هر نیمه مولکول از چهار واحد ایزوپرین تشکیل شده است. β (بتا) کاروتن دو حلقه آنیونی β یکسان در دوانتهای زنجیره هیدروکربنی دارد. در حالی که α کاروتن یک حلقه آنیونی α و یک حلقه آنیونی β (بتا) دارد.
اهمیت کاروتنوئیدها
علاوه بر نقش فیزیولوژی کاروتنوئیدها در ارتباط با ویتامین A وتاثیر آن در قوه بینایی جانوران ، امروزه اهمیت آنها در گیاهان روشن شده است. این رنگیزهها در خارج از ماده زنده دارای فلوئورسانس نیستند ولی باعث ایجاد این پدیده در کلروفیل a میشوند. از این رو طول موجهایی از نور را که کلروفیل a قادر به جذب آنها نیست جذب نموده و به آن منتقل میسازند. از طرف دیگر بعضی از پژوهشگران معتقدند که کاروتنوئیدها طول موجهایی از نور را که باعث اکسایش نوری کلروفیل میشوند جذب میکنند و بدین ترتیب کلروفیل را محافظت مینمایند.
فیکواریترینها و فیکوسیانینها
فیکواریترینها و فیکوسیانینها از دیگر رنگیزههای کمکی هستند که به دستهای از پروتئینهای مرکب به نام بیلیپروتئینها تعلق دارند.گروه پروستتیک این بیلی پروتئینها ، فیکوبیلین خوانده میشود که قویا به قسمت پروتئینی متصل است. این بخش در حلالهای آلی ، نظیر کلروفرم حل میشود. از این رو مطالعه آن بطور مجزا و خالص دشوار است. فیکواریترینها به رنگ سرخ در جلبکهای سرخ و فیکوسیانینها به رنگ آبی در جلبکهای آبی همراه با رنگیزههای کلروفیل و کاروتنوئید به انتقال انرژی به کلروفیل α کمک میکنند.
ساختار شیمیایی
این رنگیزهها نیز مثل کلروفیلها از چهار حلقه پیرولی تشکیل شدهاند. اما چهار حلقه پیرول بطور زنجیرهای بهم متصلاند. از این گذشته فیتول و منیزیم ندارند. این رنگیزهها در یاختهها به پروتئین متصلاند. هر دو نوع فیکوبیلین فوق در جذب نور و فتوسنتز موثرند. فیکواریترین بویژه نور سبز را در جهت انجام فتوسنتز جذب میکند و بهمین علت نیز جلبکهای سرخ میتوانند در ژرفای آبها زندگی کنند. زیرا نور سبز کمتر جذب مولکولهای آب میشوند و در نتیجه بیشتر نفوذ میکند.
عملکرد ویتامین A
ویتامین A یکی از ویتامینهای بسیار مهم است و در بسیاری از فعالیتهای حیاتی بدن نقش دارد. از آن جمله: ویتامین A در رشد و نمو مؤثر است. ویتامین A در کیفیت بینایی مؤثر است. ویتامین A نقش اساسی در حفظ بافتهای مخاطی بدن (مثل لایههای مخاطی اندامهای گوارشی) دارد. ویتامین A در دستگاه ایمنی بدن و در تولید مثل مؤثر است. ویتامین A در بدن بوسیله مواد حمل کننده پروتئینی منتقل و به مکانهای مورد نیاز ارسال میشود . در صورتی که فردی کمبود شدید پروتئین داشته باشد مثل کودکان مبتلا به سوء تغذیه شدید ، عوارض کمبود ویتامین A در وی ظاهر میگردد.
اعمال ویتامین A
ضد شب کوری و ضعف قوه بینایی است و در معالجه بسیاری از اختلالات چشمی مؤثر است.
مقاومت بدن را در مقابل عفونت مجاری تنفسی زیاد مینماید.
مدت بیماری را کوتاه میسازد.
لایه خارجی بافتها و اندامهای بدن را سالم نگاه میدارد.
برای رشد استخوانهای محکم ، پوست ، مو ، دندانها و لثههای سالم ضروری است.
در موارد استعمال خارجی به بهبود آکنه ، زرد زخم ، کورک و دمل کمک میکند.
در معالجه نفخ و اتساع بعضی از اعضای بدن و ازدیاد فعالیت غده تیروئید مؤثر است.
منابع ویتامین A
این ویتامین به فرم اصلیاش فقط در مواد غذایی حیوانی موجود است. ویتامین A به مقدار زیاد در جگر وجود دارد. درتخم مرغ میزان محدودی از آن یافت میشوند و شیر و لبنیات منابع خوب ویتامین A هستند . پیش سازهای ویتامین A یعنی کاروتنوئیدها که در بدن به ویتامین A تبدیل میشوند، که در سبزیجات با رنگ سبز تیره مثل سبزی خوردن و اسفناج، در سبزیجات نارنجی رنگ مثل هویج و کدو حلوایی و میوههای به رنگ نارنجی مثل پرتقال و گرمک وجود دارد.
عوارض کمبود ویتامین A
از آنجا که یکی از نقشهای اساسی ویتامین A در بینایی میباشد کمبود آن منجر به عارضهای به نام شبکوری می شود. ویتامین A در رشد نیز مؤثر است و کمبود آن منجر به اختلال در رشد استخوانها میشود. همچنین با کمبود آن ، ایمنی در برابر عفونت کاهش مییابد و کم خونی عارض میشود. به دلیل تأثیر آن در تولید مثل ، کمبود ویتامین A منجر به عدم رشد مناسب جنین و سقط خود به خود میشود.
به دلیل تأثیر آن بر حفظ بافت مخاطی در صورت کمبود آن بافتهای مخاطی بدن که دستگاه گوارشی ، تنفسی ، ادراری و تولید مثل را از ورود میکروبها محافظت میکنند، تغییر شکل داده و بدن در معرض عفونت قرار میگیرد. در اثر کمبود ویتامین ، لایه مخاطی چشم حالت شفاف خود را از دست داده و در صورت ادامه کمبود دریافت ، خصوصا در کودکان مبتلا به سوء تغذیه شدید ، کوری عارض میشود. که خوشبختانه در کشور ما کمبود تا این حد مشاهده نمیشود.
نقش ویتامین A در شبکیه چشم
ویتامین A را رتینول نیز مینامند و این به علت نقش مهمی است که این ویتامین در شبکیه چشم و خصوصا در عمل بینایی در غروب آفتاب و در تاریکی به عهده دارد. در شبکیه چشم ویتامین A به شکل آلدئیدی یعنی رتین و یا رتینال وجود دارد. رتینال به کمک یک واکنش آنزیمی احیا گردیده و به رتینول تبدیل میشود و به عکس رتینول در اثر اکسیداسیون قابل تبدیل به رتینال است. 1
ویتامین A در حفظ بینایی خوب، سلامت پوست و غشاهای مخاطی مهم و مفید است. همچنین تحقیقات نشان می دهد كه این ویتامین برای عملكرد سیستم ایمنی بدن ضروری است. ویتامین A همچنین برای رشد، تشكیل استخوان، تولید مثل و بهبود زخمها مؤثر و مفید است. كبد می تواند نیاز یكساله بدن به این ویتامین را به صورت ذخیره در خود نگه دارد. اگر فرد بیمار شود یا دچار عفونتی شود، این ذخیره سریعاً قابل استفاده است.
موارد استفاده
آكنه و پسوریازیس: داروهای شامل ویتامین A در از بین بردن آكنه و پسوریازیس موفق بوده اند. اخیراً داروی جدید دیگری از ویتامین A ساخته شده است كه باعث كمتر شدن چروك و آثار زخم پوست شده و آنها را كوچك و ناچیز می كند همچنین از تشكیل چروك جدید نیز جلوگیری می كند.
سیستم ایمنی: تحقیقات نشان می دهد كه ویتامین A به عنوان یادآور سیستم ایمنی عمل كرده، بدن را در مقابل بیماریها و عفونتها، مخصوصاً عفونتهای ویروسی حمایت می كند.
بهبود زخم: وقتی كه بافت و پوست جدید در حال تشكیل است، بدن در كنار سایر مواد مغذی نیاز به ویتامین A نیز دارد.
سرخك: مرگ و میر ناشی از این بیماری را در بین شیرخواران كاهش می دهد.
همچنین در درمان شب كوری و هیپركراتوزیز استفاده می شود.
منابع غذایی
شما می توانید مكمل ویتامین A طبیعی را كه به صورت رتینول یا رتینیل پالمیتات است خریداری كنید. همه اشكال ویتامین A به راحتی قابل جذب هستند. قرصها و كپسولهای موجود ۱۰۰۰۰، ۲۵۰۰۰ و ۵۰۰۰۰ واحد هستند. پزشك در انتخاب میزان ویتامین A مصرفی به شما كمك می كند. بیشتر مولتی ویتامینها حاوی میزان مجاز توصیه شده برای ویتامین A هستند. اگر شما از مولتی ویتامین استفاده می كنید، احتمالاً بیشتر از میزان توسط مورد نیاز، ویتامین A دریافت كرده اید. بدون مشورت با پزشك هرگز بیشتر از ۲۵۰۰۰ واحد روزانه (۱۰۰۰۰ واحد برای بچه ها) مصرف نكنید.
در بیشتر موارد استفاده از بتاكاروتن كه پیش ساز ویتامین A است، جایگزین مطمئنی برای ویتامین A میباشد. بر خلاف ویتامین A، بتاكاروتن محلول در آب است و در بدن ساخته نمی شود، بنابراین مصرف مقدار زیاد آن بدون خطر است. بتاكاروتن جایگزین خوبی برای ویتامین A در بچه ها و بزرگسالانی که دچار بیماری كبدی و كلیوی هستند و زنان حامله است.
نحوه مصرف
ویتامین A محلول در چربی است و برای جذب نیاز به رژیم غذایی حاوی چربی دارد. مكملهای ویتامین A باید همراه با غذا و یا با فاصله كوتاهی بعد از غذا مصرف شود.
موارد احتیاط
خانمهای حامله نباید از مكملهای ویتامین A استفاده كنند زیرا باعث نقایص مادرزادی در جنین میشود. همه ویتامین هایی كه در این دوره استفاده می شوند حاوی مقداری ویتامین A هستند و مصرف هر مقدار بیشتری برای جنین خطرناك است.
مصرف زیاد ویتامین A برای بدن سمی و حتی كشنده است. معمولاً میزان ویتامین A دریافتی از رژیم غذایی آنقدر زیاد نیست كه باعث مسمویت شود، اما مصرف مكملهای ویتامین A بدون نظر پزشك توصیه نمی شود.
ویتامین A در انواع مختلفی از فرمولهای ویتامینی یافت می شود. برای مثال مكملهایی كه با نامهای “فرمول سیستم ایمنی”، “فرمول سرماخوردگی”، “فرمول چشمی”، “فرمول پوستی” یا “فرمول آكنه” موجود هستند همگی حاوی ویتامین A هستند. اگر شما از انواع مختلف فرمولی ویتامین A استفاده كنید خود را در معرض خطر مسمومیت با این ویتامین قرار داده اید.
بعضی از نشانه های مسمومیت با ویتامین A شامل سردرد، خستگی، درد مفاصل و عضلات، خشك شدن و ترك لبها و پوست، چشمهای خشك و تحریك پذیر، تهوع یا اسهال و ریزش مو است.
مصرف الكل، احتمال مسمومیت با ویتامین A را افزایش می دهد. مصرف بیش از ۲۵۰۰۰ واحد از ویتامین A روزانه در بزرگسال و ۱۰۰۰۰ واحد روزانه در بچه ها، چه از غذا و چه از مكملهای این ویتامین می تواند باعث مسمومیت شود. در صورتی كه از آكوتان، رتین – آیا هر داروی مشتق شده از ویتامین A برای درمان آكنه، پسوریازیس یا دیگر مشكلات پوستی استفاده می كنید، مكمل های ویتامین A را مصرف نكنید.
تداخلهای احتمالی
مصرف زیاد ویتامین E باعث می شود كه بدن از ویتامین A بیشتری استفاده كند.
برای استفاده از ویتامین A بدن نیازمند به «روی» است.
كمبود روی می تواند علایمی مشابه با كمبود ویتامین A در بدن ایجاد كند، زیرا بدون حضور روی بدن قادر به استفاده از ویتامین A نیست.
بدن شما برای استفاده از ویتامین A نیازی به مقدار كافی پروتئین دارد. یك فرد بزرگسال باید روزانه حدود ۷ اُز پروتئین و بچه ها حداقل ۴ اُز مصرف كنند.
بعضی از داروها نظیر استروژن و قرصهای خوراکی ضدحاملگی سطح رتینول را در خون افزایش می دهند. اگر شما به طور مرتب از دارویی استفاده می كنید، قبل از مصرف مكمل ویتامین A با پزشك مشورت كنید.1
ویتامین A در سنين رشد در استخوان سازى شركت می كند و به همين علت كودكان در حال رشد، خانم هاى باردار يا شيرده نياز بيشترى به ويتامين A دارند.
ویتامینها ترکیبات آلی هستند که به مقدار خیلی جزئی برای متابولیسم مواد غذایی و اعمال حیاتی بدن و رشد و نمو و تندرستی ضرورت دارند. تغذیه ناقص و رژیم غذایی نامناسب سبب کمبود یا فقدان یک یا چند ویتامین می شود و به بیماری های مختلف مانند بری بری و پلاگر می انجامد. ویتامین ها سبب تسهیل سوخت و ساز بدن، اسید های آمینه، چربی ها و کربوهیدرات ها می شوند و رشد و نمو و ترمیم ” ویتامین A تركيبى است كه در ساختمان پوست، موها ، چشم، دندان و لثه حضور دارد. حضور اين ويتامين سبب عملكرد صحيح و حفظ سلامت اين اعضا مى شود… “سلول های بدن را میسر می سازند.
برخی از ویتامین ها سبب جذب مواد غذایی در روده می شوند و بعضی نیز به عنوان کاتالیزور عمل می کنند. عمل آنها بر روی بافت های اپی تلیال و همچنین استخوان بوده و در مجموع هر کدام از آنها از بروز یک عارضه جلوگیری میکند.
ویتامین ها را به دو دسته مهم ویتامین های محلول در آب و ویتامین های محلول در چربی تقسیم کرده اند. ویتامین E، ویتامین K، ویتامین D، ویتامین A را محلول در چربی و ویتامین C و ویتامین های گروه B را محلول در آب دانسته اند.
علاوه بر مواد معدنی، ویتامین ها نیز مورد نیاز بدن هستند، زیرا بدون حضور آنها در غذا سلامتی و تعادل اعضای بدن ناپایدار می شود و در اعمال حیاتی اختلالاتی ایجاد می گردد و عوارضی بروز می کند که گاه منجر به مرگ می شود. ویتامین ها سوخت و ساز بدن را تنظیم می کنند و تنها کمبود یک ویتامین می تواند تمام بدن انسان را به مخاطره اندازد.
ويتامينها به انواع مختلفى تقسيم مى شوند و هر كدام از آنها وظايف مخصوص به خود را بر عهده دارد. از ميان آنها مىتوان به ويتامين A اشاره كرد. این ويتامين تركيب جادويى است كه در كرم هاى گران قيمت زيبايى پوست و تركيبات جلوگيرى كننده از پيرى و افتادگى ” ويتامين A موجود در منابع حيوانى مانند شير و زرده تخم مرغ به سرعت جذب بدن مى شود… ” پوست به كار مى رود. این طور که گفته می شود، بدن انسان توانايى ساخت ويتامين ها را ندارد. به همين علت اين تركيبات شيميايى كه نقش بزرگى در ساختمان وعملكرد درونى بدن بر عهده دارند بايد به ميزان كافى و مداوم از طريق خوراك روزانه تامين شوند، زيرا بسيارى از فعاليت هاى حياتى بدن تنها با حضور ويتامينها ميسر است.
به علت محلول بودن در چربي، اين ويتامين مي تواند در داخل بدن ذخيره شود. به همین خاطر مصرف بيش از اندازه آن مي تواند موجب مسموميت شود. اين مسموميت خود را به شكل درد مفاصل، هيپركلسيمي، ريزش مو، دل بهم خوردگي، اسهال، استفراغ، بي اشتهايي، تاري ديد، قاعدگي نامرتب، پوسته پوسته شدن پوست، خستگي و سردرد نشان خواهد داد و اين در حالي است كه كمبود اين ماده مغذي مي تواند منجر به عقيمي مردان، شب كوري و … شود.
ویتامین A تركيبى است كه در ساختمان پوست، موها ” منابع گياهى مانند اسفناج در واقع حاوى پيش ساز ويتامين A هستند كه پس از ورود به بدن ابتدا به كبد مى رود و پس از اندكى تغيير، تبديل به تركيب ويتامين A می شود … “
، چشم، دندان و لثه حضور دارد. حضور اين ويتامين سبب عملكرد صحيح و حفظ سلامت اين اعضا مىشود. این ویتامین در سنين رشد در استخوان سازى شركت می كند و به همين علت كودكان در حال رشد، خانم هاى باردار يا شيرده نياز بيشترى به ويتامين A دارند.
ويتامين A موجود در منابع حيوانى مانند شير و زرده تخم مرغ به سرعت جذب بدن مى شود. اما منابع گياهى مانند اسفناج در واقع حاوى پيش ساز ويتامين A هستند كه پس از ورود به بدن ابتدا به كبد مى رود و پس از اندكى تغيير، تبديل به تركيب ويتامين A می شود كه بدن توانايى جذب آن را دارد.
كلاژن تركيبى است كه حضور آن سبب استحكام پوست می شود. ساخت كلاژن با بالا رفتن سن به طور طبيعى كاهش میابد و اين مسئله سبب افتادگى و ايجاد چين و چروك در سطح پوست مىشود. به همين علت ویتامین A تركيب جادويى است كه در كرم هاى گران قيمت زيبايى پوست و تركيبات جلوگيرى كننده از پيرى و افتادگى پوست به كار مىرود.
ويتامين A همچنين نقش مهمى در سيستم بينايى بر عهده دارد. عملكرد صحيح بينايى در محيط هاى كم نور و تاريك نيازمند حضور تركيب اين ويتامين است. كمبود ويتامين A منجر به ضعف بينايى در تاريكى يا مشكل شب كورى می شود. خشكى چشم، خشكى پوست و ريزش شديد موها نيز از پيامدهاى كمبود ويتامين A است. مصرف برخى داروها مانند آنتى بيوتيك ها جذب بسيارى از ويتامين ها از جمله ويتامين A را كاهش مى دهد.1
1 . daneshnameh.roshd.ir
1 . www.razmpa.com
1 . www.hamvatansalam.com