مقدمه :
در اينروزها که نبرد زندگي توام با مشکلاتي و موانع گوناگوني است ، کسي که قوي نباشد در زير اين همه فشار خرد ونا بود مي شود .
آنچه مسلم است هر انساني در برابر فشارهاي زندگي و اتفاقات مختلف هيجان انگيز ، داراي يک قدرت معين و به اصطلاح اطباء داراي يک آستانه تحملي مي باشد وفشارهاي محيطي تا اين حد تحمل براي ايشان خطر ناک است اما چنانچه فشارهاي محيطي از حدتحمل افزون تر شود نقطه تعادل رواني او به هم خورده و به مخاطره مي افتد در واقع زماني که قدرت دفاعي يا نيروهاي سازگاري شخص در کشمکشهاي رواني و رويا رويي با مشکلات زندگي ضعيف باشند تعادل رواني شخص به هم مي خورد .
هيجانات شديد ناگهاني مي توانند عواقب نا گوار زير را به دنبال داشته باشد مانند به خطر افتادن زندگي،خطر مصدوم شدن ، عدم احساس امنيت در زندگي و نا راحتي هاي رواني مخنلف که اغلب آنها دیر علاج مي باشندبنابراين افراد بايدبپذیرند اغلب اتفاقاتي که ما آنها را گوارا يا ناگوار مي پنداريم گذرا بوده وجاودانه نمي باشندو معمولاً قاد ر نيستنتد که مدام همراه ما باشند ودر مقابل آنچه گذرا نيست وبايد بماند خود شخص وسلامتي اوست واگر شخص به چنین آگاهي برسد وهم چنین ايمان او به خدای متعال به حدي باشد که در هر پيشامدي راضي به رضاي حق تعالي باشدو بر قدرت بیکران اوتکیه کندمقاومت او در برابر حوادث مختلف به شدت افزایش می یابد
مواد آرام بخشي که من در اين تحقيق از آنها سخن به ميان آورده ام در واقع مواد آرام کننده در موارد عصبي بوده، درضعف اعصاب و به هم خوردن تعادل شیمیایی واسطه های مغزی موثر هستند.
در مقايسه با داروهاي شيميايي، اين مواد اثر بسيار آرامتر وملايمتر ي ازخود نشان مي دهند و به علت اينکه مواد مؤثره موجود درگياهان دارويي به دليل همراه بودن آنها با مواد ديگر پيوسته از يك حالت تعادل بيولوژيک برخوردار مي باشندلذا اثرات جانبي کمتری به بار مي اورند واز اين رو امتياز وبرتري قابل ملاحظه اي نسبت به داروهاي شيميايي دارند دراين رابطه تنها موارد استثناء گياهان سمي هستند که هرگز نبايد بدون تجويز پژشک مصرف شوند.
داروهاي جديد مخصوصاً داروهاي آرام بخش ومسکن ظاهري آراسته دارند. بيماران با خوردن اين داروهاي خوش ظاهر وبد باطن مدت کمي راحت مي شوند ولي کم کم به آن عادت کرده واسير عوارض آن شده، دچار کمبود مواد غذايي وگرسنگي نامرئي مي گردند .
اما افزايش روز افزون مبتلايان به بيماريهاي رواني که جهان بشريت کنوني را با مشکل تازه اي روبرو ساخته افکار انديشمندان را به خود جلب نموده است. آمارهاي موجود نشان مي دهدکه در دنياي پر سروصداي کنوني بيش از 90% مردم کم وبيش مبتلا به «آزار» هاي عصبي علني ويا مخفي هستند ولو آناني که به نظر کاملاً آرام وساکن وبي آزار وباارده جلوه مي کنند. غالباً در باطن گرفتاريهاي روحي شديدي دارند که فقط علائم بي آزار کوچک وناچيزي از آنها ظاهر مي شود.
تشويش ونگراني وگرفتاريهاي روحي بزرگترين بيماري قرن ماست زيرا هيچ مرضي اکنون تا اين اندازه عموميت ندارد که 90% مردم را شامل باشد.
ميگرن
ميگرن يک بيماري شايع به حساب ميآيد و اکثراً افرادي که به ميگرن مبتلا هستند، دچار حملات مکرر سردرد براي مدت چندين سال ميباشند. سر درد ميگرن معمولاً بصورت ضربان دار بوده که اغلب با تهوع و اختلال در بينائي نيز همراه است. گر چه اکثر موراد ميگرن ميتواند شديد باشد ولي هر سردرد شديدي ميگرن نبوده و گاهي سردرد ميگرن بصورت يک درد خفيف خود را نشان ميدهد.
شيوع ميگرن که در جوامع مختلف متفاوت است ولي حدود 20% افراد در طول عمر خود ممکن است حمله ميگرن را تجربه کنند که نيمي از اين افراد اولين حمله را در سنين کودکي و يا نوجواني تجربه کرده و حدود 3/2 مبتلايان به اين سردرد زنان ميباشند، که احتمالاً بخاطر تأثير هورمونهاي زنانه شيوع ميگرن در آنها بيشتر است. همچنين سردرد ميگرن در بعضي از خانوادهها شايعتر ميباشد و افرادي که بستگان درجه اول و دوم آنها به ميگرن مبتلا هستند، احتمال ابتلا به ميگرن در آنها بالاتر است. هنوز پس از سالها تحقيق علت ايجاد اين سردرد مشخص نشده است. ولي حدس زده ميشود. درد ميگرن در اثر تورم عروق خوني و اعصاب اطراف مغز که به ساقه مغز معروف است ايجاد ميشود. يک ماده شيميائي موجود در مغز بنام سروتونين بنظر ميآيد که نقش اصلي را در اين بيماري داشته باشد، گرچه هنوز عاملي که باعث اين تغييرات در فعاليت ساقه مغز و سطح سروتونين ميشود بخوبي شناخته نشده است.
ميگرن يک سردرد ضرباندار است که ميتواند در يک طرف هر دو طرف سر ايجاد شود. سردرد ميگرن معمولاً با تهوع، استفراغ، و يا کاهش اشتها همراه است. فعاليت فيزيکي، نورهاي درخشان و يا صداهاي بلند ميتوانند سردرد را بدتر کنند و معمولاً فرد دچار سردرد ميگرن، پس از شروع سردرد به محلي تاريک، آرام و خنک ميرود تا سردرد او رفع شود. بيشتر حملات ميگرن بين 12-4 ساعت طول ميکشد اگر چه در اين زمان ميتواند کوتاهتر و بلندتر از مدت ذکر شده باشد. يکي از خصوصيات منحصر به فرد ميگرن احساس غير معمولي ميباشد که قبل از شروع حمله به فرد دست ميدهد و به آن « پيش درآمد » ميگويند. علائم پيش درآمد ميتواند شامل خستگي، گرسنگي و يا احساس عصبانيت باشد. همچنين ميگرن داراي « پس اثر » نيز بوده که پس از حمله اين احساس به فرد دست داده و شامل احساس تهي شدن از انرژي بوده که ممکن است براي يک تا دو روز پس از يک حمله شديد ميگرن ادامه يابد. البته بايد متذکر شد که تمامي افرادي که مبتلابه ميگرن هستند دچار « پيش درآمد » يا « پس اثر » ميگرن نميشوند.يک خصوصيت ديگر ميگرن که البته در بيماري صرع نيز ممکن است ديده شود وجود علائم مقدماتي يا ( Aura) ميباشد. اين علائم مقدماتي کمي قبل از حمله ميگرن رخ داده و بصورت اختلال بينائي، تاري ديد و يا ديدن نورهاي ضرباندار و چشمک زن ميباشد.اين علائم که حدود 30-15دقيقه طول ميکشند به فرد هشدار ميدهند که سردرد ميگرن بزودي آغاز خواهد شد. گاهي علائم مقدماتي حواس شنوائي، بويائي و يا چشائي را درگير ميکند. البته « علائم مقدماتي » هم مثل « پيش درآمد » و يا « پس اثر » در تمام افراد مبتلا به ميگرن رخ نداده و خيلي موارد ميگرن بدون « علائم مقدماتي » رخ ميدهد و از آن جالبتر اينکه بعضي از موارد علائم مقدماتي نيز بدون حمله ميگرن پس از آن رخ ميدهد.در موارد نادري نيز ميگرن بصورت علائم نورولوژيک غير معمول مثل گيجي، کاهش بينائي، حالت سوزن سوزن شدن و کرختي و ضعف و … بروز ميکند.حمله ميگرن گاهي توسط بعضي از فعاليتها، غذاها، بوها و حتي احساسات تحريک شده بروز مي کند.هم چنین بعضي از بيماران زماني که دچار استرس ميشوند، حمله ميگرن به سراغ آنها ميآيد در حاليکه عدهاي ديگر پس از اينکه استرس آنها رفع شد، ممکن است دچار حمله ميگرن شوند ( مثلاً روز بعد از يک امتحان و يا ملاقات مهم ). زنان نيز به تجربه در مييابند که حملات ميگرن آنها در زمان حوالي قاعدگي بدتر ميشود و شديدتر است.
تشخيص
پزشک معمولاً از روي تاريخچه پزشکي بيمار و معاينه فيزيکي او ميگرن را تشخيص ميدهد و افراد مبتلا به ميگرن در اکثر موارد معاينه فيزيکي و معاينه عصبي طبيعي دارند. هيچ تست مخصوصي براي تشخيص ميگرن وجود ندارد و آزمايشاتي مثل CT اسکن و MRI مغز معمولاً طبيعي هستند. البته ممکن است پزشک آزمايشات ديگري را توصيه کند خصوصاً در افرادي که خصوصيات سردرد در آنها کاملاً منطبق با ميگرن معمولي نميباشد و يا اينکه علاوه بر علائم ميگرن، علائم آزار دهنده ديگري دارند. البته اگر هر گونه شکي در تشخيص ميگرن وجود داشته باشد مشاوره با يک متخصص مغز و اعصاب انجام خواهد شد.
طول مدت سردرد
سردرد ميگرن ميتواند چند ساعت تا چند روز طول بکشد و فرد مبتلا به ميگرن ممکن است چندين بار در ماه دچار حملات بيماري شود. البته هستند افرادي که در طول دوره زندگي خود فقط يک بار دچار حمله ميگرن ميشوند و در طرف ديگر طيف افرادي که بيش از 3 حمله در هفته را تجربه ميکنند وجود دارند.
پیشگیری
البته نميتوان از تمام حملات ميگرن پيشگيري کرد ولي ميتوان با شناسائي عواملي که باعث تحريک و ايجاد حملات بيماري ميشوند از تعداد حملات بيماري و شدت آنها کاست شايعترين عواملي که که حمله ميگرن را تحريک ميکنند:
- کافئين ( چه مصرف زياد آن و چه قطع کردن آن پس از مدت طولاني )
- بعضي از غذاها و نوشيدني ها که حاوي تيرامين هستند مثل پنير خصوصاً پنير مانده، گوشت و نوشيدني هاي تخمير شده و همچنين غذاهاي حاوي سولفيت مانند غذاهاي کنسرو شده، انواع شرابها، سوسيس، کالباس و ساير گوشتهاي فرآروي شده
- استرس و يا حتي رهائي ا زاسترس که ميتواند باعث جمله بيماري شود.
- هورمونها ( مصرف قرصهاي جلوگيري از بارداري و يا در هنگام قاعدگي )
- کمبود خواب و يا اختلال در الگوي خواب فرد
- سفر و يا تغيير آب و هوا و يا ارتفاع محل زندگي
- مصرف بيش از حد مسکنها و درمانهاي ضد درد.
البته حتي اگر شما از تمام عوامل تحريک کننده ميگرن اجتناب کنيد باز گاهگاهي دچار حملات ميگرن خواهيد شد. براي کاهش حملات ميگرن بعضي از بيماران از روشهاي ديگر مثل يوگا، بيوفيدبک، طب سوزني، ماساژ و ورزش منظم استفاده ميکنند.
آنتي ميگرن ANTIMIGRAINE
اشكال دارويي :
قطره 30 ميلي ليتري
موارد مصرف :
قطره آنتي ميگرن به عنوان پيشگيري كننده و برطرف كننده حملات ميگرني و سردردهاي با منشاء عصبي بكار مي رود .
اجزاء فرآورده :
قطره آنتي ميگرن از عصاره هيدروالكلي گياهان زير تهيه مي شود :
1- دانه رازيانه
30 % vulgare Foenicum
2-ريشه سنبل الطيب
30 % officinalis Valeriana
3-پوست ساقه بيد
20% alba Salix
4-برگ بادرنجبويه
20% officinalis Melissa
مواد موثره :والرينيك اسيد ، والپوتريات ها ، ساليسين ،روغن هاي فرار نظير آنتول ،سيترال و سيترونال .
آثار فارماكولوژيك و مكانيسم اثر :
مكانسيم دقيق اثر ضد ميگرني اين فرآورده بطو كامل شناخته نشده است . آنتي ميگرن به دليل داشتن سنبل الطيب و بادرنجبويه داراي اثرات مضعف سيستم اعصاب مركزي مي باشد . ساليسين موجود در پوست بيد اثر ضد درد مشابه ساليسيلات ها ايجاد مي نمايد .
تداخل دارويي :
– از مصرف همزمان اين فرآورده با داروهاي حاوي ساليسيلات ها خودداري شود .
– مصرف اين فرآورده موجب تشديد اثر ساير داروهاي آرامبخش مي شود .
مقدارمصرف :
به محض شروع اولين آثار حمله ميگرني 30 تا 40 قطره در يك فنجان آب سرد ريخته و ميل شود . در صورت لزوم مي توان بعد از يك ساعت مصرف دارو را تكرار نمود .
موارد احتياط :
1- مصرف مقادير زياد اين فرآورده ممكن است ايجاد خواب آلودگي نمايد بنابراين هنگام رانندگي و يا كار با ابزاري كه به هوشياري كامل نياز دارد با احتياط مصرف شود .
2- در افراد حساس به ساليسيليك اسيد ،مبتلا به آسم ، زخمهاي حاد گوارشي هموفيلي ،نقرس ،اختلالات انعقادي و كمي پروترومبين خون با احتياط مصرف شود .
مصرف در حاملگي وشيردهي :
ايمني در مصرف اين فراورده در دوران بارداري وشيردهي به اثبات نرسيده است با اين وجود منافع آن در برابر مضار بايد سنجيده شود
تانا ميگرن TANAMIGRAIN
اشكال دارويي :
كپسول 125 ميلي گرمي
موارد مصرف :
كپسول تانا ميگرن به عنوان پيشگيري كننده حملات ميگرني بكار مي رود .
اجزاء فرآورده :
كپسول تانا ميگرن حاوي 125 ميلي گرم پودر گياه داودي معادل حداقل 0/2% پارتنوليد مي باشد .
مواد موثره :
سزكويي ترپن لاكتونها ( بويژه پارتنوليد )
آثار فارماكولوژيك و مكانيسم اثر :
گياه موجود در اين فرآورده احتمالا از طريق مهار آزاد سازي گرانولهاي حاوي سروتونين از پلاكتها و گلبولهاي سفيد خون اثر پيشگيري از ميگرن را ظاهر مي سازد . همچنين در آزمايشات در آزمايشگاه عصاره اين گياه موجب مهار آزادسازي پروستا گلاندين ( با مكانيزمي متفاوت از مكانيسم مهار سيكو اكسيژناز ) مي گردد.
مقدارمصرف :
روزانه 2-1 كپسول بعد از غذا مصرف شود ( اثرات مثبت داور 8-4 هفته بعد از مصرف ظاهر مي گردد )
موارد احتياط :
1- در صورت بروز زخمهاي دهاني مصرف دارو قطع گردد .
2-اين فرآورده نبايد بيشتر از 4 ماه مصرف گردد ( مگر با دستور پزشك )
عوارض جانبي :
در افراد حساس احتمال بروز واكنش هاي آلرژيك مانند درماتيت تماسي وجود دارد .
موارد منع مصرف :
در كودكان زير دو سال و افرادي كه به گياهان تيره كاسني Compositae نظير بابونه حساسيت دارند نبايد مصرف شود .
مصرف در حاملگي وشيردهي :
اين فرآورده در حاملگي وش يردهي ممنوعيت مصرف دارد .
نكات قابل توصيه :
از آنجاييكه تاناميگرن به طور پروفيلاكتيك عمل مي نمايد بايستي به طور مرتب و روزانه يك كپسول مصرف گردد.
بابونه اروپايي Feverfew
بابونه اروپايي در طول قرنهاي متمادي در طب سنتي و عاميانه اروپا براي درمان سردرد، ورم مفصل و تب مورد استفاده قرار گرفته است. واژة بابونه اروپايي از اصطلاح لاتین “فبري فيويج” به معناي “تب بر” اخذ شده است. اين گياه از ديرباز در درمان گزيدگي حشرات، قاعدگي نامنظم. دردهاي معده و دندان درد به کار مي رفته است. هر چند كه كارشناسان گياهان دارويي امروزي معمولاً براي مقابله با حالات فوق از اين گياه استفاده نمي كنند. اين عده امروزه از بابونه اروپايي براي معالجه ميگرن، شروع اوليه آرتريت، بيماريهاي روماتيسمي و ساير ناراحتي ها استفاده مي كنند.
معرفي گياه
بابونه اروپايي اصالتاً بومي جنوبي شرقي اروپا است. امروزه اين گياه در كل اروپا، آمريكاي شمالي و استراليا نيز يافت ميشود. اين نوع گياه كوتاه قد و بادوام است و بين ماههاي جولاي و اكتبر رشد و نمو مي كند. در گذشته اين گياه در تمامي ديواره هي باغهاي انگليس و آلمان يافت ميشد. مردم نيز به كشت و پرورش آن در اطراف منازلشان مي پرداختند چون عقيده داشتند اين گياه جو زمين را تصفيه و بيماري را خنثي مي كند. گلهاي ريز و مرواريد گونه زردرنگ اين گياه نشان مي دهد كه از تيرة “آفتابگردان” است. اين گياه كمي به بابونه شباهت دارد ليكن بين اين دو تفاوتهايي نيز هست. برگهاي زرد مايل به سبز حالت حالت تناوب دارند و با موهاي كوتاه به سمت پائين رشد مي كنند. برگها در واقع مهمترين بخش اين گياه را در طب گياهي تشكيل مي دهند. بابونه اروپايي يك گياه معطر با رايحة قوي و تند است.
تركيبات گياه
فرآورده هاي حاصل از اين گياه معمولاً از برگهاي آن تهيه مي شوند. گاهي اوقات اينگونه فرآورده ها را از قسمتهاي بالايي گياه (يعني كليه قسمتهايي كه در بالاتر از سطح زمين رشد مي كنند) تهيه مي كنند. خاصيت ضد ميگرني اين گياه به عنصر فعالي به نام “پارتنوليد” مربوط مي گردد.اين عنصر روي عضله صاف ديواره شريانهاي خوني در مغز اثر مي گذارد تا فعاليت عوامل تنگي رگ نظير سروتونين، پروستاگلاندين و نوراپي نفرين را متوقف كند. عوامل تنگي رگ سبب باريك شدن رگهاي خوني و در زمرة يكي از عوامل اصلي انواع ميگرن محسوب ميشود.
اشكال موجود
انواع كپسول اين گياه از برگهاي خشك آن تهيه ميشود. همواره در جستجوي فرآورده هاي استاندارد اين گياه، حاوي حداقل دو درصد پارتنوليد، باشيد. اگر فرآوردة مورد استفاده استاندارد نباشد، نمي توانيد مطمئن باشيد كه آنچه مصرف مي كنيد حاوي پارتنوليد كافي است و بدون وجود اين عنصر، فوايد درماني كافي از مصرف اين گياه نصيب شما نخواهد شد. خواندن عنوان و مشخصات فرآورده هاي بابونه اروپايي حائز اهميت است چرا كه ميزان پارتنوليد موجود، بسته به محل رشد و نمو اين گياه متغير است. بابونه اروپايي پاره اي از مناطق جهان، يا پارتنوليد كمي دارند يا فاقد آن هستند.
مي توانيد برگهاي اين گياه را كه خودتان كشت كرده ايد يا گونه اي از آن را كه از بازار تهيه مي كنيد، براي مصارف درماني بجويد. با اين وجود، در خوردن برگهاي اين گياه محتاط باشید. حدود 10 درصد افرادي كه برگهاي اين گياه را مي جوند به زخم هاي دهان، از دست رفتن مزه ها يا تورم لبها، زبان و دهان مبتلا مي شوند.
نحوه مصرف
امروزه تقريباً 10 درصد آمريكاييها از انواع ميگرن رنج مي برند. بابونه اروپائي مي تواند در نجات بسياري از انسانها از اين عارضه مؤثر واقع شود. اين گياه دارويي مي تواند براي درمان انواع ميگرنهاي در حال پيشرفت و همچنين در پيشگيري از آنها مورد استفاده قرار گيرد. گياه مزبور در درمان آن دسته از افراد مبتلا به ميگرن كه معالجات ديگر برايشان مؤثر واقع نشده است، مفيد است. (اين امر شامل تجويز داروها و معالجات پيشگيري از ابتلا به درد ميشود). بابونه اروپايي اگر مطابق با دستورالعملهاي پزشك معالج مصرف شود، داروي بي خطري است. در دهه 1980، متخصصان اروپايي پي بردند 70% از مبتلايان به ميگرن كه روزانه دو تا سه عدد برگ بابونه اروپايي مصرف مي كنند از سردرد رهايي پيدا مي كنند. دانشمندان انگيسي چنان از اين ضريب بالاي موفقيت شگفت زده بودند كه درصدد برآمدند دامنه اين تحقيقات را گسترش دهند. آنها دريافتند كه بابوبه اروپايي در كاهش شدت ميگرن به مراتب مؤثرتر از مسكن ها است. اين گياه همچنين علايم ناراحتيهايي نظير تهوع، استفراغ ناشي از ميگرن را از بين مي برد. در سال 1997، بابوبه اروپايي در فروشگاههاي مواد غذايي بهداشتي آمريكا در ميان پر فروشترين گياهان دارويي ايالات متحده در رديف نوزدهم قرار گرفت. متخصصان علم پزشكي مطمئن نيستند كه آيا اين گياه در كاهش تورم و مفاصل آرتريت نيز مؤثر است يا نه. اسناد و مدارك در اين زمينه متناقض است اما برخي از افراد كه مبتلا به ورم مفصل بوده اند ادعا مي كنند گياه مزبور در كاهش درد و مفاصل سفت آنها مؤثر بوده است.
ميزان مصرفي پيشنهادي
- براي درمان و پيشگيري از ميگرن عصارة استاندارد شده بابونه اروپايي را روزانه 2 بار (حاوي حداقل 250mcg پارتنوليد) مصرف كنيد.
- براي درمان حمله شديد ميگرن روزانه 1 تا 2 گرم پارتنوليد مصرف كنيد. براي درمان ساير حالات، روزي دو بار به ميزان 1 تا 2 ميلي ليتر عصاره مايع 1:1 يا 2 تا 4 ميلي ليتر تنتور 1:5 (محلولي كه از اين گياه و الكل يا از گياه مزبور، الكل و آب تهيه ميشود) ميل كنيد.
نكات احتياطي
بابونه اروپايي در درمان ناراحتي ميگرن آن دسته از بيماراني كه نسبت به معالجات عادي و رايج پاسخ مثبت نداده اند مؤثر واقع ميشود. گاهي اوقات از عوارض جانبي اين داروي گياهي نظير دردشكم، سوء هاضمه، نفخ، اسهال، تهوع، استفراغ و عصبيت رنج مي برند. چون بابونه اروپايي مي تواند چرخه و سيكل عادت ماهانه را به هم زند، لذا زنان در طول دوره قاعدگي بايد با احتياط آن را مصرف كنند. زنان باردار، شيرده وهمچنين كودكان زير 2 سال بايد از مصرف آن پرهيز كنند.
تداخل هاي احتمالي
از مصرف توأم آسپرين، وارفارين يا هر نوع داروي رقيق كننده خون (آنتي ترومبوتيك) بپرهيزيد. اگر هر كدام از اين داروها را مصرف مي كنيد، بهتر است قبل از شروع مصرف بابونه اروپايي با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
اسطوخودوس lavandula angustifolia
تيره : labietae
روغن اسطوخودوس: 2-3 قطره ي آنرا به يک قاشق چايخوري روغن حامل اضافه کنيد و انتهاي گردن و شقيقه ها را ، با بروز اولين نشانه هاي سردرد يا ميگرن ،ماساژ دهيد.از همين مخلوط براي درمان سوء هاضمه استفاده ميشود .
خاصيت اشكآوري پياز در رفع ميگرن مؤثرست
خاصيت اشكآوري پياز در بسياري از موارد سبب درمان ميگرن و زكام ميشود.
به گزارش سرويس «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران، پياز سرشار از ويتامين C و داراي املاح معدني گوگرد، آهن، آهك، فسفر، پتاسيم، سديم، يد و سيلين است.
پياز به علت داشتن گوگرد، ضد عفوني كننده خوبي براي خون و مجاري تنفسي به شمار ميرود.
همچنين، امراض سيستم لنفاوي مانند ورم، غده، آبسههاي شديد و جوشهاي زير پوست را بهبود ميبخشد.
پياز غدد اشك، آميزشي و گوارشي را تقويت ميكند و ضد بيماري قند، سنگ كليه و مثانه، ورم ساقها و روماتيسم مفصلي است.
پياز سرشار از سيليس است و براي نگهداري استخوانها و شرائين لازم است و مصرف آن از بروز لخته خون در عروق و ايجاد سكتههاي مغزي و قلبي جلوگيري ميكند.
افسردگي :
مشکلات و مسائل دنياي ماشيني باعث شده که روز به روز افسردگي در ميان افراد بيش تر شود . متاسفانه اين پديده به صورت خفيف ، متوسط و يا شديد نه تنها در افراد مسن و ميان سال بلکه در بسياري از جوانان نيز ديده مي شود .
افسردگي مي تواند بسياري از عوامل زندگي از جمله فعاليت هاي روزانه ،خوراک ، لذت هاي زندگي ، تفکرات خوب ، تحرک ، سلامت جسم و روان ، تحصيلات و … را تحت تاثير قرار داده که در نتيجه فرد افسرده نمي تواند به خوبي از زندگي خود بهره مند شود .
به طور کلي افسردگي و مشکلات روحي – رواني مي تواند از طريق اختلالات هورموني باعث يائسگي زودرس ، مشکلات قاعدگي ، چاقي ، لاغري ، مشکلات پوست ، ريزش مو و …. شود. بيشتر اين افراد ، انزوا طلبي ، افکار نادرست ، خستگي و بي حالي ، ترس و دلهره ، نا اميدي در زندگي و … را در خود احساس مي کنند . خوشبختانه افسردگي قابل درمان بوده و شخص مي تواند با درمان هاي دارويي و غير دارويي درمان شده و به صورت فردي طبيعي ، فعال و خوش بخت درآيد .
براي درمان انواع افسردگي ، ساليان درازي است که از انواع داروهاي ضد افسردگي شيميايي استفاده مي شود ولي چون درمان افسردگي گاهي چندين ماه و يا چندين سال طول مي کشد ، بنابراين مصرف کنندگان اين داروها اکثرا از عوارض جانبي آن ناراضي و نگران هستند ، به همين دليل در دو سه دهه گذشته تحقيقات وسيعي بر روي گياهان دارويي ضد افسردگي ، آرام بخش و ضد درد صورت گرفته و تعدادي داروي گياهي موثر و داراي حداقل اثرات جانبي به بازارهاي جهاني عرضه شده است که مي تواند در بسياري از موارد ، جايگزين داروهاي شيميايي ضد افسردگي شود .
گل راعي : Hypericum perforatum
تيره : Hypericacea
قطره هايپيران
در حال حاضر يکي از بهترين داروهاي گياهي ضد افسردگي که داراي خاصيت دارويي و خواص ارزنده ديگري نيز مي باشد ، دارويي است که از عصاره گياهي با نام علمي Hypericum perforatum ، که در جهان با نام علمي St.JOH NS WORT مشهور است ، تهيه مي شود . اين گياه در ايران با نام هاي علف چاي ، گل راعي ، علف هزار چشم و هوفاريقون شناخته مي شود .
قدمت مصرف اين گياه ، بيش از دو هزار سال است و نزد بيشتر اقوام و ملل جهان به عنوان بهترين داروي بيماري هاي عصبي مورد استفاده بوده تا اينکه در حدود يک قرن پيش ، براي اولين بار در آلمان از آن فراورده صنعتي تهيه شده و سپس در حدود سه دهه قبل در بيشتر کشورهاي اروپايي و آمريکا محصولات زيادي از آن به بازار آمد . در حال حاضر بيش از 50 کارخانه داروسازي جهان از گياه علف چاي ، داروهاي مختلف ضد افسردگي تهيه مي کنند ؛ در ايران نيز براي اولين بار در سال 1378 از عصاره اين گياه دارويي به شکل قطره و با نام «هايپيران » HYPIRAN، منطبق با استاندارد جهاني و با کيفيتي برابر با انواع خارجي تهيه و به عنوان داروي رسمي ايران شناخته شد. با توجه به اينکه به طور اساسي و به علت شرايط آب و هوايي ، گياهان دارويي ايران داراي مرغوبيت خاصي مي باشند ، لذا علف چاي ايران داراي بهترين کيفيت بوده و داروي ساخته شده از آن ( هايپيران ) نيز از کيفيت و استاندارد بالايي برخوردار است . اين دارو در افسردگي ، انواع مشکلات عصبي ، ميگرن ، پر خوابي ، مشکلات و دردهاي دوران قاعدگي ، ترس و دلهره ، افسردگي دوران کهولت ، شب ادراري کودکان و وزوز گوش استفاده مي شود . هايپيران داراي عوارض جانبي نبوده و فقط در موارد محدودي که ممکن است تداخلاتي با داروهاي ديگر ايجاد کند در راهنماي دارو ذکر شده است . اين دارو قابل مصرف در سنين مختلف مي باشد ( از کودکان ، جهت شب ادراري تا افسردگي سنين کهولت )
نکاتي که در مورد اثرات ايده آل اين دارو و اکثر داروهاي گياهي بايد در نظر داشت اين است که حداقل 2 تا 3 هفته پس از مصرف نبايد انتظار اثر داشت چون داروهاي گياهي دير اثر بوده و اثر آنها به طور اصولي پس از يک ماه ظاهر مي شود و به تدريج به حداکثر مي رسد ، به علاوه مقادير مصرف نوشته شده در راهنماي داروي گياهي ، بايد به دقت رعايت شود و همچنين داروهاي گياهي را بايد به طور منظم و مرتب مصرف کرد، چرا که مسئله مقدار ، مدت مصرف و نظم در مصرف دارو شرط اصلي اثر بخشي داروهاي گياهي است . در حقيقت افرادي که داراي حوصله ، نظم و دقت باشند به طور اصولي از داروهاي گياهي نتايج بهتري کسب مي کنند .
آمارهاي تحقيقات کلنيکي نشان داده که رعايت مصرف صحيح هايپيران ، بيش از 90 درصد اثرات ايده آل و مثبت را بر جاي گذاشته است با توجه به بي ضرري هايپيران و داروهاي مشابه آن در جهان ، اين دارو در ليست داروهاي OTC ( بدون احتياج به نسخه ) قرار گرفته و در همه جاي دنيا مي توان آن را از داروخانه ها خريداري کرد . همچنين مصرف طولاني هايپيران بدون مشکل بوده و در صورت احتياج مي توان ماه ها و حتي سال ها از آن استفاده نمود .
زعفران : Crocus sativus
تيره : Iridaceae
نقش زعفران در كاهش افسردگي
براساس يافته هاي پژوهشگران جهاد دانشگاهي، تأثير زعفران در درمان بيماران افسرده سرپايي با شدت خفيف تا متوسط همانند تأثير داروي ضد افسردگي «ايمي پرامين» است.
دكتر شاهين آخوندزاده، محمدرضا محمدي، موسي خاني و اميرحسين جمشيدي محققان پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي در تحقيقات خود ميزان اثربخشي گياه زعفران را به عنوان يك داروي ضد افسردگي در مقايسه با «ايمي پرامين» بررسي كرده اند. با توجه به اينكه در طب سنتي ايران، زعفران و چاي آن به عنوان بالا برنده خلق، نشاط آور و ضد افسردگي به كار مي رود، محققان در اين بررسي طبق يك كارآزمايي باليني دوسويه بي خبر با كنترل داروي ضد افسردگي كلاسيك (ايمي پرامين)، اثر زعفران در اين زمينه را با ايمي پرامين مقايسه كردند.
در اين روش، عصاره گيري با استفاده از اتانل ۸۰ درجه و با روش پركولاسيون انجام شد، عصاره به دست آمده توسط دستگاه تقطير در خلأ تغليظ شد و پس از انجام عمل گرانولاسيون به صورت كپسول هاي حاوي ۱۰ ميلي گرم عصاره زعفران درآمد.
سپس، دو داروي ايمي پرامين و كپسول زعفران با دزهاي به ترتيب ۱۰۰ و ۳۰ ميلي گرم در روز در كپسول هاي مشابهي قرار گرفت.گفتني است در طول مطالعه درمانگر و بيمار از نوع دارو اطلاعي نداشتند و ۳۰ بيمار در هفته هاي صفر، يك، سه، چهار و شش از نظر مقياس هاميلتون براي افسردگي و چك ليست عوارض جانبي بررسي شدند.
مقايسه يافته هاي اين مطالعه نشان داد كه ايمي پرامين و زعفران داراي اثر يكساني بر روي بيماران افسرده سرپايي با شدت خفيف تا متوسط مي باشند.
به گزارش ايسنا، همچنين از نظر عوارض جانبي به جز عوارض آنتي كولينرژيك ايمي پرامين، اختلاف معني داري مشاهده نشد، بنابر نتايج اين پژوهش، يكي از مهم ترين عوارض جانبي و علايم مسموميت با زعفران، خونريزي هاي غيرطبيعي است كه با دوز مصرفي در اين مطالعه مشاهده نشد.با توجه به اين مطالعه زعفران با دوز ۳۰ ميلي گرم در روز اثرات ضد افسردگي قابل توجهي در بيماران افسرده سرپايي با شدت خفيف تا متوسط دارد. به گفته اين پژوهشگران با توجه به اين كه ايران ۷۵ درصد از توليد جهاني زعفران را در اختيار دارد، معرفي اثرات درماني زعفران از جمله اثرات ضد افسردگي آن مي تواند تاثير بسزايي در صادرات بين المللي اين محصول ايراني داشته باشد.
پاسي پي PASIPAY
اشكال دارويي :
قطره 30 ميلي ليتري
موارد مصرف :
قطره پاسي پي به عنوان آرامبخش و خواب آور در تنش هاي عصبي و بي خوابي بكار مي رود .
اجزاء فرآورده :
پاسي پي از عصاره هيدروالكلي گياه گل ساعتي Passifilora incarnata به ميزان 20% تهيه شده است .
مواد موثره :
آلكاوييدهاي هارمون و هارمالين ، مالتول و اتيل مالتول ، فلانوييدهايي نظير ويتكسين
آثار فارماكولوژيك و مكانيسم اثر :
مالتول و اتيل مالتول گل ساعتي احتمالا داراي اثر آرامبخشي روي سيستم اعصاب مركزي CNS مي باشد
تداخل دارويي :
مصرف مقادير زياد اين فراورده ممكن است باعث ايجاد خواب آلودگي و افزايش اثر داروهاي مهار كننده منو آمين اكسيداز MAOI شود .
مقدارمصرف :
در كودكان 2-6 سال : 6 قطره سه بار در روز و 10 قطره هنگام خواب
بزرگسالان و كودكان بالاي 6 سال : 10 قطره 3 بار در روز و 25-30 قطره شب هنگام خواب درافراد بالاي 65 سال بهتر است مصرف دارو را از مقادير كم آغاز كرده و مقدار آنرا بتدريج افزايش داد
مصرف در حاملگي وشيردهي :
در مطالعات حيواني هارمان و هارمالين موجود در گياه گل ساعتي اثر تحريكي در فعاليت رحم نشان داده اند . بر اين اساس بايستي از مصرف مقادير زياد دارو در دوران بارداري و شيردهي اجتناب شود .
کارشناسان گياه درماني آمريکا مصرف جوشانده گياه رازک را به تمام افرادي که درحستجوي يک نوشيدني آرام بخش هستند توصيه مي کنند شما نيز مي توانيد جهت درمان بي خوابي وايجاد آرامش بيست گرم از گل وبرگهاي خشک رازک را در چهار ليوان آب به مدت ده دقيقه بجوشانيد وپس از هر وعده غذايي يک فنجان از آن را بنوشيد.
اگر درجريان مصرف آن ناراحتيهايي از قبيل خارش ، اسهال يا ناراحتيهاي معده ايجاد شد مصرف آن را کم يا به کلي قطع کنيد.
شاهدانهCannabis sativa
تیره Cannabinaceae
محققان موفق به كشف يك ماده شيميايي درگياه شاهدانه شده اندكه تاثيره ضد افسرده گي دارد تيمي تحقيقاتي ازدانشگاه كانادا طي يك سري ازمايشات در يافتندكه اين تركيبات شيمياي ميتوانند به توليد دوباره سلول هاي عصبي كمك كنند.
نتايج مطالعات نشان داد كه وقتي ماده كانابينوييد به موش هاداده شد انها كمتر دچار حالت هاي اضطراب وافسردگي شدند.
محققان كانادايي دراين ازمايش به موشها مقدارزيادي ازنوع معصنوعي اين ماده شيمياي تزريق كردند وپس از گذشته يك ماه از اين ازمايش مشاهده كردند كه توليد مجدد سلولهاي عصبي هيپوكامپ مغز كه با حافظه واحساسات در ارتباط است صورت مي گيرد
منابع ومأخذ:
- اميد بيگي، رضا؛ رهيافتهاي توليد وفرآوريهاي گياهان دارويي، جلداول «انتشارات فکرروز» ، 1383
- چوپانکاره؛ شهناز، درمان طبيعي اعصاب بااستفاده از گياهان«انتشارت راهيان سبز» ، 1379
- قاسمي، ميترا؛ درمان بيماريها به کمک داروهاي گياهي «انتشارات نشرتيهور» ، 1382
- شکوهمند، مينو؛ عوامل ودرمان بيماريهاي اعصاب باگلها وگياهان «انتشارات بوستان دانش» ،1382
- بخردي ، دكتر رضا ، گياه درماني نوين ، انتشارات مترجم ،1383
- , عقیلی خراسانی مخزن الادویه
- http://www.Irandoc.ac.ir
- http://iranbiology.blogfa.com
- http://www.irteb.com/herbal
- http://www.iranems.com/pharma
- http://www.irantox.org/db/maqh
- iranhealers.com
- sabziran.ir
- http://www.irteb.com/hebal
- tebyan.net
- Microsoft Encarta Reference Library 2004