تعارض سازمانی چیست ؟

تعارض:

تعارض رودررويي است، به نحوي كه در اين رويارويي هر كس سعي دارد حقانيت خودش را به اثبات برساند، يا به بيان ساده پيروز شود.

اجزاي تعارض:

تعارض از سه جزء اصلي تشكيل مي‎شود:

1- هويت گروهي: نخست كاركنان و اعضاي يك گروه بايد خود را متعلق به آن بدانند يعني گروه را معرف خود بدانند.

2- تفاوت قابل مشاهده بين گروه‎ها: بين گروه‎ها بايد تفاوت قابل مشاهده وجود داشته باشد.

3- ناكامي يا استيصال: مقصود از ناكامي اين است كه اگر يك گروه به هدف خود برسد گروه ديگري نخواهد رسيد؛ به بن‎بست مي‎رسد و مستأصل مي‎شود.

فلسفه‎هاي گوناگون تعارض

1- ديدگاه مركزي[1] يا تئوري يگانگي: در اين ديدگاه سازمان به عنوان يك خانواده بزرگ نگريسته مي‎شود و تعارض به عنوان يك رفتار انحرافي  مطرح مي‎گردد. اين ديدگاه خيلي سنتي است كه در آن همسازي و همكاري به عنوان حالت طبيعي امور انساني مورد بررسي قرار مي‎گيرد.

2- ديدگاه تكثرگرايي[2]: چاچوب مديريت در سازمان به عنوان گروه‎هاي متقاضي از اجتماعي ديده مي‎شود كه همه افراد داراي اهداف قانوني خودشان هستند؛ بنابراين تعارض يك حالت نرمال و هنجاري از امور است.

3- ديدگاه افراطي[3]: تعارض در سطح وسيعي از جامعه بين سرمايه و كارگر منعكس است. اين از عقيده آقاي ماركس نشأت گرفته است.

4- ديدگاه جاري[4]: عقايد جاري روي تعارض توسط مك‎كنا (1994) ديدگاه تعاملي[5] ناميده شد.

سطوح تعارض سازماني

1- تعارض بين فردي:

افراد مجموعه درگير در تعارض تلقي مي‎شوند.

2- تعارض بين‎گروهي:

مجموعه افراد درون يك سازمان (مثلاً تيم‎هاي كار) قسمت‎ها (واحدها) را به عنوان گروه‎هيا درگير در تناقض تلقي مي‎كنند.

3- تعارض بين سازماني:

مشاجرات بين دو يا چند سازمان را دربرمي‎گيرد. تعارض بين سازمانها معمولاً در بازار روي مي‎دهد؛ جايي كه سازمانها مي‎كوشند جاي پاي محكم يا حد و حدودي را به دست آورند و آن را حفظ كنند.

انواع تعارض سازماني

1- تعارض وظيفه‎اي: اعضاي گروه ممكن است در مورد وظيفه‎شان توافق نكنند يا حقايق يا عقايد صاحبان قدرت در مورد وظيفه‎شان را نپذيرند.

2- تعارض بين‎الاشخاص: اشاره مي‎كند به عدم توافقي كه اكثر مردم آن را برخورد شخصيتي مي‎نامند. اين ممكن است ويژگيهاي شخصيتي و عدم توافق اهداف را به وجود آورد.

3- تعارض رويه‎اي: زماني است كه اعضاي گروه درباره رويه‎ها براي رسيدن به اهداف توافق ندارند.

دسته‎بندي ديگر از انواع تعارض‎هاي سازماني:

1- تعارض سازنده و مخرب

2- تعارض برحسب طرفهاي تعارض

الف- تعارض درون فردي

ب- تعارض ميان افراد

ج- تعارض درون‎گروهي

د- تعارض ميان گروهي

هـ- تعارض ميان سازمانها

و- تعارض ميان اشخاص و گروه‎ها

3- تعارض افقي

4- تعارض عمودي

5- تعارض صف و ستاد

6- تعارض نقش

راهبردهاي مديريت تعارض

1- مدير نبايد عدم توافق را مخرب و به هم زننده نظم سازمان بداند

2- مدير بايد جلساتي تشكيل دهد كه اولاً از كارها و پيشرفت‎ها و برنامه‎هاي سازمان انتقاد شود، ثانياً افراد و گروه‎ها، نظريات و پيشنهادهاي خود را ارائه نمايند.

3- مدير بايد پشتيباني و اعتماد رهبران غيررسمي و مردم را جلب كند و در عين حال براي جلوگيري از گسترش تعارض جدي و افراطي جلوگيري به عمل آورد.

4- مدير بايد علاوه بر به كارگيري افراد ذي نفوذ، در صورت امكان و به صرفه و صلاح بودن سازمان به تمام افراد ناراضي نيز مسؤوليت دهد.

5- مدير بايد كوشش نمايد تا وحدت گروهي را در سازمان تحكيم بخشد.

6- مدير بايد در حل تعارض مذاكره داشته باشد، چه بسا در مذاكره بهتر بتوان افراد را قانع كرد.

7- مدير بايد در حل تعارض از افراد ذي‎نفوذ استفاده كند.

8- برخورد مدير با ديگران در پيدايش تعارض تأثير دارد.

9- مدير بايد تلاش كند تا محيطي امن و مناسب به وجود آورد.

تعارضرفتار سازمانیسازمانمدیریت
Comments (0)
Add Comment