رويكرد بشر به انرژي هاي نو و پاك ، به جاي انرژي هاي آلوده كننده كره زيستي در سال هاي اخير ، نشان دهنده نگراني او از آلوده شدن بيش از پيش كره زمين است.
در ميان انرژي هاي پاك ، انرژي هسته اي به دليل بهره وري بالا و توجيه اقتصادي مناسب ، بيشتر مورد توجه بوده است.
كاربرد روز افزون انرژي هسته اي در ابعاد مختلف زندگي آدمي ، سبب گرديد تا براي آشنايي دانش پژوهان جوان ، با كاربرد انرژي هسته اي در صنعت ، كشاورزي ، پزشكي ، علوم جديد و …. همايشي تحت عنوان ” انرژي هسته اي و كاربرد آن ” در واحد ساري برگزار گردد.
اميد است همكاري اهل علم و فن در اين زمينه سبب پر بار شدن اين همايش شود.
بعضي كاربردهاي دانش هسته اي در كشاورزي در ايران
دستيابي به دانش و فناوري هسته اي در ايران با توجه به افزايش جمعيت و نياز هاي غذائي كشور و كاهش سرانه منابع ابي و فرسايش خاك امروزه يك ضرورت است با به كارگيري فناوري هاي نوين و در راس انها فناوري هسته اي مي توان با استفاده بهينه از منابع موجود مسير تامين امنيت غذائي را براي جامعه امروز و نسل اينده هموار كرد و كشور را در زمينه توليد محصولات كشاورزي به ويژه محصولات استراتژيك به خود كفائي رساند .دانش و فناوري هسته اي از ابزار مهم در پژوهش هاي كشاورزي است و در اجراي طرحهاي سالم سازي افزايش توليد و كنترل افات و بيماري هاي محصولات كشاورزي اهميت ويژه اي دارد . در ذيل به بعضي كاربردهاي آن اشاره ميشود.
توليد ابزار هاي مقاوم به شوري و سرما
با پرتو دهي بذ رها مي توان انها را در برابر اب و خاك شور و مناطق سرد مقاوم كرد و از اين طريق در مناطق كويري هم مي توان گياهان مقاومت را كاشت و بارور كرد اين اقدام زير نظر اژانس بين المللي انرژي اتمي به منظور افزايش سطح زير كشت در زمين هاي شور و مناطق خشك در مناطقي از استان هاي خوزستان گلستان و يزد در حال انجام است در اين روش با استفاده از پرتو دهي گاما صفات مقاومت به شوري يا سرما ايجاد مي شود اين تحقيقات هم اكنون روي گندم دانه روغني كلزا و برنج در حال انجام است طرح تحقيقاتي مقاوم سازي درخت اكاليپتوس به شوري و خشكي با استفاده از انرژي هسته اي به شكل پرتو دهي گاما در دست اجراست در صورت مقاوم سازي اين درخت به شوري وخشكي با استفاده از ان از حركت شن هاي روان و فرسايش خاك جلو گيري مي شود و شاهد سر سبزي منطقه و تامين علوفه دام به علت تثبيت خاك خواهيم بود .
توليد ميوه هاي بدون هسته
مراكز تحقيقاتي جهاد كشاورزي بيشترين همكاري را با سازمان انرژي اتمي دارد و يكي از طرح هاي مشترك توليد پرتقال نارنگي و پرتقال كم هسته در باغات تنكابن است .در اين حالت ميوه توليدي داراي كيفيت بالا همراه با بازار پسندي خوب و قابل استفاده در صنايع تبديلي است.
افزايش ماندگاري محصولات كشاورزي
افزايش ماند گاري ميوه به ويژه مركبات در سرد خانه ها از ديگر كاربردهاي انرژي هسته اي دركشاورزي مي باشد با استفاده از پرتو دهي گاما و افزايش عمر ماند گاري محصولات باغي به ويژه مركبات مي توان ضايعات ميوه را كاهش دادو زمان بيشتري براي بازار يابي و صادرات اين محصولات به بازارهاي بين المللي براي توليد كنندگان و صادر كنندگان فراهم كرد به تاخير انداختن جوانه زدن سيب زميني و پياز در انبارها و حفظ كيفيت اين محصولات از طرحهاي تحقيقاتي است كه كارشناسان بخش كشاورزي و سازمان انرژي اتمي در دست مطالعه و اجرا دارند
كاربرد انرژي هسته اي در مبارزه با افات محصولات كشاورزي
امروزه در جهان به بهداشت محصولات غذائي اهميت زيادي مي دهند براي افزايش سلامت محصولات كشاورزي و كاهش مصرف سم و كود شيميائي مي توان از فناوري پرتو دهي هسته اي براي افت زدائي از محصولات بدون استفاده از انواع سموم و كودهاي شيميا ئي بهره برد استفاده از مواد شيميا ئي و سموم در مبارزه با انواع افات و قارچها علاوه بر كاهش سلامت محصول سبب الودگي محيط زيست منابع اب و خاك مي شود در كشور 20ميليون تن انواع سم براي مبارزه با افات مصرف مي شود كه با جايگزيني فناوري هسته اي اين ميزان كاهش چشمگيري خواهد داشت كارشناسان و متخصصان كشورمان با استفاده از انرژي هسته اي و پرتو تابي گاما افات را عقيم مي كنند و با رها سازي افات و حشره هاي عقيم اين فعاليت اقتصادي را سالم به نسل هاي بعد ي انتقال مي دهند و به اين ترتيب جمعيت افات كاهش مي يابد اين روش هم اكنون براي كنترل افت كرم گلوگاه انار و بيماري ميكروبي خرما كه سبب ترشيدگي و شكرك اين محصول مي شود با همكاري كارشناسان سازمان انرژي اتمي در حال اجراست .با پرتو دهي به محصول خرما و كنترل عوامل ميكروبي مي توان از كاهش كيفيت سالانه 700 هزار تن خرماي كشور جلو گيري كرد
توليد گونه ها ي بر محصول و حفظ ذخائر ژنتيكي كشور
توليد گونه هائي از محصولا ت غذائي با حاصلخيزي بيشتر به منظور افزايش عملكرد محصول در واحد سطح و استفاده بهينه از منابع اب و خاك يكي از مهمترين كاربردهاي انرژي هسته اي است به جاي اين كه سطح زير كشت را افزايش دهيم مي توانيم با استفاده از پرتو دهي گاما ارقام بومي كم محصول را به ارقام مقاوم پر محصول تبديل كنيم. يكي ديگر از كاربردهاي انرژي هسته اي افزايش محصول بذر گندم طبس در ايران مي باشد. با استفاده از اين روش ميزان برداشت محصول گندم از يك و نيم تن در هر هكتار به هفت تن در هر هكتار افزايش يافته است.
افزايش سرعت تحقيقات كشاورزي
برخي تحقيقات كشاورزي براي رسيدن به نتيجه مطلوب زمان زيادي طلب مي كند در حالي كه با استفاده از فناوري هسته اي اين زمان به نصف كاهش مي يابد براي بررسي يك بذر تا رسيدن به نتيجه مطلوب در تحقيقات
معمولي اگر ده سال زمان نياز باشد در تحقيقات هسته اي به 5 سال كاهش مي يابد در روش معمولي براي توليد
بذر اصلاح شده مثلا گندم كه مقاوم به خشكي يا شوري باشد به حد اقل 14 سال زمان نياز است در حالي كه با استفاده از فناوري هسته اي با پرتودهي گاما مي توان در مدت 5 تا 6 سال بذر اصلاح شده گندم را توليد كرد
انجام آزمايشات فيزيولوژيك
امروزه با استفاده از كربن راديواكتيو و بررسي حركت آن در اندام گياهي آزمايشات زيادي در خصوص مسير و فرايند حركت مواد و عوامل
كشاورزي هسته اي
با افزايش جمعيت در جهان امنيت غذايي به يكي از چالش هاي امروزه تبديل شده است كه هر چه بيشتر اهميت كشاورزي را آشكار مي كند و استقلال سياسي و اقتصادي هر كشور متضمن دست يابي به خود كفايي در مورد مواد غذايي آن كشور است كشاورزي امروزه با حيات ملت ها سرو كار دارد و توسعه كشاورزي از اركان توسعه اقتصادي مي باشد كه سرمايه گذاري كشورهاي مختلف در اين حوزه خود بيانگر اين اهميت است جايگاه كشاورزي واقعا يك جايگاه مشخص و بارزي است در دنيا امروز همان طور كه خوتان هم مستحضر هستيد كشوري كه از لحاظ كشاورزي و توليدات كشاورزي جايگاه مناسبي داشته باشد در بسياري از جنبه ها مي تواند موفق باشد و يكي از راه هاي استقلال هر كشوري استقلال در كشاورزي و محصولات كشاورزي و امنيت غذايي كه توليدات محصولات كشاورزي به ما اين اجازه را مي دهد كه بتوانيم روي پاي خودمان باشيم و بتوانيم مستقل عمل كنيم . الان كشاورزي كشور ما در يك پارادوكسي گيركرده نه كشور ما ، بلكه دنيا در يك پارادوكسي گير كرده از يك طرف جمعيت دنيا در حال افزايش شما مجموع بايد منابع غذايي زياد تري توليد كنيد كه بتوانيد بشر را تغذيه كنيد به ويژه در كشور ما از طرف ديگر توليد بيشتر به معناي استفاده بيشتر از منابع زيست محيطي آب و خاك و مواد ديگر زيست محيطي است يعني در واقع توليد بيشتر به معناي فرسايش بيشتر محيط زيست است . از طرفي ما زيست محيط را اين منابع كشاورزي مثل آب ، خاك و تنوع زيستي را در كشور بايد داشته باشيم كه در آينده هم بتوانيم توليد كنيم .يعني اگر اينها را از دست بدهيم امروز ممكن است بتوانيم امنيت غذايي ايجاد كنيم ولي 10 ، 20 ، يا 30 سال ديگر امنيت غذايي‌مان به كل از بين مي‌رود .
بنابراين نمي توانيم توليد را به قيمت از دست دادن محيط ، به قيمت تخريب منابع طبيعي از دست بدهيم اين كار سختي است جمع بين اين دو بنابراين در اينجاست كه ما بايد بتوانيم رابطه آب ، خاك و گياه را خوب بفهميم تا بتوانيم در اين رابطه روش هاي توليد و روش‌هاي حفاظت منابع آب و خاك و روش‌هاي استفاده بهينه از اين منابع آب و خاك و محصول بيشتر براي اينها توليد كنيم . نريتور : در حال حاضر در دنيا تلاش هاي بسيار و مطالعات زيادي در بخش كشاورزي و در جهت توسعه آن برداشته مي شود استفاده از علوم و تكنولوژي هاي مختلف در اين حوزه همواره باعث افزايش بهره وري و توسعه آن شده است بيو تكنولوژي ، نانو تكنولوژي ، شيمي و مكانيك و برخي ديگر از علوم و فناوري‌ها به كمك كشاورزي آمده و در پيشرفت و توسعه آن تاثير گذار بوده‌اند ، پيشرفت و توسعه اي كه به رشد و توسعه اقتصادي خواهد انجاميد امروزه فناوري هسته اي نيز يكي از تاثير گذارترين تكنولوژي ها در اين بخش مي باشد از جمله مهم ترين مصارف صلح آميز هسته اي در بخش كشاورزي و شامل كليه مراحل كاشت ، داشت و برداشت محصولات كشاورزي است كارآمدي اين فناوري ياد شده گاه مستقيم و گاه غير مستقيم است كه از آن با نام كشاورزي هسته اي نام مي برند .
اما كشاورزي هسته اي چيست ؟: چون كشاورزي هسته اي فرق داشت با كشاورزي معمولي ، كشاورزي معمولي روش هايي است كه تمام دنيا دارند انجام مي‌دهند و روش هاي بسيار خوبي است . ولي جايگزين روش هاي هسته اي نتوانسته بشود يعني اگر ما بخواهيم يك گندمي كه يك دانه مي كاريم صد تا در مي آيد حالا چه كنيم كه يك دانه مي‌كاريم 500 تا در بيايد و آبي هم به آن مي‌دهيم كمتر از آب قبلي باشد يعني به جاي اينكه فرض كنيد ما به يك گندم از ابتدا تا انتهايش يك شيشه آب مي دهيم كه رشد كند نصف شيشه بدهيم ، خوب اين تكنولوژي اش تكنولوژي هسته اي است ما راه ديگري نداريم . يعني ما بايد بياييم ژن ها و هوش و استعداد دانه هاي گندم كه در آن است اينقدر دستكاري كنيم و تغيير بدهيم كه تا آن هوشي كه مربوط به زودرس بودن گندم است حاكم شود ، هوش مربوط به اينكه آب را كمتر مصرف كند حاكم شود ، هوش مربوط به افزايش محصول را حاكم شود. خوب حالا ما هيچ روشي نداريم كه اين كار را انجام بدهيم يك روش ژنتيكي است روش اصلاح بذر است دكتر مظفري : ولي براي يك سري از محصولات به ويژه محصولاتي كه از كشور ما ناشي نشدند از جاهاي ديگر وارد كشور ما شدند . مانند محصولات مهمي مثل سيب زميني ، ذرت ، آفتابگردان ، گوجه فرنگي اين گونه محصولات تنوع ژنتيكي زيادي در ايران ندارند ، ولي ما براي اينكه تركيب ژنتيكي مناسب با شرايط كشور خودمان را به وجود بياوريم و به زارع بدهيم كه بكارد و افزايش توليد و افزايش محصول به دست بياورد براي اين كار نيازمند آن هستيم كه منابع ژنتيكي يا از جاهاي ديگر وارد كنيم در كشورمان دسترسي پيدا كنيم يا گاها اين گياهان بنا به وضعيتي كه دارند تنوع ژنتيكي در جاهاي ديگر دنيا هم ندارد تنوع ژنتيكي كمي دارند در آن گونه مواقع ما بايستي بياييم از تكنيك هاي غير معمول استفاده كنيم تا بتوانيم تنوع ژنتيكي مناسبي ايجاد تا از اين تنوع تركيبات مناسبي تهيه كنيم از جمله اين تكنيك ها ، تكنيك هاي هسته اي است كه بسيار كار برد دارد در دنيا براي محصولاتي كه به طور معمول بذر توليد نمي كنند يا از طريق بذر تكثير نمي كنند مثل سيب زميني ، سير ، نيشكر يا درختان ميوه كه از طريق جنسي تكثير پيدا مي‌كنند . بسياري از محصولات ديگر هم كه از طريق جنسي تكثير مي‌كنند از طريق بذري توليد مي‌شوند ولي به واسطه اينكه منابع ژنتيكي اش در دنيا وجود ندارد تركيبات ژنتيكي جديد نمي توانيم از اينها به دست بياوريم . در اين گونه موارد ما مي آييم با استفاده از انرژي هسته اي در دنيا مرسوم است كه استفاده از انرژي هسته اي مي آيند تنوع ژنتيكي ايجاد مي كنند يعني مي آيند انواع و اقسام ژنتيكي از يك موجود را به وجود مي آورند كه بعضي از اينها ممكن است جهشي پيدا كرده باشند كه بسيار مفيد در توليد محصول باشند: تكنيك هاي هسته اي ادغام مي شوند و به بعضي تكنيك هاي ديگر مي توانند كمك كنند ما وقتي تكنولوژي را با تكنيك هاي هسته اي در كشاورزي ادغام مي كنيم واقعا مي توانيم يك خلاقيت هايي ايجاد كنيم يك بسترهاي جديدي براي كار ايجاد كنيم كه توليد محصول را افزايش بدهيم ، كيفيت كارها را افزايش بدهيم و وقتي مي‌آييم ازت يا كودي را كه به گياه مي دهيم كنترل كنيم آن وقت ميتوانيم محصول را ارتقا بدهيم . من يادم مي‌آيد در يك زمين مشخصي در مركز كرج ما آمديم همين كود را كنترل كرديم يعني يك برنامه اي گذاشتيم تحت آبياري فشار و اندازه گيري ميزان كود و از طريق بهينه سازي محصول را ببريم بالا و محصول به جاي 30 تن 200 تن گوجه فرنگي برداشت كرديم از يك زمين مشخصي خوب اين تكنولوژي ها امروز وجود دارند . زمينه هاي مختلف كاربرد علوم پايه اي در كشاورزي بسيار متعدد است از جمله اين فعاليت ها يكي اش عمده فعاليت تحقيقات كشاورزي يكي ايجاد اقلام و نژادي محصولات زراعي ، باغي ، دامي كه به وسيله كشاورزان استفاده شوند و محصولات بيشتري توليد كنند .
مثلا ملاحظه مي فرماييد ما در سالهاي اخير تحقيقات مربوط به گندممان خوب پيشرفت كرد به طوري كه توانستيم سال گذشته از لحاظ توليد گندم بي نياز شويم و خودكفا شويم و اين نشان دهنده اين است كه ما ميتوانيم با كاربرد تحقيقات بتوانيم نقش اقتصادي مهمي در كشور ايجاد كنيم . با توجه به اينكه اقتصاد كشاورزي هم يكي از پايه اي ترين زمينه هاي اقتصادي ملي و امنيت غذايي كه در سايه كاربرد تحقيقات كشاورزي ايجاد ميشود يكي از اساسي ترين جنبه هاي ملي هر كشوري است . نريتور : توليد گونه هايي از محصولات غذايي داراي حاصلخيزي بيشتر ، توليد گونه‌هايي مقاوم نسبت به آفات و كم آبي ، استفاده مؤثر تر از منابع آبي و جمع آوري آنها ، كنترل نابودي آفات ، و جلوگيري فساد محصولات هنگام نگهداري از مهم ترين موارد استفاده از تكنولوژي هسته اي در كشور است . كاربردهاي موارد نام برده از چنان اهميت بالايي برخوردارند كه بسياري از كشورها را به سمت استفاده از اين فناوري سوق داده است . آقاي دكتر حسن احمدي : استفاده از فناوري هسته اي در اصلاح گياهان از طريق كارهاي ژنتيكي است و همچنين استفاده از بالا بردن تحمل گياهان در محيط هايي كه از نظر گرما و خشكي با آن مواجه هستند مي تواند بسيار موثر باشد ، استفاده از روش هاي فناوري هسته اي براي ايجاد موتاسيون و جهش و كاربرد آن در مورد اصلاح گياهان است كه مي تواند مورد كاربرد قرار گيرد . استفاده از اين فناوري براي كنترل آفات و بيماري ها و رد گيري جهت عبور و مسير پرواز حشرات است يا همچنين كاربرد آن براي كنترل و ريشه كن كردن باز آفات و بيماري ها است . استفاده هاي ديگر از فناوري هسته اي در اصلاح نباتات و به ويژه معرفي گونه هاي مقاوم است كه به شوري يه به خشكي با توجه به اينكه كشور ما يك كشوري است كه از نظر نزولات ما خيلي در مضيقه هستيم ، نياز به اين است كه ما با اين شرايط بتوانيم از گياهاني استفاده كنيم كه بتوان در شرايط آب و هوايي خشك و نيمه خشك كه بيشترين سطح كشور را تشكيل مي دهد بتوانيم استفاده كنيم . من معتقد به اين اصل هستم كه ما يك مقدار در برنامه ريزي ها تجديد نظر كنيم . به اين ترتيب كه ما در دوره هاي ترسالي به سطح زير كشت اضافه مي‌كنيم و در نتيجه ممكن توليد اضافه شود در دوران خشكسالي برعكس به دليل كمبود بارش سطح زير كشت را ما كاهش مي دهيم . اين تغيير وسيع كردن سطح زير كشت موجب تخريب خيلي شديد خاك مي شود بنابراين ما به جاي اينكه بياييم سطح زير كشت را افزايش دهيم بايد بياييم توليد در هكتار را افزايش دهيم . براي اينكه توليد در هكتار را افزايش دهيم بايد يك مديريت خاصي را در اينجا ما مورد نياز داريم . يكي اينكه بهره برداري از منابع و بالا بردن راندمان توليد است و دوم استفاده از ارقام و گونه هاي جانوري با راندمان بالا در شرايط سخت آب و هوايي است ما براي اينكه به اين روش برسيم مي توانيم از فناوري هسته اي به اين صورت كه عرض مي كنم استفاده كنيم . يكي از روش هاي اصلاح نباتات اين است كه ما از طريق ايجاد موتاسيون يا جهش در گياهان و جانوران بتوانيم از طريق اشعه ايكس از طريق پرتوهاي گاما كه حاصل از كوبالت ها يا سزيوم است . پرتوهاي ماوراء بنفش و يا از محلول هاي ايزوتوپي مانند فسفر و يا گوگرد استفاده ميشود يا مورتون هايي كه از شكاف هاي هسته اي ايجاد مي شود، اين موتاسيوني كه نباتات ايجاد مي‌كنند، از نظر ژنتيكي يك تغيير ايجاد مي شود كه ما ميتوانيم اين را در مناطقي كه خيلي خشك است مصادف هستيم با گياهاني كه مي‌خواهيم مقاوم به خشكي باشد يا مقاوم به شوري باشد ، جهت اينكه آن تنش ها را كاهش دهيم يا مي توانيم از اين تكنيك ها استفاده كنيم و گياهاني را كه مقاوم هستند را پيدا كنيم و در مناطقي كه وجود دارند گياهان بومي خودمان را مورد آزمايش قرار دهيم و بتوانيم گياهاني را كه مقاوم هستند با شرايط آب و هوايي مي‌توانند وفق دهند و در ضمن مي توانند توليد را بالا ببرند استفاده كنيم و موجب شود كه حداكثر استفاده را از شرايط علمي خودمان بكنيم و توليدات گياهي و جانوري را بالا ببريم . آقاي دكترآفريده : وقتي مي‌خواهيد روي يك گونه كشاورزي كار كنيد با روش هاي سنتي و يا روش هاي كانيمنشنالي كه در ضمن تكنيك هاي ديگري وجود دارد شما بالاي 10 سال زمان نياز داريد تا يك بذر اصلاح شده تحويل بازار دهيد.
ولي با تكنيك هاي هسته اي اين كار را زود تر انجام مي‌دهيد ضمن اينكه شما نمي‌ياييد بذر وارد كشور كنيد، يك بذر بومي را برمي‌داريد اصلاح مي‌كنيد و صفاتش را حفظ مي كنيد و صفاتي كه ناخواسته است حذف مي‌كنيد و اين مي‌تواند بيماري هايي كه ناشي از ورود بذر به كشور وارد مي شوند عاري كند حالا اين تكنيك را به اين شكل شما مي توانيد در شاخه هاي مختلف كشاورزي تكنيك هسته اي را ببينيد به عنوان مثال بذر طبسي را رويش كار كرديم گندمي كه 1.5 تن در هكتار مي داد حالا تبديل كرديم به 7 تن در هكتار محصول مي‌دهد . در واقع اين يكي بذري بود متناسب با زمينهاي قدري شور و كم آب كه بسياري از اقليم كشور اين گونه است . امروز اين به عنوان بذر اتمي در آن مناطق كاشته مي شود . يا روي برنج كار شد و برنج سه هفته زود رس شد مي دانيد كه يكي از مشكلات عمده در برنج سوختن برنج است در آن هفته هاي آخر وقتي سه هفته زود رس شود، معني اش اين است كه خطر رفع شده يا روي بذر هاي جو كار مي‌كرديم كه مقاوم به سرما بودند و در منطقه اردبيل كار مي كرديم و اين تكنيك هاي هسته اي در واقع بسيار موقعيت مناسبي ايجاد كرده بود يا برخي از ارقام ديگر ذرت و گندم بودند كه اينها ساقه هاشان مي‌خوابيد و موقع برداشت ريزش مي كرد با تكنيك هاي هسته اي همين ها كوتاه شد و قدري ضخيم ،و از اين مثال ها فراوان است شما با تكنيك هاي هسته اي ميتوانيد كار كنيد و در كشاورزي مملكت اثر بگذاريد . كشور پاكستان يك وقتي وارد كننده پنبه بود وقتي تصميم گرفت با تكنيك‌هاي هسته اي روي پنبه كار كند امروز صادرات پنبه انجام مي دهد مي‌خواهم بگويم چقدر نقش دارد . در كشورهاي ديگر هم همين طور است الان در جنوب شرق آسيا در زمينه تكنيك هاي هسته اي در كشاورزي كارهاي زيادي انجام مي شود در آمريكاي لاتين هم همين طور در كشور ما هم اقدامات خوبي انجام شده ولي بايد گسترش پيدا كند هنوز .
آقاي دكتر مظفري : شايد از اوايل قرن بيستم از دهه هاي اول 1900 ميلادي اين فعاليت ها در دنيا انجام شده و تاكنون هم منجر شده كه ارقام گياهي واريته ها و ارقام زراعي و گياهي جديدي از اين محصول در دنيا به وجود بيايد. در چين محصولي كه واريته هاي زيادي كه با استفاده از انرژي هسته اي ايجاد شدند وجود دارند در امريكا در كشورهاي پيشرفته ديگر كه از لحاظ تحقيقات بيولوژيك پيشرفته هستند، مثل ژاپن موارد مصرف خيلي زيادي داشتيم اين انرژي براي ايجاد تركيب توانسته خيلي موثر باشد در كشور ما هم اساسا يك كشور كشاورزي است . اخيرا البته اين در دهه هاي گذشته اين فعاليت ها در ايران ايجاد شده. نريتور : طبق آمار سازمان ملل در آينده نزديك و نه چندان دور اكثر كشورهاي در حال توسعه با كمبود آب رو به رو خواهند بود. افزايش جمعيت انسان ها ، افزايش دماي زمين ، آلودگي منابع آبي و بسياري از ديگر عوامل همه و همه باعث كمبود منابع آبي شده كه در اين ميان بخش كشاورزي صدمات جبران ناپذيري خواهد خورد. به عنوان مثال آب زمين هاي كشاورزي تبخير شده و مواد معدني را به جاي مي گذارد به طوري پيش بيني مي شود تا سال 2020 ميلادي 20 درصد زمين هاي كشاورزي جهان شور خواهند بود و تا سال 2050 اين رقم به 50 درصد خواهد رسيد . با توجه به اينكه ايران در شرايط طبيعت نيمه خشك با توزيع نامناسب زماني و مكاني ريزش هاي جوي و محدود بودن منابع طبيعي آب در جغرافياي گسترده اش قرار دارد، براي جلوگيري از صدمات جبران ناپذير به بخش كشاورزي بايد به سمت و سوي فناوري هاي مدرن در اين حوزه رفت . آقاي دكتر احمدي: آمار نشان مي دهد كه در دهه 90 رشد تقاضاي آب دو برابر رشد جمعيت بوده و پيش بيني مي شود كه حدود سال 2025 اين تقاضا حدود 40 درصد بيشتر از وضع فعلي باشد بنابراين ما بشر نياز دارد كه هم در آب صرفه جويي كند و هم از تكنيك هاي جديد براي اينكه از آبهايي كه تا كنون قابل استفاده نبوده استفاده بيشتر و بهينه كند .: باز در حفظ منابع آب و خاك و همين طور استفاده بهينه از خاك و استفاده بهينه از كودهاي شيميايي در كشاورزي نيازمند اين هستيم كه رابطه آب ، خاك و گياه را مطالعه كنيم براي طراحي گياهان مقاوم به خشكي ، براي طراحي گياهان مقاوم به شوري كه در كشور ما هر دو تا مسئله است هم شوري و هم خشكي . آقاي دكتر احمدي : مي دانيد كه در ايران با توجه به شرايط كمبود بارش كه ما داريم به ويژه در مناطق خشك و نيمه خشك بايستي از نظر اينكه راندمان آبياري را بدانيم مصرف گياهاني كه آب را نياز دارند بايد ما داشته باشيم يعني از طريق تعيين ميزان آب و فتوسنتز گياه مي توانيم به اين امر دست پيدا كنيم ميتوانيم با اندازه گيري كربن 12 و 13 در گياهان ميزان مصرفي كه هر گياه دارد اندازه گيري كنيم و آبي كه براي آن لازم است با راندمان آبياري مشخص كنيم و آب را بي رويه به گياه ندهيم و بتوانيم به آن آبي كه مورد نياز گياه است آن راندماني كه از نظر توليد است به دست بياوريم .
آقاي دكتر مظفري : مثلا ما مي خواهيم بفهميم كه اين آبي كه گياه مي خورد به چه صورتي ما مي توانيم كمتر به اين گياهمان آب بدهيم چه مقدار از اين تبخير مي شود ، چه مقدار از اين تعرق مي شود ، چه مقدار از اين هدر مي رود ، بايد بتوانيم اين مولكول آبمان را نشان دار كنيم، بعد بفهميم چه مسيري را طي مي‌كند. چگونه تبخير مي شود ، چگونه تعرق مي شود ، چه مقدارش تعرق مي شود ، چه مقدارش مصرف مي شود، اين با آن آبي كه در گياه است براي اينكه مخلوط نشود بايد اين را نشان دار كنيم يا فرض كنيد اين را طور ديگري بگويم مثلا در علوم شيمي خاك در علوم مهندسي خاك الان مثلا يكي از موارد مطالعات بسيار مهم ما حفظ آب و خاك است . كشور ما به طور سنتي يكي از كشورهايي است كه در منطقه خشكي قرار دارد و آب يكي از معضلات تاريخي ما بوده و خواهد بود و هيچ وقت ما نمي توانيم از اين دور بشويم . ولي ما بايد نحوه تطبيق روش هاي توليد با كم آبي را پيدا كنيم ما بايد آب را قدر بدانيم و قطره ، قطره اين را حفظ كنيم يكي از فعاليت‌هايي كه ما مي كنيم در حفظ آب تحقيقات مربوط به آب خوان است يعني ما آبهاي سيلاب ها را تزريق مي كنيم به زمين و بعد به اين اميد كه آبها به سفره‌هاي زير زميني ما خواهند رفت سفره هايي كه الان بر اثر استفاده بيش از حد پايين رفتند و در حال شور شدن هستند و متاسفانه ما تحقيقات مربوط به سفره‌هاي زير زميني را ادامه بدهيم . ولي بايد در اين مسير آبي كه از اين آب سيلاب به زمين تزريق مي‌كنيم ، بايد ببينيم اين واقعا به آن سفره زير زميني ما رسيده يا نه ؟ اين را چگونه شما ميتوانيد از آن مولكولهاي ديگر آب كه در آنجا وجود دارند تشخيص بدهيد ؟ يكي از راه هايش اين است كه شما آب را نشان دار كنيد، ببينيد اين آب چقدر مي‌تواند در زمين نفوذ كند يك متر نفوذ مي‌كند 100 متر نفوذ مي كند به آن آبهاي زير زميني مي رسد يا نه ؟ يكي از اين راه ها نشان دار كردن در علوم خاك هم همين طور است در علوم آب هم همين طور است در مهندسي فني آب و سازه هاي آب هم همين طور است . در خيلي از موارد ما نيازمند نشان دار كردن هستيم اين قسمت منفور مانده استفاده از انرژي هسته اي است . مجري : در سرزميني گرم و خشك زندگي مي‌كنيم جايي كه بيش از نيمي از اراضي‌اش را كوير و بيابان پوشانده است . بر اساس آمار هاي ارائه شده توسط فائو تنها 11 درصد از كل زمينهاي موجود در دنيا براي كشاورزي مناسب است. گزارش هاي يونسكو حكايت از آن دارد كه ايرا ن با داشتن 24 ميليون هكتار اراضي شور در ميان كشورهاي آسيا و آفريقا مقام سوم و در كل دنيا مقام پنجم را داراست . از جمله مهم ترين عوامل محدود كننده كشاورزي در مناطق كويري ايران مي توان به كمبود آب ، پراكندگي نا مناسب بارندگي ، وجود خاكهاي شور و سطوح بالاي آبهاي زير زميني شور ، خاكهاي شور و قليايي شده ، كمبود مواد آلي و مواد غذايي در خاك اشاره كرد . با توجه به اينكه تقريبا 90 درصد سرزمين ايران خشك و نيمه خشك است، ميزان ذخاير آبهاي شيرين كشور محدود مي باشد . با در نظر گرفتن رشد روز افزون جمعيت و نياز به توليد مواد غذايي و بهره برداري از اراضي و منابع آب شور گاهي مهم در بهبود وضعيت توليد و اقتصادي ، اجتماعي در مناطق كويري به شمار مي رود . تكنيك هاي هسته اي امروزه تا جايي پيشرفته است كه مي‌تواند نقش قابل ملاحظه اي در اين حوزه ايفا كند . آقاي دكتر مظفري : كشور ما يكي از كشورهايي است كه تحت تنش شوري قرار گرفته و بسياري از زمين هاي ما داراي شوري بالايي است كه به طوري قابل كشت و زرع نيست و همين طور به واسطه تابش شديد آفتاب كه در اين مملكت وجود دارد ما زمينهاي كشاورزي فعلي مان هم در حال حاضر رو به شور شدن است و به عبارت ديگر ما همه ساله زمين هايي كه تحت شوري قرار مي‌گيرند، در كشور ما رو به افزايش است و رو به كاهش نيست بنابراين براي مقابله با اين امر ما نيازمند اين هستيم كه مطالعات شوري را و اينكه چه املاحي و چه موادي موجب شوري اينها ميشود و اينكه ما روش‌هاي توليد و روش هاي آبياري مان را چگونه تغيير بدهيم كه دچار شوري كمتري شويم و همين طور چه گياهاني را به وجود بياوريم كه بتوانيم در شرايط خاك و آب شور كشت بكنيم حائز اهميت است .
آقاي دكتر حسن احمدي : از جمله اين روش ميتوانيم مورد استفاده قرار بگيرد، مقاومت در برابر تنش شوري و خشكي است كه بتواند در شرايط محيطي سخت كه همين گونه‌هاي شوري و خشكي براي ما ايجاد كنند ،كه هم توليد را بالا ببرند و هم از نظر ارقام جديد مي تواند براي ما مهم باشد . در واقع تركيب فناوري هسته اي با بيوتكنولوژي مي توانند مكمل همديگر باشند كه از نظر فناوري هسته اي مي‌تواند آن جهش يا متاسيون را انجام دهد از نظر ژنتيكي مي‌تواند با آن مداخله كند و آن گونه هايي كه مقاوم در آن شرايط باشند را براي ما ايجاد كنند و درنتيجه بتوانيم با اهدافي كه ما داريم استفاده بهينه از شرايط اقليمي و توليد بالا به دست بيايد . مجري : همانگونه كه گفته شد كارآمدي فناوري هسته اي در حوزه كشاورزي گاه مستقيم و گاه غير مستقيم است . استفاده از فناوري هسته اي در بخش كشاورزي موجب كاهش هزينه ها و افزايش توليد مي شود و ارزش اقتصادي بسيار بالايي دارد . حتي با رونق اين روش روستاييان كمتر به سمت شهر ها هجوم خواهند آورد، زيرا در آمد ناشي از اينروش در روستا نياز هاي زيستي آنان را تامين خواهد كرد