تاريخچه كارخانه شير و محصولات لبني پگاه مشهد

به منظور ارتقاي سطح بهداشت عمومي شركت سهامي ولبنيات پاستوريزه مشهد درسال 1345 با كادر 44 نفر وتوليداتي شامل : شير كاكائو –شير موز –شير نارگيل –دوغ –انواع كره ساده وكشمشي ومغز پسته اي – انواع بستني تخم مرغي – ساده ووانيلي ومالت تازه با سرمايه بخش خصوصي وظرفيت 5 تن شير وفراورده هاي لبني آغاز به كار كرد.

كه درحال حاظر تعداد  نيروي انساني كارخانه به 100 نفر تغيير يافته كه اين تعداد نيروي انساني شامل 3  زن و97 مرد مي باشد،  پس از پيروزي انقلاب اسلامي به رهبري حضرت امام خميني وتاكيد معظم له مبني برخود كفايي ورسيدن به استقلال وتلاش بي وقفه اي آغاز گرديد تا در سال 1366 به طور رسمي ازواردات پودر شير خشك بي نياز گشتيم .

به مرور زمان وبا توجه به نياز عمومي جامعه به افزايش مصرف فراورده هاي لبني به تدريج با خريد ونصب وراه اندازي دستگاههاي بسته بندي پاكتي با ظرفيت 2500 پا كت در ساعت – دستگاه بسته بندي وشستشو – با ظرفيت 5000 بطري درساعت .

فعاليت هاي توليد ي اين شركت توسعه يافت درسال 1379 با ساخت كارخانه جديدي در مساحتي معادل 12 هكتار و8472 متر زير بنا واقع در جاده آسيايي به شهرك صنعتي توس انتهاي بلوار صنعت ضلع غربي نيروگاه توس كارخانه يه اين مكان انتقال يافته وبدون ايجاد وقفه در توليد محصولات با ظرفيت وزمان 120  تن شير در روز وتبديل آن به شير پاستوريزه وفراورده هاي شيري تحت عنوان پگاه مشهد درخدمت عموم شهروندان محترم وزائرين گرامي مي باشد.

كارخانه لبنيات سازي :

شرايط ايجاد كارخانه : قبل از تاسيس كارخانه لبنيات سازي دريك محل بايد امكان تامين آب مورد نياز وبرطرف كردن فاضلاب آن موجود باشدهمچنين بايد به موقعيت محل كارخانه از لحاظ تشكيلات وساختمان هاي اطراف آن كه مبادا به كارخانه هايي ازقبيل كود سازي ، چرمسازي ، وغيره مجاورباشد – توجه داشت به علاوه محل كارخانه بايد وطوري انتخاب شود كه چه ازلحاظ پخش فراورده ها وچه از لحاظ ارتباطي ورساندن شير از اطراف به كارخانه ، مناسب باشد . درضمن نبايد كارخانه را در خيابانهاي شلوغ بنا كرد . مساحت كارخانه بايد به اندازه اي باشد كه اولاً ورود وخروج خودروها بدون مزاحمت همديگر انجام گيرد ثانياً امكان هرگونه توسعه ساختماني ، با درنظرگرفتن مقتضيات محل ، وجود داشته باشد.

مشخصات ساختماني كارخانه :

درطرح كارخانه لبنيات سازي بايد اصول وموازين ذيل مورد استفاده قرار گيرد :

• نوع ومحل قرارگرفتن ماشين ها ونيز مقدار انرژي كه مورد مصرف قرارمي گيرد با توجه به ميانگين روزانه ، نوع محصولات وظرفيت كارخانه
• رعايت تمام نكات بهداشتي ودرصورت امكان ايجاد سالن هاي غذا خوري كنفرانس  اتاق شستشو وتعويض لباس به صورت جداگانه
• ساختمان كارخانه بايستي هم سطح زمين باشد تااز احداث پله هاي زياد جلوگيري شود
• اندازه سالن هابايد متناسب با احتياجات باشد اتاق هاي كوچك ويا سالن هاي بزرگ موجب هزينه مصرفي بي مورد مي باشد
• اتاقها بايد نسبت به همديگر طوري قرار گيرند كه علاوه برجلوگيري از كارزياد از لحاظ لوله كشي مناسب باشند مخصوصاً درمورد بخاروآب يخ در غير اين صورت باعث از دست رفتن واتلاف انرژي مي شود .
• قسمت دريافت شير بايد از اتاق ها وماشين آلات ويا قسمت توزيع وفروش جدا باشد
• ارتفاع قسمت هاي كره سازي وماشين ها نبايد از 4 متر وارتفاع زير زمين از 5/2 متر كمتر باشد
• سقف كارخانه بايد كاملاً صاف با شد سقف هايي كه با تير آهن ساخته شده اند بهتر ازهرنوع ديگري است .
• ديوارها تا ارتفاع 5/1 متر با يد قابل شستشو باشد ، بقيه قسمت ديوارها وسقف بايد با آب آهك سفيد شده با شد.

توضيح : براي اين كار از آهك  حل شده در آب با اضافه كردن يك نوع ماده ضد عفوني مثل كلر آمين استفاده مي شود .

شيب لازم درسطح كارخانه براي جريان آب اضافي به سمت مجاري فاضلاب وهمچنين پنجره به اندازه كافي براي ورود نور وهوا بايد درنظر گرفته شود .

مصالح ساختمان كارخانه:مصالحي كه درساختمان هاي لبنيات سازي وساخت ماشين آلات به كارگرفته مي شوند بايد داراي مرغوبيت ومزاياي زيادي مي باشند ، ساختمان وماشين آلات كارخانه لبنيات سازي از لحاظ مكانيكي درحين كاركردن هستند وبه همين دليل درمعرض كاهش قرا ر دارند ، تاسيسات اين نوع كارخانه ها درمقابل رطوبت ، تركيبات شير وموادي كه باعث تجزيه آنها مي شوند قرار دارند ، از اين رو بايد در مقابل مواد پاك كننده ( تنظيفي ) وضدعفوني كه به دلايل بهداشتي در كارخانه ها به كاربرده مي شوند – مقاوم باشند وحتي الا مكان تحت تاثير قرار نگيرند .

تاسيسات بايد ازموادي ساخته شود كه درصورت تماس يا شير تاثير نامطلوبي از لحاظ بو ومزه نداشته باشند .

مصالحي كه دركارخانه لبنيات مورد استفاده قرارمي گيرد به شرح زير مي باشد:

1- آهن    2- مس 3- آلمنيوم   4- فولاد وكرم نيكل ( زنگ نزن )   5- شيشه   6- تروويدور  توضيح : ترويدور يك ماده مصنوعي است كه درآب سرد كن وسرد كنهاي مستقيم وهمچنين براي جريان آب گرم تا 60 درجه سانتيگراد به كارمي رود .

ماشين آلات كارخانه پگاه :  ماشين آلات وكليه دستگاهاي صنعتي توليدي كارخانه از ابتدا ي سال تاسيس سال 42 خريداري شده است ودرطي سالهاي گذشته در هرزمان كه مديريت كارخانه لازم دانسته با توجه به نياز كارخانه ماشين آلات جديدي كه دربازار عرضه مي شده را خريداري نموده است . تعدادي از اين ماشين آلات توليد داخل كشور بوده وتعدادي از آنها نيرومربوط به كشورهاي  دانمارك و آلمان هستند .

تجهيزات كارخانه :

 كارخانه لبنيات سازي بايد طوري مجهز باشد كه علاوه بر محصول روزانه بتواند درموقع لزوم با حداكثر ظرفيت خود كاركند وهميشه محصول خود را به بهترين نحو ممكن بدون عيب واشكال ودر دسترس عموم قرار گيرد ماشين هاي موجود بايد با نوع محصول وشرايط قانوني محيط مطابقت كرده طوري انتخاب شوند كه علاوه بر ساده بودن ومطمئن بودن بتوان آنها را به آساني تميز كرد اينك به ترتيب دستگاههايي كه در مجهز كردن فني كارخانه مهم وموثر هستند به شرح ذيل مي باشند .

• ديگ بخار : ديگ بخار در نوع عمودي وافقي وجود دارد كه معمولاً ازنوع افقي در كارخانه هاي لبنيات سازي استفاده مي شود كه از قسمت هايي زير تشكيل شده است :

1- سيلند ر بخار   2- پيستون ها  3- سوپاپ ها  4- دستگاه تنظيم  5- لوله هدايت بخار 

• برق : با درنظر گرفتن رطوبت وبخار آب فراوان در محيط كارخانه وبا توجه به نظافت وشستشوي دايمي آن وكثرت موتورهاي برقي وسيم كشيهاي لازم ، سيم برق كارخانه تهيه مي گردد .
• ماشين توليد سرما : خواب شدن بستگي به وجود باكتري ها، مخمرها ، قارچ ها در آن وارد كه درمحيط مناسبي براي تكثير ورشد آنهاست . مناسب ترين دما براي رشد بسياري از انواع موجودات زنده بين 15 تا 42 درجه سانتيگراد است در دماي بيشتر رشد آنها متوقف مي شود انواع ماشين ها با ساختمان هاي مختلف براي توليد سرما ساخته شده اند ولي در كارخانجات لبنيات سازي فقط آنهايي كه داراي كمپرسور هستند مورد استفاده قرار مي گيرند به طوركلي  ماشين ها از قسمتهاي ذيل تشكيل شده است : 

1- سرمازا   2- كمپرسور  3- كندانساتور ( مايع كن ) 4- دريچه تنظيم    

توضيح : سرمايي كه توسط دستگاهاي فوق ايجاد مي شوند

• آب : تامين آب آشاميدني كارخانه يكي از شرايط اصلي است . آب مصرفي كارخانه بايد علاوه بر كافي بودن مقدار ، از لحاظ باكتريولوژي وشيميايي نيز كاملا مورد اطمينان باشد .

تاسيسات :

درهركارخانه تعدادي ماشين آلات ودستگاهاي توليدي وجود دارد كه اين دستگاها با توجه به نوع دستگاه نياز به نوع خاصي سوخت دارند از طرف ديگر سوخت مورد استفاده دركارخانه بايد براي كارخانه مقرون به صرفه باشد درغير اين صورت براي كارخانه زيان آور خواهد باشد . كارخانه شير پگاه كه انرژي مصرفي آن مازوت وگاز است واز لحاظ سوخت مصرفي ماشين آلات برقي است همچنين سيستم برقي كارخانه سه فاز وتك فاز مي باشد.

همچنين سيستم برق صنعتي براساس ساعات كارماشين وهزينه سوخت وروشنايي براساس برآوردهاي برقي ومساحت زيربنا بر آورده مي شود از طر ف ديگر كارخانه براي از بين بردن هواي نامطبوع ناشي از توليد بايد داراي سيستم تهويه باشد كه سييتم تهويه كارخانه پگاه تهويه مطبوع حرارت مركزي است واز نظر سييستم هواساز  مركزي است وازنظر سيستم گرمازايي داراي تهويه مطبوع است .

 روش طراحي سيستم انبار :

درحال حاظر 23 كارخانه درصنايع شير وجود دارد كه زير مجموعه نسبي مركزي درتهران بوده وداراي سيستم يكپارچه مي باشند . وزير نظر وزارت كشاورزي مي باشد . سيستم يكپارچه علاوه بر اينكه سيستمي است كه تمامي قسمت ها در آن مرتبط بوده واگر هر اتفاقي دركارخانه رخ دهد به طور مستقيم وغيرمستقيم روي ساير قسمت ها تاثير دارد ودارا ي كدهاي يكساني است كه از طرفي براي مواد ملزومات ، ملزومات ، محصولات وغيره   به تمامي كارخانه هاي تحت اين سيستم اعلام مي گردد.

انواع روش هاي كد گذاري اقلام انبار : اين روش هاعبارتند از : روش تمام حرفي ، روش آنها عددي ، روش عددي

كه كارخانه شير  پگاه از روش عددي يا كينگ استفاده مي نمايد .

سيستم مركزي 2300 كدهايي را تعريف كرده است در حاليكه كارخانه شير پگاه ازاين تعداد فقط داراي 1000 كالا مي باشد . به عنوان مثال كدي كه با عدد 12 شروع شود با تمامي زيرمجموعه هاي آن مربوط به اقلام فني است .

انواع انبارها :

كارخانه شير پگاه داراي 4 نوع انبار مي باشدكه عبارتند از :

• انبار محصول : شامل محصولات توليدي كارخانه از قبيل كره ، شير ، خامه ، شير كاكائو ، نوع كم چرب ، نوع پر چرب مي باشد .
• انبار فني : شامل لوازم وقطعات مربوط به ماشين آلات ولوازم جانبي آنها مي باشد.
• انبار ملزومات : شامل كليه لوازم ووسايلي است كه درجريان فعاليت هاي روزمره كارخانه مورد استفاده مي گيرد .

4- انبار ظروف : شامل ظروف ووسايل بسته بندي محصولات توليدي از قبيل : ليوان و     – بطري – پاكت  –پلاستيك –مي باشد 

تشخيص نياز به خريد كالا : 

كارخانه درتشخيص نياز به خريد كالا از 2 روش نقطه سفارش ( جاري ) واقلام غير جاري مي نمايد .

روش نقطه سفار ش به اين ترتيب است كه براي هر كالايي مقتضي تعيين مي شود به عنوان مثال وقتي موجودي پاكت شير كاكائو به 10000 يا 20000 رسيد انبار دار مجددا ً سفارش پاكت مي دهد .

روش اقلام غير جاري به اين ترتيب است كه بعضي كالاها مربوط به موجودي كالا نبوده است مانند استارتر ويا اسانس هاي جديد در بازار كه از طرف توليد سفارش داد ه مي شود . همچنين اگر شخصي نياز به كالايي داشته با شد كه در كدينگ انبار نباشد آنرا تهيه كرده وشروع به تعريف آن مي كند به اين ترتيب كه سيستم مركزي اعلام مي نمايد تا براي آن كالا كدي تعريف مي كندتا براي تمام كارخانجات يكسان باشد .

ورود وخروج كالا :

در ابتداكالا ي خريد اري شده قرنطينه مي شود پس از مطابقت وباز بيني وارد انبارمي شود سپس با سفارش درخواست كننده پس از تاييد از انبار خارج مي شود .

حمل كالا :

چون محصولات كارخانه  موادغذايي فاسد شدني است لذااز طرف وزارت بهداشت موظف هستند براي جلوگيري از فاسد شدن وآلودگي مواد غذايي از وسائط نقليه مجهز به سرد خانه ازجمله : خاور – كاميون – ووانت بار استفاده مي نمايند .

سيستم هاي حفاظتي انبار : انبارهاي كارخانه براي جلوگيري از حوادث آني وناگهاني مجهز به سيستم هاي اطفاي حريق وكپسول هاي اطفاي حريق مي باشد.

روش هاي اجرايي انبار : ( انبار گرداني )

انبارگرداني عبارتند از : شمارش موجودي انبار متعلق به يك كارخانه در پايان دوره مالي

انبارگرداني كارخانه توسط گروها حسابرسين انجام مي شود . گروه حسابرسين انجام از طرف سازمان حسابرسي ويا ازطرف شركتها مي باشند .

حسابرسين از آخر سال تا آخر تيرماه شروع به انبارگرداني كرده وتا تاريخي معين ورود  وخروج محصول را متوقف مي نمايند .

انبار دار از قبل از موجودي انبار پرينت هايي را تهيه كرده وبه حسابرسان تحويل مي دهد . حسابرسين پس از شمارش موجودي انبار آنها را با پرينت هاي موجود تطبيق مي دهند كه دراين جا 2 وضعيت رخ مي دهد .

1-   مغايرتي نداشته باشد كه بيانگر آنست كه انبار دار مسئوليت خود را به خوبي انجام داده ودر كنترل موجودي انبار كوتاهي نكرده است .2- داراي مغايرت باشد كه اين مغايرت ممكن است در اثر توجهي وكوتاهي وقصور انبار دار باشد .

امور نقليه :

مسلماً هرشركتي داراي سرمايه اوليه اي است كه اين سرمايه را تحت عناوين مختلف در اختيار شركت قرار مي دهد . اين سرمايه مي تواند شامل دارايي هايي از قبيل ساختمان ، زمين ، ماشین آلات – ملزومات – موجودی مواد و كالا – حسابهای دريافتي و … باشد كه مي دانيم ماشین آلات نوعي از دارايي هاي تحت تملك شركت است . معمولا كارخانجات به منظور سهولت انجام خدمات وجابه جايي وانتقال محصولات بر حسب نياز داراي انواع مختلف ماشین آلات مي باشند كه همچنين شركت سهامي شيرپگاه داراي ماشین آلاتي هستند كه عبارتند از : 4 دستگاه وانت بار – 2 دستگاه خاور و1 دستگاه سواري و همچنين هر شركتي داراي پرسنلي مي باشد كه به منظور سهولت ورفع مشكلات رفت وآمدي پرسنل از طرف مديريت شركت وسايل رفاهي در اختيار آنان قرار مي گيرد . حال بعضي از شركتها وسايل حمل ونقل كاركنان متعلق به آنها بوده وجزو دارايي هاي شركت است وگاهي از طريق انعقاد قرار داد با شركت هاي خدماتي سرويس هايي را از آنان دريافت مي نمايند . كه شركت شير پگاه از نوع دوم است يعني براي اياب ذهاب كاركنان داراي قراردادهايي با شركت هاي خدماتي است . كه در هر تغيير شيفت سرويس ها اقدام به جابجايي وانتقال كاركنان مي نمايند . همچنين تغيير شيفت كاركنان به اين صورت است : 7 صبح تا 2 بعد از ظهر و 2 بعد از ظهر تا 11 شب

انتظامات :

از آنجايي كه هرشركت وكارخانه اي داراي اسناد ومداركي است كه حا ئز اهميت هستند . بايد از سيستم امنيتي خوبي برخوردار باشد براي اين منظور درهر كارخانه اي قسمتي به نام انتظامات وجود دارد كه مسئول برقراري امنيت دركارخانه است وحفاظت ا ز كارخانه به عهده دارد .

ازطرف  ديگر اگر هرگونه حادثه اي در كارخانه از قبيل سرقت وغيره رخ مي دهد ودردرجه اول انتظامات كارخانه بايد پاسخ گو باشد كارخانه شير پگاه از لحاظ سيستم امنيتي داراي نگهباني مستقر درشركت وبازرسي وكنترل هاي زمان بندي شده واتفاقي مي باشد كه اين نگهباني داراي 12 نفر پرسنل بوده كه تغيير شيفت آنها هر 12 ساعت يكبار انجام مي شود .

امور مالي :امور مالي كارخانه داراي يك اداره حسابداري (شامل دواير رسيدگي ، دريافت و پرداخت و صدور و اسناد دفتر داري ) و يك دايره هزينه يابي و گزارشات مي باشد كه مستقلا تحت نظارت مديريت مالي فعاليت دارد ارتباط مالي بين دفتر مركزي و ساير كارخانه جات از طريق صدور برگ اعلاميه حساب رابط و نهايتا ثبت آنها در جاي تحت عنوان حساب رابط كارخانه جات انجام مي گردد .

اداره حسابداري :

1-رسيدگي : عمليات رسيدگي به طور متمركز در دايره رسيدگي حسابدار  ي كارخانه بر روي كليه اسناد قابل پرداخت و تعهدآور (قبل از عمل پرداخت ) و اسناد فروش قبل از صدور سند حسابداري انجام مي شود يك نسخه از كليه آئين نامه ها احكام و قرار دادها ، دستورالعمل ها و …در اختيار واحد رسيدگي حسابداري قرار گرفته تا بر مبناي آن اين واحد اقدام به انجام عمليات نمايند . نسخه مذكور در محل دايره رسيدگي نگهداري و بايگاني مي شود كليه اسنادي كه مورد رسيدگي قرار مي گيرد پس از رسيدگي به مهر (رسيدگي شد)ممهور گرديده و بر حسب مورد به دايره ذي ربط ارسال مي شود .

قيمت گذاري رسيد انبار به صورت واقعي / بر آوري و برگ رسيد و تحويل اقلام غير انبار به صورت واقعي و همچنين قيمت گذاري رسيد انبار ظروف براساس نرخ وديعه هر ظرف توسط دايره رسيدگي حسابداري صورت مي گيرد .

2-دريافت و پرداخت : عمليات دريافت و پرداخت كارخانه شامل تنخواه گردان ، نگه داري و صدور چك و اسناد بهادار دريافت واگذاري وجوه و اساد بهادار و غيره به صورت متمركز در دايره پرداخت و پرداخت كارخانه صورت مي گيرد .

هر گونه رسيدگي اوليه كنترل و محاسبه اسناد و مداركي كه منجر به پرداخت و سا صدور اسناد تعهد آور مي گردد نيز توسط اين دايره انجام مي گيرد . كارخانه داراي حسابهاي جاري بانكي متعهد مي باشد كه كنترل و نگه داري موجودي كليه حسابهاي جاري فوق به عهده دايره دريافت و پرداخت مارخانه مي باشد به منظور اطلاعت دايره دريافت و پرداخت مكارخانه از ميزان موجودي كليه حسابهاي جاري فوق الذكر جهت هر يك از حسابهاي جاري كارخانه يك كارت آماري بانك در دريافت و پرداخت نگهداري و ثبت مي شود .

به همين منظور كليه اسناد و مدارك مربوط به حساب هاي جاري بانكي كارخانه كه به حساب بانكي واريز مي گردد ابتدا به دايره دريافت و پرداخت كارخانه ارسال و پس از ثبت در كارت آماري بانك مربوط به دواير ذي ربط در حسابداري ارسال مي شود دسته چك هاي كليه حساب جاري كارخانه به صورت متمركز در دايهر دريافت و پرداخت كارخانه نگهداري مي شود .

دريافت و پرداخت :

1-دريافت: دريافت هاي كارخانه به صورت چك ، وجه نقد ، رسيد واريز وجه و در مواردي سفته و حواله بانكي مي باشد كه جهت هر مورد دريافت فرم رسيد وجه نقد و اسناد بهادار توسط مسئول مربوطه صادر مي گردد در مواردي كه وجه نقد دريافت مي شود از محل ان پرداختي صورت گرفته و كل وجوه دريافتي در پايان روز يا ابتداي روز بعد به بانك واريز مي گردد .

2-پرداخت :پرداخت هاي كارخانه به 2 صورت پرداخت از محل حساب جاري هاي بانكي و پرداخت از محل تنخواه گردان انجام مي گيرد . پرداخت از محل حساب جاري هاي بانكي بابت تامين تنخواه گردانها ، پرداخت حقوق و دستمزد و در موارد مشابهي صورت مي گيرد كه پس از عمليات رسيدگي با صدور چك و اسناد بهادار و از طريق صدور برگ پرداخت طي اسناد بهادار تامين مي شود .

جهت پرداخت هاي جزئي و فوري از تنخواه گردان هايي كه به همين منظور در واحدهاي مختلف كارخانه ايجاد گرديده استفاده مي شود . پرداخت از محل تنخواه گردانها با توجه به آئين نامه تنخواه گردان شركت و حد مجاز پرداخت صورت مي پذيرد و مسئول تنخواه گردان مسوليت بيش از يك تنخواه را به عهده ندارد .

كنترل و محاسبات مدارك و رسيدگي هاي اوليه مدارك پرداخت به عهده مسئولين تنخواه بوده و رسيدگي و رسيدگي نهايي آنها در هنگام تامين تنخواه توسط دايره رسيدگي انجام مي شود . تامين تنخوه گردانها از طريق تهيه صورت خلاصه پرداخت هاي تنخواه گردان توسط مسئولين تنخواه گردان و ارائه آن به همراه اسناد و مدارك هزينه به دايره رسيدگي حسابداري و صدور چك از محل حساب جاري كارخانه صورت مي گيرد .

پرداخت حقوق و مزاياي پرسنل كارخانه :  با بهره گيري از كامپيوتر و از طريق حسابهاي جاري و پس انداز آنان صورت مي گيرد . بدين منظور چك حقوق و دستمزد پرسنل به همراه سيستم هاي كامپيوتري حساب جهت واريز حقوق و دستمزد پرسنل به بانك ارائه مي گيرد اطلاعات مربوط به كاركرد هر ماه توسط واحد امور اداري كارخانه بر مبناي كارت هاي كاركرد كاركنان جمع آوري گرديده و پس از محاسبه كاركرد هر يك از كاركنان و تكميل پست كاركرد به همراه ساير اطلاعات مربوط به كاركرد به واحد كامپيوتر ارسال مي گردد . پست كاركرد كامپيوتري حقوقو و دستمزد پرسنل پس از انجام مطابقت هاي لازم در واحد امور اداري همراه خلاصه كاركرد كامپيوتر ي پرسنل جهت رسيدگي به حسابداري ارسال مي گردد

صدور اسناد دفتر داري : كليه اسناد و ندارك مربوط به عمليات مختلف ك منتهي به صدور سند حسابداري مي گردد به واحد صدور اسناد و دفتر داري ارسال مي شوند بدين ترتيب عمليات صدور سند به طور متمركز در دايره صدوراسناد و دفتر داري انجام مي گيرد .

ثبت و نگهداري حسابهاي كارخانه در سطوح مختلف كل ، يعني ، تفصيلي و مراكر هزينه با بهره گيري از نظام مكانيزه حسابداري انجام مي شود . ارائه اطلاعات به مكانيزه حسابداري مالي طرفا از طريق فرم برگ انتقال اطلاعات كه اطلاعات تشخيص حساب و كد مربوط به هر يك از رويدادهاي حسابي در سطوح تفضيلي و مراكز هزينه در ان درج مي شود انجام مي گيرد .

در مواردي كه كارخانه از مكانيزه جانبي(زير سيستم) استفاده مي نمايد اطلاعات تهيه شده نوسط اين نظام ها از طريق صدور برگ انتقال اطلاعات به نظام مكانيزه حسابداري انتقال مي يابد .

انتقال اطلاعات به سيستم هاي مكانيزه جانبي بر اساس مدارك اوليه (رسيد انبار / برگ درخواست و تحويل و … )صورت مي گيرد در پايان هر ماه خلاصه اسناد حسابداري كه خلاصه اطلاعات اسناد صادره در سطح حسابهاي كل مي باشد از كامپيوتر اخذ و براساس آن دفاتر روزنامه كل مورد ثبت قرار مي گيرد . انتقال اطلاعات از سيستم هاي مكانيزه جانبي براساس مدارك اوليه صورت مي پذيرد .

اداره هزيه يابي و گزارشات :

كليه عمليات مرتبط با محاسبه بهاي تمام شده توليدات كارخانه از قبلي جمع آوري و كنترل آماري توليد ، نظارت بر شمارش موجودي هاي پاي كار ، تعيين روش هاي هزينه يابي ، تهيه هزينه ها، همكاري در تعيين استاندارهاي مصرف مواد و سربار ، تهيه و تكميل فرم هاي محاسباتي بهاي تمام شده توليدات ، تجزيه و تحليل يغارت و … .ورود اطلاعات مربوط به بهاي تمام شده و موجودي ها به سيستم هاي مكانيزه و همچنين برنامه ريزي در جهت تهيه و تنظيم بودجه سالانه و تهيه گزارشات دوره اي مديريت با تعيين انحرافات از بودجه به عهده اين اداره مي باشد .

فعاليت خريد :مسئوليت خريد كليه اقلام مورد نياز كارخانه كه در منطقه اشباع مي شود به عهده واحد تداركات كارخانه كه زير نظر بازرگاني كارخانه اداره مي گردد باشد .

 اقلام خريداري به 2 گروه اقلام غير انبار قبل تفكيك مي باشند اقلايكه با توجه به ميزان مصرف ارزش و اهميت آنها كنترل و گردش موجودي آنها ضروري بوده و در انبار نگه داري مي گردند جزء اقلام انبار محسوب گرديده و ساير اقلام كه داراي مشخصات مذبور نمي باشند و بلافاصله پس از خريد تحويل متقاضي مي گردند به عنوان اقلام غيرانبار طبقه بندي مي شوند . خريد اقلام مورد نياز كارخانه همواره از طريق از طريق برگ درخواست خريد كه توده انبار ذي ربط صادر مي گردد صورت مي پذيرد  برگ درخواست خريد در مورد اقلام انبار بر مبناي حد سفارش و اقلام غير انبار براساس نياز واحدها كه طي فرم برگ درخواست و تحويل از انبار به اطلاع انبار رسيده است تنظيم مي شود .

در مورد خريدهاي خارجي و يا خريدهايي كه توسط تداركات صورت مي گيرد يك نسخه از برگ درخواست خريد از طريق تداركات كارخانه به تدارك دفتر مركزي ارسال مي شود مي شود تا مانند ساير درخواست هاي جنس از انبار مبناي صدور برگ درخواست و تحويل از انبار قرار بگيرد توضيح آنكه برگ هاي درخواست خريد كالا در كارخانه به تفكيك كارخانه دفترمركزي صادر مي شود . علاوه بر خريد اقلام مسئوليت ارسال دريافت اقلام اماني به خارج شركت و پيگيري هاي مربوط نيز به عهده واحد تداركات كارخانه مي باشد .

 ارسال و برگشت كالاهاي اماني جهت تعمير ، خريد ، ساخت قطعه و … دائم از اقلام انبار و غير انبار و پي گيري هاي مربوط نيز به عهده واحد تداركات كارخانه مي باشد ارسال و برگشت اقلام اماني گاها از طريق انبار و براساس فدم هاي تنظيمي انبار مربوط صورت مي گيرد .

در مواردي كه خريد قرارداد صوت مي گيرد اعم از خريد اقلام و يا خريد خدمات مسئوليت  تنظيم و كنترل قراردادها هب عهده امور بازرگاني مي باشد ليكن پيگيري اجراي مفاد قرارداد توسط تداركات صورت مي گيرد در اين رابطه امور مالي كارخانه واحد رسيدگي نظارت و كنترل را اعمال مي نمايد خريدهاي شركت با توجه به آئين نامه معاملات شركت صورت گرفته و در موارد مقتضي جهت خريد استعلام صورت مي گيرد كليه اقلام خريداري شده توسط تداركات به انبار ذي ربط صادر كننده و درخواست خريد تحويل مي گردد .

 صورت حساب اقلام خريداري شده نيز صرفا به حسابداري واحد رسيدگي تحويل گرديده و از ارائه آن به ساير واحدها خودداري مي گردد .

پرداخت هاي فوريو ضروري در رابطه با خريدهاي شركت از محل تنخواه گردان موجود نزد مسئولين تداركات و پرداخت بابت خريدهاي عده همواره از طريق اسناد بهادار توسط حسابداري كارخانه دايره دريافت و پرداخت صادر مي شود انجام مي پذيرد كليه اسناد مربوط به خريدهاي داخلي پرداخت شده از تنخواه توسط مسئول تنخواه در صورت خلاصه تنخواه گردان ثبت و پس از تاييد سرپرست مربوط جهت رسيدگي و اقلام به دايره رسيدگي ارسال مي گردد .    

فروش :

كليه فروش هاي كارخانه شامل (محصولات شيرخام ، خامه و كره و …) توسط واحد فروش كارخانه صورت مي گيرد . فروش هاي كارخانه به 2 نوع فروش به كارخانه هاي صنايع شير و فروش به خارج شركت قابل تفكيك مي باشد .

فروش به خارج از شركت هاي صنايع شير فروش حقيقي و اصلي كارخانه بوده و اطلاق فروش به محصولات تحويلي به كارخانه هاي صنايع شير و ثبت آنها در حسابهاي مربوطه جهت محاسبه سود و زيان كارخانه مي باشد .

 جهت فروش هاي اصلي كارخانه صورتحساب توسط واحد فروش تنظيم و يك نسخه از آن به وزارت امور اقتصاد و دارايي ارسال مي شود ليكن جهت فروش به كارخانه هاي صنايع شير برگ اعلاميه هاي فروش داخلي كه فرم داخلي شركت صنايع شير مي باشد صادر گرديده و نسخه اي از آن به وزارت دارايي ارسال مي شود فروش هاي شركت از طريق صدور حواله فروش صورت مي گيرد حواله فروش  با توجه به سهميه تعيين شده به تفكيك توسط واحد فروش تنظيم مي شود .

مبناي خروج محصولات از انبار محصول و كارخانه نيز فرم مزبور مي باشد . انبار محصول براساس ميزان قيد شده در حواله هاي فروش نسبت به تحويل اقلام فروش رفته اقدام و پس از تكميل حواله هاي فروش يك نسخه از آن را جهت مطابقت با محصولاتي كه از كارخانه خارج مي شود به انتظامات و يك نسخه جهت صدور صورتحساب فروش كالا يا اعلاميه فروش داخلي به فروش و يك نسخه جهت ورود اطلاعات به سيستم مكانيزه كنترل موجودي به حسابداري ارسال مي نمايد .

همچنين يك نسخه از حواله هاي مزبور در انبار محصول مبناي ثبت كارت موجودي محصول قرار مي گيرد .

حواله فروش : فرم داراي شماره ترتيب چاپي مي باشد .

كاربرد :

1-مبناي صدور صورتحساب فروش اعلاميه فروش داخلي و خارجي

2-مجوز تحويل محصول به مشتري

3-مبناي خروج محصولات از كارخانه

4-مبناي ثبت در كارت اموال محصول

ماخذ تهيه :سهميه هاي تعيين شده – قرار داد و توافق با مشتري

مسئول تهيه :واحد فروش –حواله فروش در 5 نسخه تهيه مي شود كه يك نسخه از آن به حسابداري –نسخه دوم به مشتري و يك نسخه از آن به قسمت فروش و نسخه ديگر به انبار محصول و نسخه ديگر به انتظامات تحويل داده مي شود .

فاكتور فروش : فرم داراي شماره ترتيب چاپي مي باشد .

كاربرد :

1-اعلام به مشتري جهت آگاهي از ميزان و مبلغ كالاي فروش دفته وزارت امور اقتصاد و دارايي

2-مبناي صدور سند حسابداري

زمان تنظيم :زمان تنظيم آن ثبت ده روزه مي باشد و مسئول آن تهيه آن امور بازرگاني و فروش مي باشد . فاكتور فروش در 4 نسخه تهيه مي شود:

1-نسخه سفيد به مشتري        2-نسخه آبي به حسابداري

3-نسخه نارنجي و سبز به امور بازرگاني      4-نسخه زرد به وزارت امور اقتصاد و دارايي

اعلاميه فروش داخلي : اعلاميه فروش داخلي فرم داراي شماره ترتيب چاپي مي باشد

كاربرد :

1-اعلام به ساير كارخانه جات صنايع شير جهت آگاهي از ميزان و مبلغ كالاي فروش رفته          

2-مبناي صدور سند حسابداري زمان ثبت و تنظيم اعلاميه فروش داخلي روزانه مي باشد

ماخذ تهيه :

1-حواله فروش        2-نرخ هاي فروش        3-برگ تحويل ظروف برگشتي

مسئول تهيه : امور بازرگاني واحد فروش ، اعلاميه فروش در سه برگ تهيه مي شود :

1-مشتري             2-حسابداري           3-فروش